. í t : , , , : ^ ;
w.
iiíii 1ll
4 7 C H I S T O R I E D E a
l i í k K g'í™': deze Kmderen, om JO te fpreeken, mondig, of h, feat wi-
•»' Ze sde r z e lven, die de oudfcn waren
LKXxvii.hadden wel hunne behoorelyke armen, maarniet in gelyke volkomenheid • oolí
haddetí zy altemaal geen jongen. Het grootfc, en bygevolg het oudUe onder
hen, liad alleen vyf armen, en ,alie de overigen aechts vier: behalve deze zes
Kiii^
P n w l ! , " Wa n l alle de Waarneemingen, tot hier toe met de
P o l y p e n oiidcniomen, hcbben desaangaande de volgende byzoiiderheden geleerd
i o t ' zy " röf,ptaS„g?meT S g " " ' ""
a . Hieruit volgt, dat zulk een Polyp de hoofdftoffen lyner Vruchtbaarheid in zieh heeft'
v o o r dat hy van de Moeder afgencnen wordt. dewyl i y zich7,el,en vcrvolgens, Ä
i o e d o e n van een anderen, vermenigvuldigt. ® ^uuucr
3. Dit vooronderftelt, dat de Moeder hem
baar
:reenigd is. En zulks heeft plaat;
:cft i
Moeder, en den kop of de
I die hoofdílolíe mededeelt, terwyl iiy
f e h o o n "er deswegen, tuO'chen den tc,
j o n g e n Polyp, geene gcmeenichap
-«?iri-. J;«. »I- . . r, • *
de Heer Trembley liecft een jongen Polyp, die nog
Joopei
4 - Verder heeft men opgemerk", dat di
d o o r een anderen jongen Polyp bevrucht wordi
•ft uitge.
glas allccn
k n o p j c a m de Moeder z a t i u dien tocibnd" van haar" afeezun'Jerd"",'
^at deaelvc langer^ wi e rd, armen kreeg, en zieh vermeerderde.
;ne jonge Polyp even 20 min, op die wyze,
: gelyk met h di e em ui r d e i e l f d e Mocdsr
:fproQtetl is.
5. Waaruit men dan beÜLiit, dat zyne bevruchting
o p eene tot nog onbegrypelyke wyze moet gefchiedl
. H e t ,s iets bjzonders, dat alle Dieren. die zieh zonA
mets knoppigs aan zieh hebben. ..Verbeeld u (zegt de Heei Bu.
„Jleienkinstii «ver ie Natuur, in't Eerlle Hoofdftuk ) een Dil
„ t o w » , overal verttrooid zyn. Onderftel, dat "er geen enkel pnn
„ z o n d e r een of meer kiemen zy. Onderftel verder, dat alle die k
„ b a a r zyn, en dat ze tot hnnne ontwikkeling ilechts toevallig,
» b e n . Onderftel nog daarenbovcn, dat alle de tot het Icven bei
„ g a n t f e h e Dicr, gelyk de kiemen, verfpreid, en aldaar tnffchen eene dibbele, vleefchire eo
„ g e n o e g z a am hl^e huid zitten, die eene foort van gedarmte of zak verbeeldt e f het
" i r v L J f/"'''""'"®,."'" » . « " " g™^ « den toelland der Polypen doen be-
. • g r y p e n , en de verklaaring van die wonderen, waarover gy verftomt ftaat, zal n verder
„Hecht s
Indien hy dns zichzelven bevruelite,
• paaring vermeerderen, inderdaad
in -t IXde Deel zyncr
/aarin de Eieren, of de
z y n gantfehe Lichaam
1 uit zichzelven vruchto;
nftandigheden noodig hebdigde
deelen door let
Wysgeerige fpeeling, voorkomeii. De „ploffing van alle dSe
. . k l e i n e natnurknndige voM-aeliingen, die ro vervvaid en ingewikkeld fehynen, zal alsdai.
een gevo% zyn van eene voorafgefchikte bewerktniging. welker zekerheid ons zecr
•eele_gebeiirteniiren beveftigen.,, Voor 't overige dient wel opgemerkt te worden, dat de
h y zieh v.m 't woord lüim (anders Kcem, ISeen, dat is, fpruit of
5-Ieer Bonnet, v/anneei
i c h e u t } by de Polypei
o f bewerktuie'
. bedient, daardoor in 't algemeen icder voorafgefchikte Onanifatie
w v z f d„f r , ; , ? " " r ' l V.wyders: „Gy hebt gezien, dat de Polyp"zici, „atnnrlyker.
„ w y z e door mtfprüitzels vermenigvuldigt. Deze ultfpraitzels nu, oMflaan niet uit de fappcn
. . v a n den Polyp, zy komen niet onmiddelbaar nit de vcreeniging van zekere deelties voM'f
„ z y worden m geen vorm gemaald. Deze Uitfpmitzcls, ik hlrhlale het nogmaa ' r d L we.
- i l y k e Polypen zyn. beftonden voorat gantfchlyk in 't kleine in de Kiem, onder de huid
der MoederTzy k'oinen zieh omwikkelmde te'voorfchyti
een Boom zyne tafcken. Een Moeder - Polyp, aan welke
d i e met dezelven een Stamboom nitmaakt, fchyn
het ecrite, gelyk het tegenwot
,eel,
„ dat alle de geflachten
„ z y a geweeit.,.
1 de Moeder voedtze, gelyk
P o l y p e n - g e f l a c h t e n te gelyk
duidelyk genoeg te zeggen.
; in het voorgaande, vervat
KLEEMAKN.
Z O E T - W A T E R - P O L Y P E N .
Kinderen waren 'er nog twee, doch zonder kop of armen.- Drie dezer Kinde-TAB,
ren, met ccc. getekend, hadden elk een jong, door ggg. aangcweezen; het jo^ '
Vierde d. had twee jongen, van welken 'c grootfte e. reets met twec armen LXXXVJI,
voorzien was; doch hcc kleinile f . vertoonde zieh nog als een klein wracje. Jj
Twee dezer Kinderen, gemerkt met h b. hadden in 't geheel geen jongen; en y; //¿J
aan de beide laatften iL waren zo min jongen, als armen en koppen te be-en »<V
rpeuren. De oiide hier afgebeelde Polyp had, wel is waar, flechts zes Armen;
des men zoude mögen denken, dat de uit hem voorckomende jongen 'er niet
meer zouden krygen; maar dit is geen gevolg; want ik hebbe meer dan eens
gezicn, dat de jongen, zelfs na dat ze reecs van de Moeder afgezonderd w-aren,
nog meer Armen kreegen.
in de voorige Befchryving van Tab. LXXVI. 6. hebbe ik gezegd, dat,
by den Stroogeelen Polyp, de afzondering der Jongen van den Ouden binnen-
8 of 9 dagen gefchiedde; doch, by den Oranjegeelen, binnen 5 dagen; cnhierin
komt deze onze bruine foort met den laatilgemeldcn. overeen. Voor zc^'
verre ik, door de ondervinding, aan eene groote menigte van Polypen geleerd
hebbe, gefchiedt hunne ilerkfte vermeerdering meefb in den HerfTt: want ingevalle
zieh, omtrent dezen tyd, een paar jongen van- den ouden afzonderde^
zo wierd dit verlies, meeftal, binnen twee of drie dagen, vergoed, door de
uitfpruiting van een nieuw jong, dat zieh in de gedaante van een Wratje vertoonde*.
Dan, met de aannadering van den Winter, nam deze vermeerdering:
weder allengskens af; zo dat 'er aan zulken Polyp- naauvvlyks twee- of drie
en-
• Alhoe^vel men, raakende de_Armpolypen, nog niet met zekerheid ondervonden hebbe, dat
ze zieh 00k door Eieren vermeerderen, zo kunnen zy zieh nochtans, door het ultfpmiters--.
der jongen uit hun lyf, en door de hun eigen zynde verdeeling, grootlyks vermenigvuldigen.
De Heer Trembky heeft getoond, dat een enkele Polyp, i ' ' ' •
äen, 45 jongen teelen kan; en 'er ongeveer 20 in eene Maand v
wyl dit alieen van de op elkander volgende jongen, of eigenlyke
20 zal het aantal der jongen nog vry grooter worden, v/anneei
Schäffer, in zyne Verhandeling van de Jnnpoljpen van pag. 41
de jongen van de jongen, of de Kinderen, Kindskinderei
! dii tyd van twee Mannoortgebragt
heeft. Dan de-
K i n d e r e n , te verüaan is,
m e n , gelyk de Heer Dr.
. tot 4Ö. gedaan heeft, 00k
" by neemt. Want dewyl
ieder jonge;Polyp inIkat is, om'binnen 4 of 5 dagen, weder jongen voovt te brengen,zo
kan een Polyp zieh, reets binnen 5 Maanden, tot in het Jofte gelid vermeerderen^ ea tea
cinde der j-(ie Maand eeiie Moeder van 25 , 467. Nakomelißgen zyn. Welk "eene onczachlyke
Vruchtbaarheid zonder Paaring cn zonder Eieren! Wat verder nog hunne vermeerdering
door Eieren betreft, daaromtrent verzekert ons de Heer Schäfer, in de gemeide Verhandeling
pag. ö8, 72. enz. , dat hy, zo min als anderen, eenige zekerheid Sesaangaande bekomen
heeft. Echter houdt hy de uitgcfchudde of afgevallen korrels geenzins voor eene ziekte
van den Polypi nademaal hy 'er veelen geiien heef.-, dieser aiet aangeftorven zyn. Zy komen
hem voor, als eenigermaate ontwikkelde cn ter voortgroeijinge bekwaam gemaakte korreltjesj
sendemniig waarmede ook de Heer Trembley getuigtj dat hy zelvc 'er een Polyp zieh ui»
hesft zien ontwikkelen.
P p p 3 K LESMANN»
i i l í ' i í
! | I ! |
.lij-!:£ Jfllij