Ìbidem 14-
Ibidem 16-
A lias Cap.
I I I .
Colojf.i.9.
TLxod\y6.
Ibidem l o ft
Alias Cap.
I V .
“Exod. 14-
Exod.i) tx.
Stultitu enim , inquit , Mi eß. Et ideo quia
fciret has futuras efle animalium hominum
quarftiones, praffagus futuri ait: ¿¡>uis enim cognovitfinßim
Domini, qui inftruat eum ? Nos au-'
tem feniiim Chrifti habemus.
C A P U T IV .
Spiritum propterea quod digitus vocatur, minoYem
cffe contendcntibus, regerit hoc quoque in Filii,
qui dextra dicitur, injuriam converti. Hacergo
nomin a non nifi ad unitatem divinitatis referenda;
unde Moyfis totam Trinitatem in marts
rubri tranfit u cecinit operatam. Nee fane mir um
ebi Spiritus exftitiffi operationem, ub 't baptißni
figura fuit; fitjuidem in hoc tres perfinas ex aquo
operari, finttißcareque Scriptura docet,
17. Ed ii quis adhuc carnalibus inh«eret
ambiguis, 8c corporalibus vacillat exem-
plis j confideret quia non poteft bene ientire de
Filio, qui poteft male ientire de Spiritu. Nam
ii ideo portionem quamdam exiguam putant
eile Spiritum D e i, quia digitus Dei dicitur ;ii-
dem utique 8c portionem exiguam dicunt eile
in Filio D e i, quia dextera Dei dicitur,
18. Sed Filius 8c dextera 8c virtus dicitur:
itaque ii verba noftra pendamus, nulla poteft
iine virtute efle perfedio 3 8c ideo caveant ne
putent, quod nefas didu e ft, femiperfedum in
Tua flibftantia Patrem perfedionem accepifle
per Filium, 8c deiinant coaternum Filium Pa-
tri negare. Quando enim non fuit Dei virtus ?
Quod ii aliquando putant non fuifle Dei vir-
tutem , aliquando plenitudinem in Deo Patre
negabunt fuifle, cui putant aliquando defuifle
virtutem.
19. Sed ha:c, ut dixi, feripta funt, ut ad uni*
tatem divinitatis ifta referamus, 8c credamus
quod Apoftolus dixit, quia plenitudo divinitatis
corpöraliter habitat in Chrifto, 6c habitat
in Patre, 6c habitat in Spiritu ßndo:8c quod
heut unitas divinitatis, ita 6c unitas operation
s fit.
10. Quod etiam ex Cantico Moyfis colligi
poteft j ipfe enim cum per maria traduxiflet
populum Judxorum, 6cDei Patris operationem
6c Filii eft confeflus 6c Spiritus ,dicens: Dextera
man us tua, Domine, glorißcata eß in virtute ;
dextera manus tua, Domine , conf regit inimicos.
Habes quia 6c Filium fit confeflus 6c Patrem ,
cujus eft dextera. Et infra, ne Spiritum ßnc-
tum prxteriret,adjecit: Mifißi Spiritum tuum ,
dt cooperuit eos mare :a dt Spiritu iracundia tua
d iv ifi eß aqua. Quo fignificatur unitas divinitatis
, non iniequalitas Trinitatis.
zi. Vides igitur quia 6c Spiritus ßndus coo-
peratus Patri 8c Filio fit, ut tamquam conge-
lafcentibus fludibus in medio mari, aquarum
quidam murus infurgeret ad tranfitum Juda:o-
rum, 8C rurfus AEgyptiorum populum per Spiritum
refufus obrueret. Inde 8c columnam nu-
i. z i. Hane autem operationem D èi,quam to-
tus orbis jure miratur, fine fandi Spiritus opere
non fuifle etiam Apoftolus declaravit, dicens
in figura illa praceffifle ipiritalis myfterii ventatene
bis plerique praceffifle in die populo Juda:o-
rum ,6c columnam ignis in node arbitrantur ,
quo protegeret plebem fuam gratia ipiritalis.
a. Ita mlT. aliquot, & Amerb atque Era C. cum cis : Gill, vero I
cum aliis mlF. pluribus quidquid lequitur ilia verba, eos mare, ufque, I
ad Vides igitur, prxtcimictunt: at pofteriorem pattem, nempe ab j
fic enim habes : Jpuoniam patres nofiri
omnes fub nube fuerunt, dt omnes mare tranfierunt,
dt omnes in Moyfi baptizati fu n t in nube dt in
mari : dt ertine s eamdem efic am Jpiritalem manda-
caverunt, dt omnes eumdem potum fpiritalem bi-
5 berunt.
13. Nam quemadmodum typus ßcramenti
potuit efle fine operatione Spiritus ß n d i , cujus
veritas omnis in Spiritu eft ? Quod 8c Apoß
tolus doeuit dicens : Sedabluti eßis , f id f in t t i- l Cl>K< n-
ßcati eßis , f id jußißcati eßis in nomine domini
nofiri j e fu chrißi, dt in Spiritu Dei noßri.
24. Vides igitur quia 8c Pater operatur in
Filio, 8c Filius b operatur in Spiritu. Et ideo b
fecundum feriem Scripturarum noli dubitare
' in figura fuifle, quod in veritate efle ipfa etiam
veritas declaravit. Quis enim operationem ejus
abnuat.in lavacro , in quo operationem ejus
fentimus 6c gratiam ?
2j. Nam ficut fandificat Pater, ita ßn d i- Alias Cap.
ficat 8c Filius, fandificat 8c Spiritus fandus. v ‘
Sandificat Pater,fecundùm quod fcriptum eft:
Deuspacis fanttißcet vos, ut integer fpiritus veßer^
& anima & corpus fine querela in die domini
nofiri Je pi chrifii firvetur. Et alibi Filius dicit :
) Fater fanttifica eos in veritate.
26. De Filio autem idem Apoftolus dixit : ^hanA7-
Ji>uifaffus efinobis fipientia a Deo, dr jufiitia^ dr i.cv.i. 30.
fanffificatio, & redemtio. Vides quia fadus eft
ßndificatio ? Sed fadus eft nobis } non ut ille
mutaret quod erat, ièd ut nos fandificaret in
carne.
27. Spiritum quoque ßndum fandificàre
Apoftolus docet. Sic enim dicit : Gratias agere
debemus Deo fimper pro vobis ,fratres diletti fim i
\ à Domino ; quia e le g t vos Deus primitias in f ila -
tem, in fanttificatione Spiritus, dtfide veritatis.
28. Ergo fandificat Pater, ßndificat 8c Filius,
fandificat 8c Spiritus fandus : fed una eft
fandificatio, quia unum eft baptifma, 8c una
gratia facramenti.
C A P U T V.
Colligit coeptum argumentum, dt unitatem per dì-
j gitum atque dexteramfìgnificari inde confirmat,
quod eadem opera Dei f in t , qua funt manuum ;
dt qua manuum, eadèm etiam fin t digitorum:
ac demum quod manus Filio dt Spiritai perinde
conveniat, ac Spiritai dt Filio digitus.
2 9 .O Ed quid mirum fi fandificat fingulos Alias Cap.
ipfe fandificatione non indigens, fed v I-
redundans 5 quando tantam, ut dixi, majefta-
tem ejus accepimus, ut tamquam digitus à corpore
, ita à Deo Patre infeparabilis videatur
Spiritus ßndus ?
30. Quod fi quis ad diminutionem , non ad
unitatem poteftatis putat effe referendum, is
profèdo in eam amentiam cadet, ut tamquam
in unam velut corporis formam Patrem 8c
Iiftis verbis , §}uo fignìficxtur unitas , edit. Rom. reftituit : fed
cut priorem rcpudiaveric, nihil canlse eft.
b- MA', nonnulli, t f tratur & Spiritus.
F fai. 18. I.
Pfal. 101.
161
Pfal.%. 4.
Pfal 9 1. St.
Z[ai.66.x.
"Exod. } j .
l i .
Lue. il,»®.
job-1 01 3 .
Alias Cap.
Y I I .
Pfal. 6 . 1.
Pfal 49 1 1 .
loban. l i
& S.
b
Filium 8c Spiritum fandunl videatur effingere, A ritus ßndus arguat, videamur adftruere j cùm
6c diftindiones quafdam figurare membrorum. judices ipfi non queant nifi per Spiritum’ judi-
31. Sed accipiant, ut ßpius dixi, non ina:qua- care ? Denique nobile illud Salomonis judi-
Jitatem, fed unitatem poteftatis hac teftihca- cium , quod inter dubia certantium | cùm una,
tione fignari j quandoquidem qua: opera Dei oppreflo párvulo, quem ipfa fufeeperat, vindi!
funt, eadem fint opera manuum, eadem etiam care fibi vellet alienum, altera proprium filium
legerimus opera effe digitorum. Scriptum eft defenfaret} 8c fraudem in ipfis cogitationibus
enim : Cali enarrantgloriamDci, dt opera manuum occultis, 8c pietatem in maternis vifeeribus
ejus annuntiat firmamentum ; 8c alibi : Initio ter- deprehendit, utique c per Spiritus fandi munus
rarn tu fundaf l i , Domine, dt opera manuum tua- emicuit. Neque enim latentem confcientiam
rum fante ali. Eadem igitur funt opera manuum, ß feminarum aliaaliqua penetraflet nifi Spiritus
qua: funt opera Dei. Non ergo aliqua pro fandi machara , de qua ait Dominus : Non vemembrorum
corporalium qualitate diferetio
operationis, fed unitas poteftatis eft.
32. Qua: autem opera funt manuum, eadem
opera digitorum j quia æque fcriptum eft : ^«0-
niam v i debo calos tuos , opera digitorum tuorum,
lunam dt fiellas quas tu fundafii. Quid hic igitur
digiti minus quam manus feciflè produntur j
cùm idem fecerint digiti, quod manus ; ficut
ni pacem mitterc ,fe d macharam ,• quia non ferro,
fed Spiritu mens interna penetrabilis : Eft enim
Spiritus intelligentia fanttus ,unicus, multiplex ,
fiubtilis, mobiliss 8c infra; Omnia projpiciens.
37. Vide propheta quid dicat, quia omnia
proipicit. Et ideo etiam Salomon proipexit,
ut macharam illam juberet afferri. quia fimu-
lato quod dividere vellet infantem, confidera-
Matth. 10.
3 4 -
Sap. 7 . 1 1 ;
Ibidem 13.
3- }•
fcriptum eft : Jjhtoniam dclettafti me , Domine, in C vit quod vera mater plus confiderei Filio quam
fattura tua , dt in operibus manuum tuarum de- folatio3 8c gratiam juri, non grada: jura præ
lettabor.
33. Et tamen quia a manum legimus Filium
( icriptum eft enim: Nonne manus mea fe c it hac
omnia ? 8c alibi : Ponam te in for amine petra, dt
protegam manum meam Juper te. Pofiui manum
meam fub tegumento petra : quod ad incarna-
tionis, myfterium ipedat, quia integumentum
corporis virtus Dei iempiterna fufcepit) utique
ferret. A t vero illa qua matris fimularet affectum
, vincendi ftudio ca ca , parvi duceret ejus
exitium , in quo nefciret pietatis difpendium.
Itaque vir ille ipiritalis, qui dijudicaret omnia
( Spiritalis enim dijudicat omnia) naturam in
affedibus quafivit, qua latebat in vocibus: 8c
pietatem interrogavit, ut proderet veritatem.
Vicit itaque mater caritatis affedu, qua frucß
liquet manus 6c de Filio Dei 8c de Spiritu D tus eft Spiritus.
n d o Scripturam loquutam.
34. Et rurfus quia digitum Dei Spiritum legimus
, ideo appellatos digitos aftimamus, ut
Filium Spiritumque fignaret. Denique ut 8c
Filii 8c Spiritus ßndificationem fe habere me-
moraret, ait quidam ßndus : Manus tua fece-
runt me, dt plafinaverunt me.
C A P U T VI.
vero judicare non poffi judices abjque ipfi
Salomonis Danielifque judiciis , qua obiterpau-
cis explicantur, oftenditur > neque alium Danieli
adfpirajfe , quam Spiritum finttum.
Ur enim verborimi fimilitudinem re-
eußmus , ubi unitatem poteftatis ad-
35 C :
ferimus 3 chm eouique unitas poteftatis f i t , ut
6c arguat Spiritus, ficut arguit Pater, 8c arguit
Filius ì Sic enim fcriptum eft: Domine, ne ira tua F vox fua proderet, quorum latebat affedus.
arguas me , neque in furore tuo corripias me. Dein-
de in quadragefimo nono pfalmo ficut dicit
Dominus : Arguam te,dtftatuam ante faciem tuam
peccata tua ; ita etiam de Spiritu fando Filius
dixit : Cum autem abiero , mittam paraclitum ad
vos : dt ille veniens arguet mundum de peccato, dt
de jufiitia, dt de judicio.
36. Sed quo nos perfidorum hominum de-
ducit amentia, i> ut quafi de ambiguo quod Spia.
T re s mlT. quia unum legimus & c .
b. Omnes edit.' ac mil. nominili, ut que. funt quafi : alii m(T. qui
& plures potioreique concinnius , ut quafi &cc
Ira omnes cdic. ac plures mA. nonnulli tamen > per Spiritum
fantium iftud manus emicuit : Albin. unus , Spiritus fantii munere
docius eft. Iterum (cquenti fentcntia ubi omnes edit.ac mil. aliqua
n ifi. . . . penetrafjet j Rom edit, aliqua potuit , nifi . . . . detenere.
Poliremo paucis incerjcClis pro mens interna penetratur. Penetrabilis
Cor.t.i/.
38. Dijudicat in propheta, quia per Spiritum
datur férmo fapientia: : quomodo ergo negatur
quod arguere poflìt Spiritus fandus mundum
de judicio, qui judicii tollit ambiguum, largi-
tur eventum >
39. Daniel quoque nifi accepiflèt Dei Spiritum
, numquam potuiffet deprehendere aduJL
terium libidinis, mendacium fraudis. Nam cùm
Sufanna presbyterorum conjurationibus appe-
Spiritumperinde ac Patrem dt Filium arcuere,immo ^ c\ta » 'n^exaj11 P°PU^ mentem videret contem-
• i . . /• ■ s. . /. n l i j r t n n p I p n i o r n m . Rs platione feniorum 3 8c oommnniikbnucs ^daeAftiirt.u. rt/a. fubfi-
diis, fola d inter homines pudicitia: fua: confcia
Deum arbitrum 'p-ecaretur: Exaudivit, inquit,
Dominus vocem ejus, cum duceretur, ut periret: dt
excitavit Dominus Spiritum finttum pueri adolefi
centis , cui nomcn Daniel. Itaque iecundum ac-
cepti Spiritus landi gratiam vacillantia p.erfi-
dorum teftimonia deprehendit 3 neque enim
alia nifi divina: fuit operatio poteftatis, ut eos
Dan.iy+4,
& 4;.
41. Percipite igitur Spiritus fancb facrum
8c cjelefte miraculum. Ilia quie maluit fibi
cafta efle ,quam populo: illa qua: maluit inno-
centia: fubire periculum , quam pudoris : qua:
cum accufaretur, tacebat: cüm damnaretur,
filebat, conßientix fax contenta judicio : qu^
reverentiam pudoris etiam in periculis refer-
vabat 3 ne extorfifle petulantiam viderentur ,
qui extorquere non potuerant caftitatem : ubi
eft, quod legitur in cunilis edit. & mlT. uno aut alcero excepto; in
rcliquis omittitur verbum penetratur, & penetrabilis refcrtur ad voces
mens interna. Melius idquidena; ncc enim penetrabilis habetur
in loco Sapientia cita to , neque etiam ad probandam A mbrolii pro-
pofitum rcquiritur ; cum fa us ex eo probe tu r , quod Jubtilis mobi-
lifque Spiritus nominatur.
d. Eraf. & feq. edit, inter hoftes: Amcrb. Sc mlT. magno confenfu,
I inter bomiftcs.