Doiftoris noftri titulo prænotatæ,quarum nonnullas laudatus lùpra Mabillonius ejuíque
íocius D. Mich. Germanüs, M uíéa Italia folitá rimantes diligentia,detexerunt,de-
fcripíeruntque. Prima illarum e f t ,quæ infcribitur; Confeffio fidei fanlli Ambrofii -,incipit
autem : Sujficiebat fides con/cripta apud Nicaam. Sed hanc è Golbertino codice
P. Jac. Homey AuguHinianus-TheologUs edidit in Supplemento Patrum, jamque prius
iplàm vulgaverat P. Quelhelfius Operum Panili Leonis tomo i. pag. 138. ubi Fauftini
nomen in fronte gerit. Rationibus iis quibus Faultino idem Quelnellius earn vindi-
ca t, & inter annos 379.&381. adferit fcriptam, nihil répugnât: contra vero uteam-
dem Ambrofii eflè exiftimemus, nihil fuffragatur. Huic fchedio iidem noftri Mabillonius
atque Germanas alia duo etiam adjunxere, videlicet Libellant Fidei,& epiflolam
de Pudicitia & cafiitate. Libellus acephalus e ft , epiftola vero decurtata pofteriori parte ;
ac præterea tam crebris lacunis utrumque interfedum , ut quamvis à charadere
Ambrofii minus recederent,vix tamen eflènt tanti,ut in iis edendis charta & opera
'impenderetur. Idem etiam judicium elio de quibufciam aliis fcriptionibus, quæ in
eadem bibliotheca feruntur inveniri fub his titulis: V e Primitiìs offerendis, de Meliori-
bm litigantibus ,& adverfus ABronomos ,quæ opufcula memoratis ibdalibus nollris per
angultias temporil, quo verlàti lùnt Mediòlani, expifcari minime licuit.
In Vaticana bibliotheca,præter fcriptiones paucas, quas edidimus in Appendice,
aliæ occurrunt adlcriptæ Ambrollo; ill æ nimirum, De beato Petro & Simone mago, quod
fragmentum eli libri 2.. Hiftoriæ Eccleliallicæ Eulèbii Pamphili latine verliim. Item,
De Panitentia Petti ,De interfeélione Agag, de Fide ad beatttm Hieronymum ,& Sententia in
hominem pûtnitentem. Quæ quidem Sententia reperitur etiam in manulcripto Cifter-
' cienfî fub hoc lemmate : TraBatus fancli Ambrofii epificopi de Panitentia ; & in Appendice
Operum beati Hieronymi lie prænotatur, Spiftolafanlli Hieronymi ad quemdam,
qui inficcalo poenitebat. Reliqüos vero memoratos tradatus forte apud alios audores
reperient i i , quibus otii fatis lùppecet : nobis autem illud lùfficit, quod ex ledione apo-
graphorum quos hîc habemus, Ambrofii non eflè certo cognovimus.
Gallicana: pibliothecæ quafdam limiliter lcriptiunculas jadant in Ambrofii Operibus
numquam editas,fed Ambrofianam mentientes nuncupationèm. Hujulmodi quippe
lùnt in Regia lèrmones de Eucharifiia, de Caconato,dePace, defalfô amico, Se contraeos
qui animam non confitentur fije facturan:, aut earn ex traduce cjje dicunt : in Colbertina
lèrmones in /dativitate B. Maria,ad habitantes in coenobiis, & de m aliti a carnistin ali-
quibus etiam provinciarum bibliothecis talia lcripta plèudonyma reperiuntur , c u -
jufmodi cil epifiola' fancli Ambrofii ad Hilarium. Sed cunl horum omnium ac fimi-
lium, eruditis qui forte in ilia inciderint, vix ullum poflit imponere, ftatimque ag-
nolcatur lùppofitio ; nihil hîc addendum elfe arbitramur.
Verum tamen filentio pratereundæ non funt commentationes duæ, in Ambrolla-
narum quidem corpore numquam, fub Ambrofii tamsn titulo alibi edita:. Altera
habetur apudBöllandum x iii. Kal. Febr. lùb hac épigraphe: S.Sebaftiani Mart. A lla ,
autiere f anclo Ambrofio epifcopo. Sed critici omnes judicii limatioris mendacem hanc
elfe inlcripaionem nullo negotio deprehenderunt. Et fane multo minus ingenii præfe-
runt Ambrofiani, quam A d a vel fandorum Protafii ac Gervafii, vel ländorum V italis
atque Agricola ; quæ tamen non immerito in Appendicem à nobis rejici loco Ilio
•clare oilendetur. Unde mirum fit quomodo errare in hoc potuerit vir dodiflimus.
Duorum autem Operüm quæ indicabamus, alterarti e ll Hißoria Egefippi de boíloJudaico
(yexcidio Hierofolymitano. Eam hiftoriam non tantum editiones quædam Ambrofio
tribuunt , led etiam nonnulli manulcripti. Exempli caula quartus ex quinqué
libris ejufdem fic inferibitut in codice Carmelitarum Claromontanorum : SanBi
Ûlmbrofii epifeopi difperfionis Judxorstm Flavii jofephi hifloriographi capitulum quartum.
Hue etiam accedit Caffiodori tellimonium, affirmantis ætate lúa Jolèphi verfionem
ttnftit. exftidflèa ab aliis quidem fanclo Hicronymo, ab aliis Rufino, ab aliis vero deputatam Am-
iT brofio. Atqui eam non elfe Hieronymi dilcimus ex ipfiulmet epiftola ad Lucinium
Bestiami, ubi profitetur ex hiftoria ejufdem Jolèphi niftil à lè elfe tranflacum : neu
àütem Rufino illam addicatnus, vel fola elocutio videtur prohibera ; atque hòc
p a d o tota probabilitas ad Ambrofium redit. Quibus addi inlùper polfunc non
paucæ locutioties audori five interpreti didæ hiltoriæ cum Antillite noftro communes,
quas diligenter abs (è colledas inter lè cóntendic GronoVius. Verum facile
refpondetur huic argumento comparationem illiufmodi fallacem eflè ; cùm ex
audoribus diverfiflìmis loquendi formulas inter fe affines hinc inde refecare &
componere cuivis promtum fit. Solvi autem haud ægre • potell audoritas Caffiodori
; aut enim ille hanc hiftoriain non indicavit .q u ip p e quæ non feptem libris
conftec,fed tantum quinque; nec tam librorum Jofephi fit tralatio, quam compendium
, fiepe etiam aliunde petitis narrationibus interpolatum : aut fi maxime hanc
ipfitm defignavit, quotidie fieri nemo negabit, ut incognito alicujus rei audore vero
, eidem pluresvulgi opinione lùbftituantur ex æquo fallì. Credibile autem eft ex
eadem illa fama vulgari ab audaculo aliquo quibufdam codicibus Ambrofii nomen
fuiflè adferiptum ; unde potlea magis hie error fueiric propagami. Certe quidem in
hoc Opere nihil inelt Ambrofiani neque ftyli neque judicii. Sed nec facile à nobis
quifquam extorquebit ; ut a rebus lèriis credamus Ambrofio tantum vacaflè , quantum
neceflè erat fcribendis non modo his quinque libris, fed etiam aliis quatuor
quos ex totidem Regum abs fe eompoficos audor memorar. De vocabulo autem
Fifegefippi ita lèntimus id fadum effe emgfi r- Uoirmo, ac librarios loco Jofepi five. Jo-
Ììp i>lùb quo latere audor voluit,corrupte Hegefippum leu Egefippum lùppolùiflè.
Verùm ut huic parti modum ponamus, optandum eflèt ut pro tot libellis Ambrofii
nomine perperam infcripcis omnes lçgitimos illius foetus majori fide & lèdu-
litate antiquitas nobis lèrvaflèt, ac tranfmififlèt. Eorum porro quos defideramus, in -
capite collocanda lùnt Commentarla in Efaiam prophetam, e quibus non lolum pluri-
mos locos apudAuguftinum legere l i c e t ,citatos adverlùs hærefim pelagianam : led
quorum etiam mentionem facit iplèmet Ambrofiusa in Expofitione Evangelii fecundùm »a*. »•
■Lucam.
Excidic quoque aliud eximium opus Ambrofii noftri fimilirer ab Auguftino magna
cum laude commemoratum ; de. ilio quippe ad Paulinum Nolanum ieribens ,* ita
loquicur!Ì|Z.i£r0r beatiffimipapa Ambrofii credo habere fanclitatem tuam, eas autem de fiderò,
quos adverfiis nonnullos imperitijfimos & fupcrbijfimos , qui-de Platonis libris ‘DominUm pro-
fecìjje contendunt , 'diligentijfime & copìofijfime fcripfit. Hoc iplùm Opus alio acque alio
modo variis locis idem allegat ; interdum enim illud nóìninat, de Sacramentisfive Phi-
tofophia : interdum, de Sacramento Regenerationis ,five Philofophia : nonnumquam etiam
fimpliciter., de Regenerations : alicubi demum , de Philofophia adverfius Platonem. Dole-
mus lime hanc pulcherrimam difeepeationem intériiflè ; pobis tamen lòlatii non minimum
e ft, quod reliant adhuc Opera bene multa ,in quibus temerarios illos.omni
nata occalìone, confutare ac contundere numquam omiteit, ut fuis locis declaravimus.
Haud làtis adfequimur, quo lènlu intelligi debeat Ambrofianum illudc : de Eliagefiis c. rie in.
plurima jam frequenti diverforum librorumfermone digejjìmus.Si quidem enim nihil aliud Vir
lanctus his fignificat,ni(i frequentem in libris iùis gellorum Eliæ fieri mentionem ,
vix quidquam erit quod in hac parte videatur a mi (Tum : fin vero id argumentum ex
profèflb pluribus libris abs fe traclatum illic teflatur, ante multa fa-cula eofdem illo s.
intercidiife dicamus neceflè eli.
Non eadem eft dubftandi ratio num perierit-ille trailatus, quem Panfophi pueri
à mortuis à fe fufeitati causa fenpferat, quemadmodum narrar Paulinus diaconus in
illa verbi-.e Ad quem etiam infantulum,mcqair, libellum confcripfit ,ut quod atatis infamia
feire non poterai, legendo cognofceret. Sed hunc libellum a longo tempore nulquam re-
periri comperta res eft.
Idem ille fìdeliffimus Ambrofii diaconus memoriæ tradidit ab ilio compoficam &
ad Ftitigil, quæ Klarcomannorum regina e ra t, dellinatam fidei catholicæ inftitutio-
n em , de qua fie ait : ' Ad quam, nempé Frigitil , ille epiftàlam fecit praclaram in modum
Catechifini. At gemmulam illam prorlùs evanuiflè nulli dubitamus ; quod ^enim nonä
ilij