Il
liili mb
11 mm
17.
Pfal 67. 6-
Johan.19.
4 1 . Ö* 4 t-
Matih. 17
12. Non li cuit ergo pro virginitate fermonem Atabat de refùrre&ionis fide. Illa 'igitür tangit
di cere ? Et cur fcriptum eft : fudicate pupìllum, & Chriftum, q ua fide tangit.
ju f i f e ate viduam ? Et cur icriptum eit: Patris
vrphamrum,& judicis viduarumì Ergo caftimo-
nia 6c integritati deditas deferemus, aut etiam
c-o n dem n a bi m ns ?
13. At certe ipfis gentilibus inter aras 6c focos
venerabilis folet eiTe virginitas : 6c in qui-
16. Magdalena autemßabat ad monumentum fo ri
s plorans. c Quæ foris eit, plorat 5 nam quæ in*,
tùs eit, plorare non novit. »Plorat autem, quia
corpus non videt. Chriiti : 6c periifle putat -y quia
ipià non cernit. Ergo Maria foris : ièd non Petrus
, non Johannes ioiis. Denique illi currentes .
bus nulla meritorum eit pietas, nulla mentis in- intraverunt j 8c ideo non ploraverunt, 6c 2
tegritas5 in iis tarnen carnis virginitas predica- lantes receilerunt. Illa qua: non introivit, fletur.
gtatutur
A profanis igitur ceremoniis virgines nemo B v^c j non credidit, fraude fublatum putavit : nec
prohibebit,ab Ecclefia Dei virginitas arcebitur? cùm AngeloS'Cerneret, credendum arbitraba-
Illic coguntur, quod non docentur : hìc interdi- tur. Et ideo dicunt ei Angeli : Malier quid plorai? ibidem ij.:
citur, quod nonlicet non doceri? Illic pramiis quem qu.eris ? Hoc Angeli dicunt, 6c Dominus
revocantur à nuptiis, hìc ad nuptias coartabun- poitea iifdèm. verbis r,epetivit 5 ut feiatis quia
injuriis? * Illic violentia fit, ut capiantur :
hîc fiet violentia,neprofiteantur?EtpoteiteiTe
patientia facerdotum , ut non vel morte oblata,
fi ita neceftè e l l , integritatis facrificium vin-
dicetur ?
Angelorum verba mandata fint Domini.
17. Denique eadem, ut dixi,etiam Domi’,
nus verba repetivit dicens: Malier quid plorasi
quem qturisì Qua: non credidit, mulier eft 3 nam
qui credit , in virum pèrfe&um refurgit , in E/^/413.
14. Confiderate quia virgines prie apoftolis C menfuram atatis plenitudinis Ghrifti. Mulier,
refurrectionem Domini videre meruerunt. Cer- inquit : non de fexu, ièd de cundatione convite
hoc dócui't hodierna qua: decurfa eftlectio 5 cium eft. Et bene mulier, d qua: nutabat j quia a
nam cùm in novo monumento, ficùt Johannes jam virgo crediderat. £/uidploras 1 hoc eft : Tu
dixit, corpus pofitum eilet domini noftri Jefii tibi es cauiàplorandi, tu tibi auétor es flendi,
Chrifti:in fuo autem monumento, ficut eft fé- qua es Chriiti incredula, ploras, quia non vi-
. cundùm librum Evangelii Matthai, pofùiflèt des Chriftum : crede,6c videbis. Adeit Chriftus,
Joièph Domini corpus , obièrvabant virgines. nec umquam iis à qiiibus quaritur, deeft. Jjfuid
Bene 6c Matthaus monumentum dixit novum j ploras ? hoc e ft, non lacrymis opus eft, ièd hde
ne ex monumento veteri refurrexiftè alius ere- promta, 6c D eo digna. Noli cogitare mortalia,
deretur. Bene etiam fècundùm fpiritum in mo- j ) & non plorabis : noli cogitare peritura,6c flen-
numento jufti pofitum eft j quia Chriftus àmor- di cauiàm habere non poteris. Cur inde ploras,
tuis ih novo jufti refurgit affectu. Bene edam unde alii gratulantur ? r
fecunduin litteram alienum monumentum fuitj 18. Jpuem qtiaris ? hoc eft: Non vides quia
quia fuum monumentum Dominus non quaii- adeit Chriftus? Non vides quia Chriftus eft D ei
vit. Habeant tumulum , qui fub lege funt mor- virtus, quia Chriftus eft Dei fapientia, quia
tis : viétor mortis fiium tumulum non habebat -y Chriftus eft fanditas, quia Chriftus eft caftitas,
non enim ille fepulcrum mords defiderabat,qui quia Chriftus eft integritas, quia Chriftus natte
morte trophaa referebat. Vidit ergo Maria tus eft ex virgine, quia Chriftus ex Patre, 6c
refurredionem Domini : 6c prima vidit, 6c ere- apud Patrem, 6c in Patre femper, natus non
didit. Vidit 6c Maria Magdalena, a quamvis £ fadus, nec degener, cièd femper diledus, ve- e
adhuc ifta nutaret. rus Deus ex Deo vero ?
19. Tulerunt, inquit, Dominum de monumento, fohan.ios
C A P U T I V . ó" nefeio ubi pofuerurit cum. Erras, mulier, qua I!° .
putas ab ahis Chriftum de monumento eile fu-
Magdalena dubìtantis occasione virgines ad fidem blatum ', 6c non poteftate propria refufcitatunv
cobortatur : & qua de Chrifiì cumipfa colloquio Sed nemo tulit Dei virtutem, nemo tulit Dei
leguntur aptid johannem Evangelifiam, fpiritali iàpientiam, nemo tulit venerabilem caftitacem.
fenfu jucundiffime percurrit. N on tollitur Chriftus de monumento jufti, nec
de fua virginis fecreto, 6c pia mentis arcano :
*5- T I Oc loco non mediocrem ad ver ti te £ & fi qui volunt tollere, auferre non poifiint. *
0 quaftionem, ne dubitare de refurrec- 20. Tuncait illi Dominus : * Maria, refpice ibidem 16.
rione Domini,virgines, debeatis. Videte b quod ad me. Quando non credit, mulier eft : quando
meritum non fola carnis virginitas facit, ièd converti incipit, Maria vocatui^ hoc eft noetiam
mentis integritas. Denique Maria Mag- men ejus accipit, qua parturit Chriftum* eft
dalenaDominum prohibeturtangere,quianu- enim anima qua ipi'ritaliter parit Chriftum.
*■ Gcllius lib. x. cap.jz . Capi autem , in qu it, virgo veftalis
propterea dici ■videtur, quia Pontificis maximi manu prehenfa ab eo
parente in cujus poteflate eft , veluti bello capta abducitur. De vcfta-
Jibus plura repeiies lib-. . . .d e Virginibus cap.
a. MiT non pauci, quamvis adhuc ifta notaretur : unus I
mutaret : reliqui ac edit. magis feite, ut in contextu. Non inutile i
porro fucrjt qux h ic de virginibus Dominica: refurreéiionis teftibus
dicuntur, cùm iis qux habemur lib. 6. Expof. Evang. fec- Luearn, |
pag. 13 *7. num. 14. contendere , nec non fubjeftam eidem |
lo co oblervationem confulere. Interim adverte Ambrofium aut
labi memoria, quando contra expreflum Marci cap. 16. verC 9. }
teftimonium Chriftum Magdalenx iècundo tantum loco apparuifle I
affirmat ; aut pixillorum opinioni iubfcribendum effe, qui, ut Eftius j
a ie , Dei geniti icem h ic in Maria volunt Egnificatam. Q u id vero fi I
duas Magdalenas exftitiffe hoc loco innuat fan£ius D o&or î Confer
h x c cum ultimo cap. in Luc. & nôdum (blve.
b. Omncsedir. Videte quod meritum / Non fola carnis virginitas
virginem facit : omnes mil! ut in textu , niii quod prb meritum,
corruptc plures exhibent meritorum.
c. Plerique mff. qui foris eft , plorat ; nam qui & c. Itérant
poftpauca, flevit: qu i non credidit, fraude &c.
d. Mil. non pauci, que notabatur. Non incommode ; idem enim
eft ac reprehendebatur, quod quidem poft voeem, convicium eft ,
apte ponitur, H x c autem rc'er ad lib.ro. in Luc. num.xûi.
e. Ita mff. complurcs : alii vero, cunâxque edit. prxtcrmictunt
vocem, dilecttu-
*■ Hune textum neque in grxcis Evangeliftx cod. neque in H x c
autem refertur ad lib. io -in Luc. num.161. lacinis ullis reperire cil.
T
Refpice, inquit , ad me. Qui Chriftum refpi-A
eie, emendatur : errat autem, qui Chriftum non
'videte
zi. Et ideo ilia converia refpexit, 6c dixit :
Rabbi, quod interpretatur magifier. Qui refpicir,
convertitur : qui convertitur, plenius intuetur :
qui videt, proficit. Et ideo magiftrum appellar,
quem mortuum eftè credebat : alloquitur quem
putabat amiiTum.
i l . Noli , inquit, me tangere, hoc eft , etfi
correélionis tentamenta funt} non tangit tarnen B
Chriftum nutantis affedus. N o l i , inquit.y me
tangere, hoc eft, noli tangere Dei virtutem, Dei
fapientiam, reverendam integritatem, honora-
foilem caftitatem*
¿3. Sed.vade ad fratres meos. Quid eft aliud
di cere, nifi : Jam noli foris fiere ? Vade ad electros
, 6c ad obièrvantiffimos ià c e rd o te s& dio
Ulis : Adfccndo ad Patrem me um, & Patrem vcf-
trum : Deam meum , & Deum veßrum. Quid eft
aliud di cere, nifi : N e mulier hinc moveas quafiC
tionem ? Certe à perfedioribus quare , diéent
tibi qua diftindio fit inter Patrem meum , &
Patrem veftrum. Nam qui juxta divinam ge-
nerationem Pater mihi eft, is juxta adoptionem
Pater vefter eft. patrem meum dicendo , à crea-
turis ie Dei Filius feparavit: Patrem veßrum dfe
cendo , adoptionis fpiritalis gratiam defigriavit.
Ita & Deum meum dicendo , myfterium iùa
ìncarnationis oftendit j ut quem Patrem natu-
raliter habet, Deum appellee propter fufcèptiD
corporis iacramentum : Deum quoque veßrum
cùm dicit, profedum in nobis fua operatio-
nis oftendit*
C A P U T V*
Re dita digrejfione ad fuam defenfiontm, & ß b i ob-
j e ¿la non tantum agno f i i t , verum etiam ulterius
intendit, capere etiam nupturas ad vìrginitatis
fludium revocarefponte profejfus*
¿4. I > T vere Deus nofter fadus eft nobis, ek E
I *j quó paflus eft Chriftus 5 quando, ut
alia omittam , pro integritate fèrvanda mori
virgines funt parata. Nihil de cauia, nihil de
periona loquor} ubi enim Domini gratia , ibi
debet eftè pax Domini. Nec quemquam publice
arguo , ied me ipiùm defeiifatum venio*
Accuiati enim fiumus, & nifi fallor, accufatores
noftri plerique de vobis fiint* Horum ego affec-
tus redarguete malo, quam periònas prodere»
Criminis autem. invidia hac eft , quia fiiadeo £
caftitatem. Qui hoc non libenter accipit, ipfe
ie prodit.
25. Virginitatem, inquit, doces, & perfuades
plurimis. Utinam cónvincerer, utinam tanti-cri-.
minis probaretur effedusi Non vererer invidiam
, fi effìcaeiam recognofcerem. Atque utinam
me exemplis potius argueretis, quam fer-
monibiìs caderetis i Sed vereor ne a pravarica-
tores mihi appofuifle videar, qui me alieìiis
commendeiit laudibus*
16. ìnitiatas, inquit, facris ìiiyfteriis, & con-
iècratas integritati puellas nubere prohibes.
a M f f nonnulli* pr&dicUàres-, etfi non omnino infulfc, mi- I f
nus tamen concinne. Prxvaricatorcnim ¡Ile dicicur, qui eum quem I I
Vituperare atque acculare crcditur, tacite fraudulentcrquc laudar] |
a c defendit i quo Icnfu di ¿tionem hanc Tullius in Philip.
JC U I X ic lU U IlC U-t-l-l -1--[ ---- luiviiiiiaujiiiuiiui.
velamine * An indignum videtur,ut iacrata virgines
a iacroianclis altaribus non abducanttir
ad nuptias ? Et quibus licet * iponium eliferc,
non licet Deum praferre ? In me ergo factfconditio
mutatur, ut pro opprobrio mihi cedar,
quod femper ipeclavit ad gratiam íacerdocum,,
jacere femina integritatis, & virginitatis ftudia
provocare*
C A P U T VI .
A d tyifginitatem provocare nec improbum ejfe, nec
novum, nec inutile : quorumprimo capitcpaucis
abfiluto, alter urn fcilicet novum non ejfe Chrifii
fententia, judicio Apofiolorum , ac puerulorum
cxemplo docet: turn damnandas non ejfe nuptias
monens, earum tamen mult as graves moleftias
declarat; utque neutram harum conditio*
num quijquam traducat, prudent erfuadet.
Q Uaro enim utrum quafi improbum h! o c- , aIn quafi novum, an quafi inutile
reprehendatur* Si quafi improbum , improba
ergo vota funt omnium, improba vita
eft Angelorum, quam gratia reiiirrectionis imi-
tatur • qui enim non nubunt,neque ducunt uxo*. Mattk iz.
res, erimt ficut Angeli in calo. Qui hoc utique 3©-
reprehendit, refurreftionis vota condemnaf*.
Itaque improbum videri non poteft, quód hò-
minibus pro pramio conftitutum eft : nec po^i
teft.ejus rei fpecies difplicere, cujus veritas 6c
in fruétu e ft, 6c iii votò*
2.8. Sed efto,non fit iniprobum, numquid
novum eft ? Nos enim nova omnia qua Chriftus
non docuit, jure damnamus-, quia fidelibus via
Chriftus eft. Si igitur Chriftus noil docuit quod
docemus, etiam nos id deteftabile judicamus.
Difcutiamus ergo utrum Chriftus iiltegritatem
docuerit, an repudiandain putaverit: E t fu n t,
inquit, fpadones, qui fé ipfos cafiraverunt propter
regnum calorum. Eft ergo praclara militia, qux
regno calorum militati Itaque jam tunc Do-
minus docuit eftè debere intemerata ftudia
caftitatis.
29. Unde 6c Apbftoli earn ceteris praeminere
cernentes : s i ita efi, aiitnt, càufa vìri cum ultore, thidm 1 ••
non expert nubere. Quo dicto 6c graviora ju-
dicaverunt onera vinculi conjugalis , 6c vera
integritatis gratiam pratuleruiit. Sed Dorninus
qui fciret pradicandam omnibus integritatem,
imitandam paucis* Non omnes , inquit- ibidem 1^
capiunt verbum ifiud, fed quibus datum e fi, hoc
e l l , non eft communis plurimis, 6c vulgaris
integritas • nec pro infirmi tate permittitur,fed
pro virtute conceditur. Denique cùm dixiftèt:
E t funt fpadones qui f i ipfis caflraveYunt propter Ibidem tu
regnum calorum ,• ut oftenderethoc non meaio-
cris efte virtutis : g u ip o t e f l, inquit, capere,
capiat.
30. Et ideo poft hoc verbum offeruntur pue*
ri ad benedicendum, qui codTiptela expertes,
integritatis munus immaculata atate ferva tent.
I iionicalonge ab initio adhibuit; unde hunc Ibciim Ambrofius
noRcr videtur iiiiitatus.
I * . De hàe facilitate eligendi .Iponfi jam monuinius nos in cpift.
[ ad Siila, aliquid elle difturos.