
R ca i.i t . r j .
Matth.j-6.
3 0 5
r u n W W î n n m r v w n r r i y s r i s ’i'wi ’ i y ' iMTï i i * '« *«» «» *« *». »T. . 7 . . T , . - . . . . • • - ? - * g B ggBsæ -
.' *»<?««. -xia»* •**$.')«» -»>§9^ ^f>SO» ^SSfr -»bS<x « 5>SO» .;°
a£ ^ww^»f«5îici»sj»f#î«»«i:»M»«M«WM»t* i«WwWwwtejWWMWK:£e*,iWwMÎ59WWWHJWWîWW€* îMf53i€^ sfr
$g
4
S A N C T I
A M B R O S I I
M EDIOL ANENSIS EPISCOPI
D E L A P SU V IR G IN I S C O N S E C R A TÆ -
* L I B E R V N V S.
C A P Ü T 1.
^Silentiifm abrumpit auciorf& omîtes ut Eccleji*
propter facra virginis corruptionem lugenti condole
ant, excitât : propojitaque indignitate.flagi-
tii ,fuum bac de re. promit ntoerorem.
a U LD a taces, anima 3quid co-
Atioiùm conòulcàtum eft propofitum caftitatis.
4. Hinc ieftus animo meo , hinc d infànabilis d
dolor j quia unum malum bona plurima fècuiii
trahit: de unius nubecula peccatricis tocam pene
lucem òbfcuravic Ecclefia:. Adfiimam ergo
vocem propheticam , de flebilicer dicam-: Audi- Thmt.i.ù
__ ^ te me, omnes ¿populi, & vìdete dolorem meum: 1 e i t a r i o n i b u s 'eftuasj quid non virgines mese, de juvenes mei abierunt in captif
erumpis in vocem, de mentis vitatem. V e r e h^ec eft captivitas-, ubi anima:
I tuife exponis ardorem, ut ali- à peccato captivi ducuntur ad mortem -, de à
quod iolatium capias ? Hoc diabolica dominatione poflìdentur.
I piane, hoc erit quali reme- B
C A P U T I L
dium iegritudihis tu®, fi aperto ore conceptum
■digeras fcelus. Nani Se ulcus b quàmvis turni- Còrruptdtn alloquitur : ér quali s quamqttebeatafitfrit
ante crimen admijjùm , in quam vero pofle a
de ci deri t calamitatem ac turpitudinem , ejta
oculis fubjicit.
ij. \ D te ergo iiunc mihi (èrmo fit,qùa: ca-
put horum de caufa malorum es, qua:
multipliciter mifera cum glòria virginitatis no-
dum, cum fuerit apertum, evaporans .praftac
refrigerium paffionis.
2. Audite me nunc qui prope eftìs, de qui
longe,8c qui timetis Dominum,6t Ecclefia ejss
gaudio cóngaudetis,& triftitia: conlugetis 5 iicut
fcriptutn eli vGattdere cum gaudentibus -, (jrjìere
■cum.fientìbus. Vos, in q u a r n ^ appello qui carità- t w
tem Chrifti veriQìmam retineris -, de fuper ini-C men etiam perdidifti 3 nefas eft enim Sufannam
qùitate non gaudetis -, fed potius ingemifeitis. voca'ri non caftam-,e non licet lilium nóniinari c
c Advertite verba oris mei-, de qua ex jufto do- quod non es. Unde incipiam -, quid primum -,
lore procedurityj udicate 3 de detedi fceleris qua- .quid tìltimùm dicam ? Bona commemorem,quà
iitatem mecum pariter perhorrete. perdidifti 3 an mala defleam > qua invernili ?
y Virgo nobilis, dicata Chrifto, fapiens, eru- 6. Eras Virgo in paradifo D e i , utique intei
‘dita,ruit in foveam turpinudinis3 concepir dolo- flores Ecclefia * eras iponla Chrifti , eras tèmrem,
St peperit iniquitatem : le perdidit, de Ec- plum D e i, eras habitaculum Spirituslaudi.Et
clefiam maculavit. Hinc omnis anima Chriftia. cùm dico toties eras-, neceflè eft toties ihgemift
na grave vulnus excepit 3 quia fandum datum cas3qma non es quod fuifti.Incedebas in Eccle^
eft canibus, de margarita mifla funt ante por- j ) iìa tamquam columba illa> de qua fcriptum eft :
cos : a rabidis enim hominibus nomen lacera- Penna columbi* déàrgentàu, & pofterioradorfìejus Tpd.'cj.
turn eft fanditatis,8e ab immundis de luteis pre- in fpecie auri. Splendebas ut argentum, fulge- i+-
hunc locum tranilaca fuiiTc oppido credibile eli.
b. Picudohieronymus , ehm fuerit tumidum > qitamvis fuppuraa.
fiarc ómnia uique ad icquentem numerum , qua: in fupcriori-
'bus edit. delìdcrabancur, noftrse ex irtlT. Floriaccnfi ac R egio-mon-
tano acccflcrunt. Éadem quoque in Plèudohieronymi exlìat epifto-
la : ièd illis prarmittuntur ibidem ifta verba : Pula leviùs effe crimen,
ubi homo teccatum fuum ultro eonf.t¿tur, quam libi cetani mala,
invifui detegitur, & nolens publicatar. Ncmo aucem non videe ca-
dem illa pugnare cum mence au&oris ; liic enim non fuuin fcdalie-
nuni crimen decegit- biam quod infra dicicur conceptum feelui, hoc
quidem nihil alimi lìgnar, nifi cognirum fcelus & lilencio liadenus
preflum. Huc eciam acceditquod cadein veiba fine ulla fere rau-
•ratione repcriunrur cap. 8- num. ¡6. unde ab imperito qttopiamin
vaporarti Sic. Min
c. Mil. nonnulli, A veritate verba oris mei & c.
d. Aliquot m(T. infanus dolor unus infatiabilis dolor. L e d io
minus elegans, ac prior minimc difplicet.
e. Omnes edit, ac mlP non paucit^um Pleudohier. Non licet no-
minari quod eft alii aliquo t, non lilium nominari, quod non eft at
manifeftum eft ad perfedam fcntcntiam ex aliis & edit, vcrbum
accerfendum efle. Liliiporro hiemcntio fit,quo d Suiannse voca-
bulo flos illcj non iecas ac rola figuificentar.
307 De lapfu Virginis confecrats Liber unus. 308
bas ut aurum, -quando cum lincerà confcientia A rebam* Refpdndebit tibi beata Thècla cum fuis
procedebas. Eras tamquam ftella radians in innumerabilibus fociis : Et nos eadem carne
manu Domini, nullum ventum, nullas belli ne- ami&E fuimus, nec tarnen plenum propofitum
bulas pertimefcebas. , caftitatis noftra:, aut fragilitas carnis d potuit d
7. Qua; ifta fubitanea converfio ? Qua ifta mutilare , aut iavitia tyrannorum potiiit per
repentina mutatio ? De Dei virgine fada es varia tormenta dejicere. ReVera non poteft j*q:
corruptio iàtana ,.de fponla Chrifti feortum caro corrumpi, nifi mens fuerit ante corrupta. rtver*‘
esecrabile, de tempio Dei fanum immunditia, Remanebit ergo in crimine anima3qua carnemde
habitaculo Spiritus fandi tugurium diaboli, pracedit in voluptate.
Q ua incedebas cum fiducia ut columba, nunc 12. Sed dices: Nolui hòc malum,violentiam'
lates in tenebris ficutftellio. Qua fulgebas u tß palla fum. Relpondebit tibifortiifimailla Su-
aurum propter virginitatis honorem , nunc vL fanna, cujus tu nomen fallaciter bajulas : Ego d^.ì5.
lior fafta es luto platearum 3 ut etiam indigno- inter duos presbyteros polita, Inter duos uti- à-Mrum
pedibus conculceris. Qua fueras ftella ra- que judices populi , fola inter filvas paradifi
dians in manu Domini,veluti de alto ruens e x - co-nftituta vinci non potui 5 quia nec volui. T u
lo , lumen tuum extinebum eft, de converfa es - ab uno ineptilfimo adolefcente, & in media ci-
in carbonem. vitate, quomodo vim potuifti perferre, nifi quia
C A P U T I l i . ultro vicjar> yóluifti? Quis denique tuas voces
/7a j ^ i r - audivit ? Quis obluftationes fenfit ? Ut auteri B H H W B m m B B i 9 9 certe pod illatam violentiam
- baheatitmmo homma; C prederò fcelus fi non aliis ,-vel parenribus t d
m kH H 9 E 9 H 9 B 9 I H fororibus tìebuiffi I eflet enim excufatiò- in-
^ eAbgeUs^fmaeß^mtudomtHhg.mr. felicitaós . eflèt confidenti* piena purgatio-fi *• V / IBIS 9& Kerum VE’ cIlte tanÖ1 pudicitite tus deduxiflès in publicuni.
V propter parvi temporis luxuriam 13. Sed erubuifti forfitan, ne te violatam niitU'
perd.Jiftii Quamidbi fpem ,apud Chriftum do- ti cognofcerent. Et quid timuifti ubi non erat
■ minurn reliquifti ,.cujus:.membra tollens fecifti timor, nifi-ut tacenefo crimeh cum adulterò
¿nembra,.mwetricis! Quid te Spiritus làndus vi- fepius fociareris 1 Efto autem, pudor prohibuit
fi.tabit, cùm ¿um repqdiaverk.-.qui fie ì cogita- confiteri ; quid- de feconda commixtione dicis .-
tioiiibus quoque,.li>rdidis longe fecit i,. quid de tertià, quid de frequenti commerciò
y.. Sed véniamus ad humona, ut per illa divi-.D foeditatis ? CelTet, ceflet jam violenti* figment
na r.oficar.tur. Adipi ce quis fimctorum, aut qua tum , ceflèt ruboris argumentum • ubi toties
■ fanebarum tibi approximare non horreat : aperi membra illa dicata Chrifto, feeleftiffimo mce.
;op.ulos tuos, fi poteS'i erige frontem, fi aud.es : cho fuis vifeeribus polluenda prtebuifti.
aliquem fanäprum fiduciaÌiter intuere.“Non- 14. H or re t, horret animu^ metfftàbefdt-
'ne tuam faciem confcientia ecmimiffi tamquam cùm ad aditum fceleris pervenitur. Nam Se
phmibiuriijäclinat Se premit > ÌSTonne renebr* medicus quamvis fortis fit animo :cùm altius
ante oculps tuos Se dira caligo verfiibitur > tamen fecat vulnus, puto ex parte aliqua filili-
ÌJonne timor Sc tremor animam tuam Se nebit horrorem. Heu perdita* jamne intellivis
•memin-.’. quuifibit? ^ omnes tibi vias exóufationfe omnimodis clau.
KBE ergo homines in carne coniiitutos', & E fas ijamnefentis quantum tibi mali & in carne-
alicujus deliäiphpoxipsnpn potesintueri, tarn & in anima nefàrialibidé)contulerit|^;
gravi confufipne fepultà ; quid facies coram ;.15- Non iilam de te confufionem tuas eie
caftfs.àpoftoliaj Quid fàcies coram Elia, Da- fpedtayerat parer , qui te libi fingularem glo-
'niele,Sc tantqrum exercitu prophetaruti: ; Quid riam computabat. Non hunc lucfcum,Sehas la-
fecies coräm Johanne ». Quid facies doram Ma- crymas ex te fibi nafei tua credideràt matei-
ria,Thecla, 8c Àgne,1» St. mimaculato choro pu- * qu* partus fui gemitum per tuam virginità- . *
ritatis > Quid denique coram Angclis fanclis » tem confolabatur. Non fratres tui, non foro.
Nonne fplendore S i claritate immaculatorum resbocex te dedecus ex{peétabant,quos omnes
quali fiilminibus percufla conìbureris i quafi uno gladio tui fceleris graviter fauciafti.
C A PÌ,9 T I V F iS. - Si fuiffès communi forte defunaa,defleC
Confutiais-,ju m corrupt* cxcufdtioncs filentpra- ^ S S r ^ l Z S
t xnei .d cnmc»nd,c» s ,pm npum ^ oc to. prxmifi(renc vir| inem vivam p ”
t'*frmd>*vm mm,fera,»r:doe'^ mino,propitiatricemvidebeetdeliclorum At
m M È m m È m È m s M *— ■ , & „ òn I Ü H
9 i H ^ 9 9 9 9 i ^ ^ H lugent vivam, Se non vivam : mortuam utique
tat,sprofigo»cmcl,gem f iU f p o d , v ^ gloria virginitatis,vivam dedecote turp itu d in i,•
ncratioms confenfirint : tpfam vero eorum ex- i Mr„c «n. i K
/pcUfationem delufiffe. H ' ” TO-v Itatus eft pater fuis vtfceribus, de qtubns
■ ^ JJJ lemmata es : maledicit luo utero mater, ex quo
n * ^ h d cdicturaes forfitan : Non potui fufti- in hanc lucem infeliciter procelfiiti. Nec rah
n e r e j quia carnem fragilem circumfe- v mèn modum fui doloris reperiunt, nifi hoc ibi
a . Ita mlT. non pau'ci àc Pleudohier. alii vero & omnes edit. | | thoro: Erafm St plures mlT ^» immaculato choro, nonnulli. . . . clero.' -
w - ” i - t freiem confcientia commìjft. . . . inclinarti & premunì. I I c. MIT. alitjuoc, redditura eft forfitan. Haud incommode.
nfia aureni ubi omnes edic. ac'mlT. <]uatuoi:, alìcujus forfitan de J J d. Non pauci mlT. potuit maculare,
tu t , ali! mlT. màximo numero omitiunt forfitan. j [ * . Habertur non inultum abiimilia iti Exhortât:one Virg'mitfib.
Amcrb. Gill ac Rom. edit cum mlf. alicjuot, immaculato [ I ji s cap 4 . num. a6.