
ex caprivìs, quoiìiam eJTet propheta in Ifrael, A nec in cor hominis adfcendit ? Aquas video, quas
qui poflec eum à lepr« concagione mundare. videbam quotidie : ift« me habent mundare ;
Sumco, inquic,auro Se argento, perrexit ad re- in quas fiepe defcendi, 8c numquam mundatus
geni Ifrael. Qui cognita adventus ejus caufa, funi? Hinc cognofce quod aqua non mundat
icidit veftimenca Tua , dicens quod tentaretur fine Spiritu.
magis, cùm de ie ea qua: non eflTent poteftatis 20. Ideoque legifti quod tres teftes in bapregix,
pofcerentur : Eli&us autem regi intima- tifinate unum fune, aqua, fanguis, Sc Spiritus ;
vit ut ad le dirigeret Syrum, quo cognofceret quia fi unum horum detrahas, non ftat b aprili
quod eflet Deus in Ifrael. Et cùm veniflèt,man- matis facramentum. Quid eft enim aqua fine
davit ei ut fepties mergeretur injordane fluvio. cruce Chrifti ? Elementum commune, fine ullo
17. Tunc ille fecum tradare ccepit quod me. ß facramenti efFedu. Nec iterum fine aqua rege-
liores aquas haberet patria: fu a :, in quibus iè nerationis myfterium eil : N iß enim quis renatus
fiepe merfìflet, Se numquam à lepra eflèt ablu- fuerit ex aqua (fi fp ir itu, non poteft introire in
tus ■ coque revocatus non obediebat mandatis regnum Dei. Credit autem etiam catechumenus
propheta: : fed'Se admonitu Se perfuafionibus in crucem domini Jefu , qua Se iple, fignac'ur:
iervulorum adqui_evit,ac merfit. Mundatulque . * led nifi baptizatus fuerit in nominePatris Se
illico intellexit. 11011 aquarum efle quod unufi Filii Se Spiritus fiindi, remiffionem non poteft
quifque mundatnr, fed grada:. accipere peccatorum, nec fpiritualis grada: mu-
18. Cognofce nunc qua: fit illa puella ex cap- nus haurire.
ti vis junior, -feilieet ex gentibus congregatio, 21. Ergo ille Syrus fepties merfit in Lege :a tu
id eft, Ecclefia Domini deprefla ante, captivi- q autem baptizatus es in nomine Trinitatis, contate
peccati, quando libertatem adhuc grada: fefliis es Patrem, recordare quid feceris, coni
/than j .
non habebat 3 cujus confilio vanusille populus
nationum verbum audivit propheticum , de
quo ante diu dubitavit 3 poftea tarnen uhi cre-
didit exiequendum , ablutus eft ab omni conta-
gione vitiorum. Et ille quidem, dubitavit, an-
tequam fimaretur : tu jam ianatus es, Sc ideo
dubitare non debes. >
C A P Ü T I V .
feiTus es Filium, confeflus es Spiritum iandum.
Tene ordinem rerum in hac fide, mundo mor-
tuus es,8c D eo reilirrexifti. Et quali in ilio mundi
coniepultus elemento, peccato mortuuSj ad
vitam es refufeitatus «ternani. Crede ergo quia
non lime vacua: aqua:.
22. Ideo tibi dictum eft: gufo Angelus Domini
defeendebatficundum tempus in natatori am, (fi
D movebatur aqua ; (fi qui prio r de fcendijft in nata-
Aquam non mundare fine Spiritu, fohannis tefii- toriam pofi commotioncm aqua, Janus fiebat a Ianni
onio (fi ipfis quibus idem facramentum admi- guorc quocumque tenebatur. H x c piicina in Hic-
nifiratur, verbi* declaratur. guod etiam adferi- roiòlymis erat, in qua unus annuus fimabacur :
tur fignificatum per Evangelicam pfeìnaw, (fi nemo ante lanabàtur, quam delcendiflec
paralyticum a Domino" ibi flanatura : quo lo c o Angelus. Ut eflet indicium quia delcenderat
Spirims fancius in e'jufdem Chrifti baptifmo Angelus, movebatur aqua propter incredulos.
vere deficcndijjè ofienditur, (fi quid in hoc myfie- fignum jtibi fides : illis Angelus deicendebar,
rio intellmndum? tibi Spiritus fiandus : illis creatura movebatur,
tibi Chriftuspperatur ipiè dominus creaturx.
19. T Dèo tibi ante prxdidum eft,ut non hoc , 23.T1111C curabàtur unus, nunc omnes lànam
folum crederes quod videbas 3 ne forte tur : aut certe unus folus populus chriftianus -,
Se tu diceres: Hoc eft illud magnum myfte- eft enim in aliquibus Se aqua mendax. *N on
i.Cor. j-.?. riunì 3 quod oculus non v ìd it , nec auris audivit, fiinat baptifinus perfidorum, non mundat, lèd
/ohan.yK
■ilSit
* . Duo c x h is verbis ad vertere eft : i . neccflìtacem baptifmi ad
peccatorum etiam jn catechumciiis ablucionem , quod fimilitcr
docctur in Pfa.hig Serm.3 pag, ^9 1. unde i ferimus Ambrofium
in ea opinione qute ipfi de Vaicntiniano imperatore tribuitur, nc-
quaqùam fuifte : i . ad baptifmi formam tres divipas perfonasne-
ceftario exprimi oportere ; ex quo fententiam de facramenti cjuf-
dem fub Chrifti tantum nòmine adminiftrati valfditate perperani
ipfi imponi deducimus. At de utraque re fuis locis.
a. Rom. edit. cum uno aùt altero mlT. T u autem in grafia bap-
ti^atusè)?:melius vero vct.cdit.cum cod. rclicjuisomittunt,/»grafia-
* Vocèperfidorum primum intelligi po/Tunt ii, qui fidem Chrifto
de fervandis ejus mandatis in baptifmo daiam fregerunt. Deindé
ftridius qui per lixrefim à myftico Chrifti corpore funt fegregati.
Poftremo , qui obiatum fidei lumen repudiarunt. Primus ienfus ut
affiagatur fanfto Prarfuli, nihil fuadet. Et certi xicus negati
ncqtiit ; cùm hunc V Viclcfi qùartum art. Si cbifcopus vel facer-
dos efl in peccato mortali, non ordinai, non conficit, non confecrat,
non baptiz a-, ConftanticnieConc. SeiT. 8- & Tridentinum Self. 7 .
can. 17 . condemnàvcrint. Q u a de re adifis Guil. Eftium in 4.
Sentent. D ift.i. & Mabillonium in Scrm.66. Sandi Bernardi Quod
autem ad acceptionem de Baptifmo hxreticorum ; iiigentem oliin
fuifle fuper hác materia inter Cyprianum ac Stephanum contro-
verfiam nemo nefeit : ncque etiam qua: fuerit Cypriani,Afrorumque
fenttntià magis ignotum.Quod vero ad Stephani opinionem, exftite-
runt noftra memoria,qui contra placita vctcrum eum in quibuflibei ab
hsereii rcdCuntibus ; licet in Trinicatis nomine non baptizatis, iteran
baptifmá vetuiilè difpurarciic. Illqrum momcntum prarcipuum eft
dccrctum «ipfius Stephani à Cypriano còntra cjufdéni epiftò-
lam relatum, fcilicct : Si quis ergo à c¡uacumc¡ue htrefi venérit ad
nos, nihil innovetur &c. Itein Aùgùftini locus in lib. De 'Unico
Bapt cont. Petil. cap. 14. ita loquencis : Stephanus' Baptifmum htt-
reticomm in nullo iterandam ejje cenfebat. Verum forte an non iàcis
advertere amborum verba ex u(u qui per ea rempora vigebat, ia -
iclligendajficuc Eufcbius lib-7. cap. 3. & Vincentius Lerin. Comm.i.
cap. 19 . iàtis indicant : hterctieos autem rebaptizari ex traditione fere
communi eos folos moris fuilfe, qui tinfti fub Trinitatis invocatio-
ne non fuerant ; ut conftat auftoritate non modo laudàtorum
auftorum, icd etiam Auguftini palfim contra Dònatiftas, Optari
Milcv. Eacundi Hcrmian. atque aliorum. Et fané Leo Magnus
eamdem criminationem non effugeret, nifi fimilimodo acciperetur
id quod aitepift. 89. ad Nicetam : ¿¿iti baptifmum ab hareticis re-
ce per un t , fola S . Spiritus invocatione per impofitionem man uu m con-
firmandi funt ; illic enim nulla harreticorum diftin&io exprimi-
tur. Attamcn multo etiam probabilius eft conditionem illam, modo
baptifinain nomine Trinitatis collatum fuerit, à Stephano ex.a-
ratamefle in fuaepiftola. Quid enim aliud fibi voluit Firmilia-
nus, dum ita fcripiic : Illud quoque abfurdum, quo non putant qus.-
rendum effe, quis f i t ille qui baptizaverit ; eo quod qui baptizatus
f i t , gratiam confequi potuerit invocata Trinitate nominum Patris
Ó' Pilii Ó ' Spiritus fon ili ? Idem quoque poft narratimi demoniaca:
cujufilam femine hiftoriam fubdit. SUtid igitur de hujufce
baptifmo dicemus . , . .-.maxime cui nec Symbolum defuit Trinità—
tis & c . Adde his quod nec Patres Arelac. N e c Auguftinus cùm Gy-
priani atque Afrorum caulàm aperte damnariiic, in Stephanum
& Rom. Ecclefiain quidquam dixerc j immo Faeundus diferte prodin
Cyprianum à Stephano, jure culpatum. Uccumque porro fe res ha-
bcat, ccrtum eft perperam in hac concroverfia citari hunc Ambtofii
locum 5 non enim in eo de herericorum, fed de judeorum,auc edam
de infidelium,qua rertia acccptio eft, bapeifmis agi cum ipfa orationis
ìcries, tum àuftor o p e r i s i Sacram. lib.2.. c .i-n .x . teftatum reddunt.
Hier. i ; r
I .q . I . c.
non fan.ilìohto.
i.jì
llid.)i.
Gin. 8 8.
Matth. 10.
jìì.
Ihll 1.7.
¡loba». J.}?
Molt. 5, ipolluit.
Judíeus urceós bapdzat & cálices,quali A aquas multas ? Cùm tibi Scriptura telietur quod
inlenlibiliavelculpam polfinc recipere,vel gra-
tiam.Tu baptiza hunc ealieem cuum.fenfibilem,
in quo bona opera tua luceant, in quo gratia:
tu« fplendor fulgeat. Ergo Sc ilia pifcina in
figura 3 ut credas quia in hunc fontem vis di-
vina defcendit.
24. Denique paralyticus ille exfpeclabat ho-
minem. Quem ilium,nil! dominum Jelum na-
tum ex Virgine: cujus adventu non jam umbra
lanaret fingulos, led veritas univerfos ? Ifte eft B ratur, qui credimus • illis ad figuram, nobisc ad
r q.t.c..
H H j H . m, * , Script.
ad Hierobaal preces ignis defcenderit de c«lo, ludu.e.
Sc rurfus precante Elia j ignis fit mifliis b qui fa- 5gRcr^
crificium conlecravit? ^
27. Non merita perfonarum confideres, fed
officia facerdotum. Et fi merita ipeeles , ficut
El'iam confideres : Petri quoque merita fpe&a-
to , vel Pauli, qui acceptum à dominojelii hoc
nobis myfterium tradiderunt. Ignis illis vifibilis i.q.i.c.
mittebatur ,ut crederent • nobis invifibilis ope. Script
§ ■ ignis.
ergo qui exfpeclabatur ut defeenderet, de quo
dixit Deus Pater ad Johannem Baptiftam: Super
quem videris Spiritum defeendentem de coelo,
& manentem fuper eum , hie efi qui baptiz,at in
Spiritu fiancto. De quo teftificatus eft Johannes
dicens: £hita vidi Spiritum defeendentem de coelo
quafi columbam & manentem fuper cum. Et hie
quare Spiritus ficut columba defcendic, nifi ut
tu videres . nifi ut tu agnofeeres columbam
commonitionem. Crede ergo adefle dominum
Jefum invocatum precibus facerdotum^ qui ait:
U b i fuerint dúo v el tres ¿ ibi & ego fum 3 quan- -
to magis ubi eft Ecclefía, ubi myfteria fuá funt,
ibi dignatur fuam impertiré pr«íentiam ?
28. Defcéndiftí igitur, recordare quid refi
ponderis quod credas in Patrem , credas in
Filium, credas in Spiritum fanSfcum. Non ha-
bes illic : * Credo in majorem 8c minorem 8c
etiam illam quam Noe juftus emifit ex a r ca ,C ultimum:led eadem vocis tua: cautione coniftius
columba: fpeciem fuifle, ut typum agnoli
ceres lacramenti ?
25. Et fortafle dicas : Cum illa vera columba
fuerit qua: emifla e f t , hi e quali columba defi.
cenderit: quomodo iilic fpeciem fuifle dicimus,
hìc veritatem 3 cùm lècunduni * Gr«cos in fpe-
cie co’iumbx S piritum defeendifle lìtfcriptum ?
Sed quid tam verum quam divinitas qua: ma-
net lemper? Creatura autem non poteft veritas
e lle, fed fpecies, qua: facile folvitur acque mu- D
ftringeris, ut fimiliter credas in Filium, ficut in
Patrem i credis : fimiliter in Spiritum fanélum
credas, ficut credis in Filium 5 hoc folo excepto*
quod in crucem iòlius domini Jefu fateris tibi
eflè credendum.
C A P U T V I .
Egrcjjis è fonte baptifmatis quare untilo fiat in
capite : cur etiam pedum lotio pofi baptifmum }
quxve peccata utrifque remittaptur?
tatur. Simul quia eorum qui baptizantur, non
in fpecie efle debeat, fed vera limplicitas. Unde
Sc Dominus ait : Eftote afiuti ficut ferpentes, &
fimplices ficut columba. Merito ergo ficut co-
lumba defcendit, ut admoneret nos limplicita-
tem columb« habere a debere. Speciem autem
Sc pro veritate accipiendam legimus Sc de
Chrifto : E t fpecie inventus ut homo; Sc de Pa-
. tre Deo :Neque fpeciem ejus vidiflis.
C A P U T V.
Confirmatur adeffe chrifium in baptifinate , atque
adeo non confiderandos ejus minifiros. Demum
confefiio Trinitatis d baptizatis edi folitapaucis-
expenditur.
26. 1~? St ne adhuc quod dubitare debeas,
iV i cum evidenter tibi clamet in Evange-
lio Pater , qui ait : Hic efl Filius meus in quo
29. P Oft h«c utique adfcendifti ad facer-
dotem : confiderà quid fequutum fit.
Nonne illud quod ait David : Sicut unguentum i -
in capite, quod defcendit in barbam, barbavi Aaron ?
Hoc eft unguentum , de quo Se Salomon ait :
Unguentum exinanitum efi nomen luum, propterea C a n t . i .i ,
adolcfcentula dilexerunt te } d (fi adtraxerunt te. d
Quanta: hodie renovat« anim« dilexerunt te,
domine Jefu , dicentes : Adtrahe nos pofi te , in ibidem 3;
E odorem vefiimentorum tuorum currimus ; ut odo-
rem refurrectionis haurirent ?
30. Quare hoc fiat intellige , quia oculi fa - Ecc^/il
pientis in capite ejus. Ideo in barbam defluita I+*
id eft , in gratiam juventutis 3 ideo in barbam
Aaron, ut fias electum genus, facerdotale, pre<-
tiolum 3 omnes enim in regnum Dei Se in fàcer*
dotium ungimur gratia Ipiritali.
31. Adfcendifti de fonte, memento Evangeli
ca: leclionis. Etenim dominus nofter cJelus in *
compiacili ? clamet Filius , fuper quem ficut p Evangelio lavit pedes difeipulis fuis. Quando
columba le demonftravit Spiritus fanclus ?
clamet Sc Spiritus lanclus, qui ficut columba
defcendit > clamet David : Vox Domini fuper
aquas , Deus majefiatis intonuit : Dominus fuper
Apud Lucam grxce hic locus ita cxpriminir, oanwraxd e ii 'j i
a. MIT. plcriquc , ac edit. Amcrb. hunc locum diftinguunt alia '
ratione; hac videlicet, debere .- fpeciem autem & pro veritateacci-
piendam. Legimus & de Chrifio. Potiorem tarnen alteram efle fub-
fequentia plane declarant.
b. Rom. edit- fo la, qui facrificium confumfit. De i^ne autem in 1
Hierobaal iäcrificium dcfcendcnte.vide qüx in Admonitione diximus.
Citatur porro hic locus ab Algero lib. 3. de Sacram cap. 10. ut
probet vera fecramenta efle apud hxrecicos. Gracianus quoque
eodem confilio hunc ipfum adhibet in Deer, fed corruptum 5 cum 1
pro Hierobaal, prxferat Hieroboam- Oblervat veroejufdem com- i
mentator iftic non agi de fäcerdotibus improbis, proindeque in ea \
caulä male allegari hoc teftimonium
c..MIT.aliquot non inferioris notx, adcommun.tionem.
venit ad Simonem Petrum , ait Petrus : Non lohanay-i-.
lavas mihi pedes in aternum; non advertit myf-
terium , Sc ideo miniftemim reculavit 3 quod
gravari humilitatem lervl crederet, ii fibi ob-
1 * . Non alia efikatiori probationc omnimodam perfonarum di-
vinarum xqualitacem contra arrianos, aliolque vetcres hxreticos
Idemonftrarunt ftntiqui Patrcs, quam ea qua: petictir ex forma bapcifmatis- Quo. teloetiam num Socinianiconfodiuncur. Advertc
veto luc baprifma fieri per immerfioncm.
d. Rom. edit fola. Adtrahe nos potefi te. Et infra, in odorem un- I guentorum. Quod ad primum ei co'igiuit hebr. cextus atque Vulg;
nobis aucem lX X . & reliquae vetf. Quod vero ad alterum, ora-
■ nia Scriptura: idiomata eidcm favent. A teamen locum hunc pu-
| tamus ita citatum ab Ambrofio , ut fimul ad flagrantiam veftimen-
{ torum Jacob fraternam benediftionem a paticfufluraniisadludecet.
1 c. Eadem edit. Rom. fola , Ieftts lavit pedes, tublato nimirurii}
I in Evangelio. Infra vero pro eo quod in edit, omnibus,& mlT. non-
1 nullis habetur,»;/»/jieri»»j recufavit: legitur in reliquis raff, rryfteristni
I recufavit. Haud laris re£te.