Verbo, fi ad'iùb'iiaùtiaM ejus Velint referre :A Virgine, ipfe
Omd factum M i B calumniencur Patri rarèc, öB endit dicens: ln 1Ü0 me oportet operm j H j
Deo.dèqiio fcriptum eft: Jpuì aìstemjmtve- opera ejus.quì mifitme. Et addidit,ut de incar- -
rimem, Verni ad lueem ; utmomfeikntur opera mrione-ejus d ito c r ed e r em u s■ Cum ,n hoc H g T t s a t sm , v e /m ac* p « i.cw j » » "i------- _ ' , „ , . c • . / *
M j auia in Deo Cunt fatta. Ecce hie opera ho- inundo ¡BUS fum, H b t e n i m quaii Deo facta legimus, 8c ad fubtlantiam homo in hoc. mundo pro tempore efti.nam
timen divinam referre non poffumus: fed aut quafi Deus femper eft. DeniquesSc E i l H |
per ipfum fadta cognofcitnus, ut eft etiam illud 1 Ecce ego. vobifium fim ufque ad cutfimmntimcm £ « ’’■ n.
H H M Apoftolieum, quod omnia per ipfum in ipfi mrndi. ■ .
creata f»»t j M H H » , & omnia in H U e c de principle rcfidct aliquu! q u to b -
, U c o n s t a n t ut docet prcfentisaleaionis Bnis,chm mterrpgatus m c a m e : L . ' ^ f
ttffimonium, virtntes quibus vit* i t em * fruc- pondent: Frineipwm. quod&loquorvobts. Quod
~ ’ 1 non folum b ad fubftanciam divimtatis xcernx •
refertur, led etiam ad documenta virtutum.
Ex hoc enim & Deum fe probavit seternum j
quia omnium ipfe principium eft, & uniufcu-
jufque virtutis audor, quia Ecclefia: caput eft,
ficut fcriptum eft: £d*ia ipfe eft caput corporis Ec- Colajf.i.iz,
clefia,qui eft principium ,primogenitus ex mortuis.
50. Liquet igitur & de incarnatione didum
Ephcf.1.10.
pfai. m . 7.
Alias Cap.
IV.
tus adquiritur, in Deo fadas £cftimare debe-
mus, caftitatem, pietatem, religionem, fidem,
& alia hujuimodi, quas in voluntate Deifada
fìrnt.
45. Ergo ficut in Dei Patris,ita etiam in
Chrifti voluntate Se virtute fada funt, ficut legimus
: Creati in Chrifto in operibus bonis 5 Se in
plàlmo: Fiat pax in virtute tua-, Se alibi: Omnia .. . t_ . ... H H H M I
in Capientia feci/fi. In fapientia, inquit, fecifti, C elTe principium viarum fuarum, quod adiacra-
nonTapientiam fecifti. kam cùm omniain fa. mentum fufcépn corpons videtpr effe referenpientia
fada fint, Chriftus autem Dei fapientia dum. Ideo enim carnem fulcepit, ut ad ca:lum
fitrnon accidens utique, fed fiibfiftens & p er-. nobis fterndret iter. Demque ait : Adfie'ndo ad «*»:»«.
manens- in «temoni : fi I H fapientia,jam Immmeum, & Fatrem vifirum epeum meum, 7'
deteriore conditione fafta eft quam- omnia ; & Deum vejlrum. Demqoe ut fcras quod vias •
quia fapientia fieri per feipfam non potuit. Er- fuas Onunpotens Pater feeundumincarnatio-
20 fi iàctum.efle frequenter ad aliquid, non ad nem prnfcripferit Fiho, haber m Zapharia ad
nacuram refertur, etiam creatura effe ad cau. jefum ràdutum veftimenta.fordida S 9 Angelo
famrefertun didum : Hac dicìt Dominus ommpotens : Si m viis Zach.y7:
_ . n ri T V I I -Qmeìs ambulaveris , & pracepta me a cuftodieris.
C A 1 u v Quod eft veftimentum illud fordidum ,nificartpuoda,
Sdlomone di cium eft : Dominus creavit nis adfumtio'?
me &c. incarnationem Chrifti ad redimenda yix: igitur Domini velut quidam trami-
Patris opera fattam fignare ; quo ex ipfius Filii tes borue vit^ funt, quie diriguntur à Chrifto,
ver bis declarato, principium ostendit etiam ac- ajc . -^go fum via, dr ‘veritas, & vita. Via 10 ani/t' '
dpi pojfe de documentis virtutum, quarum om- ero.Q fUperna eft D ei virtus j Chriftus enim nonium
vias nobis Dominus aperuijje, ac vere bis via eft. Et bona via, quiecredentibus cieli
principium exftitijfe demoriftratur. regna patefecit. Via: autem Domini viie redie
4.6 T T Nde intelligimus illud- quod I de in. 'fina; HE fcriptum eft : , ho- W-ra-r-
I I camatione Domini fcriptiim eft-:^Do. %tarfap »ftó. Via caftitas, via fides,«aeft abftn ; I
mìnm creavit me principium viarum fiarum in nentia. Eft namque via virtutis , eft Se vìa iniopera
fra , id ffignificare quod ad redimenda ope- quitatis ¡fcriptum. eft enim : E t vide f i eft via
ra Pattis dominus Jefius ex. Vitginè fit ereatus. iniquitatii in me. ■ .
Neque enim dubitari poteft de incarnationis ji.Principium itaque noftra: virtutis eft Chni-
• - — ' - • ' - r t u s . Principium integritatis, qui docuit virgines 4.c<»r.ii.i.
nonviriles exfpedare concubitus,ièdintegrita-
tem mentis Se corporis iando magis di care Spi-
ritui, quàm marito. Principium parfimonia:
Chriftus, qui pauper fadus e ft, cùm efifet dives. *•'Cer,i i'
didum efle myfterio, cum propter opera fua
acorruptelie lervitio liberanda Dominus fufee-
perit carnem •, ut illum qui imperium habebat
mortis, per fui corporis deftrueret paifionem.
Caro enim Chrifti propter opera, divinitas ante
opera 1 quiaipie ante omnia, fed Se omnia FPrincipium patientia: Chriftus, qui cummale,
in iplo conftant. diceretur, non remaledixitycùm percuteretur,
47. Non ergo divinitas propter opera, ied non repercuflìt. Principium humilitatis^Chrift
propter divinitàtem opera j ficut Apoftolus declaravit,
dicens quod propter Filium Dei om.
nia. Sic enim habes: Decebat autem eum per quern
omnia, & propter quern omnia, multis filiis in glo-
riam adductis, ducem falutis eorum perpajjionem
tus, qui formam fervi accepit} cùm Patrem •
Deum majeftate virtutis «quaret. Ex ilio enim
accepit virtus unaquxque principium. :
53. Et ideo ut hx c virtutum genera difeere-
mus : Filius datus eft nobis, cuiusprincipium fuper
confummari. Nonne’evidenter expofuit quia humeros ejus. Principium illud crux Domim
Dei Filius qui propter divinitatem fuam omnia eft j principium fortitudinis , quo via fandis eft
creavit , is poilea propter populi falutemSe car- referata martyribus ad iacri certamims pat
nis fufceptioneni, Sc mortis adfumierit paf-
^fionem ?
48. Propter qua: autem opera fit creatus ex
fionem.
a. Ita mff probadores : alii vero & omnes edit. It&io ttflimonii.
Rurfus autem ubino* cummff. omnibus , cafiitattm, fictattm¡
1 edit, omnes è contrario legebant
I b. Yet. edit, cum míT. alitjuot ¡
caAtatem » pietatem 8c e.
ad divinitatii ateroitatem•
C A P U T V I I I . A fcriptum fit de Verbo Dei fquod erat in princi-
pio} Se alibi: In principio erat Verbuin : Deilique
ut ad propofitum revertamur exemplum : in
principio, inquit; antequam ten amfaceret, d ante-
quam abyjfos faceret,dr antequamproduceret fontes
aquarum , ante omnes colies genuit me.
C A P U T IX:
Di.jjicultatem ex loco Salomonis fupra laudato exo-
rientem folvit Ambrofius , illic dr praterit urn
Verßculus in Efaia proxime citatus dt Chrifti hu'
manitate ac divinitate explicatur, eoque varias
har efe s jugulari evincitur.
54 -X T Wit hoc principium Efaias ; Se ideo
V a^c : a ?uer natus eft , Filius datus
eft nobis. Viderunt Se M agi, Se ideo cum parvu-
lum in prxiqpi cernerent, adoraverunt dicentes:
Puernatus eft ¡ cum ftellam conipicerent; . - , - 1 .........
predicantes : Filius datus eft nobis. Aliud munus B Jumt I ro f ut” ro-> & geminam in Chrilio natu.
é terris, aliud munus é c e lo , Se utrumque unus ram “ rfgpw patefaciens.
in utroque perfedus, Se fine mutabilitáte divi-
nitatis, Se fine humane imminutione nature.
Unum adoraverunt, eidemque muñera obtu-
leriifitj ut oftenderent ipfum eile celi Dominum,
qui in preiepibus videretur.
jf. Diftingue fingulorum mömenta verbo-
&fei .
! 9- Ortafle dices, quomodo de incarnatione
Chrifti didum eile memorave-
nm : Dominus creavit m e cùm ante incarna-
tionem Chrifti creatura fit mundi ? Sed confiderà
quia inoriseli: feripturis divinis, Se futura
pro preterì tis dicere ; Segeminam .in Chriftò
rum : Fuer natus e ft, Filius datus eft nobis. fignificare lubftantiamdivinitatis 8ecarnis-ne
Etfi ex Patre natus, non tarnen nobis natus, quis aut divinitatem neget ejus,aut carnem
fed datas eft¡ q«ia non Filius p'ropter lioSi f td C §|>: Mam ficut in Efaia -habesMner natus cSt ifÜ-pk
nps proprer Fiiium. Neque enim nöbis natus nobis, & Filius datus cSt nobis , itä híc qúoqué
e ft, qui & ante nos natus e ft, 8c totiuseft con. ante pratmiftt creaturam carnis ¡ Sc 'fubtextiit
ditor creatnra:: neque nunc primiun ñafcitur¡ adfertionem divinitatis ¡ ut feires non duos
qui erat (cm per, >> erat in principio ¡ fed il- Chriftos, fed unum effe: qui & ante fiecula ge;
lud quod non erat, nobis nafciTur. Quod etiam neratus fit ex Pacre¡& ultimis temporibus crca- '
Angelus paftoribus etimlorjueretur, dixit effe tus ex Virgine.f hoe e i l : Ego fum ¡lié óreatus
generatum, ficut habes fcriptum : Jguia natus ex homine, creatus ad cauíam , qui fum geneefi
nobis bodic Salvator, qui efi Chrifias Vomi/ius,. rarus ante íáicuia.
in civitau David. Nobis ergo quod non erat, \ fii. Denique diänrus i Dominus creavit me j
natam e f t : hoc eft, puer ex Virgine, corpas «xDptamifit: Commtmorabo q u* dfaculo fint. D i t o
Maria ¡ hoc.|njin paft no j, illod ante nos. ’ ras.- Genuit, pramiifit: in principio antequam ter.
56. Alii codices lie ha bent: Puer natus eft nobis,
ram faceret., ante omnes coües genuit me. Ante ,
Filius datus eft nobis; hoc eft,qui erat Filius Dei, cum dicitur 6 in infinitum retro fine iiliqua de
c hic ex Maria puer natus eft nobis, & datus finitione porrigitur. Denique, ante Abraham,
lobati, è.]
eft nobis. Qnia datus f i t , audi Prophetam di- inquit i ego fum, non utique pod Adam : & ante
s 8.
centem: Et falutare tuum da nobis. Quod enim Luciferum, non utique poll Angelos. Sed ante * pfal.joj.j
lupra nos eft, datur: quod de cjelo eit,daturj cum dixit ; non le intra aliquem , led omliciit
etiam de Spiritu legimus quod, Caritas Dei nia intra le dixit j lie enim moris eft ¿eterniejfuja
eft in cordibus njjftrisper Spiritum fanctum, tatem Dei fcripturis fignificare divinis. Deni-
qui datus^ eft nobis. . ; E qUe alibi habes \Priufquam monies fierent ^ dr for-
57. Sed videte quemadmodum hie locus
multas' hierefes extinguat. puer natus eft nobis ^
npn Judafis: nobis, non Manichieis: nobis, non
Marcionitisi Propheta dicit : Nobis , hoc eft
credentibus, non incredulis. Et ille quidem mi-
fericprdia fua omnibus natus e ft , fed perfidia
hcereticorum fecit ut non omnibus nafceretur,
qui omnibus natus eft. N am & lumen diei oriri
jubetur.luper bonos & maids : led oriri non
videntibus non videtur. p
58. Sicut ergo puer non omnibus natus e ft,
fed fidelibus: lie Filius non infidelibus datus eft*
fed fidelibus. Nobis datus eft, non Photinianisj
illi enim non datum nobis Dei Filium dicunt
efle, led ab initio inter nos natum: nobis datus
eft , non Sabellianis } illi enim nolunt Filium
datum, eumdem adferentes Patrem elle quern
Filium .-nobis, non Arrianis; & ipfi enim non
habent Filium pro lalute datum,led pro infir-
mitate tranfmilTum j non habent confiliarium,
quem putant future nefcifle -. non habent Filium
j quem lempiternum non putarit -y cum
a. Edit, omries ac pauci m(T. hie & infra Putr natus eft nobis, I |
plures miff omittunc, nobis , melius, ut pgtct c contcxtu.
t;- MiT. aliquot, «i irat'in principioi ' il l
maretur orbis terra, d faculo dr ufque in faculum
tu es.
'6z. Ante omnia ergo generatio 6 inter omnia
& propter omnia creatura ; Natus ex Patre fuz
pra Legem j fadus ex Maria fub Legej
C A P U T X.
Baptifta verba ex quibus Chrißum etiam ante im
. carnationcm factum diftutabant ,foluturus, ubi
pramiftt ea re ferri pojfe ad pradeftinationem ‘
intelligcnda tarnen de incarnatione ab antece-
dentibus probat. Hinc progredient ad myftica ;
ipfum dignitate ac merito ante Johannem fuijje
declarat : maxime cum Eccleßa , cujus typus in
hiftoria Ruth exprejfus fuerat, fponfus , etiam
exclufo Moyfe, folus exftiterits quam licet SJ-
nagoga non omninó negletta ; folus vocavit.
6y Q Ed fcriptum eft: Poft me venit vir, qui
ante me frittus efts quia prior me erat. Un-
de dicunt : Ecce qui' erat, fadus eft. Ipla verba
per pendami^; Poft me, inquit, venit vir. i
Vir ergo eft qui venie ; ipfe- qui fadus eft. Vir
I c. Non pauci m(T. hìc Mariti Puer natüs eft 8cc.
I d- Antequam abyßos faterei s deiiderabatur in edir. quod tios
I mff, leihcuimus.
Pfal.it.ii
ÁÜaá
Gáp. V.