a Enarrai.
i» Ì/ài18}.
bKiew».*
kindib.
Marcella.
C íib-t'
xap. 7-
d. Epifi■ ad
Eufloch- &
-Apoloz.ad- w m
.c Lib. 4.
de Do&r.
ttegari queat? Et hinc eft ptofefto quod idem Pater cum Augufiino a adfeverat adultèrio teneri feminas
illa s , quip pe qua datam chrifio domino fidem fregijfenh
Mane at igitur virginum & continentium vivendi rationem ipfi Chrifiianx religioni atate non effe
inferiorem ■ jam inde ab Apoftolicis temporibus paellas exftidße, qua Deo virgìnitatem feu voto feu firmo
perpetua continentia promijfo confecrarent : pofiremo hac vota coram epifcopis, aut presbyteris, aut paren-
tibus , aut tandem omnibus chriftianis per externa illa indicia, qua jam ante memoravimus, declarari
confueviffe. Vifficillimis autem vaßata atque fub acerbißima tyrannidegementis ecclefia temporibus eadem
virrines in p ate rn arum adì um fecreto degebant. Poftquam vero divina benignitatis ope fidelibus tranquilli
tas concedi ccepta, illaipfa Hominis- dei fponfa monaßeria inßituere aggreffa fun t in Oriente junde
Athanaßus ob arrianorum perfecutionem Romam perfugere co a f f us , ut nonnulla ibi confiituerentur,
caufam prabtfit. illic qui dem hoc vita genus initio minus valuitb apud nobile s : at vero cùm illud illuftres
quad am matrona effcnt amplexa ,fenfim in alias regiones maximi cujujque prafulis ßudio propaga turn efi.
In juvundo tarn fianffo tamque utili inftituto nemini inferiorem fe fe oßendit magnus Ambrofius i
illud quippe non modo in dice cefi propria admififum toíis viribus fo v it atque auxit ¡verum etiam per v i cinai
provincias dr trans maria quoque ufque rn Africam ac Mauritaniam amplificavit. Vnde agnofeas
fanffö A ntfiiti fin minus primi ápud Italos fanffimonialium parentis laus debeatur, proximam tarnen
eidem non pojfe nifi injuria negari, patroni fcilicet ac propagatoris. Vt autem qua ratione virginitatis
■profeßio dilatata efi, manifefiius appare a t, librorum, quos hie edimus, analyfim aggredì amur.
Cum nihil antiquius haberet v ir fan ffu s, quam ut populumfibi creditum falutari dottrina informare
t , opera pretiumepifcopatus fu i initio facturum fe d u x it ,fi demonfirata virginitatis fanctitudine ad
earn profitendam chrifiianas paellas pro fua virili accenderei. Habuit igitur de hoc argumento fermones
tanta cum eloquentia & vehementia, ut maria ipfa pervaderent. Horum excita rumore beata ipfìus foror
Marcellina, eidem per litteras tarn latum profperumque fuccejfum gratulata efi : quem etiam ut qua v iva
voce pronunciabat, quando fibi coram audire minime liceret, fa Item tranfnitteretfcripto mandata, obfecra-
vìe . guare ut tarn pifia petioni obfequeretur, condones fitas in tres illos libros, quos edam nunc habe-
mus, digerere animum induxit.
In primo libro virginitatis dignitatem expendit, ac pofi fingularem fu i demißionem fiatim in exordio
demonftratam , quanam ad fcribendum ipfitm impulerint, apent. Tum beata Agnetis Cujus na talis inci-
!derat in eum diem, pramijfa laudatione , virgìnitatem a Deo Patre ad nos<. una cum Verbo defcendijfe
affirmat. Inde colligit nullam apud Ethnicos , apud Hebraos autem adumbratam folum exflidffe virtutem
iìlam : quam tametfi neutìquam imperetur, tarnen matrimonio longe prafiare compofitis inter fe ambobus,
palamfacit. Hinc arrepta occafione parentes ac potißimum viduas amanter arguii , quod filias ne ve l
ipfitm de hac materia audìrent concionantem ,prohiberent. Vt autem quantopere hac in re peccent, plañías
fia t, illis ob oculos puellarum qua Placentia & Bononia , immo edam è tranfmarinis plagis Mediolanum
Chrifio nuptura veniebant, exemplum ponit. Ad pofiremum narrato pulcherrimo fa c i note cujufdant
virginis, qua ab altari, priufquam profiteretur continent/am, d fitis avèlli non potuit, liber clauaitur.
In fecundo virginum inßituere mores aggrejpts, id a f i negat commodi us praft ari pojfe quam exemplis*
quorum primum ac pracipuum d Dei matre virginum omnium antefignana mutuatur. Hujus virtutes bre-,
'viter quidem , fed fummo cum ornatu & eloquentia defcribit. Hue Theclam addit Pauli difiipulam , ac
Mediolanenfis Ecclefia patronam, quam ilia velut abfolutum exemplar in fe conentur exprimere. Veruni
■ne exempla ilia viribus fitis majora caufarentur > tertium ipfumque memoria recentioris eis objicit. Erat
hac virgo chriftiana, qua dum fe fponte exponitmartyrio, ad lupanar d tyranno damnatur ; unde chriftiani
militis ope divinitus elapfa, cum eo tandem martyrii palmam confequuta eft. Deinde fanffus Prafìtl ad
idololatria confideradonem mentem refleffens, in laudadßima Damonis atque Pythia hifioria, nihil obfier-
vari pojfe contendit , quod jure cum generofd illius virginis confiantia poßit conferri. Dcnique excufata
ifiaforte paulo nimia , quam in or adone adhibuerat, arte ac facundia, id eo concilio fa ff um adferit,
ut Vi majori & fuavitate ad Deum animps pelliceret.
Tertium librum orditur ab ea exhortadone, quam Liberias pont. max. ad Marcellinam cum Roma in
Bafilica Apoftelorum, ipfo. Dominici natal is fefto ,Jpe ffantefidelium innumera muldtudine, velaretur, hà-
•buit. Ea cum fratre fapius de hoc ipfo fermone fuerat colloquuta, cui proinde ilium integrum hoc loco qui
videbatur maxime opportunas, fit is , non Aufforis verbis exprefium , mißt. Is autem erat animi fervor
in hac virgine, ut intra Liberii praceptorum cancellos non clauderetur. Suadet itaque amantißimus juxta
ac prudentißimus f rater, ut remißis tandfper jejuniis, impenfius or adoni, atque interno reliquarum virtur
turn ftudiovacet. Cum vero ifthac non Jorori tantum veliet prodejfe , verum etiam aliarum virginum
infida doni i quid fequi, quidve fugete ipfas oporteat, prafcribtt: atque in primis d conviviorum ac fa lta -
tionis ufit deterrei. Pofiremo ubi Marcellina a qua interrogatus fuerat de illis vtrginibus qua mortem fibi
confciverant volttntariam, fecit fa d s , martyrium Sotheris cognádonis vinculo fibi conjunffa narrai, ac
demum libro coronidem imponit. guidquid enim deinieps legitur in edids cìtrn in omnibus mjf. truffa tum
difiinffum conftituat, id pofi librum de Viduis vifitm eft rejicicndum.
Hos quidem libros a b f ic ter do epifcopatus fu i anno , id eft, d reparata falute 377. compofitos ipfi tefta-
tur : fermones tarnen quibus eos confiare fìtpra diximus , ante ali quod tempos pronundatos fuijfe neceffum
efi\ dim eorum fama loca tam vaftis maris traff ibus fejunff a peragrafiet. In quo fane illud non pofiumus
non admirari, hominem vixdum d provincia adminifir adone facularib tifque tribunalibus abduffum ,Jdcris
litteris dr chrifiiana facundia tam exquifite infiruffum fe prabuijfe , ut libros conficriberet d Hieronymi,
? Augufiini, atque omnium eorum, qui fequendbus fieculis in Ecclefia fioruerunt ,laudibus cumulandosi
S A N C T I
* Scripti
ao. 57 7 *
lUttb. IV.
li.
*4.
H? I4Ó'
W ***'■ *** * * * W b J M W M S * kp-' : fm 'fe
** ^»03^ «osso» -offSe» «oes«* íOtfsfe ■.
S A N C T I
A M B RO S I I
MEDIOL ANENSIS EPISCOPI
DE VIRGINIBUS
A D M A R C E L L IN AM SOROR EM SU AM
L I B R I T R E S . *
L I B E R P R I M U S ;
a p ri T T A ricordic'E provocatus exemplis, fèrmònem medi-
C A I U 1 1. tar-i audeo ; nam, volente D eo , etiam afína lo- Num. Vx,
Anibrofius ab unoqtioque verborum talent or um que 'Q^od fi mihi íiib iítius íieculi oneribüs ***
Juorum reddendam Deo rationem intelligent, ad C(?Tí^ cut:o ac^Eftac Angelus, ego quoque muta
feribendum mentem appelliti tum recenfitis ali- diu-ora laxabo^ pote-ft enkn ibi vere impedimentjuot
divina miferico'rdia exemplis provocai fe fe imperitià?, qui in illa afína ibi vie natura:. In Km». 1^.
ad berte fperandum : fed mox illi officio imparem ^rca veteris Teftamenti virga floruitlàcerdotis.:
f i effe corifefftis, utfiecum tam quam cum Evartge- *acde Deo ut in ían¿ta Ecclefia b de noi-tris quo- I»
Tua ficu agatùt,'optät i quo tarnen os cenfiribiis que nodis flós gerrñinet. Cur autem delperanopprimat
fuis operare f i tefiatur1verba fibi non dum quod Dominus-loquatur in kominibus, qui ®*J,q;
de futura, qui loquatur chrißum. B eít 'loquutus in íenttbus ? Deus nec rubum eft
_____ dedignatus. Atque uttnam meas quoque illumii
. juxta cadeftis ièntetìtiam ve- net lpinas. Erunt fortaífís qui etiam in noftris
» l i i f l p f w i ritat]isi vefbi totius, quodeum- fentibus aliquem c mkentur lucere fulgorem •, c
que otioíbm fuerímus loquuti, erunt quos fpina noílra non urat, erunt quibus
habemusa prillare rationem : de tubo audita vox noílra folvat de pedibus calfí
unuíquiíque fèrvus credi- ceamentnm,ut impedimen tis corporali bus exuatseassEasSisai
ta fibi talenta gratis ípiritalis, tur mentis inceflus;
qua; nummulariis dividenda forent, ut creícen- 3. Sed bsec iàn&orum merita virorum. Utinam Man t;
tibus multiplicare-ntur ufuris, intra terrain fuairi me fub illa infruéluofa adhuc fícu jacentem ex 48‘
vel quafí timidus focnerator ^ vel quafí avarus^ aliquaJefas parte reípiceret5 ferret quoquepoft
poíTeflor abfeonderit, non mediocrem^ domino triennium fruclus & noílra ficus. Sed unde tanrevertente,
ofFenfam incidete jure nobis veren- tum peccatoribus ipei ? Utinam faltem ille Evan.
dum e i l , quibus licet ingenium tenue., neceffi- -gelicus Dominica cultor vinex ficiim noilram
tas tarnen maxima eloquia Dei eredita populi -FortaíTe jain juflus excidere, remittat illam ÒC
feenerare mentibus , ne vocis quoque noílra: hoc anrjo., uíque dum fbdiat, •& mittat cophipofeatur
ufura : prxfertim cùm ilùdium à nobis num ilercoris^ ne forte de terra iiifdtetipopem,
Dominus-, lion profedum- requirat. Ünde ícr-i- & de ilercore erigat pauperem. Beati qui fub vi- om. 4
bendi aliquid ièntentia fuit. Majore fíquidem te & olea equos iuo^s alligant , <1 laborum curfus ,u ¿
.pudoris periculo auditur vox rioilra quam legi- fuorum luci & tatitia: corifecrantes : me ficus adtur
j liber enim noli eiubefcic. -. hue , id eft , iilecebrofa deliciarúm obum brat
2. Et quidem ingenio diffilus, ied divina miiè- prurigo mundi, humilis ad altifeudinem, fragilis
a. MIT. aliquot, pr&fentare rationem. j I c. M(T. alicfuam m u lti, méreahtUr ducere fulgoreln , quoi Jfiina
b. Ita edir. omncs, acmlT non pauci': alii veto'äliquot, de noftris J | nofira, See.
iquoque’niicleis, non lafis reftc; manifeftuia cnim eft Ambrofium j j d. Òmnes edit, cum paucis mff. labvrim. cierfuim fuorum paci &
poftrum , qua fua erat humilitas, Csipfum oum virga ludi ac nt'ais I I Utitia confecrantes, neficus . . . . obumbret; alii mlf. m aiori nu-
afpcra comparate; - • | j mero & audoritate ut in tcxtu.
vS, Ambr, Tom, IL K