tus Patris eft , fclecìaravit Dominus, dicens fe-A abolet vitia, peccata condonat. Quomodo ergo
cundùm Matthæum in perfecutione non elle
Matih. io. cogitaiidum quid loquamur: Non. enim vos efts
qui loquimini j fed Spiritus Patris vefri,qui loqui-
tur in vobis.. Idem autem fecundùm Lucam ait ;
tue il. h. Nolite folliciti ejje qualiter refpondeatis aut dica-
& 111 tis y Spiritus enim fanttus Dei docebitvos in ipfa
hora, qtu oporteai dicere* Ergo quamvis multi
pfai.io}. 4 dicantur fpiritus, quia lectum eft : guifacit An-
gelos fuos fpiritus ;.unus tamen eft Dei Spiritus.
e.ilat-^6.
& 7. -
Rom. 8 .17.
Lib.ydefidi
mutabilis, qui fandificando alios mutât ad gra-
tiani, non ipfe mutatur ?
6jv Quomodo mutabilis, qui bonus femper
eft ? Neque enim umquam malus Spiritus faiic-
tuSjperquem nobis quæ bona funt, mini ft ran-
tur. Unde 8c Evangeliftæ duo in ùno eodem-
que loco, diverfis quidem inter fe verbis fed
eadem defignarunt , habes enim iirMatthæo:
Si vos c urn fit is mali, no f t is bona data dare filii s. Matt* ï
6u Ipfum igitur unum Spiritum 8c apoftoli B veftris ; quanto magis Pater vefter, qui in u lis eft, **
8c prophetx funt confeqiiuti, Sicut etiam vas dabit bona petentibusfe ? Secundùm Lucam au-
elettionis, dodor gentium dicit i guia unum tern invenies ita fcriptum : guanto magis Eater Lucn 1
Spiritum potavimus i quaii eum qui non queat vefter de coeloa dabit Spiritum fanttum petentibus ' * '
fcindi, fed infundatur animis, 8c fenfibus alia- fe ? Advertimus ergo bonum effe Spiritum fenc-
batur,ut fæcularisfitisreftinguat ardorem. turn Domini judicio , evangeliftarum teftimo-
C A P U T V- nio j quando alius pro fendo Spiritu bona, alius
. . > ri ' \ > Pro bonis fendum Spiritum nominavit. Si igitur
Spiritum fanttum, cum creatura* fanttificet, nec quod bonum e ft, hoc eft Spiritus fendus quo-
cfeaturameße,necmutahilem: eum femper bonum modo bonus non eft > '
efc^m/patrcdctur & dPiliJs Jointer eaC Ä c f i l l e d nonnulli codices habent
qua decimare aicuniur, numerandum 5 fontem etiam fecundùm Lucani : guanto magis Pater
vefter de calo dabit bonum datum petentibus fe ?
H oc bonum datum gratia fpiritalis e ft, quam
dominusJefus effudit.è cælo, poftquam patibu-
lo crucis fixus, triumphales revehens evacuatx
mortis exuvias, vittor mortis à mortuis refur-
rexit, ficut habes fcriptum : Adfcendens in altum pfat g7,ly
^captivam duxit captivitatem : de dit data homini- b
_ bus. Et bene a it, data ; ficut enim Filius datus.
__ . ria corporalium , hic enim corpora-D de quo fcriptum eft : Puer natus eft, ftlius datus mi , 6
libus incorpoream infundit gratiam : fed nec de eft nobis, data eft 8c gratia ipiritualis. Quid au.
fubftantia invifibilium creaturarum eft- nam 8c tem dubito dicere quia datus eft 8c Spiritus
illx fandificationem hujus accipiunt , 8c per fendus, cùm fcriptum fit .c Caritas Dei ejfufaeft Rom
hunc reliquis mundi operibus ancecellunt. Sive in cordibus noftrisper Spiritum fanttum, qui datus « *
Angelos dicas,fine Dominations, five Potef- eft nobis. Quem utique quoniam pedora récitâtes,
omnis creatura exipedat fendi Spiritus pere captiva non poterant, priûs dominus Jefiis
gratiam. Sicut enim nos per Spiritum liberi, captivam duxit captivitatem , ut liberis aflfcdi-
quia mifit Deus Spiritum Filii fu i in corda noftra bus gratiæ divinx munus effunderet.
clamantem ; Abba Pater. Itaque jam non eftfirvus, 67. Pulcre autem dixit: Captivam captivitàfed
ftlius : ita edàm omnis creatura revelatio- £ tem. Chrifti enim vittoria , vittoria libertatis
nem filiorum D ei exfpettat, quos utique fendi e ft, quæ omnes gratiæ vindicavit, nullum adftrinxit
injurix, Ergo in omnium abfolutione
nemo captìvus eft. Et quia Dominica: tempore
paifionis d fola feriabatur injuria, quæ capti- d
vos omnes amiferat quos tenebat , in fe recurrens
captiva fatta eft ipfe captivitas, jam non
Belial additta -, fed Chrifto, cui fervire libertas
eft. Qui ejiim in Domino, vocatus eft fervus , lCor ti
“ libertus eft Domini. ’ °r\
68. Sed ut ad propófita revertamur : Omnes, pfd.iyy
bonitatis , Spiritum oris Dei, malorum emen-
datorem, bônum necejfario confitendum tpoftremo
cum in Scripturis bonus ajjirmetur , (ft Patri ac
Filio conjungatur in baptifinate, bonum negari
neutiquam pojfe ; nec tamen did in bono proft-
cientem, fed perficientem : quod eum ab omnibus
diftinguit creaturis.
61. X T On ergo fendus Spiritus de fubftan-
I N c
Spiritus gratia filios Dei fecit. Ergo 8c creatura
ipfe omnis ipiritualis gratix revelatione mu-
tabitur, f t liberabitur a fervitute corruptionis in
libertatem gloria filiorum Dei.
63. Omnis ergo creatura mutabilis, non fo-
lum ea qux jam peccato aliquo aut elemento-
rum conditione mutata eft -, verum etiam qux
corruptelx poteft eile obnoxia vitio naturx etfi
nondum eft ftudio difciplinx j nam ut in fupe- F
rioribus ìibris docuimus, 8c Àngelorum natu-
ram liquet potuiife mutari.Utique xftimare con-
venit quia qualis unius natura, talis 8c cetero-
rum, Mutabilis ergo 8c reliquorum natura, fed
melior difciplina,
Allas Cap. 64. Ergo omnis mutabilis creatura, fed bo-
Vl nus 8c non mutabilis Spiritus fenttus j neque
enim aliquo vitio mutari poteft, qui omnium
a. Nonnulli mff. spiritum bonum : fed plures ac mdioris x v i , ficut
& omnes edit. Spiritum faniium. Grxci quoque cod. mtZua
«vo», quod fecundum lacinam interpretationem Syriacx verfionis
icddunt Spiritum fanclitatis: fecundum interpretationem vEchiopi-
c x , bonum donum Spiritus fancti : at Perfica adhuc fimplicius, Spiritum
fancium. Hanc eamdem leftioncm Matthxi & Lucx obicr-
varac etiam Didymus , à quo fimilitcr trattata fupetiora argumenta
tepeties. • ! • '- f r i. i v 7 ° "
b. T rc s mff. captivam elegit captivitatem : reliqui & omnes edit.
iaptivam duxit & c . Grxcum idioma. i i , captivam
inquic, declinaverunt, fimul inutiles fatti funt ;
non eft qui faciat bonum, non eft ufque ad unum,
Si excipiunt Spiritum fendum, etiam ipfi eurh
non efle inter omnia confitentur : fi non excipiunt
j ergo 8c ipfum inter omnes declinaiTe fa-
teantur.
69. Sed videamus utrum bonitatem habeat
cùm fons fit principiumque bonitatis. Nam fifecifti,
in captivitatem redegifti vel quid fimile.
c. Mff. aliqu o t, Gratia D ei, ceteri atque edit. Caritas Dei
textus Apo fto li, ¡J dyami rk 3«5 , caritas.diledio See.
d. MIT. non pauci,yô//feriebatur injuria .-duo, fola feriebatur,
paulo melius : quidam ,folus feriebatur injurid , parum commode,
Prxftat igitur cum aliis mff. & cundlis edit legere, fola feriabatur
injuria, id eft , otioia c r a t , nec jam cuipiam nocere poterat.
e. Nonnulli mil. liber eft Domini : reliqui, omnefque edit, liberia
te f t Domivi. Apoftolus etiam , ¿m R iv n ^ s f t xvqìv.
cut Pater bonitatem hàbet & Fìlìùs jita etiam ‘A non exiiiimant feBarandum , non «ffiment
& fanaus.Onori r.rpafnram . nm’o" nKi „ n.':c__■
iiatth. 7 .
rfal.}f.(.
i.Cor i.io .
lp b e f .f i .
Pfal. 1 4 I .
creaturam j quia ubi unä fanttifleatiö, una natura
eft;
C A P U T VI.
guamquam in aqua (ft Spiritu bapti&amur, hunc
Urnen iUilongc prtßm ;,atquc Uco nrn fe jm -
gendum d Patre & FUi 'o.
• 1 v v * .m io , 1 1 a c u a u i
bonitatem habet 8c Spiritus fenttus. Quod
. etiam Apoftolus docuit dicens : Fruttiis autem
Spiritus pax , caritas , gaudi urn ^ pàtientia, bo -
nitas. Quis autem dubitat quod - bonus, fit
cujus fruttus eft bonitas ? Arbor enim bona bonos
fruttus facit.
70. itaque ÌÌbonus Deus,qüomodo nonbo^
nus qui oris ejus eft Spiritus, qui fcrutatur etiam
alta Dei? An in alta Dei» contàgio mali poffit 7fi. r Unt tameü plerique qui eö ouod in
mtiare?Onde & lllud inrelhgitur, qüam amen- B •'’qua baptizamur & Spiritu non pu
B l ’ qU1,; f1“™ P H Del at» cg an t, tent aqua: & Spiritus diftare munera I & H
I cum bonum Spimum Chnlb negare non pof. non pucant diftare bamrahn Nec advertunt
* e ? uo ait Dei Fllws 1 rraftered dixi di quia*in ilio aquàrum fepelimur elemento ut
m t matta. ■ . '«à^ati'pctSpiritumrefurgàmnsstnàquaeniin
H i n non US <l ul1bonoS de imago nsortis, in Spiritu pignus eft virai ■ utper
peffimisfacit,peccatum abolet, malum delet, aquam moriatur corpus peccati qua-quaiiouo
crimen excludit s boiiuni Jtnunus mfundit, de dam tumulo corpus inckidit : & per virnnem
perfecutonbus apoftolos facit, * de peccatori. . Spiritus renovemur i morte peccati. renati ¡11
b u s fa c e rd o te s is ra r^ in q u it .^W iA w ÌM , Deo. F caci.renatim
»UM axnm lux in Domino. , C Et ideo hi tres teftes unum funt ficut
7 1. Sed quid diiFenmus eos ; Nam fi verba Johannes dixit : Aqtid,fangnis,à- spiritar Ònum
engTOt.rom &^ n o a abnuant,acap»nt boa in myfterio, non in natura, Aqmi igicir teflìs
i.Iohan.y.
num Spiritum fcriptum - dixit enim David : spi-
rìtus tuus bonui de ducei me in viam rettam. Quid
eft enim Spiritus,nifi plenus bonitatis ? Qui cùm
fit inacceifibilis natura, receptibilis tamen propter
bonitatem fuam nobis eft , complens virtu-
te omnia, fed qui iolis participetur juftis, fim-
plex fubftantia , opulentus virtutibus, unicui-
_ , . Avjud ìgicur ceitis
eft fepulturx, fenguis teftis eft mortis, Spiritus
teftis eft vitXi Si qua ergo ili aqua gratia, non
ex natura aqux, fed ex prxfentia eft Spiritus
iantti» r
78. Numquid in aquà vivinius, ficut in Spiritu
? Numquid in aqua fignamur, ficut in Spiritu
? I11 ipfo enim vivimuSi 8c ipfe eft pigiius hè^
r p i i i que pr,ie„s , (fividens de fuo t o n c f i™ o^_ A^ . . 1 i . q
^ i t o q u e F i l i u s p e i l I t : ^ , ^
n0mineQatriS rFlllA r * W m M H C San<a° 1gicur Spiritu lignati fumus - non
non dedignatus Spiritus fanfli focietatem. Cur natura, fed ì Deo > quia fcriptuiu e ft. Quinti
gitur nunc quein Dominus non dedigttatus eft -xit nos D ta r^ q a iß g „,vit L d td h f Z r
111 Baptifmaus facrameilto, molefte ferunt all.. Spiritum in cordibus nifi,it, aeauf ‘S»»t
coniunaT>V Spintum noftra devotione I Sigùati ergo Spiritu à Deo iumbs. Sicsft
^ n * • i enim in Chrifto morimur, ut reiiafeamur; ira
K M M ergo Spiritus : bonus autem, noii etiam Spiritu fignamur, ut fplendorem atque
^ f f l p o m s bonita, j imaginen ejus Sí gratiam tenere poffimus ■
accipi. quod eft utique fpiritale fignaculumi Nam etfi
d i ìò -n pm n r Jó f d r A n . n ____ H i
Èphef.i. i ji
0*14.
_-- . --------- v . v u im u j i c u .H-Cipitur
Spiritus fanttus : ficut non fenttificatur, fed
ipfe jànttifîcat j creatura enim fenttificatur
fenttificat áutem Spiritus fanttus. In quo licet
verbi communio , difcretio tamen natiirx eft.
Santtus enim dicitur 8£ homo qui aCcipit, 8c
Deus qui tribuit fenttitatem * quia legimus í
Fftote fantti, quoniam» (ft ego fanttus fum. Non
ergo poteft fenttificatio 8c corruptela unius effe
n i r n n » . Rr i . l a n n —— r ^ .
x _ x I l e d i l i CU I
lpecie lignemur ili cörpore, veritate tamen in
corde fignamur, ut Spiritus fenttus exprimât
in tiobis imaginis cxleftis effi^em.
80. Quis igitur âudeat dfcere* difcretum à
Deo Patre 8c Chrifto efle Spiritum fertttum a
cùm per ipfum ad imaginem 8c fimilitudinem
Dei eiTe mereamur, 8c per ipfum fiat-quem^
0 r —— &gggpnnjg^ B B c u e aadamrnooaduumm lP^eettrruuss aappoofittoolluuss ddiixxiittI, uutt ddiivviirniaie: ffii--
B SPiri- 1 mus COI,ß>rtes natiira? in quo utique non car-
tus & creatura umus efle-fubiiantia'. lialis fucceifionis lierediras, fed adoptionis gra.
7J- ftaque cum omnis invifìbilispraterTrini- tiae fpiritale commercium eft. Atqué üc fciamus
tatem reliqua natura,cujus rationabiiem & in- 'cordis lioftri magis h o c , quam corboris effe
corpoream jure quidam fiibftannam pbtant, .'figHaculum, docec. Propheta qui dicit ‘ s im i,
? sfed adquirat: tim cßin nobislumen vultusH Dominti dfdißi
nec participet, fed adiumat j feparanda utique Utitiam in corde meot
eit a iocietate Spiritus fentti comnlunitas creä-
turXi Credänt igitur quia creatura lion eft
Spiritus fenttus : aut fi creaturam putant, cur
adiociant Patri? Si creaturam arbitraiicur, cur
Filio Dei jungunt ? Quod fi à Patre 8c Filio
a. Mff. aliquot, cogitatio mali.
mus psntum fanttum, qui non folum noftra peccata dimittit : fed
etiam nos factt facerdotes ftos aliis peccata dimittere. i : j Ve.
b. Rom. edit, cum mff. aliquot, defer,mus eos i vet. edit- cum | | cum reliqt
i.Pttr.i. 4,
Pfai 4 .71
is , diferimus eòi , id eft j quid non ftatim refpondemus Ì
c Nonnulli mff. Secundùm igitur Spiritum fignati fumu.
edit cum mff a’ iquoc,
is, fpecie fignemuri
Spiritu ftgñemur : ápcius Rom.
Q j «j