í Tf
, l
fi 4'
(N i
JV '.í
1 . . . i :f\
■i :<
i V '
V
4
r
l i T i T
\’
f
ß
f
H etVijfdeD eeî
12 2
Ûccen fîaenbe / enbe bie ban gemeene Wegh-
brce gcUjch. 0 e fîeeï ié ront/ een fpanne
RoogR / enbe ban Ret mibben tot aen be top
ojbentlijch met hlepne grocn-geeïen ofte upt
ben grocnen toitacRtige bïoemhené beïa?
ben. 0e JBojccI ié aïé een hïepne Ajuyn,
onber bceï befeïingen boojt-bîengenbe.
Plaetie. 0 it Hcupbt toojDt iu De 0aïen
ban be Eee-bupnen gebonben.
Tijdt. ©et bjacgRt fïjn bïoemen in May
enbcluny.
Aert en Krachten. ^oo beeï ban be
hracRten ban bit Hrupbt behent ié / toojbt
Rct ban fommige gepjefen om aile toonben
enbe qmnetfucen Raefîeïijch te genefen enbe
toe te Reeïen. Dodonæus.
H E T V Y F D E D E E L
B e s C H R y V E N D É
® e <!3eflatf|ttn/ <0eûatnte/ piaetfe/ C tjt/ 2fea / »raeljten en »
t o t i n a c l B e l i j i i p t h b a n a l D c r l j a n t i c ï t r u p l i e n / b i c i n f c e j ^ c b e t l n n b c n i n b c
3 5 e i ) i e r c n / p o e k n / Z c e / ü o c l j t i B c ä B e e m S e n / o f t c i ß j a i S a c I t t i s c
f i l a c t f e n / í n 6 e a e n í j e r f e l t o e e l i a n e e n . 0 i > - ü j a f l é n .
F o n t e y n - k r u y d t , i n Y L a t i j n F o n t i n a l i s : , T o t a m o g e t o n .
Geflachten.
“îin bit Water-kruydt tooj?
ben bjie foojten gebonben :
®etoeten/ gemeyn, groot
enbe kleyn Fonteyn-kruydt.
Gedaente. ^pt bC î©oj?
teï ban Ret gemeyn Fon-
tcyn-kruydt, betotïche aen be gront ban
Y toater booj bceï fafeïingen bebcfîigRt ié/
fpjupten bunne/ ïange enbe gehnoopte fîee?
ïenV toaec aen ïanchtoerpige bïaberen op
bunne fîeeïhené / cnbe boben op Ret toater
bîgbenbere boojfcRijn homen. 0e ïfjf-ber?
¿Bigè ofte bïeech-roobe bïoemhené homen
boojt op bunne fîeeïhené / boben Rct toater
upt-fîehenbe/ aertoijé/ geïijch De bïoemen
ban be Herts-tonge bp een bergabcttîljm
î»/ be toeïche ban hïepue ronbe hnophené /
baecRart saet in befïoten ié / geboïgRt tooji
ben.0
e ttoeebe foojte Reeft langer toittcrg«
hnoopte toojteïen enbe fîeeïen aïé be booj»
gaenbe j ooch sRn be fîeeïen met ïangec en»
be fmaïbec bïaberen betoaffen / be toelcte
met een Racbe mibbeï-ribbe bccfïén I nto
des Nederlandtfen Kruydt-boecks.
hené mofcRacRtige btoem?
ïieiié/ enbe baec na pïatte saben boojt.
éitltrupbt l'é mebe/ bcRaïben be toppen
öan be fîêclen cn eenige blabecen / met Ret
toatec bebecht.
Plaetfe. ©et CecfîC enbe ttoeebe Fonteyn-
kruydt toojbt obccbïoebigR in fîiï-fîaenbe
toatecen gebonben. ©et berbe toafî in bjac?
he ofte sontr onbiepc toateren / omtrent
Dordrecht in Hollandt.
Tijdt. Groot Fonteyn-kruydt bïOCpt ÍU
Juny enbe July ; macC Ret gemeyn enbe
kleyn Fonteyn-kruydtinAuguftus oftcSep-
tember.
Aert en Krachten. Fonteyn-kruydr l'é bCC?
feotlenbe enbe t’famen-trechenbe ban aect
enôtïlCacRten. Galenus. i-îioicorides.
Medicinael gehruyck. Voor aiderhande
Buyck-loopen: Bccmt Fonteyn-kruydr
ttoee Ranben boï / hoocht bit op in ecn pint
rooôeî© :ii/ tot bat cen bccbenbeelbecso
bfn ié*. enbe ïaet Ricc ban een hïepn roe?
niecftën ttoee oftc bjiemaeï baegRé bjme?
heit. Plinius.
Voor het Flerecijn. Bcemt ban De bïabe
ten foo beeï ban nooben ié / fcuptfe in 0 ïic
Ifjijiî enûe ^oete-meïch / enbe ÏegRtfe
lauto op bc pijneïqchf ïeben. Dodonæus
Voor heete ende voort-ietrende vervayl-
deZeeren ende Sweeringen : BccmtRctfap
ban ûe bïabccen met ©oningR enbe ^sR'n
%
’ t t o e l c h R i e r t e 3 l g n b e Vorfchcn-beet
n a e m t t o o j b t .
Gedaente. H p t b e f c c c b i c h c e n b e h n o b b c l »
a c R t i g e t o o j t e ï b a n b e wirre Plompen > b t c
. , , ^ ^ . arn begcoht booj bceï fafelíníTen geRecRtié/
b e c m e n g R t / c n b e D o e c i u n R i c c m n a t g e ? f p j n p t e n ï a n g e / r o n b e / g ï a b b e e n b e b o o f e
pnaecht / fliït gRp obcc be jeecen enbe stoce?
tinge op-ïeggen. Dioicorides, Plinius.
■ Voor heete opdrachtigheden des Aengefichts:
Bcemt ban be bïabercn foobeeïgc'
mccmeec boben Rettoater te boojfcRijn to inocgR if/ fîootfe hïcpn/ enûe ÏegRtfe papmen.
0 e bïoemen bic roobacRtigR enbc m
biche aece bergabcrt jijn/ flehen aïïcen bo»
ben Ret toatec upt.
0e» berbe foojte ofte kleyn Fonteyn*
kruydt berhrijgRt beeï bunne enbe in bfi:»
fcRepbe sRbe-tachéhené afgcbepïbe ffeden
met fajeebe enbe ïanchtoerpige bïaberen
bod) hïepnbec ban bie banôeeecflefaoj«/
betoaffen: omtrent be oojfpjonch ban Dcft
5ijbe tacjchené bjengRt Ret op eenige fîfflj
tôgé op Ret aengefïcRt. Dodonæus.
‘ Tlomperiy in YLatijn Mymphaa,
Geflichten.
0 Plompen jijn ingroote enbc hïenne
onbecfcRepbcn : 0e gcoote ûjaegRt of?
«toitte ofte geeïe bloemen ; onbec be hïep?
/ bie geeïe bïoemen boojt-bjengRt fnïïen
tot een mebe-foojte fìeiiea Ret Hrupbt ^,
fîeeïen / toaec op gcoote en bjeebe bïabccen J
bie meefïenbeei boben op Ret toater bjijben/
te boojfcRijn homen. 0e toitte bïoemen /
bie ban bcei ïanchtoerpige bïabccen gRés
maecht / cnbc in Y mibben met Rtcïé befe?
ïingen becciect sijn / homen mebe op fboba?
nigc fîeeïen eïch befonbec boojt ; befe bec?
gaen sjjube/ toojbt bec feïben pïaetfe booj
gcoene ronbe bonehené / toaec in stoart?
acRtigR bïinchcnt sact facfTooten ié/becbnït.^
0c Geele Plompen bccfcRiïlen bàu bë
boojgacnbe foojte / boo: bien De bïabeceit
ïanchtoecpiger /;: enbc. De fîdlen nier co’ibi
maec hantigR sjjn; 0och sRn Raec gfére
bloemen aïleen ban bRfranbacRtige blabeï?
B z ten
I i F' fl
, ' rU Ò à
4’ i P "
fi
11'
if
ii i
.iZ