quæ operatur Spiritus fandus : alioquin non om- A hls vocem dicentem fibi : Egoßm, inquit, feftts,
nia operacur Pater,ii non operatur ea’qux operatur
Sc Spiritus. Quod fiea qua: operatur Spiritus
, operatur Sc Pater 3 cum Spiritus opera-
tiones iuas pro volúntate fua dividat, necefle
eft id quod dividit Spiritus, aut invito Patre
D e o , dicas eum ex fua volúntate dividere: aut
ÍI idem velle dixeris Patrem, quod vult Spiritus
fandus; necefle eft ut unitatem voluntatis
operationifque divince vel invitus , 6c ft non
corde xfaltem ore fatearis.
141. Quod ii unius Sc voluntatis Sc operario-
nis eft cum Patre Deo Spiritus fandus, unius
etiam fubftantia: eft 3 quoniam ex operibus fuis
creator agnofcitur. idem igitur Spiritus, idem,
inquit, Vominus, idem, inquit, Deus. Et ii Spiritual
dicas,idem eft : Sc ii Dominum dicas,
idem e ft: 6cii Deum dicas,idem eft. Non idem
ut ipie Pater, ipie Filius, ipfe fit Spiritus : led
quia 6c Pater 6c Filius ejufdem eft poteftatis.
quern tu perfequeris ; ita etiam Spiritus Paulum
6c Silam vetuit ire in Bithyniam. Et ficut Pater
loquutus eft per prophetas, ita etiam de Spiri-
tu Agabus dicit: Hac dicit Spiritus fanttus : Vi-
rum cujus eft z,ona hac ,ftc alligabunt euminH’te-
rufalem. Et ficut mifit Sapiencia apoftolos, di-
cens : Ite in orbem tmiverfum, dr predicate Evangelium
i fic 6c Spiritus iandus dicit : Separate mihi
Paulum dr Barnabam in opus , quo vocavi eos.
B Itaque pramiffi à Spiritu iàn do , quod infra
Scriptura indicat , nullam difcretionem inter
ceteros habueruntapoftolos, quaG aliterà Patre
Deo , aliter à Spiritu mitterentur,
146. Denique cùm Paulus miiTus eilet à Spiritu
, 8c vas eledionis erat Chrifti, 6c Deum in
iè operatimi eile commemorat, dicens : ^ u i
enim operatus eft Petro in apoftolatum circumcifio-
nis, operatus eft dr rnihì ad gentes. Cùm igitur
idem fit operatus in Paulo, qui eft operatus in
Idem ergo eft per fubftantiam atque virtutem5C Petro, hoc utique oftenditur cùm Spiritüs fit
quia non eft in divinitate vel Sabelliana con
fufio, vel Arriana difcretio, vel terrena cor-
poralifque mutatio.
C A P Ü T X I I I .
Prophetiam fuijfe non folumà Patre ac Filio ,fed
etiam à Spiritu : hujus quoque idem cum eis imperium
atque operationem in apoftolos figniftcarii
dr inde in tribus intelligendam imperii, confti•
operatus in Paulo, quod etiam in Petro Spiritus
fandus operatus fit. Sed 6c Deum Patrem
in fe operatum Petrus ipie teftatur, ficuc eft in
Adibus apoftolorum,quia iurgens Petrus dixit
ad eos: viri fratres, vos fcitü qtiia a diebus anti-
quis in nobis Deus elegit ex ore meo audire natio-
nes vcrbum EvangeliL E c ce igitur in Petro Deus
gratiam prxdicationis operatus eft. In quo uti-
^ clue c“ m Per Chriftum eledus fit 8c adlumtus,
tutionis largitatifque unitatem : non timendum^®perationem Chrifti quis audeat diffiteri, cum
tarnen ex eo confortio prajudicium ; cùm illud
ntc in humana amicitia locum habeat. Denique
hanc effe apoftolica fidei hereditatem hinc conftr-
matur, quod apoftoli feribantur Spiritai fantto
obtemper afte.
143. Ccipe aliud,finde Imperatoren cau-
f i a validum exemplum Scribi notum,
Multifariam, inquit, dr multis rnodis etiam Deus
ipie Dominus dicat: Pafee agniculos meos?
\<\rj. Una igitur operatio Patris 6c Filii 8c Spiritus
fimdi : nifi forte hoeputetis ,qui negatis
ejufdem erga äpoftolos operis unitatem, ideo
operatum Patrem, ideo operatum Spiritum in
Petro,in quo Filius operatus fuerat, quafi ei
Filii operatio minime redundaret ad gratiam.
Et ideo velut adjundis atqrie collatis viribus
Patris 6c Filii 8c Spiritus fandi operationem
loquutus eftpatribus in prophetis.^x Sapiencia Dei E fuiíTe multiplicem , ne ad confirmandum Peiuc.
11.4J). dixit : Mittamprophetas dr apoftolos. Et, alii datur,
ficut fcriptum eft, per Spiritum fermo fapientia,
alii fermo feientia fecundùm eumdem Spiritum,
alii ftdes in eodem Spiritu, alii gratia curationum
in uno Spiritu , alii operatio virtutum, alii pro-
phetia. Ergo fecundùm Apoftolum non folùm
per Patrem 6c Filium, fed etiam per Spiritum
landum prophetia 3 8c ideo unum munus, una
eft gratia.Habes ergo quia etiamSpiritus audor
eft prophetiarum.
!4 4 - Apoftoli quoque dixerunt : Vifum eft
Spiritai fantto dr nobis. Et cùm dicunt, vifum,
non folùm operatorem gratiæ ,ièd etiam audo-
rem imperata: exfecutionis oftendunt. Sicut
enim de Deo Iegimus : PlacuitDeo j ita etiam
cùm dicitur quia vifum eft Spirtui fan61 0, arbiter
fuæ exprimitur poteftatis.
145. Et quomodo non arbiter , qui ea quæ
vult,loquitur, quæ vult, mandat ; ficut mandat
Pater,mandat 8c Filius ? Sicut enim audivit Paua.
Ita mil". plurcs ac p o tio r c s am v e ro , ec cum his omnes
■
edit, confixcre vocem exemplurn. Nec aliam hujus expun£tionis
caufam putamus, nifi quod exemplum ubi de Scriptura; teftimoniis
agitur , vifum eft nimisimproprium. Attamen huncipfum traila-
tiurt qui diligentius examinant , eamdem vocem hoc ipfo fenfu
haud femcji pofitam deprchendet.
trum Chrifti iolius operatio. vacillarci.
148. Nec folum una operario in Petro Patris
8c Filii Se Spiritus fandi invenitur , ied etiam
in omnibus apoftolis divina: operationis unitas
revelatur , Se quidam fuperna; conftitutionis
audoritas. O p e r a t i o enim divina habet
imperium, non habet minifterium 3 neque enim
cùm operatur Deus , aut labore aliquid ex-
tundit, aut arte : ied dixit,dr fatta funt. Dix it,
E Fiat lux , dr fatta eft lux s in prarcepto enim
Dei operationis effèdus eft.
149. Hanc igitur regalem quamdam etiam
fondo Spiritili poteftatem Scripturarum tefti-
ficatione delatam, fi velimus advertere, facile
poiTumus reperire 3 omnefque apoftolos non
iblum Chrifti fuifle difeipulos revelabitur, Ìed
etiam Patris Sc Filii Se Spiritus iàndi miniftros.
Sicut etiam Do do r gentium docet dicens:
£)uofdeim quidem pofuit Deus in Ecclefia , primo
apoftolos, fteundo prophetas, tertio dóttores : deinde
b. Amerb. Eraf. ac m(T, longc plurimi, laborealiquo extenditur,
miT. aliqu o t, extendit : melius edit. R om. labore aliquo id extundit.
Optime Gill. & miF. reliqui . u t in texcu. Infra vero ubi omnes
edit. omnes apoflolos non folum Chrifti fu ife difeipulos ,fed etiam &c.
cunfti miT. c contrario, omnefque apoftolos . . . . difeipulos rtvela-
bitur tee.
AH. 16.
ibid.x i. i l '
Marc l i .
HAH.
I). 1 .
Ibidem 4 .
Galai. X. 8.
AH.isf,
toban, x i.
>;■
b
m y - 9.
i .Cor. li»
18.
virtutes,gratiam curationìim» opitulationes, giberna
ti ones , genera linguarum.
150. Ecce Deus pofuit apoftolos, pofuit prophetas
acque dodores, dedit curationum gra~
tiam, quam fupra habes dari per Spiritum fanc-
tum, dedit genera linguarum. Sed tarnen non
omnes apoftoli, non omnes prop lieta: 3 non
ibidem}o. omnes dodores. Non omnes,inquit, habent
gratiam curarionum, ncque omnes, inquit, liri-
guis loquuntur. In fingulis enim hominibus uni-
verià dona divina effe non poflunt : pro captu
unufquifque id accipit, quod aut defi derat, aut
meretur. Sed non luijus infirmitatis fimilis po-
tencia Trinitatis, qua: omnium munifica oraria-
rum eft. .. . 0 ,
iji. Denique pofuit apoftolos Deus. Hos
a ^uos Deus pofuit in Ecclefia, Chriftus elegit,
a8c apoftolos ordinavit , Se in orbem direxit
\ S Ì f ' c'^ceHS : Ite in orbem univerfum , dr predicate
Evangelium univerft. creatura. Jfhii ere di deri t ,
dr bapti&attà fuerit, hìc falvus ent : qui vero non1
crediderit, damnabitur. Signa aut cm credentes ifta
fìquentur : in nomine meo damonia ejicient, lìnguis
loquentur novis,fcrpentes tollent ; dr f i mortiferum
quid biberint, non e is noce bit : fupcr agros man us
imponent,dr bène habebunt. Ecce dodores pofiiic
Pater, pofuit etiam Chriftus in Ecclefiis} Se ficut
Pater- dat gratiam curationum, ita dat Se
Filius : ficut Pater dat dona linguarum, ita larg
i t a eft Se Filius»
. 152. Similiter de iando Spiritu fupra acce--
8Cor it r pimus, quia eadem gratiarum genera largiatur.
¿.io-, " Datur enim, inquit ,per Spiritum alii gratia curationum,
atti genera linguarum, attiprophetia. Ergo
eadem dat Spiritus, qua: dat Pater , dat etiam
Filius. Accipiamus nunc exprelfius, quod iii-
periùs prariibavimus, quia idem quod Pater Se
Atta .18 > eciam Spiritus fändus mandet officium,
eoiHemque conftituat 5 dixit enim Paulus.- Ad-
tendite vobis, dr omni gregi , in quo pofiiit vos
SpìUtus fanttus epifeopos regere Eccleftam Dei.
153. Unitas igitur imperii,unitas. conftiturio-
nis, uhitas largitatis. Nam fi conftitutionem
ièpares Se poteftatem, qua: erat cauia ut quos
pofiierat apoftolos Chriftus, poneret Deus Pate
r , poneret Se Spiritus iandus.5 nifi forte ut
homines tamquam in confortio poflèifionis aut
juris b prxjudicium verebantur ? Et ideo divia
Rom. edit, (bla, apoftolos nominavit.
b -Mil. aliqu o t, prajudicio verebantur, alii majori numero &
au to r itä re , nee non omnes edit, pr&judicium verebantur. Infra veto
ubi omnes edit, cum paucis mlT. deftruebatur imperium ; plures
potiorefque mil. magis appo fite exhibent , diftribuebatur imperium.
* . Q u ia hoc loci ab Ambrofio Tullius defignetut nullidubi--
A debatur operatio, diftribuebatur imperium,
154. Ha;c inter ipfos homines angufta funt
& minuta, qui plerumque tarnen edamfi ope.
ratibnenon congrnunt, congruunt voluntate,
Unde quidam interrogatusquid amicus eflèti
Alter * , inquit, ego. Si ergo homo amicum *
ìtaidefinivit , ut akerumfeeffediceret, per uni.
tatem videheet amoris & gratia: - quanto magis
in Patre & Filio & Spiritu Panilo unitatem
_ majeftatis xftunare debemus,ciim per eamdem
BdfwStionem ac divinititem vel unitas, vel certe
id quod amplius eft, ^u-re’Tji'ficutgrscedi-
citufsexprimaturf» Tcmw eisim idem fignificat- i
eq quòd idem habeat & Pater & Filius & Spi!
ritus iarìiftas; ut idem velie, Scidem poilènon
ex affeàibiie fit voiuqtatis, fed in fubftantia
Trinitatis.
r55-, ¡eft apoftolica: fidei Se devotionis
hereditas, quam lieec Se ex ipiorum apoftolo-
v lum confiderare Aótibus. Paruerunt ergo Pau-
' ^us &: Barijabas finéri Spiritus imperatis. Pa-
ruenmt Se omnes apoftoli, ftatimque eos quos
feparari juflerat Spiritus 3 ordinaverunt : Sepa- A é . i j . a.
rate, inquit, mihi Paulum dr Barnabam. Videtis
jubentis imperi 11 m?Spectate merita iervientium;
156. Credidit Paulus 3 & quia credidit, ftudia
periecutoris abjecit , coronali! juftitia: re-
portavit. Credidit ille qui Ecclefias devaftabat : a h . 9 . iò,
led converllis ad fidem, pr^dicabat in Spiritu 3 &M-
d quod Spiritus imperabat. Vngebac athletam d
)fuum Spiritus, Se pulvere impietatis excuflo^
debellatorem infidelium ineluftabilem variis
impiorum congreflìonibus ofFerebat, atque ad
bravium fuperna: vocationis in Chrifto Jefu di-
verfis paifionibus erudièbat.
157. Barnabas quoque credidit, & quiacre*
didit,paruy:. Itaque fandi Spiritus eledus imperio
, quod ei ad omne redundat infigne ìne^-
ritorum, non fuit tanto indignus collegio. Una
enim gratia fulgebat in his, quos Spiritus unus
, elegerat.
158. Nec Paulus inferior Petro, quamvis ille
Ecclefia: fundamentum, Se hic iàpiens archi-
tedus feiens veftigia credentium fundare popu-
lorum : nec Paulus, inquam, indignus apofto-
lorum collegio, cum primo quoque facile con.
ferendus , Se nulli iècundus. Nam qui fe H
parem nefeit, facit äqualem.
tamus. Hujus vero fententiam ex ipfius lib. de Amicitia petitam
citayimus ad Ambrofii Jib- j . de Offe. cap. ultimo .u b i agitur de
amicitia & amicis.
c. Nonnulli m(T. S tbmf ; ver edit. : melius Rom. & alii
mff. So?» j idem, unde Hm'otìis , quam identitatem dicunc philo-
fophi, & cui opponitut intefttns.
d. TrcsmiT. quod Dette imperabat.