•S Ml
: 1 > }■
, k f
t-
» 5 :
. , i 7
♦ ./*/ •
'Het Eeríle Deel
tcrs Cll bfé Somers aïtÿbf groCU / Ú1Y ©OOÍ?
face nícitoc fpniptcn cnbc fongc fcbeiuen
booít-bícnftfnOc.
Oeffeningh. WÏÏCbCfoO|teil bail Laurier-
boomen Dcgccrcii nacrfííacocfffníngc / nioc?
ten bc^ Witicers booí bc íioiibe toel bctoacit
tuo|bcn / toafconi imn ooch be LaurusNo-
biiis in potten ofce toDbeii^' plant/ om be
fclbe ín ecn Robe boo| be hoiibe te bctoaten.
JBen teeltfe booj beRen enbe tooitel-fpinp?
tenboo|t/ alleeií bc Laurus Nobilis toerbe
;öoo| Rechen aiiigequecclit.
Aere en Krachten S e Laurier-bladeren
toertoarnicn enbe berbioogcn in ben berben
graebt / bocb be befien bie men Bakelaer
noemt/5ifn Rercheïifhecibertoarmenbe enbe
berbioogenbe. Matthiolus
Medicinael gebruyck. Voor Buyck-pijn,
Graveelende Warerfucht: Bccmt Lau-
rier-bladeren ecil banbt bol / hOOCht blC 111
een pint îDijii / enbe geeft bicr ban ttoce?
maeï^bûcgb^eenbalf mutfjen te b|inchen
C. Durantus.
Voor Dovighcyt ende het ruyfchen der
‘Ooren; Beemt Laurier-bladeren een balbc
Ijanbtbol/ Lavendel-blocmen foo beel gbp
tnRcbenbîiebingerenbatten hunt/ hoocht
iiit te Rimen in IDijn / enbe ontfangbt ben
bamp boo| een tcecbter in be Soren. Dodonæus.
Voor Aemborftigheyt en tayeFluymen die
©p de Borft leggen : Becmt Bakelaer een
bierenbeel loot^ / fijn geRoten jbnbc / mengt
Ijet met boningb/ enbegeb|iipcht bct moi?
gen^ClîRlbont^. Diofcorides.
i Laurier-baycn , tCgCll CCll «ÔpchClî blUlf,
I Difp. Auguft,
Voor Y ileken van de Vefpen : Bccilii
bc gbehncu^be blaberen / enbe legbtfe op,
J.Schroderus.
Oleanàer-boom, in Y Latijn
Laurus Rojea.
Voor de uytghefoncken Lijf-moeder ;
Beemt Laurier-bladeren ofte Bakelaer eciî
teenbeeï lootjS / enbe gceft bct in met roobe
ÎDljn. Dodonæus.
Voor ecn verkoude Lijf-moeder, en de
Maent-ftonden fe bevorderen: Bcemt Lau-
Tier-bladeren ttoee banben bol / Bakelaer
itoee ïoot / hoocht bit te famen in IDyn /
inbe ïaet'be bamp ban onberen outfangen,
Brunfelfus.
Voor lamme Leden ende verkoude Zelîuwen
.- ^cRrijcht be Heben met S ïie ban
Gedaente.
DSît 25oom-arbtigb gctoa^ homt boojt
met toybt uptgefp|epbe opgaenbe tap
Hen/ feer bicbt met lange / fpitfe / biclie
cnbc barbe blaberen behleebt. S e bldemen /
bie be gebaente ban hlepne i^oodhené uuf
beelben / enbe ban biff blaberen te famen
gÇfet 5tjn / 5yn fcboon-root / ooch beeft k
feïbe Lobel mebe toit gebonben. ie t ^aet
bat ïangb en hebt i0 j ïept in tooïacbtigi
baprigbepbt in lange bautohen.^ beRooten
SctooîtcïidboHtacbtigb.
Plaetfe.
Plaetfe. !J'n be Nederianden toO|bt bit
Sebooiiitc in be Hoben ban De $lrupbt-be?
mitibcr^gebonben.
Tijdt. «De blûcmcn homen felbcn boo?
Auguftus te booifcbtjn.
Oeffeningh. S it Sctoaj? toerbt bicç te
ïanbe ban inïcggciibe tachen aengetoonnen.
Aert en krachten. S c Oleander i^ toarm
in ben berben en b|oogb üt ben ttoeeben
graet. Avicenna.
Medicinaelgebruyck. ^lltoeilbig toerbt
bet niet geb|upcht / maer upttoenbig bccft
bct hracbt om aile Sejtoelien te bertcercn
enbe te boen fcbcpbcn. Galenus, Ægineta.
Genever-boom , iu Y Latijn
Juniper us.
D Gedaente.
<6 Genever-boom ¡0 cen ÏJOlltacbtige
bccRcr / bccl bunne stjbeTach^heiiíS
boo|tb|cngenbe ; be blaberen bie bicbt acn
be felbc groepen/ jijn feer fmal/ enaen bct
epnbe met fcbcrpe punthen^ bccRcn : S e
b|ucbtcn 5ijn ronbe 23eRen / ben Bcper niet
ongclijch / bic eerR groen enbe namaeliï
jtoart too|bcn.
Plaetfe. Sefe 23oom toaR in fommige
getoeRen ban Nederlandt onbcr be Hcpbe/
enbe toert in Hollandt en anbere plaetfen in
be Hoben tot bcggcn geplant.
Tijdt. S e blaberen bïybcn aïtijbt groen ;
be23eRcntoo?ben bct ttoccbe jacr/ na bat
fp boo|t gehomen jijrt/ boïhomen rijp / bocb
be Genever-boom ïebcrl aile jaren bjucbten/
om bat be rype berfameït 5ijnbe be onrÿpe
oberblgben / enbe in Y boïgenbe jàer tegen bc^
HcrfRryptoo|ben.
Oeffeninge. S e Genever-boOm toerbt
boo| Y îacpen ban bc rijpe 23eRcn / aï^ mebe
booi bct inïeggcn aengetceït.
Aert en Krachten. S c Genever-boonî’
id toarm enbe b|ôog tôt in ben berben graet ;
bcbiucbtid toarm in ben bcrbcn en bjoogb'
! in ben ttoeëbcn graet ; boet jtocten / toebec?
Raet bergift/ opcnt beberRoptljeben / macht
beRtjmecigcbocbtigbcben buii/ nibc b?b'ft
I ben Hrfjn af. Galenus.'
j Medicinaelgebruyck. Voor verouderde
i Hoeft, endeom de tayeilijmerigevochtig-
I heden van de Borft te fuyveren ; BCCmt
i Genever-befien een ÏOOt/ hoOCht bie op Üî
SarRen-toater tôt een balf pintje / booT
gebaen jijnbc / maecht bct ffsct met Canbp
èupcïîer / enbe neemt bY inb|ie oftc bier
repfenin. Dodonæus.
Om de Sinckingen die op de Oogen val-'
len tebeletten, cndeTandt pijn te verfoe-
ten : Bccmt Genever-befien ecil IjolbC
banbt bol / Lavendel-bloemen foo beeï gbp '
tuRcben b|ie bingeren batten honbt / hoocht
bit te famen in #ijn-a5b'n / be toelche gbp'
ïauto in be mont fuît bonben.
Voor Y Graveel, Buyck-pijn, gebreken
des Ljjf-moeders i Catharren, opftoppinge
der Maent-ftonden. Engborftigheyt,Hoeft,
draeyinge des Hoofts, Doof heyt, ftincken-
de Aeflem, Water-fuchtj Vallende Sieckte,
Bevin’ -
li)" Il
il
i l
il
f
y