l ' f /
‘ri î
'i ;
■ r
\ \ '•
ri
; “ /;
H- q' r iU;] - ' ^ <ii
'H . i
E i.
! >'
; î
Í
Í ^ iiri ^1
■t - ‘
n Het Derde Deel
Beemt ïjet fap enbe toafcïjt be «©uctfuccn
baec mebe. P. Potterus.
Voor betcn van Slangen ende dolle Honden;
Beemt ban Rct fip cen biecenbeeï ïooté/
becmengRt Rct met IBijn / cnbc gceft Rct iu/
onbcctuffcïjcH bccbinbt be îDonbe met Ret
gefîoten Hcupbt. Plinius.
Voor het Graveel ende verftoptheyt des
Levers : Bfcmt fcn biccenbeeïïooté ban Rct
gebjoogïjbe Hcupbt/ fîoot Ret tot cen fijn
poepcc/ Y lücïcft gRp met îBRn in geben fuît.
Fuchfius.
Voor Schurfde Handen : 23eccpbt CCU af?
jiebfeï ban bit Hcupbt met ^out en IDatcc/
enbe toafcRt bacc mebe bicïîtoiïé be ©anbcn.
Dodonæus.
Muur in Y Latijn Alfine.
Geflachten.
D3ît Hcupbt ié in groote, kleyne, al-
derkleynfte cnbe Zee-muur onbClfcRcp?
ben ; 0e bjie eecfîe foojten fnïïen top aïRicc
bcfcïjjljbcn: bau be Zee-muur-befie in Rct
©Rfbc 0 C C Ï .
Gedaente. ^pt bc bcfcïacRtigc toojtcï bail
groot Muur fpjiiptenïange / ronbe cnbe ge?
hnoopte fîeeïen. î^pt pebec hnoop ofte ïibt
bjcngïjt Ret boojt ttoee obec maïhanbecen
fîaenbe / toecbt- enbe ÏanchacRtige bïaberen/
bïeech-groën ban bertoe. 0 e toitte bïoemen
xRn bie ban Oogen-trooft gras ban gebaente
geïRch / enbe homen op be toppen ban bc
fîeeïen te booifcRijn. B a be bïoemen boïgen
ÏanchacRtige jaet-hnophené.
Kleyne Muur l'é be bOOjgacnbC fOOJtC gC?
ïRch / enbe berfcRiït ban be feïbe aïïeen in be
groote.
0 c alderkleynfte Muur ié nocR bCCÏ
hïepnber aïé be ttoeebe foojte / anbecfîné
ben feïbe in aïïeé gelRch.
Plaetfe. 0e groote Muur binbt men on?
bec be ©eggen enbe op bonhece bocRte pïaet?
fen. 0 e ttoee boïgenbe foojten beminnen
ïommecacRtige bocRte pïaetfen / enbe gcoe?
pen beeItRbtéinbe©oben onber be IBoeé-
hrupben.
Tijdt. 0cfe Hrupben bíRbcnbcugcíjít*
ïcn IDintcr booj gcocn / cube bïoepen inôE
3teme.
Aert en Krachten. 0e Muur i0 hout fllöc
bocRtigR ban acct / cnbc bacrom fonbec rcni^
gc t’fanicn-trechingc bcrhocïcnbc ban hradj
tcn. Galenus.
Medicinael gebruyck. Voor ontftekinge
der Oogen ; BcctUt Rct fap bail Muur cnbt
bjuppt Ret in bc 0ogcn. Diofcorides.
Voor pijn der Ooren uyt hirteentftaen:
Bccmt Rct feïfbe fap cnbe bjuppt Rctmöi
0orcn. Dodonæus.
Voor ontftekinge van de Lever: B ccIUÎ
Rct fap enbe ÏegRt Ret met boechen baccin
nat gemaecht sijnbe / op be recRter SôDi.
Dodonæus.
Voor Speenen ofte Ambeyen, ende ont
des Nederlandtfen Kruydt-boecks.
fliDc bieban ftinckende Doove-netelen gc?/
Ïîjch.
Hoender-bete met bladeren van Ruyte,
()ccft biep gefneben bïaberen / foo bat Ret
DiaDcchcnéban Ruyte fcRijiicn tcjijn. 23o? ’
Dfiî aen bc fîeeïhené tocugt Rct bicr-bïabigc
Dïacutocbïomhcnéboojt/ bic ban bubbcl?
Desaet-Ri^iéhtné/ aïé bieban Mercuriael
Manneken, geboïgRt toojbcn,
Hoender-bete mec bladeren van Gamander,
Rccft toitte bïoemhené I bc bïaberen
jijnDiCban Gamander oftc Chamedrijsgr?
ïp / cnbc De toojteï l'é bun/ befeï-enbe
geclacRtIgR.
Plaetie. Hoender-bete toCrbt op fooba?
iiigc pïaetfe aïé baer be Muur toafî/ ge?
îlonDcn. Hoender-bete met bladeren van
Onderhaven gtocpt Rier te Wanbc in be
ftekinge van de fchamelijckc Leden; BccWt H)0Cé*Robcn. Hoender-bete met bladeren
ban Ret Hrupbt foo beeï ban nooben ié/fîootI van Ruyte toafî omtrent Doornick enbe
clôccéopbe Horen-beïben. Hoender-bete
mec bladeren van Gamander toOjbt op bC
Eacp-ïanben ban Brabandt, Zeeiandt eiibc
Vlaenderen boOJtgcbjacRt.
Tijdt. 0efe foojten ban Hoender-bete
Wociîcn injuny enbejuly.
Aert en Krachten. Hoender-bete toerbt
iiiit toi IDebicgne gRebjupcht/ nocRtané
fcijijniRet mebe houbt enbe bocRt te sRn/
apc oprechte Muur. Dodonæus.
Ret hïepn in een JBojtier / enbe ïegïjt Ijtt
pap-togéop* Fuchfius.
Hoender-bete, in Y Latij n Morß
s Gallina.
Geflachten.
VWn bit 0 etoaé fnïïen top be boïgcnôt
foojte befcRjRben / te toeten / gemeene
Hoender-bete, Floender-bete met bladeren
van Onderhave, met bladeren van Ruyte,
enbe met bladeren van Gamander.
Gedaente. Gemeene HoenderbeteRctfl
bunne enbe teere fîeeïhené/ bie ÏangRé
aerbe uptgefpjcpt ïeggen / enbe met bjceót¡
acRtige enbe booj ttoee fneben gReRoccftti
bïaberen betoaffen 5ijn. 0 e bïoemhené/0«
omtrent be oojfpjongR bcr bïabccen op«ti
befonbec fîeeïhen boojt fpjnpten/ 59« «Pt
bcn bïaeutoen put per ban bertoe. 0 ebJO!<
teï l'é bun / ïanch enbe met beeï befeïingen
beRangen.
Hoender-bete met bladeren van Onder*
have ié ronbtom be fîeeïen met ronbe cnöe
gReherfbe bïaberen betoaffen. 0e bïocni!
hené bie hcooné-toR'é tuffcRen fpad
1 fîcR bertoonen / 5ijn rootacRtigR ban bectoe
-\ cnil
'
Serratulà,
Gedaente.
D^ t Hrupbt bjengt boojt beeï getachte
bonher-gcoene fîeeïen/ enbe ttoeeber?
lantJc bïaberen / toaer ban be onberfîe / bie
eecfî uptbe Werbe fpmpten / ïanchacRtigR
Djeebt/ enbe aenbe hanten faegRtoRé ghe?
ïiecftjR'n/ maer bie ïangé be fîeeïen toaffen
ÎÔnbicpergefncben/ geïRch bie ban be Sca-
Diofa. 0 p'be toppcn ban be fîeeïen homen
fRlubacRtigeboïïehcné / purpereofte coobe
Âm c n boojt-bjengcnbe / te boojfcRijii.
L ÎDoîteï ié befeÍacRtíg enbe ïanh ïebcnbe.
Plaetfê. Serrarula grocpt in be25o|fcRcn /
Donchcrc pïaetfen cnbc bocRte 23eemben.
Tijdt. ©et bïoept in Auguftus, enbebaer
na toojbt Ret Eaet cRp.
Aert en Krachten. 0 it HfUpbt l'é toacm
enbe bjoogR ban aert/ Repïcnbeenbe fcRep?
benbe ban hracRten. Dodonæus.
Medicinael gebruyk. Voor die fich door
vallen ofce ftooten van binnen beieert hebben
: Bcemt ban bc gcbjoogRbe cnDe ge?
puïbecifeerbe bïaberen ccn bierenbeeï ïooté
cnbc gccft Rct met IDRlI in. Dodonæus.
Omde Zeeren te fuyveren, ende vleeïch
inde Wonden te doeh groeyen ; JDafcRt
bc feïbe bichtoilé met îDRn baer be bïabc?
cen ban bit Hrupt in gc$obcnjRn. Fuchfius.
Voor een Breucke ofre gefcheurtheydt :
Beemt bebecfcRe23ïabcren met De IDoite?
ïen/ gefîooten jRnbe / ïegRtfe paptoRé op be
23jeuch. Fuchfius.
Voor Speenen ofte Ambeyen: Beemtbe.
2Bïaberen / 5iebfe in IBRii / cnöe fïooft De
speenen baer mcûe. Dodonæus.
U e r t s -
t; *Y f- iÜG^ J