*• Script.
b
Marc.p.i if.
S A N C T I A M B RO S I I
• MEDIO LAN ENS IS EPISCOPI
Y S T E R I I S
L I B E R V N V S.
C A P Ü T I.
Trattai thus , quos ante de moribas Santtus habue-
ra t, fubjetturum fe myfteriorum expofitioncm
fpondet. Deinde cur ea non prius patefecerit,
declarato, myft'cam aggrcditur apertionem, quam
à Chrifto ip Co olim celebratam demonftrat.
I E moralibus quotidianum ier-
monem habuimus , cùm velB
I Patriarcharum gefta, vel Pro-
verbiorflm legerentur pra-
I cepta j ut his informati atque
* inftituti a ad fuefceretis majo-
rum ingredi vias, eorumque iter carpere,ac di-
vinis obedire oraculis : quo ren ovati per baptifmum
, èjus vita ufum teneretis , qua ablutos
deceret.
Nunc de myfteriis di cere tempus admo-
A cognoiceret : quid reiponderet, meminiile deberet;
4. Hoc myfterium celebravit Chriftus in ibidem.
Evangelio, ficut legimus,cùm mutum curaret
& furdum.'c Sed ille os tetigit j quia & mutum c
curabat & virum : in altero, ut os ejus infula
fono vocis aperiret 5 in altero, quia tattus ifte
virum decebat, feminam non decebat.
C A P U T I I .
¿Zuid initiandi Ecclefiam ingrefii promiferint,
quibufoe cor am teftibus, & quamobrem f c converterint
ad orieptem ? 9 T ) o f t hac referata tibi funt * fantta fanc-
torum, ingreifus es regenerationis facra-
rium : repete quid interrogatus fis, recognofce
M H i im c W M — quid refponderis. * Renuntiafti diabolo & ope.
net atqueipfamfacramentorum rationemede-Cribus ejus,mundo Sc luxuria ejus ac volupta-
re -’ quam ante baptifmum fi putaflemus infi- tibus. Tenetur vox tua, non in tumulo mor-
iiuandam nondum initiatis , prodidifle potius tuorum, fed in libro viventium.
quàm edidifle aftimaremur. Deinde quod ino- 6: Vidifti ilKc Ievitam, d vidifti facerdotem.
pinantibus melius fe ipfa lux myfteriorum infu.
derit,quàm fi earn fermo b aliquis pracucurriilèt.
3. Aperite igitur aures , & bonum odorem
vita aterna inhalatum vobis muñere iacra-
mentorum carpite : quod vobis fignificavimus,
* cùm apertionis celebrantes myfterium dicevidifti
fummum facerdotem. Noli confiderare
corporum figuras , fed myfteriorum gratiam.
Prafentibus Angelis loquutus es,ficut ícriptum
eft : ¿toia labia facerdotis cufiodiunt fcientiam, dr MaiaCtí_v
legem exquirunt ex ore ipfius ; quoniam Angelus
efi c Domini omnipotentis. Non eft fallere, non e
lU l l l R U V lU U ilW i u v o i » u . v . . . . . . ........ j - — ,
remus : Epheta, quod efi adaperire ; ut venturusDeft negare : Angelus eft qui regnum Chrifti Eg
unufquifque ad gratiam quid interrogaretur, vitam aternam annuntiat. Non ipecie tibi
' ' rium ,font facer ; his enim nominibus locus illc cum ab Ambrof
.Infra
Rom. edit.
io , tum ab aliis Patribus appellacur. Cctcrum ianftorum reliquia
® cùm Paulinus epift. i x . Sanila fanBorum yocaffe reperiatur,
acque ex Ennodio Ticin. e.-ift. ad Utal. & Gregorio Turon. lib 1 o -
Hift. cap 31. facra illa pignora in baptifteriis condi folita intelliga-
mus } erit fortaffe qui hac ipfa dc caufa locum iftum putetab Ambrofio
ita vocatum. Verum tamen metaphoram tantum h ic effe
pcobabilius eft. De his autem omnibus qux hoc loco commemoran-
tu r , confule Cyrillum Hicrofol. Catcch. i . Myftag. & alios.
*. Etfi non omnes baptifmi ceremonias cnarret Ambrofius,
hanc tanSen cujus nemo fere Patrum non meminit ; omiffam
noluit , ut pote inter prxcipuas apnumeratam
d. Rom. edit, fo la , vidifti facerdotes, 8c fane in lib.i. de Sacrar».
cap. a. prefbyter memoratur in fingulari. Per hanc autem voccm
non epifcopum, ut folet, defignat S. P rx fu l, fed fecund j ordinis
facerdotem, ad cujus diftin&ionem Epifcopus continuo poll lum-
mus facCrdos nominatur. Itcrumvero ubi Erafm. cum fcq. edit.
8c mff. aliquot, myfteriorum gratiam ; Amerb. cum pluribus ac
a Cod. Alnet. ne adfuefceretis malorum
ubi vet. edit. 8c curufti pccne mff obedire
cum pauculis pofuit, obedire mandatis.
b. Mff. nonnulli, aliquo precucurriffet. Et poll pauca m bene
multis habetur, illatum, in quibufdam tifato, vobis munere facramentorum
capite ; pro eo quod eft in aliis ;8c edit, omnibus, inhalatum
vobis 8cc- _
* . De hac ceremonia Gregorius Magnus in Saeram. Ordo
Rom. Albinus 8c alii fcripfcre : ignotam vero Graxis eam fuiffe
oblervavit Menardus nofter in Saeram- pag. 139. Porrò cùm infra
eamdem celcbraffe Chriftus dicitur , hoc ita intelli^e non quod
illam,vcre inftituerit, fed ipfius inftitutioni caufam prscbuerit ; quip-
pc qua: ad ejufdem miraculi cclebraretur imitationcm. Nam cc-
remonias varias ab aliis infticuras re&e admonec V V a l Strabo
lib- de Reb: Ecclef cap. 26. Quando autem fieret 8c quo ritu ,e x -
plicatius docetur lib. de Sacranientis cap. 1.
c- Edit. Erafi Gill. 8c Rom. fed ills os tetigit : Amerb. 8c omnes ,
hiff* fed ille Sic. Confequcnter autem ubi plures mff. 8c omnes j
edit, curabat & virum : legitur in mff. aliquot^ curabat &fiirdum. j
Denique pro fonum vocis, quod ocftat in cunftis edit. 8c mff.
s, id eft,ad fonum v< is emittendum
. Sanóla Sanctorum, hoc e ft , regenerationis facrarium, baptiftepotioribus,
— — p- -, 1 ».
c. Mff. nonnulli cum textu hebrxo 8c verfion. Vulg. 8c Chald.
Domini exercituum. Reliqui 8c edit, omnes cum L X X« Syriaca
8c Arabica, Domini omnipotentis.
L ew 4 -lg
[jte.ifdam.
lo-
Ul.
Cm. M .
b
I[al. ix.
âtn.6. 3.
Gen. 7. i
PIP
Gen. g. 7
3 2 7
aftimandus f i t ,
De Myfteriis. 328
fed miuiere/ Quid tradideric A mo olea legitur revertiífe. Vides aquam , viconfiderà,
ufum ejus expende, 6c ftatum ejus
agnofee.
7. IngreiTus es igitur ut adverfarium tuum
cerneres, acui renuntiandum ili os putaris : ad
orientem converteris • qui enim renunciat diabolo
, ad Chriftum convertitur, illum diretto
cernic obtutu.
C A P U T I I I .
des lignum, columbam adipicis, & dubitas de
myfterio ?
ii; Aqua eft ergo qua caro mergituriUt om-
ne c abluatur carnale peccatum. Sepelitur illit *
omhe flagitium. Lignum eft in'quo fuffixus eft
dominus Jefus, cùm pateretur prò nobis; Co-
lumba elt in cujus ipecie deicendit Spiritus
fanttus, ficut didicifti in novo Teftamento,qui Matt.316.
tibi paceni anima,tranquillitatem mentis inipi-
ìn aqua dr facris minifiris prafentiam atque ope- g rac_ Corvus eft figura peccati, quod exit, 8t non
rationem divìnìtatis confiderandam effe ,pluri- revertitur j fi in te quoque jufti cuftodia 8c for-
bus figuris quibus baptifìna jam inde a mundi ma ièrveturi •
'■e ac pofiea pununciatum efi, docet. I t Xertium quoque teftimonium eft, ficut te
Apoftolus docet : ¿tuoniam patres nofiri omnes i.ew. 10.
fub nube fuerunt, dr omnes mare tranfierunt, dr ^ *"
omnes in Moyfe baptizati funt, in nube dr in mari.
Denique & ipfe Moyfes dicit in Cantico : Mi- e^.ij.io.
fifii Spirìtum tuum, dr operuìt eos mare. Advertis
quod in ilio Hebraorum tranfitu jam tunc ià-
8. Uid vidifti? Aquas utique, fed non fo-
V / las : levitas illic miniftrantes, fummum
facerdotem interrogantèm * 6c coniecrantem.
Primo omnium docuit te Apoftolus non ea
contemplanda nobis qua videntur ,fe d qua non
videntur ; quoniam qua videntur, t emporalia funt
qua autem non videntur, aterna, Nam & alibi ha- c cri baptiimatis figura praceilèrit,in quo Ægyp.
tius interiit,& Hebraius evafit. Quid enim aliud
in hoc quotidie iäeramento docemur,nifi quia
culpa mergitur , & error aboletur: pietas autem
& innocentia d tuta permanfitt h
13. Audis quia fub nube /uerunt patres noftri^
& bona nube, qua carnalium refrigeravit in-
cendia paffionum. Bonanubes obumbrat quos
revifit Spiritus fanttus. Denique fupervenit in lhc.j.ü .
Mariam virginem, & virtus altiifimi obumbrabes
: ¿¡tuia invifibilta Dei a creatura mundi per ea
qua fatta fu n t, comprehenduntur : fempitern a quoque
virtus ejus ac divini t as operi dus aftimatur.
Unde &. ipfe Dominus ait : Sì mihi non creditis,
v e l operibus crédité. Crede ergo divinitatis illic
adefte prafentiam. Operationem credis, non
credis prafentiam?Unde feqùeretur operatio ,
nifi pracederet ante præfentia ?
9. Confiderà autem quam vetus myfterium
fit, in ipfius mundi prafiguratum origine. In£> vit ei 5 quando redemtionem genti genuit hu-
principio ipfo , quando feçit Deus calum & — iU"A
terrain , Spiritus , inquit , fuperfaebatur fuper
aquas. Qui fuperfetebatur fuper aquas , non
operabatur fuper aquas,?b Sed quid dicam ope-
iabatur ? quod ad prafentiam fpettat, fuper-
ferebatur. Non operabatur, qui fuperfereba;-
tur ? Cognofce quia operabatur in illa mundi
fabrica, quando tibi dicit Propheta : Verbo Domìni
cali firmati f u n t , dr Spirito oris ejus omnis
mana. Et illud miraculum per Moyìen in figu- ext.i 14.
ra fattum eft. Si ergo in figura adtuit Spiritus, lI"
non adeft in veritate, cùm Scriptura tibi dicat :
¿tuia Lex per Moyfen data efi, grafia autem dr fà h a n .i.tj,
veritas perjefum Chriftum fatta eft. i
14. Merrha fons amariflìmus erat : mifit in zy&f/q.
eum Moyies lignum, & dulcis eft faftuS; * Aqua *.
enim fine pradicatione Dominica crucis ad
nullos ulus futura falutis eft : cùm vero ialutavir/
us eorum. Utrumque prophetico íubpixum E ris fuerit crucis myfterio confettata , tunc ad
eft teftimonio, & quia fuperferebatur, & quia
operabatur. Quia fuperferebatur, Moyiès dicit:
quia optra&atur , David teftificatur.
10. Aecipe aliud teftimonium. Corrupta erat
caro omnis ab iniquitaribus fuis. Nonpermane-
b it , inquit Deus , Spiritus meus in hominibus,
quia carnes funt. Quo oftendit Deus quia carnali
immunditia, & gravioris labe peccati grada
ipiritalis avertitur. Unde volens Deus reparare
ufum fpiritalis lavacri 8c iàlutaris poculi tem-
peratur. Sicut ergo in illum fontem Moyiès
c mifit lignum, hoc eft, propheta ; ita 8c in hunc
fontem iàcerdos pradicationem Dominica crucis
m ittit, & aqua fit dulcis ad gratiam.
15. Non ergo iolis corporis tui credas Oculis:
magis videtur quod non videtur • quia iftud
temporale , illud aternum adfpicitur > quod
oculis non comprehenditur , animo auteir/ac
quod deerat, diluvium fecit, & juftum F mente cernitur.
. —■ • * /V * b . J / a r.— J a—a ..i J 11 n . A a t 1 I p n in n /®
Noe in arcani juifit adfeendere. Qui dum, decedente
diluvio, commi dimififtet prius, qui
iion reverrit} dimifit columbam, qua cum ra-
* . Omnes edit cui renuntiandum moxputares. Omnes mil. cut I
renuntiandum in os, quidam putares , plures putaris , unus etiam |
fputaris. In os autem renuntiare idem cftacpalam 8c aperte. SJc I
ì.j « o ro so e- fumitur in Didymo 8c Scholiis grarcis pro (feuifus.
.••umitur etiam in aliis Icho^iis pio impudenter iqùo j
forte fenfu Job. i . ì l i invenitur. N e c etiam nimium' difplicct I
quod habetur in cod. Reg. (putaris,,hoc e f t , os tibi fpuco illinitur.
Sed tunc membra fic effent diftinguenda , cui reituntiandum.
In os (putaris Sic. Difcimus autem ex hoc loco moris fuiffe,
ut qui diabolo renuntiabant, in occidentcm obverterentut.quando-
quidém poftea ut Chriftum adfpiciat, convertitur in orientem.
* . De fontis confecratione dicitur lib-1. de Sacrami cap y. quam J
etiam conftat notam fuiffe non folum auûoribus Conflit. Apofl. I
lib. 7 . cap. 4. & operis de Hierar.ecclef cxp.de Baptifmo : Ced etiam I
S S . Cypriano epift. Synod, ad Januar. 8c ceterosNumidas epife.
Balìlio in Pfal. 7 0. G.rcg. Niffeno & aliis ; Unde merito editor
Anglus operum Cypriani loco citato , negar illas formulas tam
16. Denique doceat te decurfa Regnorftm
lettio» Naaman Syrus erat,&lepram habebat,
nec ab ullo mundari poterat. Turie ait puella
nuperas effe quam novatores fibi & aliis perfuadere conantur.
b. Rom. edit. fola. Sed dicam operabatur. Quod ad prafentiam
fpeelat, fuperferebatur. 6juod autem operabatur , qui fuperferebatur
in illa mundi fabrica ; cognofce quando tibi Sic.
c. Omnes edit, ac mff. aliquot , abluatur peccatum, Sepelitur
' omne vitittm : reliqui mff. m ajóri numero SCantiquicatc, ut in c^xcu:
unus tamen, abluatur caritate peccatum.
j d. Vet. edic. ac pauci mff. tota permanfit Rom. tuta manft:
\ mff. aliquot, iuta permanet, plures, tuta permanfit.
I * . Videbicur forte cuipiam in ea (èntcntia.hlc effe Ambrofius j
I ut aquam nifi prius oratione (kndificatà fit, baptifmo penitus fn-
I habilem exiftimarit. Sed obfervandum non h ic agi de ju r e , ut
aiunt, ac validitate : at (plum referri confuetudiutm, 8t illi veté-
! rem figuram accommòdari.
e. Abllulerat edit. Rom. voces,hoc efi propheta; qua: tamen vò-
cabulo facerdos per antithefin quamdam opponuntur.