F
l o i i G E E S T E L Y K E
Zidlm de msdgeulkn over hm eine maaltyd hereiden > zulieti zy Um deelen ondet
de koopHeden 1
Zttlt gy zyne huyt met haken vulkn ? of met een v 'ijjchets hatmel zyn hoofd'i
Legd Ufte hand op hem; gedenkt des ßryds: doed het niet meer.
Ziel, zyue hope zal feilen: zal hy ooh mor %yn gcKjchie nedergeßagen mrden >
j o b X L . v c r í T : 20. i8 .
J o b XLI. Geheel.
V e r s . I. Niemand eit is zoo koe», dat hy hem optoekken zoude, wie is dan hy,
die zig voor myn aangezichte ßellen zoude ?
I. Wie heeft my voorgckörnen, dat ik hem zoude vergelden'. wat ander den gantfcheu
hemel is, is myne.
3. Ik en zal zyne leuen niet verzwygen, mchte het verhaalzyner ßerkten, noche
de hevaÜigheit zyner geßaltenis.
4. Wie zoude het onperße zynes kleeds ontdekken! Wie zoude met zynen dobbelen
hreidel hem aankomen ?
5. Wie zoude de deuten zym aaiigeziehts open doenl rondom zyne fanden is ver.
ßhrikkinge.
6. Zeer uytnemende zyn zyne flerke [childen-, elk een geßooten als met eenennaemdrukkenden
zegel.
7. De een is zoo na aan den anderen, dat de wind daar niet en kan tujjchen komen.
8. Zy kteven aun malkanderen, zy vatten zig 't zflmen, datzf zig niet en fcheide«.
5). Elk eene zyner niezingen doed een licht /chynen: ende zyne oogen zyn als de 00'
genleden des dageraats.
10. Uyt zynen mondgaan fakkelen: vuurige vonken rakender uyt.
%\.ljyt zyneneusgaten komt rook voort, als uyt eenezjedendepot ende ruymeketel.
II. Zyne adem ^ude kolen doen vlammen , ende eene vlamme komd uyt zymn
mont voort.
i}.In zynen hals her bergt de flerkte : voor hem fpringt zelve de droefheit van
vrengden op.
14. De ßukken zyns vleefchs kleven te zament elk een is vaß in hem, het en word
niet beweegt.
i j Zyn herte is nafl gelyk eenfleen: javaßgelykeendeeldesondetßenmeulenßeens.
16. Van zyn verheffen /chroomen de flerken : om zyner doorbreekingen niiüe, amzondigen
%y hen.
\7.Raakt hem imand met den zv)aarde, dat en zahltet beflaan-, fpiejfe, fchicht,
nog panzier.
11.Hy acht het y^er voor ßroo, ende het ßaal voor verrat hout.
19. De pyl en zal hem niet doen vlieden : de ßingerfleenen worden hem in ßoppelen
veranderd.
lo.De werpßeenen worden van hem geachtet als ßoppelen: ende hy belacht de drillinge
der lance.
zi.Onder hem zyn fcherpe fcherven: hy fpreid ^ig op het puntachtige, alsop ßy^'
21. Hy doed de diepte zieden , gelyk eene pot, hy ßelt ae zee als eene Apothekers
kokerye,
z 5. Achter hem verlicht hy het päd: men zoude de afgrond voor gry^^jgheit houden.
2 4 Op der aar den en is niet met hem te vergelyken : die gemaakt is om zondct
[chrik te wefen.
i^.Hy aanáet alles wat hoog is, hy is een Koning over allejonge hoogmoedige dieren.
' • zu
N A T U U R K U N D E .
ZU in deez' fraaje Konßtaf'reelen,
De Wdvhvangß, en het geraamte van
Den Krokodil in all' zyn' deelen.
Heer S c h e u c h z ü r , die 't Heel c
Zal u haar aard en eygenfchap ontvowivm.
Wit voor den Leviathan is te houwen
Den Krokodil of fValvißh; 't is al een:
Bei zynze in alles ongemeen,
En zo wel voor den een als d' and'ren zeer veel' reden.
Die ge allen doiyr 's Hans pen ziet juiß en net ontleden!
I Ò 2 J
'en kan.
UIc de even naaft voorgaandc verhandeling
blykc hec, dat na lange itytvorzingen
het Rivier-paard voor den Behemoth is
erkend. ' En uyc deze tegenwoordige Verhandeling
zal het openbaar worden, dac het verfchil
over den Leviathan nog niet cen eenemaal
is beflecht. Onder elkanderen en byna
met evengelyke krachten ftryden onderling de
Krokodil en de JValvifih, beeilen op hec land
en in het water levende met de viflchen. Voor
gene in grooten aanral en gewicht van bewysgronden
ftaan groote Mannen, Bochart Hieroz.
I. D. V. ß. 16. 17. 18. kapp, en Ludolf
Hiß. (L/Ethiop. I. B. II. kap. Commentar, bl.
159. door welker gezag en wydluftigegeleerdheid
byna de gehele wereld der Geletterden
bewoogen de ftemmen aan de Krokodil heeft
gegeven, totop den zeer Beroemden Theodorus
i i ^ t r K i , dewelke in een overgeleerd Beek over
den Leviathan de rechten van het aldergrootile
en ontembaar beeft tot de viiTchen, en byzonder
tot hec Walvifch geflagt oveibrengc.
Ook hebbe ik in Jobs Natuurkunde bl. 44.6.
en volgende de zyde van de Krokodil geliouden,
ook yerlaate ik tot nog nier geheel dezelve.
Dit overgroote beeft zal op her toneel dezer
tegenwoordige verhandeling verfchynen,
raaar in vergelykmg met de walvifch , op dat
de hooggeroemde Man möge zien , dat ik,
ZOO niet len eenemaal cot zyn gevoelen worde
overgehaalt , tcn rainften overdwars afgerukt
worde, en liever de waarheid ofFerhande doe,
dan aan het eenmaal opgevat gevoelen.
In de H. Schrift komd doorgaans levjathan
in maatfchappy voor mec thannin, ja in de aldernaaft
volgende plaatzen volgens Aquila en
dt Arabieren voor tbannin zelve, van welken
bekcnd is, dan eens eenen Draak, dan eens
eene Walvifch te betekenen. Pf. LXXIV.
13. Gy hebt de koppen der Draken, Ihanninm,
in de wateren verbrookcn. Vers 14. Gy
hebt de koppen des Leviathans, livejathan, verplettert.
Jez. XXVII. i Te dien dage zal de
HEERE met zynen harden, ende grooten, ende
fterkenzis^eer'debezoeken livejathan nachafch,
delangmemelcndeßange, dekrommeßommeßange:
ende hy zal hathannin, de drake die in der
zee is, dooden. Wat het woord zelve aanbelaiigd,
roond degepreeze/ii^Mibl.94.brccd-
Voerig en geleerdelyk , dac hcc zcJve beftaat
uyt enkele wortel-lecceren, en te betekenen eeii
beeft van overgroote zwaarce lifjath Than vermeerdering
of toevoegzel van thanis, dac is.
van een groot beeft.
Wy ontginnen de befchryving zelve kap.
X L . 20. Zultgy den JValvifih met den angel
trekken? ofte zynetonge met eene koorde, diegy
hat »ederzinken ? zult gy mec eene angel aan
een touw hangende de tonge doorbooren , het
beeft gins en weer ZüIIende trekken ? welke
woorden inderdaad nauwelyks op de gemenc
Walvifch paflen, als dewelke alle jaar door de
Europeefche Landaarden gemakkelyk, en in
groote menigte word gevangen, in zoo grooce
namentlyk , dat de Hollanders alleen van hec
jaar 1670. tot 1719. weder te huys gebracht
hebben 3552. Dog de i ext kan gemakkelyk
toegepart worden op die getande Walvifch ,
waar van wy het afbeedzel gegeven hebben
.^nntblad XVI . Fig. B. van een beeß van zoo
grooten gevaarte, gewicht. en z'waarte, het
welk door gene bednegeljke angel, of riet, of
doorn, ofgekrsjeft: of gekwetfi m een Schip en
op land iiytgetrokken, 0/ ook by eene doorgeboorde
neuze kan omgeleid 'worden ja alledie
dingen zonder het kwetzen der keeleopßikt. Hafai
Leviath. bl. 47. 128. Inderdaad alhier
komd de Walvifch liever in aanmerking, dan
de Krokodil, by aldien het waar is, dac de
Griekfche en Latynfche Schryvers bynaeenparigzeggen,
dat dezelve gene tong heefr. Maar
die voor de Krokodil ftaan. leggen daaropm,
dat dezelve wel gene beweegbare" tong heeit,
bekwaam door eene angel doorboordteworden,
waar by hy zoude können uycgetrokken worden
, maar in plaacs van de cong cene dikke,
fterke, onbeweegelyke hiiydof vliesaan deondcrfte
kinnebak vaft gehegt, efii hey glootta tey
katoo (Siagoni_) fumphueys. ArifiotelesdePartib.
Animai II. i^. 17. kap. Dezelve IV. ß.
I I . kap, houtos d' onk an doxeien echein, alla
teyn chooran moneyn. Plinius XI. ß. 37. kap.-
De tong hebben dezelve niet alle op eene wyze
t. z.V. De Viß'chen een weinig minder dan geheel
aanhangende, de Krokodillen geheel. en eiders:
Dit eenigfie op de aarde levende beefi ontbreekt
hetgebruyk van de tonge ( niet de tonge ). ZoO
word ook befchreeven de Kaiman, dewelke
by Marckgravius de Amerikaaniche Krokodil
is, Dezelve heeft gene tonge, maar alleenlyk
kk k een
IV . ""t!
Ii M:,
f i ,