C A P . Ü T X I V ,
À utgra'tíam tribiieret, peccata èonfuiiieret. Ergo
in ipecie ignis Deus iervat propofitum.
a b . %.%,
& 3-
Alias Cap.
XVI.
QBWHDI B B S
effe i Spiritum ¿intern e ti am ignem fignifteari Pra “ deles Spiritus ianctus defeendiflet , ignis
■apud Efaiam , cujus qui dem ignis in Moyßs ru- ^Pec^es videbatiir 3 fic enim habes : Et fattus eß
ho, in linguisflammeis > & in lagenis Gedeonis f uhit0 de c‘el° f ims > tamquam vi magna Spiritus
flgura ex flit it. Negati non pojfe ejußdem Spiritus ftrretur ; (fi replcvit tot am domumgibi erantfleden-
•divinitatem, cum e ¿idem fit ejus, qua Patris (fi tes: & vi fa flint illis difperfa lingua tamquam ignis.
Eilii operatìo , nec non Dominici vultus lumen 1^7 * Unde Se illud quando Gedeon fuperatu- ludu.q.u, 1 pradicetur. I ■ Madian trecentos viros juflìt hydriäs fui
i~( * B mere, &inhydrns races accenlas habere, Se iti
1 6 0 . Uid autem adftruam quod fieut Pa- dextris tenere tubas 3 ita noftri acceptum ab
apoilolis fervavere majores, quod hydri® fune
corpora noftra s figurataj5 de limo 3 qua: timere b
non norunt, fi fervore gratia: ipiritalis ignei!
c a n t , Se Jefu domini paflìonem canora vocis
confeilìone teilentur.
168. Quis igitur de divinitate fandi Spiritus
dubitet, cùm ubi Spiritus gratia fit , ibi ipecies
diyinitatis appareàf ? Quo teftimonio non diver;
Q <t
er lümen, ita etiam Filius lumen ,
SC Spincus fandus lumen eil ? Quod utique di-
viil® potenti® eil. Deus enim lux e il, ficut
dixit Johannes; £>uia Deus lux eft y(fi tenebra in
eo non flunt.
161. Lux autem Sc Filius, quia vita erat lux
hominum. Et ut oilenderet fe de Dei Filio
Evangelifta dixifle, ait de Johanne Baptiila:
Non erat ille lux ,fled ut teflimoniumperhiberet de C fitatem, fed Unitatem divinx colligimus poteila«
lamine./ • _ Erat WBBBEmH lux vera, . .;//qua illuminai JEBsLj. -_____ omnem ho
_ xt__ . I 1 n3 rr- f./-
minem venientem in bunc mundum. Ergo quia
Deus lux e i l , lux autem vera eil Dei Filius :
fine dubio Deus verus eil Dei Filius.
162. Habes Sc alibi quia Filius Dei lux eil :
Vopalus qui ftdebat in tenebris & in umbra mortis,
lucem viditmagnam. Quid autem hoc evidentius,
quod ait : uoniam apud ie eß fons Vita, (fi in
lumine tuo videbimus lumen ?hoc e il, quod apud
tis. Nam quemadmodum poteil eile diferetiö
poteilatis , ubi unus in omnibus operationis
effedus eil ? N eque vero poteil eile gratia ia-
cramentorum,nifi ubi fuerit venia peccatorum»
169. Quis eil igitur iile ignis ? Non utique virt-
gultis viìitus concretus j aut ftipula filvarum
fragofus incendiis : fed ignis ille, qui ut aurum
bona fada meliorat , Sc ut ilipulam peccata
confumit. H ic eil utique Spiritus fandus i qui
johxn-iò.
Luc 6. 19.
Hebr.i.}.
t e , Deus omnipotens Pater, qui fons vita: es, j ) Dominici vultus Sc ignis appellaturc Sc lumen ì
in a lumine tuo Filio, lumen videbimus Spiritus lumen, ficut fupra diximus : Signatum eft in nobis Tf*14-
fandi. Sicut ipfe Dominus oilendit dicens- lumen vultus tui, Domine. Quod eil ergo lumen
Accipite Spiritum fanttum ; & alibi : Et virtus fignatum , nifi illius fignaculi fpiritalis, in quo
exibat de eo. credentes Signatifin^vii^ e ftis Spiritu promi filoni s
163. Ipfüm autem Patrem quis dubitet lucem fantto ? ' .
effe, cùm ledum fit de Filio ejus quia fplendor _
fit lucis £eternce ? Cujus enim nifi Patris xterni
fplendor eil Filius, qui & cum Patre iemper eit,
nec diffimili, fed eadem claritate femper pr.-e-
fulget? .E
164. t Eiaias fienificat non folum lucem
170V Et ficut lumen eil vultus divini, ita etiam
ignis emicat ex Dei vultu j quia feriptum eil :
Ignis in confpeffu ejus ardebit. d Pricfulget enim
gratia diei judicii , ut fequatur abfolutio, qux
E iandorum remuneretur obfeqùium. O magna
abundantia Scripturarum , quam nemo poffit
humaiio ingenio comprehendere 1 O maximum
divina: unitatis indicium j His enim duobus ver-
iieulis quam multa fignantur ]
Alias Cap.
X Y I I.
Pfal.4? 3.
d
fed etiam ignem eile Spiritum fandum, dicens :
1/^10-17. Eterit lux ifrael in ignem. Itaque propheta: eum
ignem ardentem dixeruntj quia in tribus iilis
generibils propenfius majeilatem divinitatiSad-
vertimus : quoniam Sc iandificare, divinitatis j
Sc illuminare, ignis & lucis eil proprium : Sc in
ipecie ignis exprimi vel videri divina: eil con*.
Deut.414. fuetudinis : Deus enim eft ignis confumens , ficut
M oyfes dixit. F
1 Vidit enim ipie in rubo ignem ,& au-
dierat Deum,tunc quando vox fada eil de flam-
Exod.i.r j. ma ignis ad eum dicens : Ego flum Deus Abraham, | J lux Spiritus iandus:accipiamus etiam
& Ums Ifiut+só- Deus foca. V ok ergo de flam, qujà v.jta ett Pater, ; vita Filius, vita Spiritus
ma s Sc in rubo flamma, Sc fiamma nonnosia. lknaus. Dixit enim jb h a n S è s gm d lu t J ,
Mi,«, 1. Urebatur enini.rubus, & non exurebätur ; eo imtio,qmdmdivimus&^uòi vidimus, é em lìs «
. quod ilio myfteno Dominus iiguraret quia iUu- mß ri s perffexmus, & mantss neftrst (imdußsnt
minaturl^inas noftri corppHs advemretrneg de n à o v iu : & i h d tppmsit, & -vidimus &
teftamttr & annuntiamus vobis de vita , qua erat
apud Patrem. Et Verbum vi tie dixit Sc vitam ; ut
bus Gedcon ufus legitur, invenies etiam apud Origcnem Hom. 9.
in lib. fudic. Auguftinum Q u tf l 49. in eumdem librum, & G rcg o -
-rifim M . Jib. 3 0 • tdoratium, &c.
߻a*
C A P U T X V .
Spiritum fanttum aque ac Patrem & Piliam vitam
effe ; immo vero five Pater intelligapir, apud
quem eft fons v ita, five Filius fontem illum
aliud non effe quam Spiritum.
BWSSfcl quia lux eil Pater, lux Filius, Alias Cap.
X V I I I .
Matth-3. II.
confumturus xrumnofos, fed mitigaturus xrum-
nas : qüi baptizaret in Spiritu fando Sc igni ;
a. Ita omnes edit. & plures m(T. icd alii nonnulli, in lumine tui
Filii videbimus &c. ejuidam etiam, in lumine tsso Filii lume» v i-
demus & Spiritus fanBi.
b. MflT. aliquot ,/tgnata de limo,qua opera tenere non norunt,nifi fervore
(i c nonnulli a lii, de limi opere tenera, qua tumorem non norunt,
f i fervore & c . xeliqui & edit. in noftram leftionem COn-
icntiunt. Hauc p ono expofi cionem lagenarum ac facularum, «jiìi'-
c . Albin. cod, & lumen; quia lumen Dei vulnus Spìriti
lumen eft.
d M f f nonnulli. Vrafulgurat enim gratia Dei in judirio
Ut edit- nifi quod in qmbuldam legicur, die judicii.
& Patrem vitam fignificaret Sc Filiurri. Quod A dice bat de Spiritu, quem incipiebant accipere, qut
enim eil vitse verbum , nifi Dei Verbum > A c credituri erant in eum.
per hoc Sc Deus Sc Verbum Dei vita eil. Et fi- 17?. Ergo Humen eil Spiritus fandus , & flu-
cut Verbum vita: dicitur, ita Sc Spiritus vitie; men maximum j quöd fecundüm Hebrios^ de
Fqech.ido. Scriptum eil enim : Et Spiritus vita erat in rotis. Jefu fluxit in terris, ut ore Eiaia: accepifhus pro.
Itaque ficut Verbum vitre vita e il, ita Sc vitie phetatum. Magnum hoc Humen; quöd fluit
Spiritus vita eil. femper * Sc numquani deficit. Ne cfolümflu.
172. Accipe nunc quia ficut Pater foils Vita: men, fed etiam profufi impetus, & rriagnituJ
e il, ita etiam Filium plerique fontem vita: me- diriis reduhdantis , ficut etiam David dixitk
mqrarunt fignificatum j eo quod apud te, in- Jftnia ftuminisimpetus latiftcatcivitatemDei.
quit, Deus omnipotens, * Filius tuus fons vita: B 178. Neque enim civitas illa Hierufalem cie-
fit, hoc^eft, fons Spiritus fandi j quia Spiritus leilis meatu alicujus fluvii terreftris abluitur:
vita e i l , ficut Dominus ait: Verba qua ego loquu- ied ille ex vitie fonte procedens Spiritus fanctus
/um vobis y fpiritus & vita fünf,*- quia ubi tus, cujus nos brevi iatiamur hauftu , in illis
Alias Cap.
X I X .
? jàl 3 y.IO.
p fa ljf .io .
ibi A 4 . lo .
Alias Cap.
XX.
libati. 75
38. ó * } ? .
'Spiritus, Sc vita eil: Sc ubi vita e i l , etiam Spiritus
fandus.
173. Plerique tarnen hoc loco Patrem volurit
tantummodo per fontem fignificatum , quarm
quam videant quid Scriptura memoraverit:
Apud te, inquit, fons vita> hoc eil, apud Patrem
cafieílibus Thronis, Dominatíónibus Se PoteC.
tatibus, Angelis Se Archangelis redundantius
videtur efiluere, pleno íeptem Virtutum ípiri-
talium fervehs meatu, Si énim fluviusriparum
editas fuperfufusexundat,quanto magisSpiritüS
, . . ^ A omnem íupereminens creatúram j cum reliqua
Filius j quoniam Verbum apud Deum, quod C tamquam inferiora noílra: mentis arva pen
erat in principio, Sc erat apud Deum.
174. Sed-five Patrem quis hoc loco 3 five Filium
intelligat fontem 5 fontem utique intelli-
gimus non aqux iflius, qu« creatura eil : ièd
divina: illius gratia:,hoc eil , Spiritus iändi j
ipfe eil enim aqua viva. Propterea Dominus
aicit : Si'ftires donum Dei, (fl quis eft qui dicittìilringat,
cadeilem illam creaturarum naturam
efFufioire quadam fandificatiönis .ubertate Ix-
tificat ?
179. Nec moveat quöd vel hic dixit ¡lumina,
vel alibi feptem fpiritns; 6 his enim iandificatio-
nilaus feptem ipiritalium 3 ficut Efaias dixit ^ fig-
nificatur plenitudo virtutum : ipiritus fapientiie
bi : Da mihi bibere ; tupetijfes ab eo , & dedijfet Sc intelledus3 ipiritus confilii atqiie virturis, fpitibi
aquarn vivam. ritus cognitionis atque pietatis 3 ipiritus timoris
175. Hane aquam fitivit anima David. Ha^D Dei. Unum ergo Humen, ièd multi fpiritaliuni
rum fontem aqiiarum defiderat cervus, non dojiorum meatusj Hoc igitur fliimen exit ex
fitiens veneria ferpentum. Viva eil enim aqua fonte vita:.
grada: fpiritalis 3 eo quod mentis interna puri- 180: Ne chic riirfus iènfum tuuiii ad iiiferioncet
j Se ornile animi peccatimi abluat, occul- ra detorqueas i quia quidam diverfitas videtur
torunique mundet erroreni; ' efle fontis Se fluminis -, Sc tarnen ad omnia pro-
C A P Ü T X V I ipexit Scriptura d ivinale infirmitas humani ca-
B lM r s-ì a rr " . perètur ingenii vilitate fermonum. Proponas
Spiritum fanttum fiumen e f i magnumytjus munere tibi licet quòdvis flumen, è fonte eil : uriius ra;
myftjca Huruftlem irngatur. Eumdem fonti fuo, men natura, unius fplendoris Se gratin. Die fatOtPität
» 4C f t o v p u km eßi^meiaStrip. u ne & tu Spiritum fariftüm unius cum Filio Dèi
Illrns aqumJmtpoCiorfanitus: & Deo p atre efl-e ft,bftanti®, uriius claritatis 84
fed ut e a conftervetur in nobis , diabolum,
ditattm, ac harefim admonet vitari oportere; cum
nobis va fa firnfragili a : defirendos etiam contri-
tos lacus, ut Domini aquam Samaritana patriar-
charamque exemplo invenìamus;
ijG. Ed ne quis forte tamquam pufillirateni
Spiritus redarguatj Se hinc velit quam-
dam facere diftantiam magnitudinis, quod aqua
glori^. Capiam fidele compendium de uiiitate
virtutis , nec verebör aliquarh. de diverfitate
magnitudiiiis quarilionem. Nam etiam in hoc
liobis Scriptüra profpexit j dicit enim Dei Filius
: ,£)ui biberit de aqua3 quam ego dabo ei> ftet in
eo fons aqua falient 'ti in vitam aternam. Hi c fons
utique gratia fpiritalis eil fluvius ex vivo fönte
procedens; Fons igitur vitie etiam Spiritus fancportio'videatur
effe fontis exigua : * quamquam p tüs eil;
creaturarumexempla minimedivinitati aptanda lgr.^Advertis ergo ex vefbis ipfius divin® fig-
Videantur 3 tarnen ne quid ex hac quoqu: crea; nificari magnitudinis unitatem,nec pofle Chriil
tur® comparatione pr®judicent, difeant non tumetiani à perfidis fontem negari 3 cum fons
iblum aquam , ied etiam Humen diclum Spiri. dicatur& Spiritus. Et ficut flumen dicitur Spitum
iandum, fecundüm quod ledum eil : Flu- ritus, ita & Pater dixit: *Ecce ego decurro in vos,
mina de ventre ejus fluent aqua viva, jjoc autem ficut.fluvius päcis,& ficut torrens in und ansglori ¿im
* . Non porerat lanttus hic Dodlor apertius proccilioncm Spiritus
ex Filio fignificare. In quo quidem & iilud non negligent«:-
prxtercumdum e ft , illum cam opinionem non fibi vindicate quafi
privatain, led plerifque conjmunem predicate Nec veto diibk
. eft , quin eorum in numero comptehendcrit Athanafium ¡ ¡s enim
üb- De humanx natura fufeepta, Davidis verfum ad quem h ic«d-
luditur, allcgans Ji<fi , inquit, <ql ä1q> m ie i ¿'im r i/o>
miytli ¥ * } «
a. Rom. edit, fola, quia ubi fpiritns, & ubi v ita ; etiam Spiritus
fanBus.
* . Similiter Gregorius Nazian, cum Or at 37. cas retulillet fimi-
litudines , quibus catholici perfonarum divinarum cognitionem
uteumque faciliorem reddere cupjeutes mebantur j fc tarnen non
b. Ita
fdem adhibere profitetur.
autem nonnulli, de fefufinit
quödam atque ferupulo
omnes edit, ac plures mil" a
internis. Ec continue poll Amerb. Eraf. & miT aliquot ha-
ore fepe acctpimus prophetamrti; ubi reliquimiT. atque edit, ut in
contcxtu.
c. Nonnulli mfl" his enim fignificationibus.
d. MIT. aliquot, Advertis ergo exverbis ipfius fontem divma-ßg-
nificari magnitudinis > nec poffe &c. Reliqüi ac edit, inter ie non
diffident 1 nifi quod ha: legunt etiam ;illi autem ergo , & pro verbis
¿Wir, quöd Era£ G ill. & Rom. edit, pise fe fetunc.,'Amerb. & m if..
habent. verbis ipfius, nempe Dei Filii lupra cit.
c. Ita mfl..plures ac potiores : alii autem nonnulli j St vet edii^
deettrram in vos.- Rom. edit, ex faciiscod. decurramin eos.
b
F fa i.'iè .ù :
loh ah. ■}.
38.
e/ Í iÍ. !-
lohàn.4 i 4-