î",
' ' , I •• 'I:, Ml .
••il'!'-;
3 7 S V O O R B E - R- I ^c H T.
bcndc zoramigen dezer Planten in een met water cevulH n
Sedaan had , om deze Schepzeltjes beter en naau^keuitfei te
caouwen; en dat hy, onder anderen, 00k een p Z OLPI ;
had, (doch deze benaaming heeft dit zyn Lifeél allereJl v^n h
I eer DE R E A U M U R ontvangen,).welken hy Sn e
pV^m, -i Pla.ta Paraßica,-) of zocianig eene pCt 'anzTs riÎ
andere Planten groeit. Want zy .was groen, en z o n ^ r S e r f i ^
zat op eene andere plant vaft, en vertoonde aau haa^- rovS^H. ' ^
eenige diinne draadachtige uitfteekzels. OndertuiTehen duurdP W ''
i p g , of hy befpeurde, dat de gewaande Plant"nS . l l t rMu e dnf
aen beweegen en korter maaken. maar 00k zieh zelve i n S ^
uitbreiden kon. Voorts zag hy, hoe ze zieh vafde Srn^/," !
andere plaats bewoog; andere kleine in 't water leevende Ii ftften nn
flokte; het ¡¡cht naging, en zieh door byfpruiten vemeÎ^L^SîT
Hy ontdekte naamlyk, dat 'er uit het lyf 4 n een Pol™
den, eemge Memen uitgroeiden; welken zieh in W e n U van
ouden afeonderden en even als dezelve bewoogenr^nfeiden ™
voortteelden. Dît ailes veroorzaakte eindelyk, dat hy d t fchepfeinier
meer voor eene Piant, maar voor een leevend Di L b e g o ï Ä J n
nen. Terwyl hy nu met de onderzoeking der bvzondevp K^Lr^
van dit Infea bezig en nog in twyffel^as '^at y
zou -kwam hy op de gedachten, om 'er erâs een ov^rdwm" S t t
itukken door te Inyden. Zulks gedaan hebbende, zag hy na v J Z
van negen dagen, met venvondering, dat die beii ¡¿orgefneX
deelen twee volmaakte Schepzels waren geworden; der^wze dat h«
kopiluk eeii ftaart, en het ftaartftuk een kop gekrèegen^d Dk wa
het bj'zonderfte, dat hy aan dit Schepzel Wpeurde; en toen hv
er andere Natuurkundigen kennis van W e n Jiad, bevondS zy
insi
e t s fchuins afhellend waren, de FoWpen o^àe" bodL rf« g",'!''
kleine Mikroskmpifch, Bafini• PolytmTJ^l'le »ëâllïïf P'
en Struik^Polypen, zet/en zieh . i f e e r f a S r d e leefend ^nt^wlSiÎ^Z^^',
aan de Watervjoon, aan de zogcnaamde Satvrs aan j® 6®zwindlte D^
- . e t de.e!ven omvoeren: het lei k eeni ™e f ™
K L E E M A N K .
V O 0 R B E R I C H- T. 5 ? 9
iiis^elYks, door proefondervindingen, dat dit Sehepzcl van zodanig
e e n e natuur was. De Heer T R E M B L E Y - gaf'erook, behalven aan anderen,
kennis van aan den Heer DE REAUMUR; wien hy teffens
eenieen dezer Schepzelen toezond; die, gelukkig in Parys gekomeu
zynde, zo wel aan hein, als aan den Heer TREMBLEY, de opgemelde
Eigenfehappen vertoonden. Maar dewyl zy zieh van hunne draadachnge
uitfteekzels niet alleen ..tot verraflinge van hunnen buit, maar ook
totloopen en vafthouden bedienen, zo dacht de Heer DE R E A U M U R ,
dat ze met recht den naam van • Zoet - Water Polypen mogten draagen.
Dus toeh is het dat de by ons Duitfchers zogenaamde Kuttelfifch*,
die ook anders Meerfpinne genoem-d wordt, en reets voorlang by den
naam van Polypus, dat-zo veel zeggen wil als Feelvoet], bekend was,
met zyne acht pooten niet alleen gaat, maar ook zynen huit grypt,
vaft houdt, en aan den mond brengt. Ja, wat hog meei- is, de vaii
my zogenaamde draadachtige uitfteekzels of fpitzen flraan aan de Zoet -
Water - Polypen rondsora hunne bovenfte opening , of den mond,
gelyk wy in 't vervolg zullen zien; en even zo ftaan ook de pooten
by de voorlang bekende Zee - Polypen, of den Kuttelfifch**, rondsoro.
den
* Kuttilfifch is hier eene benaaming van zeker Zee-Infea of Vifch. Anders betekent
KttUel eigenlyk een Bovenrok of Uantel, waarmede men de andere kleederen bedektt
van daar het Hocgduitfehe fpreekwoord, 'er hat den Kuttel umgewendet, dat is, hy
heeft den Mantel of Rok omgekeerd, hy is veranderd van Religie. Welke eene
foo.rt .van Vifch of Infeft 'er hier door verftaan worde, is blykbaar uit de volgend?
benaaminge van Meerfpinne, die by ons Zeefpinne genoemd wordt.
D E VERTAALI:R.
t Met veel meer recht zou men den Polyp Veelarm, in plaats van Veelvoet, können
noemen.
KLEEMANN.
** Tot deze Zee-Polypen, die men deels Blakvifch, Calmar, Zeekat, (Sepia, Colieo,
Linn. S. N. ed. Xll. p. loöp. n. 4 . ) deels Zwartvifch en Jnktvifch noemt, ulthoofde
van 't zwarte vocht of fap, dat hy, wanneer hy Vervolgd wordt, van zieh geeft,
om zieh voor andere vifchen te verbergen, C welk fap men wil dat de Chineezen
tot hunne beroemde Tmfcbe gebruiken, ) behoort ook de Sepia Maris (Zeekat, )
dien de onvermoeide Heer Dr. Swammerdam in zyne Eibl. Nat. onder den naam van
Spaanfchen Zeekat, afgebeeld, ontleed en befehreeven heeft. Van dezen Blakvifch
verbaalt Conrad Gesner, reets in het I3iie deel van zyn Eerile Boek van de Vifchen,
" 't welk hy in de XVI'ie Eeaw heeft mtgegeeven, (zekerlyk uit JElianm Hifl. Ani-
.mal. lib. I. Cap. 17.} dat ze des Winters hunne eigen Armen opeeten, die naderband
weder zouden aangroeien; waartegen anderen dit van den Blakvifch ontkennen;
C c c 2 en
..¿illlWfciHl
'i'iiii •