
Job. M
A. Cap 4.
b. Cap. *.
num. j j .
c. Cap. I.
num. y
d- Cap. I.
»«0». }.
e. Cap. t.
num. 4.
f . C*p. 4 -
g . C*p^ f .
h Ibid ».if.
i- Cap. 7 .
& felli.
ibidem.
1. Cap. 6.
num. 14 .
m. Cap. 7 .
Ip.
teittamenta -, -& ipfe noti (ènfit. Adhuc amico-A B H ffîâffîMiïÊÊÊÈSÊÈÈËÈÈBl . *■ 1 r^rtmini rlirir piTf* rpddendam.rum incrcpationes ad certamen ei ultimum re- TulCfC uixiCw fervantur. Luchitus fuerat cum affedu patrio,
ludatus cum dolore corporis Sc «gritudine^
oporpebat eum fubire etiam ietmonum tenta-
tiones,
C A P U T X I V .
£ x incommodis fieculi de cujufquam rncrito non ju -
die an dum, cum h k locus f it certaminis, non au-
4.
7 . é>S ;
Domini dicit efle reddendam. Pulcre dixit, ad*»
ventum Chrifti diligentibus 3 nemo enim fefti-
nat ad judicium nifi qui de innocentia fecurus
e ft, aut qui de labore prasfumit, cui aut gratia
Domini, aut pia pro Chrifto certamina fuf-
fragantur.
93. Quam utique habebit pra:rogativam 8c ea
vidua qua: bene filios educaverit, 8c in liberis.
gratulabitur, 8c maxime qua: omnes quos fuft
em coron.e. H a n e P a u lum a d f e v e r a j f e c um f i b i ^ cepit, Domino dedit. Unde 8c illa Evangelica
tum Chrifti adventum diligentibus re fer vari
annumerandam vero illis eam viduam qu.efiliis
omnibus, quos ¡¡/fi infiituerat, Deo confieratis,
geminum viduitatis fita ac virginitatisfiliorum
obtulït facrificium. Quibus coronidem admodum
fia precatione ponit Ambrofius*
ERgo quando vides viduam difpendiis
alíquibus laborare, aut filiorum a in-
M
•commoditate : vel morte juftum, vel injuriis
vidua divitibus antefertur 3 non folum enim
quia totum quod habuit, ad vidum pauperum
mißt* fed etiam quod duo cera detulit, Domi-
nica.voce Jaudatur,ideft, plenam fidem. Deni-
que ad hominis fanitatem 8c ille Samaritanus
duo area ftabulario dedit, quibus ulcera curaret
illius à latronibus vulnerati. Ergo quia Scfecun-
dùm vetusTeftamentum Maria: fororis Aaron
vw.iiL.v.va.^v — _______ , virginitatem, 8c iecundùm novum iàndie Maaffici
• noli ex iftius fieculi incommodis merita q rix matris Domini integritatem in ftudiofiue,
5 - 1 . 1 « ' ^ prolis imitata eft, remunerationem fidei diyino
judicio confequetur 3 qua: nihil fibi ad ià:culi
fubfidium refervavit, fed totum Domino fobo-
lis pise munus impendit.
94. T e nùnc,Domine,deprecor ut fupra hanc
domum tuam, fupra hiec altaria, qua: hodie de-.
dicantur, fupra hos lapides fpiritales -, quibus
fenfibile tibi in fingulis templum facratur ; quo-
tidianus prxful intendas, orationefque fervoejus
penfare, aut mirari quod derelidus à D a
mino fit. H ìc quìdem ludamur , fed alibi co-
ronamur. Non de me tantum, fed de omnibus
hominibus communiter fum loquutus.Nam un-
de mihì tantum meriti, cui indulgentia prò corona
eft ? Hìc lu d a , illic bravium ; hìc militia,
illic ftipendium eft. Ergo dum in hoc mundo
fum ; adhuc ludor, adhuc decerno, adirne-impeller
ut decidam : fed potens eft Dominus,
qui impulfum fufeipiat, labentem ftatuat, nu- j-> rum tuorum , quæ in hoc loco funduntur, divitantem
erigat. Quid ergo miraris aliquem laborare
? Donec in hac vita e ft, certamen non
deerit, nonerit corona. Nullus probatur, nifi
qui perfeveraverit ufque in finem 5 ut poftea
poifit qui legitime certaverit, coronari.
; 92. Quis tortior Paulo, quis beatior ì Ille tarnen
vaseledionisDominica: non ante fibico-
ronam vindicavit, quàm certamen omne con-
•fummaret. Ideoque ait : Certamen bonum certavi,
na tua fufeipias mifericordia. Fiat tibibin odorerei
fandincationis omne Xacrificium quod in
hoc tempio fide integra, pia fedulitate defer-
tur.'Ét cùm ad illam refpicis hpftiam falutarem,
per quam peccatum mundi hujus aboletur5 refi,
pi ci as etiam ad has pi« hoftias caftitatis, & diuturno
eas tuearis aüxil^ut fiant tibi in odorem
fuavitatis hofti« acceptabiles, Chrifto domino
placentes, &.integrum fpiritum eorum, & anicurfumconfummavi^
demjèrvAvi -.quodrèliquum, E mam & corpus fine querela ufque indiem do.
t tp f iu eft mihi coronajuftitu -, quam non lolum pim noftri Jefu Chrilti filli cui lervare digneris.;
a. Omnes edit, cum uno miT. incommodìtate Vel morte ,
injuria affici : rcliqui ut nos in texiu.
jaflum b. Ita Yet. edit. ac pàuci miT. alii vero Iongc plurimi ,■ in hono
em fanctificationit ; a t Rom. edit. fo la , in odorem fuavitatis.
jN LIBRUM DE LAPSU V1RG1NIS CONSECRATAì
A D M O N 1 T I O.
C Ontinetur hoc in obere vehementißimu increpatio.qua puellam qua pofipromiffatn ad aras virg inità
tem v iti uri f i ab impudico udolefcente fitpius * pajpt,etiam conceptum ex eo infantem b necafiè dicebatur,
fummo cum animi dolore objurgat ejufdem eptfeopus. Ingens erat fuapte natura hoefiagitium, fed illud multo
g/avius cum aliti multa,tum fequuta inde homimrn c offenfio reddiderat. Sufannaffic enim illa vocaba»
tur, è nobili familia e ducebat ortum. Cum autem perpetuam fervare pudicitiamfibi propofuifièt, contrariai
expugnare nequivit parentum voluntates, nifi pofiquam f terrifici s quibufdam vtfis ad id f i moveri fari f i e
affirmavit. Jpfo Domini revivifeentis feßo S in precipua bafilica, prope altare quo eam neopJùytorum gregei
cum cereis accenfis deduxerant,vota fua,univerfopopulo refpondente,^ xmznpronuntiavit.Mox ipfi impófìto
pofi confuetam exhortationem velo illam aliis fanfiimonialibus]unflam idempraful admifit1 in afeeterium,
ubi eandem idoneis Kpraceptis frequens imbuere non negligebat. Vitam illic haudquaquam duxit ab omnì
crimini s fpecieacfimilitudtne ita remot am quin non multo pofi ejus cafiitas adverfìs1 rnmoribus traduceretur.
Hoc impatientifiime tulit Sufanna : epifeopus vero con]unflts cum ejufdem parente curis,frufira ut auflores
hujus calumnia detefli canoni cas luerent pcenas, defudavit. Ea cùm fieri cauti orbine dcbuijfet, elapfis ta~
men tribus ra annis, crimen cujus falsa infamia prius laboraVerat ,non fine magno Judaorum ac gentilium
fcandalo
« P
& 4 >
Z hc.iq . j >,
E*od. i¡.
Mùtili, i.
fcanddowc ammifit, Omnem ut illui celarci .Ufiiem movtt : ntqut ulUrutione n i ipfias mnfifmem ^ ^
rtiiuci potuit.CoHVicfa ademtim apnd mtiftfttm, public* niiiSta cftpccnitcìtiix.ftluitm cìm ili* l>|» *
pifet avert, ipfam acerrima or adone ex qua conftat ifta feriplio, idem prafil aggredc.inftituit. Ubi diritai b c.f s-
lempelerà tam adjaxàomm cmmeralione tum iepulpone excufationum oculisfubjecit,docetremeiiüm unir n-
cam ei fupetèjfeì&qualem*peccato poemtentiam.CuìUs quidem ìahores atque dedecas ft ge/ttrop ad extremum c-Cet s.
ufauefpiritum toleraverit.pnmiuit fere utinferm fib.i debiti non defiturai tvaiat fupplicia.compillatetiam g l »•
ejufdempfeudonym* vìrgims ecorrupttmm,eique Balthafaris nec nttnSoiomitarum eSr^Gomorrhaorum exem- d cop. s.
pio declami, qua ipfam pana maneant, nififtmtles refipifcentta faa oftendatfmlfus, ad qufs eumdem lex- " tsv.
ftimulat, propofita ex tremi ¡udrnt ntmtnt evitanda nccaftttrte Tandem reverfat k ad Safanriam, e i quoti- 0, &*.
dianam pfaimi 50. recitationem indicit , acprateria varios ' fuggerit quibut & fc ad dolorem ¿r Dernn ad o
.mifericordiam moveatj mentis ajfecius.r ^ 7.
Citai hoc opta fecund* SjmdtiS Vuziac. fu i mm'tntbm Ambropi atque Hieronymi, & remerà inter
btrìufque Opera illud referitur. Erafmus in fuis eorumdem Vatmm editionibus ccnfuri maxime diverti “ J 1. ,.
ipfam affidi. Cùm enim in Hieronjmiana editione pmmntiajfet ftfium palam arguere non effe Hierony- & fi+
m i , gaftm vero phrafeos accedere ad jagaftini orationetn -, contra in Ambroftana * ddferit declamano- ¿ ¿ “’ ’d."'"
nemef fe, qualisell: il la S . Hieronynu de marre Se filift feconciliandis. ftfteam fimiUmdinem f t mf/mim.
eloquuttonis tntelltgat, mhil tttroque ilio judteto poteft effe dtfcrepantiut At fortafits eam in me foto po-
fitam vqluii , qao4 ambae iftae còmmentationis éclamationes puiavit efp yhoc eft, infitto armamentoftyli
exérhndigratiafriptas. ltaque nihil motta ha'cfimilitudine Mariams f i l t e r ham qua de agimus ,in
editionis fu * Hiennymiana rejecit affendisem. Verum tamen Erttfmi de ipfitu cum dici ione Augaftini
affini tate judicium perftrinxiffeeontentas, car eamdem Hieronyttto credtdent abjudicandam .prprftts reticet,
A equi in premia erat ex ejufdem opcris lecitone ralionem HliUijrei emeu omm exoeptione ntajorem.
AuCtor ftqutdern epifcopum effe fe pafitm indicai, quod Hieronymo mm congmenftgmf at nemo.
Quawvis autem non tanta videatur ripugnanti* , f t Ambrofio idem tractatus adtribuatur.non defunt
tamenqui eamdem e legitintorum fanclt Ttodiorie ftetuum catalogocenfeantextmendum liokCocus Kpropterea
negat Amtnfiammeffe.quod auilirfcribat iftam puellam ,ftvirginitatc integra mortem oppetiffet,futu- t‘ " l
ram fit tip pro parentum peccatis > hoftiam vlvam, Domino propitiatriedm. Sed quid aliud legimr lib.i. 1. c«f. *.
de V i rg in .“1 abt Antbrofitts p urente s virgimtmfic alloquitur: Uc habere poffitis qiiarum mericis yeftra nf mc 'ff7_
delifta redimantui- viro-o matris holtia , cujus quotidiano facnficio vis divina placatur. Jtaque n*m ,i.
Rivettts » hac fidalis f r i radone infuperhabita, nihil adverftts Ambrofitanam ejufdem open infcriptionem
opponir,quam quodobjiciuntnottnulli 1 aufforumcatholicorum,videlicetcap.%. ».40. Pfententiam haberi . ù n -
pnrfus 'novatianam, quam duobus libris de Pcenitencia impugnai Ambrofius. Verum f t auStor hujufte d- r#™*.
fcriptionii ifta hareft infeftus ejfit, qua ratione lapfam ad pxnitentiampublicam it* ftimulajftt, atfimul
aternoc m a s qua fctleri fao debebantur, evitandi fpe fublcvaret ? Adde his quondam Ecclefta morem
fitiffe, at atncium qunumdam criminum reis ne in morte quìdem venia & reconciliatio emeederetur,
protndeque Auchrem inter eàdem crimina & hoc Sufanna flagitium refem ftm ulla erroris nota pomifft.
Jguapropler qua loquutiones illic iuununt palilo duriores, eas non alio confido adhibìtas putamus, quam
« rmajorem commìft propudii horrorem incutientes ,*crius a i penitenti* opera fontem excitarint, effice-
rentque ne vel propria molline vcl rtmfieris cujufpiam doiforis indulgentia quandoque abauferitalefc-
md fufiePta rtvocaretur. •
6)u& cùm ita f in i, nihil jam contra Ambrofium pugnare poteft excèpto fiylo. Licet emm httjufec opens
eloqmtio quibufdam non multum videatur differre ab Ambroftana ; fatcndam tamen eft fa n d um Tra-
fiulem etiam ubi orationem adhìht maxime concitatam , minus denfif ac brevibus inciftsuti. guod etiam
adjici poteft in hac opell* quafdam fementias atque exempla reperiti ~Ambropo fatis familiaria , in hoc
quidem momentum aliquod ineffe non inficiamur, fed illud haud proptere* Achillei, ut vocant, arguments
loco habendum eft, cum diverfis auSores in fimilibus convenire nonftt infolens. Atqui ut maxime confila,
ret aufforem hujus operis non effe Ambrofium , nihilo etiam minus id certum effet, eidem fatui pattern
Dottori noftro alate minime inferiorem adtribuendum ; quandoquidem etiam tum qui cultum iddis exhi-
berent, plmes efidiffes necpaucos etiam qui facropafchatisfefto ‘ initiarentur,ac tandem eorum a quibus inter q. c,p. 7 .
eternai teemu atque tdoriam ftatus^quidam medius admittebatur, emrern viguiffe manifeftum eft.
Non ignoramus Nìcetam Daciarum epifcopum , Gennadio ' tifile,dediffe ad biplani virgmem liDellUm, lS.
òmnibus labentibus emendationis incentivum; atque adeo non deeffe vin s eruditos,qui hanc ipfam lì- f C*M-
brum ei tamquamvero domino reftituendum fcribant. Atenim quid vetat Ambrofto quoque occafionem,unde ™ ■■
ad troBandum idem argumentum ìnduceretur, nafcil Certe Baftlii cxftat* epiftoU éjufdem materia atque
epigraphes. Et apud Ambrofium ipfam fivirgo Indicia fitlfi criminis * potuit accufan, potuti & alta v en . M S .d
Sfiorire* rationi magie confonum nihilyidetur, quam ut huncce fratiatufn aullontate edit, ac mff.om-
trium , f i recentiorem unum exripias , a quo perperam tribuitur Johanni chryfiftomo, inter Ambroftanas
alias ’qua a i virginitatem fpetlant, commentationes rctincremus. Et quidem nullus eft qusn fateatur
eum & Ambrofto diguum effe,&multiplici veteris Ecclefia dìfciplina refertum : fed quod eumdem pro epìf-
tola Cimiti fere hobeant, qui de ilio aliquid tradidere . in eo certiftme erratum eft: N*m è conclone tpfttm
confiate vel fila ad corraptorem npoftrophil planum facit. ' :
■ ■ B . -, I . '