
i.C o r .'q .
TU.*.'?'
’Gì».; 9 8.
■a
P£j/. 4. II.
t-T im . S.
10 .
Ä 90. Ceterum de omnibus dici poteft quia Tufi
C A P U T X V I I , fìciebant illi prasfentia, hoc e li, non honorem
n •« rr mm. majorem,non obfequiauberiora delìderabat,
virtutes in eo quem conJtUamns, inejje op - llon immodica: cupidus, aut gratiam in-
■teat : & qua rditone iifdemjofeeph ac Paulus or- qUa>rebat : fed debiti finem certaminis,
■nati fuerint ? patiens laböris , feciirus meriti pr^ilolabatur :
f f a lis iraoue àebet effe quiconfiUum al. s«», inquit, & hmdtUrUNoa erao-indoftahu. «**..»?
F f i l i I f e i f f u m f o r m a m a l i i s p « - militas,f e d q u s h a b e a t ,
W M exemplum bonorum operum, m 5o c- tiam .lau d i datur. E l i e m m B E H f o rm u l . -
•trina iu iftteeritate in gravitate ; ut fit ejus ièr- « is .e f t imperiti^ a tq u e .gn o ran t.a t; St ideo
ino ¿lubris^ttque irreprehenf.bilis, confiliumB Scriptura alt : EthamlesJpmMfilv^tt. Precia- rßt.n .i,s
udle^tahonefta.fententia decora. n H H H H B B
W m 8 1 5 1 1 1 pautas, qui confilkm dabat co , qua moderation, quo fine in quo officio,
... nri_. in quó muñere. Nefcivit Phanfeus humillan ,
ideo dejedus eli : fcivit publicanus, ideo juftifi.
catus eli.
91. Sciebat8i:abufldarePaulus,quiaanimum £«e.is.n,
habebat divitem ¡ etfi thefaurum divitis non ha- &fit-
bebat. Sciebat abundare, qui non quierebat datum
in pecunia , fed requirebat frudum in gra-
■virginibus , magifterium facerdotibus , ut ,pri-
mum iè ipfiim formam nobis pneberct ad imi-
tandum. Ideo £é humiliari fciebat, ficut fcmt
■&Jofeph, qui fummo ortus patriarcharum genere
, non dedignatus degenerem fervitutem ,
•exhibebat eam obfequiis, illuftrabat virtutibus..
Se:vie humiliari, qui & venditorem & emtorem
paffiìs eft^&^dominum appellabat eum. AudiC Poffimm» t i fic.int r id e r e , qua fciebat
humiliantem le : Si Dominus mema propter me ni-
bilfeit in domo fua , & omnia quacumque habet,
■dedit in manm meas , neque fubtracfum efi a me
-quidquam prater te, quia uxor illi us es } quomodo
faciam verbum malum hoc, & pece abo cor am Domi-
no? Piena vox humilitatis, piena cailimonia::
humilitatis , quia domino •> deferebat 5 honorifi-
centia:, quia referebat gratiam : piena quoque
•cailimonias-, quia turpi flagitio contaminati,
. grave peccatum putabat.
88. Talis igitur debet elTe confiliarius, qui
siihìl nebulofum habeat,c »ihilfallax, nihil fi-
mulatum, quod vitam ejus ac mores refellat ,
tiihil improbum ac malevolum , quod aver tat
conìulentes. * Alia funt enim qua: fugiuntur,
•alia qus contemnuntur. Fugimus ea qua: poi!
lùnt nocere , qua malitiolè poiTunt in noxam
ferpere* ut li is qui coniulitur, dubia lit fide,&
pecunia avidus,ut poflìt pretio mutari: li inju-
riofus, hic fugitur ac declinatur. Qui vero vo- E 93-
luptuarius, intemperans, etli alienus à fraude -
lamen avarus Se cupidior lucri turpis, hic con-
semnitur.Quod enim ipecimen indullria, quem
iruélum laboris edere poteft , quam recipere
animo curam ac follicitudinem, qui fe torpori
•dederit atque ignavia?
89. Ideo boni vir confilii dicit : Ego enim didici,
in qui bus fim,fujjkiensefe. Sciebat enim
omnium malorum radicem effe avaritiam, Se
abundare , qui poterat dicere: Os noßrumpatet cor.oi
ad vos, 0 Gorinthii, cor nofirum dilatatum eft. 11‘
92. In omnibus erat imbutus, Sc faturari 6c
efurire. Beatus qui feiebat faturari in Chrillo.
Non ergo illa corporalis fed fpiritualis eil fatie-
ta s , quam operatur feientia. Et merito icientia
opus eil', quia non in pane folo vivit homo, fed Deut, s.j,
in omni vtrho Dei. Ergo qui lic lciebat faturari
6c lic efurire, fciebat ut femper nqva quare-
D r e t , b efuriretDeum, litiretin Dominufii. Sciebat
efurire, qui fe ie r t quia efurientes mandu-
cabunt: fciebat 8c poterat abundare, qui nihil
habebat, 8c polßdebat omnia.
d
Matth.f. 6.
i - Cor, 6,
. C A P U T X V I I I .
Quantum iniqui confiliarii damni adferant, extm-
plo decem tribuum d rege Robttam defeifeentium
‘ feat intelligi.
E Gregie itaque virosaheui* pralìdentes
muneri commendat jjuulllliittiiaa :: ccoonnttrraa
iniquitas deilituit atque impugnar. Exemplo nobis
eli Scriptura qua dicit quia cùm populus
Ifrael poli mortem Salomonis rogaffet filium ^ s eeb.
ejus Roboam, ut relevaret cervices eorum à
lervitute dura, 8c paterni imperii temperaret
aulleritatem, illum fpreto fenili conlilio de fug-
gellione adblefcentium refponfum dediffe hujuC
modi, quia8c onus adjiceret fuper patrium ju-
ideo fuo contentuserat, alienum non require- F gum > 8c leviora gravioribus fuppliciis mutarét.
bat. Satismihi eft - inquit, quod habeo, five pa- 9 4 - 0 “? refponfo exafperati refponderunt
rum five plurimum habeam.mihi plurimùm. fofuli:No»eftmbispomo cumDamd.,mqmhe- MBmì
cft. Éxpreffius alibuid dicendumvidetur. Signa- nditasinfiwjejfe. Reverecre B M ’» **-
to verbo ufus eli : Sufficit mihi, inquit, in quo krmcuU tuo , Ifrael ; e quoniam hic homo ne- ;
-* c . V.V-j . que in principem, neque in ducem erit nobis.
Itaque defertus à populo ac deftitutus, vix dua-
rum tribuum propter David meritum habere
potuit focietatem.
d. O mnes edit, efurire & fitire Dominum: mff. nonnulli, efurir«
I Deum, fitiret, aut ßtire & Dominum : alii magno numero, efuriret
j Deum .fitiret in Dominum ; in. quorum tarnen aliquibus non legitur
in praepofirio.
' . Cic. lib. a . Offic. pag. j8 j . lin. 40 . Nullum igitur vìtium ti~
fum J id e l l , nec deell, net fuperfluit. N on de-
e l l , quia nihil quanro amplius: non luperfluit,
■quia non folum mihi habeo led plurfbus. Hoc
de pecunia,
a. Edit. vet. & quxdam Parif. cum paucis mff. prater me nihil
f i i t . . . . qu* uxor illius os. Rom. cum poriori parte mff. ut in tex-
«u. Et quidcm commodius , ciim id reddatur, quod eft apud L X X .
11 yt>uax{ Si iftt • • • • <$* 6' ?? dvnf ¿T).
ita mff. optimi quique ac numerofiffimi : afiqui tamen &
c u n ilx edit, deferebat honorificentiam, quia referebatgrutiam.
■ c. O mnes edit, nihil fa ll a x , nihil fabulofum: fed nihil fabulofum
in mff. longei plutimis nec non antiquiifimis prjetcrmittitur.
* . Cic. lib. 1 . Offic. pag. 379. lin. 9. Non enim omneseos contem-
mm i. tk quibui male exiftimnnt & c.
j I ftrriittiti. . . . quam amaritia, prtfertim in principibus tec.
6¡uoninmhic homo & c . nontcperiunturinBibliis; ficut nec ultima
verba, erit nobis, in pluribus potioribufque mff. quorum cciaxn
aliqui pro neque in ducem, legunc neque in jitdictm.
A íoquebatur, Jeíus pariter nube lacra tegebatur.
Fresbyteri 8c populüs deorfum ílabant, Jefus :
cum M oyíe, ad accipiendam Legem adfcende-
bar» Omnis popuIus intra caílraerat, Jeíus ex*
tra caílra in tabernáculo teftimonii. Cüm co¿
lumna nubis defeenderet , 8c loqueretur cum
Moyfe , quaíi íidus adílabat minifter: nec exú
bat de tabernáculo juvenis, cúm íeniores longe
poíiti divina trepidarent miraculak
. C A P U T X I X.
jufeitia & bene volenti a & affabilitate plurimos conciliari
: fe d hancfenceram ejje debere.
"95- Laretergo quoniam 8c*<equitasimpe-
\ . a ria connrmet, Se injullitia diffòlvac»
Nam quomodo potell malitia regnum poffide-
re, qux neunamquidem privatam poteftrege-
Tre familiam ? Summa igitur benignitate opus
e l i , ut non folum publica gubernacula , led B 99. Ubique igitur inter admiranda opera 8C
etiamm pÓ1r1iVvÍa1rMá jìun ersa tueamur. PPlliui ir* iirmmummS juvat be. v ú i .ú .n n J . E . - _. . a k r /-• * 1 • • 1
nevolentia, qux omnes íludet beneficiis ám-
ple¿li, devincire officiis, oppignerare gratia.
5)6. Affábilitatem quoque íermonis diximus
ad conciliandam gratiam valere plurimum. Sed
hatte volumus elle * íinceram ac fobriám fíne
olla adulatione, ne fímplicitatem aepuritatem
alloquii a dedeceát íermonis adulatio 5 forma
enim elle debemus ceteris non folum in opere,
reverenda fecreta fondo Moylì individuus ad-
hierebat, Unde. fadum eli ut qui fuerat locius
converfationis, fieret fuccelfor poteilads. Me-
xito vir hujufmodi evalìt, ut filleret fluminum
curfus, diceret : Stet fol 4 8c llaret fol 5 quali
ejus ipedator vidorice nodem differret, diem
produceret. Qm.d (quod Moylìnegatum eli)
Zòlus eligeretur , ut populum introduceret in
terram repromiffionis. Magnus vir fidei miracu-
Deut.) 4. jjv
fofue j . i ; .
& fe q .
j . . • /' . _ 1 0 x ----------- * — _ —• »xx i . u v i t l lu a l
led etiamin fermone, in callitate ac fide. Q u a - C lis , magnus triumphis. Illius augulliora opei«
v . c „ . T r.t— .c - hujus profperiora. Uterqueigkur divina liibni’
é s h a b e r i volumus,, tales fimus : Se qua-
lem affedum habemus, talèm aperiamus. Neque
xusgratia, ultrahumanam proceffit conditio-
nem : ille mari, hic cielo imperavit.
100. Pulcra itaque * copula feniorum atque»
adolefcentium. Alii tellimonio, alii folatio funt:
•alii magillerio, alii deledationi. Omitto quod
Abrahx adhiefit Lot adolefcentulus etiam pro*
ficifcenti 5 ne forte hoc propinquitatis magis
fuiffe exillimetur , Sc neceffaria: potius quam
D voluntary adjundionis. Quid Eliam atqueEli-
fieum loquamur ? Licet non expreffe Elifeum
juvenem Scriptura fignificaverit j advertimus
tamen 8c colligimus juniorem fuiffe. In Adibus
apoftoloruin Barnabas Marcum adfumfic, Paulus
Silam, Paulus Timotheum, Paulus Titum.
101. Sediliis fuperioribus videmus divifa offi-
.cia, ut leniores confilio ptievalerent, juniores
minillerio. Plerumque etiam virtutibus pares,
dicamùs in corde nollro verbum iniquum ,
quod abfeondi putemus filentio • quia audit in
■occulto dida, qui occulta fecit : Se cognolcit
lècreta vifeerum, qui fenfum vifeeribus infudit.
Ergo tamquam fub oculis conilituti judicis ,
quidquidgerimus,in luce politura putemus, ut
omnibus manifelletur.
Omnibus multum prodejje bonorum familiaritatem,
maxime vero adolefcentibus : hoc refet Nave ac
Moyfe., aliifque exemplis probari : qui bus fubji-
citur qui atate fent difeares, virtute interdum
pares effe , ut Petrus ac Johannes patefaciunt.
97. Lurimum itaque prodell unicuique bonis
jungi. * Adolefcentibus quoque
aitile, ut claros Se làpientes viros fequantur-,
eli : qui atitem cohieret imprudentibus, impru-
dens agnofeitur. E t ad inílrüdionem itaque plu-
rimum proficit, 8c ad probitatis teilimonium.
Ollendiintenim adolefcentes eorum le imitato-
res èffe , quibus adherent y Se ea convaleicit
opinio, quod ab his vivendi acceperintfimili-
tudinem,cumquibus converiàndihaulèrint cu-
piditatem.
; 98. Inde tantus Jelus N a v e , quod eum non
lolùm erudivit ad Legis feientiam Moylì copu- F
la , veruni etiam fandificavit ad gratiam. De-
nique cùm in ejus tabernáculo divina refulgere
prie lentia vidéretur majellas Domini, iblus erat
in tabernáculo Jelìis Nave. Moylès cum Deo
* , dilparesietatibus, iuideledantur copula, ficut
C A P U T X X .
quoniam qui congreditur fapientibus, fapiens E deledabantur Petrus & Johannes. Nam adol
Cic. lib.. 1 . Offic. pag. 378- lin. 8. Qua f i populo Rom. ìnjufte
tic . Item pag. 379. lin. 4.3. Cttm igitur tanta vis juftitia f i t tee.
* . Ibidem pag. 380. lin. 9 . Quatti preclare Socrates hanc viam....
ut qualis haberi vellet, talis ejfct. Quodfi qui fimulatione & c.
a. Edit- ultima: Parif. cum paucis mff. deleatfermonis adulatio.
* . Cic. lib. i . O ffic. pag. 380. lin. 38. Jtacilltme autem, . . . adolefcentes
qui fe ad claros &fapientes t ic .
* . Cic. lib. de Séneftute pag. 409 .1m. 9. Etenim adolefcentibus
hona indole praditisfapientes fenes deleftantur teeb.
Rom. edit, reíecavcrac, fu a voce, quod tamen in aliis edit. &
cur,¿lis mff- reperimus.
* . Cic. lib. i . Offic. pag. 381. lin. 1 9 . Maxime autim & gloria
faritur & gratta defenfionibus tee. Qu od autem ait Ambrofius,
de morte damnatum eruas, de hoc adéas lic et, qua: nos tomo 1. Ex -
pof. in Piai. 118. ferm. 8. num. 41 . fubnotavimus. H ic vero id
‘unum libet adjicere , cautionem appofitam hoc loco hinc proma-
xuffe, quod cùm interdum epifeopi, clerici yel etiam monachi fcrlefcentem
legimus in Evangelio b johannem ,&
fua voce, licet meritis Se fapientia nulli fuerit fe-
niorum fècundus 5 erat enim in eo lènedus ve-
nerabitìs morum Se cana prudentia. V i ì a e n iM
immaculata bonie fenedutis llipendium eli.
C A P U T X X I .
Plurìmum valere ad commendationcm, f i defendas
infermos,aut peregrinos feufcipias,fimìlìave oficia
e.xhibeds , & hoc. maxime viris probatis. Ubi
' vjelfa avaritia vituperatone , potijjimum proioz.
A Djuvat hoc quoque ad profedum
\ bona; exiftimationis * fi de potentis
ventiore quam prudentiore zelo reos fuppliciis eriperc nitcrentur, aut
feditionibus ,aut laltem gravibus judicum imperialium querdis an-
iàm dabapt. Adde quod etiam fieri poterat, ut quos per corruptio-
nem ipfi liberaverant, cos per vim ab epifeopis raptos cauiàrentur.
Tollendo igitur huic malo leges nonnulla: reperiuntur data: ab im-
peratoribus ; Ut pura à Theodofio & Arcadio lib. t j . Se 16. dePtenis.
Porro morem hunc quo clerici ac monachi fiipplicio rcos alias exime-
bant, Cujacius Paratitlo cod. dcEpifc. audientià autumat ortum du-
xiffe ab exemplo paganorum Cicrifieorum ; hos enim eo jure poci-
tos effe T à c i t i , .Suctonii, & Plutàrchi auftoritatc idem adftruic.
Supcreftaurem etiamnum apud nos veftigium quoddam prilec hujus
confuetudinis , dum Rothomagi fingulis annis , fcfto Adfcenfionis
die, unus de rcis homicidii poft quam iblcmni ritu (àcrum Romani
epifeopi fèretrum humerisfubivit, abfblvitur : Aureliani quoque nov
o epifeopo in eam urbem ingredienti- quifquis occurrerit, fi rerum
capitalium noxateneatur, eadem donatur im puniute -, cujus privi-,
lcgiimcminit Iv o Carnpt. epift. 33.