
Alias Cap. vi n.
ì.Rig.r» 24 •
F jd . 14. X.
Pfal.fi. j.
ibidem 4.
Ofeei 4.10.
Lnc.ii- 4 1 .
ìbid. 4 j .
Pfal. 8 1 .1 .
De pctnitdifi.
i- c. fi
facerdos.
$. Dcßi
Hebr.l. 3.
quia mandatos vos efle dicitis per gratiam, qua»1
li jam peccare vobis impoílibile íit ?
C A P U T IX .
Scriptura verbis, Si autem in Dominum pec-
caverit homo, quis orabit pro e o , collatione
fimilium locorum oftenditur non fignificuri neminem
rogaturum 3fed dignum deprecatorem in-
quircndum ejfe3 quales fuerunt Moy fes ac Hiere-
mias, quorum precibus populo Jfraelitico peper-
'cijfe Deus legitur.
4 °. Ed dicitis: Scriptum eft : s i peccaverit.
1 y homo in homincm3 orabuntpro eo ad Dominum
: f i autem in Dominum peccaverit homo ,
quis orabit pro eo ? Primum, ut fupra jam dixi,
tune te iíta paterer objicere, fi íoiis * príevari-
cantibus non relaxares poenitentiam.. Tarnen
quid fcrupuli ifta adfert quaeftio ? Non eninfi
fcriptum e ft: Nullus orabit pro e o : fed, Jitois
orabit, hoc eft, quis ille fit, qui in tali caufa i
orare poífit, quaeritur, non excluditur.
41. Denique habesin Pfalmo decimoquarto:
Domine, quis habitabit in tabernáculo tuo, autquis
requiefeet in monte [anclo tuo ? N on enim nullus,
íed probatus habitabit : nec hoc dicit quod
nemo requiefcat , fed requiefcat eleétus. Ut
feias hoc eile verum, non multo poft in píalmo
vigefimo terdo ait : £)uis adfeendet in montem
Domini, aut quisßabit in locofanSto ejus ? id e ft,
non quicumque de vulgo , nec plebeia: vilitads'
aliquis: fed vita: egregia;, fingularifque -meriti.
Et ut feias quia cüm quis, dicitur, non intelli-
gitur nullus, fed aliquis fignificatur , cüm dixi
ílet : Jftjñs adfeendet in montem. Domini ? fub-
je c it : Innotcns manibus, & mundo corde, qui non
accepit in vano animam fuam. Et alibi : Jffuis
m iens, dr intclliget h.cc ? Numquid dicit quia
nullus intelliget ? Ét in Evangelio: Jffuisfidelis
difpenfeitor & prudens, quem confiituet Dominus
fuper familiam fuam, ut det illis in tempore tritici
menfuram ? Et ut comprehendas quia de eo di-
x it, qui utique eft, non dé eo qui non e ft, fub-
junxit: Beatus ille fervus , quem cum venerit Dominus
j invenerit fiefacientem. Et illud ita opi-
nor dictum : Deus quis fimilis tibi ? non utique
nullus j quia imago Patris Filius eft.
42. Similiter igitur accipiendum; Jftuis ora-
bit pro eo r'hoc eft,fingularis vita; aliquis debet
orare pro eo,qui peccavit in Dominum.Quo
major culpa, eo majora funt quarrenda íüfFra-
gia. Non enim quicumque de vulgo pro Ju-
daeorum populo , fed Moyíés rogavit, quando
* . Quod Bug Ambrofius paterer, non lie accipiendum , quaE
hoc pnevaricationis crimen irremiflibile judicaveric, cúm tota hac
lucubrationc probet contrarium : fed conceditid unum, ncmpeil-
los verba Evangeliífce plaufibilíorj quadam veritatis fpecic ufurpa-
turos > 11 intra prxvaricatiónis limites íc concincrcnt.
a. Clarom. codcx folus , quoniam ea quoque parnitentia pro
deliStis erat.
* . Queras fortaflequidnam hoc loco per vocem jufiorum fig -
nificctur ? Ut autem facilius id incelligas, advertc non dequibuflt-
bet juftis eam accipi polTe; cúm non dubiurn fit ,quin in populo
tales fuerint multi, quibus tomen niliil aliud nifi ut pro levioribus
culpis veniam oratione fuá mutuo impetrent, conceflum tradit
beatus Dodtor. Itaquc vcl intelligcndi veniunt infigniter ju fti, qua-
les fuere prophetx ac martyres in Moyíe, Heremia, atque Stephano
h ic delignati: vcl (altem íoli (accrdotcs, qui & ipíi fub prophetarum
perfona adumbran (olent. Non eft (ane in controverfo Ambroíium
alludqrcad Jacobilocum: Confitemin't alterutrum, id e ft,a la aliis,
vituli caput fidei immemores adoraverunt.
Numquid erravit Moyiès? Atqui non erravit,
qui quod rogavit , Se meruit Se impetravit.
Quid enim talis affedus non impetraret, quando
ie objecit pro populo , dicens : Et nane f i Ib'd. ji*
dimìttìs illis peccatum, dimitte : fin autem, de le
me de libro vita? Vides quia non tamquam de-
liciofus interceflor, Se faftidii plenus fibi con-
fulat,ne oiFenfionem contrahat, quod Nova-
tianus metuere fé dicit : fed magis omnium me.
mor , fui immemor , offendere non timebat
ipfè, ut plebem ab offenfionis periculo exueret
Se liberaret.
43. Merito ergo fcriptum eft : g u is orabit
pro eo ? hoc e ft, talis qualis Moyiès qui fé ofFe-
rat pro peccantibus : talis qualis Hieremias-,
cui prophetie cùm eilet didum à domino Deo
noftro : Noli orare pro populo ifio> tarnen oravit, Hier-7. u.
Se veniam meruit. Denique interceifione pro-
phetica , Se obiècratione tanti vatis inflexus
I Dominus dicit ad Hieruialem 5 a quoniam ea a
quoque poenitentiam pro delidis egerat, dicens
: Domine omnipotens, Deus Ifirael, anima in Baruch.?,
angufiiìs, & Jpiritus anxius clamai ad te : audì, 1
Domine, dr mifererc. Et jubet ludus veftimen-
ta deponi, Se abjici gemitus pcenitentia: • fic
enim fcriptum eft in fine libri; Exue te, Hieru- Md-s-1.
falem ,fiola lutfus & vexationis tua, dr indue te
decorem ejus , qua a Deo data e f i tibi gloria in
atcrnum.
’ C A P 0 T X.
Jqhannem non abfiolute ac fimpliciter prohibuifie ne
pro fontìbus peccati ad mortem fieret oratio ;
cum pro fimilibus Moy fern, Hieremìam ac Stephanum
orajfe non ignoraverit : & ipfee quoque.
iifidem veniam fignìficaverit non denegandam.
44. ^"| ’ 1 Ales igitur deprecatores in delidis Alias op.
I maximis fiint requirendi j nara fi qui- 1
1 cumque de populo orent, non exaudiuntur.
45. Unde nec illa quasftio. veftra quidquam
poterit adferre ponderis, quam iumitis de epif
tola Johannis dicentis : Jgui feit fratrem fuum
peccare peccatum non ad mortem -¡petat, dr dabit l6>
illi vitam Deus ; quia non peccai ad mortem. E f i
peccatum ad mortem, non de ilio dico, ut or et ; non
enim ad Moyfen Se Hieremiam loquebatur,
fèdadpopulum,qui iuorum peccatorumalium
precatorem deberet adhibere : cui fatjs eft fi
' pro levioribus delidis Déum precetur, gravio- *
rum veniam * juftorum orationibus reièrvan-
dam putet. Nam quomodo Johamies diceret facerdospeccata
veftra. . . . mtdtum enim valet deprecati ojuffi affala a ; quibus tnodo.
verbis peccata iàcerdotibus confitcndi prteceptum concineri plurimi
cum ex antiquis p a trib u s tum è recentioribus theologis docent.
Qu ap ro p te r vocem alterutrum d e termin a ti exiftimant per voccm
jufti, (àcerdotem ad quem Iblum dc lid o rum abfolutio p c rtin e t, fig -
nificantis. N cq u e vero id à lencentia D o ctoris no ftri d e remte-
tendorum criminum (àcerdotali poteftate alienum eft : de qu a c o n -
fule Comment. in Pfal. 118. S c rm .io . num. 1 7 . & Expo f i n Lucam
lib. j.n um li - Q u o d autem ad leviorum cu lp arumexpiationem ,pra:-
te r cas o rationes qu a s alii pro aliis ex in te rn o affc&u pro fu n d eb an t,
rec ita ri e tiam p o tc ran t plalmi a liq u o t, o rario D om in ic a , fymb o -
l u m , & maxime confelEo generali» q u x initio ià crx liturgia: fieri'
confuevit : de q u a hu n c lo c umM o rin u s de Pocnitentia lib .y .c a p .ja .
cenfet inceli igendum. Sed cùm & in ifto & in aliis nonnullis quos
codem modo accipiendos tr a d i t , hujufmodi confe/fionis nulla fiat
m e n tio , credibilius e f t , d e folis fidclium p ro fe vicifiiin oraucium
prccibus agi.
F,Vr.l4-1J
'¿fee-i.u.
\r4pic.i. 7’
'0 .9-1S-
[Alias Cap.
I X.
lieto. J. 16.
I.Cer.ir. 9,
{illC. 17.5.
lion ofandum pro delido graviore > qui legiflet A mus igitur dicere non eue his vitani redditani i
Moyien rogaile, Se impetrafiè 3 ubi erat prievari
catio vòluntaria : qui feiret etiam Hieremiam
rogafle ?
4 6. Quomodo Johannes diceret non oran-
dum pro peccato quod eilet ad mortem, qui
ipié in Apocalypfi fcripfit mandatum Angelo
Ecclefice Pergami ? Habes illic tenentes doétri-
nam Balaam, qui docebat Balaac mittere fcan.
dalum coram filiis Ifrael .manducare immolata,
quibus Chriftus coronam reddidit ? Sicut ergo
poft lapfiim pleriique fi patiantur, corona red-
ditur 5 ita fi credant, Sc fides redditilr. Qiue fi-
des Dei donum eft j ficut habes fcriptum : Jf)uta Philip i,
a Deo vobis datum efi3 non folum ut credatis in
eum, fed etiam ut pro illo patiamini. N umquid
is qui Dei donum habet, poteft non habere
indulo-entiam >
10. Nòli una autem,fed duplex gratia eft,
Sc fornicari 5 ita Sc tu habes tenentes dodrinam B ut omnis qui credit, & patiatur pro domino
Nicolaitarum , -fimiliter age poenitentiam : ce- Jeili. Habet igitur qui credit filam gratiam : haterum
venio tibi cito. Viaes quod Deus qui bet autem alteram , fi fides ejus paffionibus co*
poenitentiam exigit, veniam polliceatur ? De- ronetur. Neque enim priufquam pateretur Penique
Sc ibi dicit : Jgui habet aures, audiat quid trus, fine gratia fuit : fed ubi paiTus eft, adqui-
Spiritus dicat Ecclcfiis : Vincenti dabo manducare -fivit alteram. Et plerique qui non habuerunt
manna abfeonditum. . ‘ gratiam, ut pro Jefu paterentur $ liabuerunt ta*
47. Nonne ipfè Johannes cognoverat Stei; men gratiam, ut in Jefum crederent.
phanum pro perfecutoribus fuis , qui Chrifti jr. Ideo dicitur : Zftt omnis qui credit in eumy h h a n .n ;
nomen audire non poterant ,deprecatumj cùm nonpereat. Omnis, inquit, hoc eft , ex quode
ipfis à quibus lapidabatur diceret : Domine, C cumque ftatu , ex quocumque lapfix, fi credat
nejlatuas illis hoc peccatum ? Cujus precationis perire non timeat. Poteft enim fieri ut aliquem
de Hieruialem deicendentem in Hieric-ho hoc Luc
e ft, de martyrii certamine relapfum in iftius
vit£E cupiditatem fiecularemque gratiam,vul-
neratum à latronibus, hoc eft, i perfecutoribus,
Sc femivivum derelidum Evangelicus ille Sa-
maritanus inveniat, qui noftrarum cuftos ani-
marum eft ( Samaritanus enim cuftos dicitur j
Sc non pra:tereat eum, fed curet Sc fanet.
52. Fortafle ideo non preterit eum , quia alieffedum
in Apoftolo videmus j Paulus enim
qui lapidantium Stephanum veftimenta ferva»
bat, non multo poftea per gratiam Chriftifac-
tus eft apoftolus, qui fuerat ante periècatòr.
C A P U T XI.
Superior Johannis fententia illuflratur alio ejufdem
testimonio , quo ere denti bus in Ckriftum falus
promittitur. ZJnde arguuntur Novati ani ut qui
lapfis fidem piade an t , quibus negent veniam.
Aclditur multos martyrum pofi lapfum duplicem
gratiam confiequutos effe s nec non pii Samaritani
exemplo de clarutur eos in quibus vel te nui firn a
fides fipirct, non deferendos.
48. Rgo quia de Johannis* generali epif
tola férmo eft , ipfius Johannis in
Evangelio fcripta interrogemus , utrum cum
quid in eo vitale agnofeit} unde is pofiît vitam
refumere. Nònne vobis videtur ille qui lapfiis
e ft, femivivus elle, fi vitale aliquid c fides ipi- «
ret? Nam qui penitus Deum ex fuo corde ab-
jicit , ille mortuus eft. Qui ergo non penitus
abjicit, fed per impreffionem tormentorum ad
tempus nega vit, femivivus eft. A ut fi mortuus ibid. 3 4
eft, cur ei dicitis agendam poenitentiam, qui ^
jam curari non poteft? Si fémivivuseft, infunveftra
interpretatione conveniant.Scribit enim £ de oleum Se vinum, non vinum fine o leo, fcili.
dixifle Dominum : £)uia fee dilexit Deus hunc
mundum, ut Filium fetum unigenitum daret; ut
omnis qui credit in eum, non pereat, fe d habeat
vitam aternam. Si quem ergo lapfum revocare
cupiasja ut credat, an ut non credat, horta_
ris? Utique 11t credat. Sed qui credit juxta Domini
fententiam, habebit vitam ¿eternam .Quomodo
ergo prohibebis orare pro eo, cuixterna
vita debetur ? cüm divina: fit gratia: fides, ficut
Apoftolus in divifionibus gratiarum docet, quia p
alii datur in eodem Spiritu fides ; Sc diieipuli
Domino dicant: Adauge nobis fidem.. Qui ergo
fidem habet, habet vitam : qui vitam habet,
non eft utique exclufus a venia, omnis, inquit ,
qui credit in eum, non pereat. Cüm omnis dicitur
, nullus excluditur, nullus excipitur 5 non
enim excipit eum qui lapfus e ft, fi tarnen pofteä
bene credat.
49. Plurimos comperimus b fe denuo refor-
maflepoft lapfum, Sc pro nomineDeipafios;
num poflumus his martyrum confortia nega-
re , quibus dominus Jefiis non negavit ? Aude-
* . Generalis dicicur prima Johannis Epift. quia non fingulari alicui j •
perfonx, uc (ecunda & certia, (cd toti Emu! Ecclcfix deftiuatur. I
a. MIT. aliquot, ut credat, hortaris ? Vtiqite Sec. t
b> Tres mlf. /e armaffe . unus, fe rentvaffe.
cet quod Sc foveat Sc remordeat. Tolleeum in
jumentum tuum, trade ftabulario, duo <era ad
ejus curam impende, efto ei proximus. Proxi-
mus autem eile non potes, nifi facias miiéricor-
diam 5 nemo enim poteft dici proximus, nifi qui
curaverit,non occiderit. Si autem vis dici proximus
, dicit tibi Chriftus"? yade dr tu fide fi- lbia- 17-
militer.
C A P U T X I I .
Locis ex Jobannis Evangelio jam citatis alius Ìndi
dem adjungitur. Turn fiervandorum Dei man-
datorum necejjitatem objicientibus facile refpon-
detur non ei foli qui femper tfed etiam ei qui
poft lapfum ilia fervaverit , vitam promitti.
<f)uod ubi'ex Davide comprobatum eft 3 quam-
dam tameii effe inter utrumque dijferentiam declarator.
A Liud fimile confideremus : Jpui credit Alias Cap.
autem non credit Filio, non videbit vitam, fed ira
c- MIT. aliquot ,fide fperet. Minus commode. Sedforraflis le-
i sendum , fide fpiret. Eadem autem rat ione Cyprianus epift. ./ i .
de ils qui fidem incus conlèrvan ces , idolis thus ob tormentorurh
I mctum obtuliifcnt, loquit u r , qua hoc in capite Ambrofiu».
C c ij
Iohan.yiCi