tMV;7V‘ I f[
" i | :
■'Kii fi
WiaiK i Í 1*^'! 0 J7V ]1
i f M ' «
. * Ik
u ' F t'.i
i t . ' "\'\i
Iffl '■• *Wii4
\’ 07. . viW,F "-■■■'* ' ;v ’ i • ' 1 •
L h '- ■:■ "
fi i '
'¡I- * f 1
F; I .ik'
.■ *4■' li1i ' lèiv ; -ÏÎ UY S'i sS ,, ÍTri3‘‘^! á\r ß
t í î s a î • ¡A
t'ÎiFF'"
Nederlandtfen Kruydt-Boecks,
B e s c h r y v e n d e
©e<0 eaacljten/45eDacnte/PaetCe/(^i)t/ (B tfSm m l «ert/
en cîlBtôïcinael gcöjuprJh bnn iftöttRanöc ïîtupôcn/methranjé-biôfô
Dloemcn / bicin bc Dobcn ban Nederlandt grocpcn / cn
onbccRoubcn bjojbcn.
y
Venckel, in ’t Latij n Foeniculum.
Geflachten.
0 Venckel ié ÍH ghemeene
en foete Venckel onbet?
jcRepöen.
Gedaente. B c Gemeefpjnnt
boet* na upt be obctgcbïcbcn too#
alle ^arcn gctoillisR boojt.
Aert en Krachten. 0e bïabeten üaii
Venckel sijn toatm in ben ttoeeben / eii
bîooah in bcn cccfîcn gtacbt / openenbe
binnen met booé mcrgR opgebuït sijn-
blaberen 31111 in fccc bunnc tûubc fiiippeïin?
gcn gefneben groen ban bectoe / cn ïieffc?
fijcïîbanceuciî. # p bc top ban bc fîeden
fîaen be ülcedi-gcdc bloenihcné in conbe
hcanéhené bp cen bccgabcct: na bc todche
ïaugljtoerpige saben ,boïgcu. 0 c toojtd ié
toit / langb / maidijeh bich cn in Y mibben
met ccn Racbc ribbc of pit bcrfîcn.
0 e foete Venckel Reeft blabeccn grïijeh
bè Dille. 0e fîeden sijn hïepnbec aïé bit
ban bc boojgaenbc foojtc. ©ct saet ié toit?
adjtigR/ gcootcc aïé Comijn-zact, ^bfbd
ban fmaech. ^ ^ ^
Plaetfe. 0C Venckel toOjbt RlCC t€ EanbC
mccfî in aïïe ©oben gebonben.
Tijdc. 0 itH ru iîi bïoept injuny en July,
Oeffeningh. ©Ct toOJt boOJ sact in Maeï t
uibcllccbcgctoojpen / aengetoonnen/ cn
ben bccbcn gcaebt. Brunfelius, Fuchiius y , ^ ^
Dodonseus. gchuooptc fîcdcu / bic ban bc
Medicinaelgebruyck. Voor Y Graveel,»fnaeene Venckel gcïRcj/ CU omtC^t an-
verftoptheyt van de Lever en Mildt, Hocft»ri)aïben bOCt RoogR opfcRlf tenbC. 0cbla^
en om de Urijn en Maendt-ftonden re verÄtcn S P mebC hlcpil gcfnippcït /
Tijdt. Verckens Venckel bïOCpt Rlëcte
Eanbc in ju ly , cn Ret saettoojt in Augu
ftus of September cRp.
Oeffeningh. Verckens Venckel toOjbt
booj saet aengetedt / cn op ccn ïommcc?
acRtigc pïactfc gcpïant sRnïi^ / fPtoPt aïïe
^aec op nicntoé toebecom upt.
Aerten Krachten. 0 c Verckens Venckel
l'é toacm cn bjoogR in ben bccbcn gcaebt/
openenbe/ bunmahenbe en bc ^ojfîcup?
menbcbanhcacRtcn. Matthiolus, c. Durantus,
C. Bauhinus.
Medicinael gebruyck. Voor verftoptheyt
van de Lever, Mildt en Nieren, Graveel,
opgeftopte Maendt-ftonden , Hoeft en taye
flu y men van de Borft : ¿Dccmt bail bC toOJ»
td ttocc onccn / fuRbt Ret hïcpn cn hoocht
Rct in fcRoon toatcc tot cen pint / boetYc bp
ccn once of anbccRaïf toitte ¿upchcc / cn
Iaet Ricc ban ttocc of bjiemacï bcé baegRé
bjinCïîCn.Marthioîus,C.Durantus,Fuchiius.
Voor vuyle Sweeringe, Zeeren : oude
Wonden en bedorven Beenderen: Ji^ccmt
Rct pocpcc bail bc toojtd cn fîtopt Rct bacc
in. Galenus.
Voor Scheurfel en uytpuylen van de Navel
der jonge Kinderen: S3cfîcR'chtRctmCt
gomacRiigR fap ban Dc toojtcï. Ravelin-
Gedaente. 0ekleyne Verckens Venckel'gius.
Voor opftijginge des Lijf-moeders:©oubt
Rct fdfoc fap booj De .líJcilé- Diofcorides.
Voor pijn van de Ooren : ©CCmCÎigRtRct
fap met 0 ïic ban Uoofîn / cn bjuppt Rct
nder fogen de Vrouwen borften te vermee-
en: ¿ccmtgcpocpcct Venckel-zaet, toit
tc ¿upchcc ban dché eben bed / cn ïact
iec ban aïïc mojgen een biecenbeeï ïooté
laii innemen : of becepbt een afsiebtfeï ban
ictlicupbt en Iaet baec af bjinchen.
Om Y Geficht te fcherpen : 0juppt Rct
Venckel-fapinbezogen; offnRbt be fîccï
lianbe foete Venckel afin be ©ccffî/ ttocc
palmen RoogR ban bc ficcbe / cn buït bc
)olligRcpt ban bc fîccï bic in be tCccbe faïRft
met gepocpecbc ¿upchcc-hanbp / cn fîopt
|et boben toebecom toc met cen Venckel-
Iruyck : ïact bit foo ccn nacRt en bagR fîaen/
îffooïangRtot bat be ¿iipchec gefmoïten
en bctoaect befc bocRtigRepbt om in be
logen te bjnppen. Dioicorides, Galenus,
Salomon Albertus.
Voor Wormen dei* Ooren : 0juppt Rct
fap ban Venckel baccin. Ravelingius.
ferckens Venckel, in Y Latÿn Teuceàanum.
Geflachten.
T I t 0etoaé toojbt in kleyne of duytfe
J I?« n f frijliapnTf* V p r rk f 'n s V c n c -
wecken : J^CClllt bC toOJtCÏCîï Cll bíaDirdii
oftoppeiibanbe Venckel, sicbife in ©¡ji
of ÎDatec/ en ïaet Riec af bjujcUeu. Diofcorides,
Dodonæus.
Voor Buyck-pijn : ^CCmt Venckel-zaef
ceiibifcenbed ïooté/ fRn gefîooten sRnfe
gRcefcRct met ÏDRn of Venckel-water 11
Dodonæus.
Voor Ruyok-pijn der jonge Kinderenj
Jl^ecmt Venckel-water CCU RalfltllUgp'
¿pCOOpban Maen-koppeu, Diacodiumg
naemt een once / t’famcn bevmençiit sijn’
geeft Riec ban bichtoiïé cen ïepeï bol ban in
Om hec Geficht tc icherpen en hec melc
maec
oDtccaïébe Venckel bïabcccn. 0e geeïe
loeniftené homcn acn De toppcn ban be
leii / ih conbe hcanéhené bp een bccga?
(Ct / te boojfcRRn. ©ct sact ié ÏangRtoec?
igRcnbun/ bat ban De Angehca niet on?
ïijch. 0 e toojteï ié ïanglj / ban bupten
to t/ een gomacRtigR/ geeï/ stoaeccic?
it fap in fîcR bcRoubeube.
^I^rooteoflialiaenfe foojtei'é bC bOOJ?
enbe ban gebaente geïijch/ bocR in aïïcé
eïbiecmacï gcootcc.
Plaetfe. bC Nederianden toojbcubcfc
OOfecnban Verckens Venckel aïïCCil ilî Dc
Oben bec Hçupbt-bemimiecé gebonben.
toacm in be 0ocen. Diofcorides.
Voor Tandt-pijn : ©et fap ïn De Roïïe
Canben gebaen 1 fîiït be pRn. Dioicorides.
D U y in ’ t Latijn Anethum.
Gedaente.
l “T 0 Dil t'é ben Venckel bûîî fîed en bïa?
^ bccen fcec geïRch / maec fîecchec of on?
ïieffdijchec ban ceuch / en bonchec-gcoenbcc
ban bectoe. 0chcanétoRfe bïoemhené sR'n
mebe ged. ©et saet ié gïat/ bun en conbt?
acRtigR. 0etoojteïié beeï hïepnbec aïé bie
ban be Venckel, cn bcfdacRtigcc*
0 0 3 Plaetfe.
1 % : ' P
t a i I : - .
M 'M
? u.