I . ' R
! < r 4 i
I I
'i ‘ 1/ '
4 i
¡ l¡
t ;
34* Het Eeríle Deel.
bier bau DRnchcn : cnöe bercpbt ban be fdbe
eenBabt/ toaer in beriechen eenige tijbt
Rtten fal. Dodonæus, Matthiolus
Voor Speencn; Bccmt Sumach-zaedt,
<5pciten$îooïen ban dcU^ eben beei/ Root
Ijettot een fijn j^ocper / enbe Rropt bct op.
Ravelingius.
Om het Hayr fwart te maken: Bcrcpbt
een afsicbfei ban be bïaberen / enbe toafrbt
bet Hooft baer incbe. Dodonæus.
Voor vuyl Tandc-vleefch ende loffeTanden
: îBafcbt be JiBont met bct afsiebfeï
ban be bïaberen ofte bet 3aet berept. C. Durantus.
Voor de Vijtaen de Vingers: Beemt De
gcRootcn bïaberen / met Wi3ijn enbe Honigb
bermcngbt/ enbeïegbt bct baec op. Dudonæus.
Voor Bloet-fpouwen : Bcemt Sumach-
zaet40grcpn/ ArabiicheGom 10 çreun /
maecht bict ban met ôoofen-toater Hiïïen /
om opeen repeinte nemen. Ravelingius. '
Sorben-boom , in Y Latijn Sorbus.
Gedaente.
D 0 Ram ban befe Boom fcbiet recbt
enbe boogb op/ i^inbeeï tachen gbe?
BeeÏÉ / enbe met een b|upne effene fcboiffe
behïcct. S e bïabccensijn bic ban be Ha
ver-effchen ofte Qualfter-boom feer geïbch.
S e hïepne toitte bïoemhen^ homen tro¿-
ofte b|upf-toy^ te booifcbÿn / enbe baec na
boïgen bïeeche / enbe aen De eene 3bbe toat
rootacbtige ronbe/ ofte paer^-toyfe b|ucbp
ten/ bie toat toiangb ban fmaech 5i>n.
Plaetie. Scfe Boom too|bt bicc te 3tan?
be in be Hoben gebonben.
Tijdt. S e Sorben-boom bïoept in April,
maer De ©incbten too|ben boo| be HccfR
niet rrjp.
Oeffeningh. HP toCWbt b00| Rjn toO|tCÏ-
fpiupten aengeteeït / cube op De fclbe ofte
op Doornen, Qjæe-Appel ofte Peer-boo-
men becent.
Aert en Krachten. S e Sorben jÿn haut
. m ben eerRen / enbe bioogï) in ben berben
g r a e t / e n b e R e r c f t e l i j c h t ’ f a m e n - t r e c h e n î x
b a n h r a c b t e n . ^ p h o m e n in t o e r c h in g e enöe
g c b | u p c h m e t b e Mifpelen e e n ig ï jR n ^ obcc
c e n . Briintelfus, Ravelingius,
Myrten-boom, inY Latijn Myrtus,
Geflachten.
NW b e b e c f c ö e p b e n l j e p b t b e r b ïa b e r e n
t o o | b t b e n e e n e n grootcn o f t e groven
Myrthus, e n b e b e n a n b e r e n kleyne o f t e ede-
len Myrthus g e n a e m t . Lobel I je e f t in b e Hob
e n b a n Nederlandt 10 f o o | t e n b a U Myrthus
g e p ï l îC h t / t o a e r b a n b e 6 fp e c ie n ban
groocc Myrthus, e uO c b c 4 a u b c r e n b an
kieyne Myrthus t o a r e n .
Gedaente. S e Myrthe-boom i^eeu
R e c a c ô t i g b g e t o a ^ / f o m t i jb t ^ b o o | oeffc?
n i n g ü a ï^ c e n b o rm h e n o p f c fu e t e n b e / toicn^
t a c h e n b n p g h f a e m o f t e t a p / e n b e m e t cen
C io n c h e r - ÿ o o t a c l j t ig e b a R b e b e c ï t t s i j n . B e
bïit
des Nederlandtfen Kruydt-boeeks. 3 f
p i n t / m e n g ï j t ï j i c c b p fe^ ï o o t ^ p r o o p b a n
Myrthen-befien, e n b c g e c f t b c n R c c h c ii b i c r
b a n t e b | i n c h c n . Matthiolus.
Voor het uytfincken des Lijf-moeders:
< ^ e b |U p c h t b c t t o a t e r b a e r Myrthen-blade,
ren e n b e Befien in g e f o ô e u t o t e e n R o b in g ^
Diofcorides.
b ïa b e r e n / b ie a c n b e e e n e f o o | t g r o o t e n b e
aen b’anbcc hlepn boo|t fpinpten / 30« ÿat
toeebtacbtigb cube boben fpit^ toeïoopenbe /
effen enbe blinchenbe / ben bïaberen ban
Maeghde-palm fccc tocï geïychenôe. €uf?
feïien bc bïaberen homen De toitte bïoemen /
niet toitte biacphen^ban binnen berçiert te
booifeïjijn. S e b|uebten sijn stoarte beRen/
bie ban bel^ïim-opgcïbch / toaermljotsaet
.''^^Ktie.^^Sefe Boomen too|ben in be Nederianden,
aï^ ooch in anbere hoube getoe?
Ren alïeen inbe Hoben onberbouben.
Tijdt. S e Myrthe-boom bïOCpt ïjier te
Hanbe feer fpabe / enbe Rjn b|uc&ten homen
felben tot boihûmenrrjpigôept.
Oeffeningh. Scfe Boomcn toccben bau
afgcfcbenrbe tachen / bie onber een toep?
nîgï) gehneuR / enbe in tobbenp in fabeïacb'
tige Werbe geplant 3îjn / bermenigöbulbigt;
boetoeïfe ooch hier te Hanbe ban b|eemt
xacbt boo?t gehomen sijn. moeten bp
gainer tijbtbooi be Boo|ben*toint / enbe
bz0 îHintcré boo| hoube enbe 39o|R foigb'
buïbigbbetoaerttooiben.
Aerten Krachten. S e bïaberen enbe be
bcRcn ban be Myrthe-boom jtju hout in ben
cecRen enbe b|oog in ben berben gcaet / enbe
Rcrchcïgch t’famen-trechenbc ban hracôten.
tothiolus.
Medicinael gebruyck. Voor Bloet-fpouwen
Rufcb-boomy in Y Latijn
ofte Bloet-piflen : Bccmt Myrthenbefien
Yen bierenbeel ïoot^ / fijn geRooten
5pnbe / gecftfe met gcRaeït îDater in.
Diofcorides. . .
Voor fweeringe der Nieren en Blafe:
Hiertcgen gebinpcht be beffcn op be feïfbe
inaniet / 4 toW 25ioet-fsoutoen oftc
asioct-piflén gefept iÿ. Dodonæus.
Voor fweeringe ende quade T-eeren van
de uytwendigc Leden ; Bccmt
b e f ie n e n b e b ï a b e r e n / h o o e h t f e in î D y n
e n b e t o a f cR t b e s t o c e r e n e n b e j ç c e c n ö i c r
m e b e - C . Durantus.
Voor de Roode Loop ; Beemt Myrthenbefien
enbe bïaberen ban eïch^ ecn ijanbt
boï / hooehtfe in geRaeït W m toi een
Caßus.
Geflachten.
Hg c r b a n b i n t m c n in b e f o b e n b m t
Nederidndt b | i c f o o | t c n : b c e c cR e
b o o m a c l j t i g b
p a e r f f é b ïo e m e n : b e t t o c c b e
b î u n n - p a c r f c h e b ï o c m c n / m a e r b e b ï a b e r e n
5y n t o i t t c c e n b e r u p g e c a ï^
b e b c i'b e i é De ïe e g e t o o | t e t o e l ^ a n
r r r o o te m a e r b c c f t b i e c b c r c n o m b c h a u t
I c r f b c b ï a b e r e n / b i c o o c u b c e ï g r o e n b e r 5^ ^
i • ^ a ■
i i