A lle zooeenaamde mardahekastammen erkennen thans het
gezag van den Panhmbahan en brengen aan dien vorst eene
schatting o p 1). Hiermede is 00k een einde gekomen aan de
vroeger dikwerf wisselende inzichten van achtereenvolgende
bestuurshoofden, in zake den steun door de Europeesche amb-
tenaren te verleenen aan den panhmbahan van Sintang, bij
diens pogingen om Dajaks, die onwillig waren hasil op te
brengen, daartoe door moreelen invloed van de zijde van het
Europeesch bestuur te noodzaken. Tegenwoordig weten de
Dajaks van de Melawi, dat het bestuur er naar streeft, het
aanzien van den Maleischen vorst zooveel mogelijk te ver-
heffen, hetgeen natuurlijk niet uitsluit, dat tegen afpersingen
wordt crewaakt. Waar de beschikbare bestuursmiddelen het
niet veroorlooven direct bestuur uit te oefenen, zooals zeker
in de onderafdeeling Mblawi het geval is (een Europeesch
ambtenaar is däär belast met het bestuur over eene landstreek
welke grooter is dan half Nederland) schiet er weinig anders
over, dan het Maleisch bestuur, hoe siecht dit 00k möge zijn,
zooveel mogelijk te verheffen. Alleen op die wijze is het mogelijk
te voorkomen, dat zulke uitgestrekte landstreken in
een toestand van anarchie geräken.
Evenals elders, voert 00k in het Mhlawigebied over elk der
Dajaksche stammen een der voorname hoofden een soort van
patriarchaal gezag ; in elke groote nederzetting (bhtang) is
verder een der oudste of rijkste bewoners met het gezag be-
kleed. In den regel worden die hoofden door de bevolking ge-
kozen en, thans 00k bij alle mardahekastammen, door den
panhmbahan van Sintang erkend of aangesteld. In verband
met de meer of mindere belangrijkheid van den stam o f van
de nederzetting, dan wel met het aanzien, den leeftijd of de
1) Zie hierachter, waar over belastingen gehandeld wordt.
persoonlijke Verdienste van het benoemd hoofd, verleent hij
hun dan de titels van: Raden, Patih, Dëmang of Tëmëng-
goeng, wanneer het een stamhoofd betreft, en van Singa of
Soera aan de bëtanghoofden.
Als teeken hunner waardigheid ontvangen zij dan in den
regel van den vorst een eenvoudig kostuum, bestaande uit
een baadje en hoofddeksel met eenig passement versierd, soms
00k wel een broek, die een gewoon burger natuurlijk niet
draagt, dan wel een veelkleurige vlag.
Behalve met het doen ten uitvoer brengen der van het bestuur
uitgaande bevelen, zijn de hoofden 00k met de inning
der hasil van hunne onderhoorigen belast. Vôôr datdeRaden-
Pakoeopstand eene geheele wijziging in de bestuursregeling
der Boven-Mëlawi te weeg bracht, moesten de stamhoofden
de door hunne stamgenooten opgebrachte bedragen persoon-
lijk te Sintang aan den panëmbahan ter hand stellen. Voor
vergoeding der reiskosten ontvingen zij toen 20 °/0 van de op-
brengst der hasil; overigens genoten zij geene bezoldiging
van het Maleisch bestuur dan wel van het Gouvernement.
Hunne materieele voordeelen waren en zijn 00k nu nogalleen
de hulp, welke zij, bij de bewerking hunner bouwvelden, van
hunne onderhoorigen krijgen.
Als algemeen hoofd over de Boven-Mëlawistammen fun-
geert thans het Maleisch districtshoofd van Nh Sërawai, bij
wien de stamhoofden nu de aan den panëmbanan verschul-
digde hasil tegen kwitantie kunnen afdragen, voor zoover zij
niet de voorkeur geven aan storting te Sintang (rechtstreeks
bij den panëmbahan), dän wel te Nh Pinoh bij den contrôleur
1).
Zaken, die de Dajaksche hoofden niet onderling kunnen
1) Het is mij niet bekend of de Dajaksche hoofden ook nu nog 20 °/0 van de
opbrengst der hasil genieten.