m ■M4u I-S Iti h 4.
ü;| ff
î 'r h2Ä i‘ -;l i ).• , Mi:
F' i l ' , ™ i f l
TTi l ' i F
Het Thiende Deel
Plaetfe. 0 it Hcupbt hîOjbt becl in bt ©G
Ijcn gcbonbcn.
Tijdc. ©ct bjacgRt sRn bïoemen m Juny,
July cn Auguftus.
Oeffeningh. j©cn sacpt Rct in be IDaent
Maert in gocöc flccbc / cnbc op cen toatmc
pïactfc.
Aerten Krach ten.0 c Dil lé bcctoacmcn*
bc bp na in ben becbcngtacbt/ cnbc bec?
bjDogenbe in bcn tboccbcni bcctccccnbe l bec?
mojtocnbe cn pRn fîilïcnbcban hcacRten.
Galenus.
Medicinael gebruyck. Voor Buyck-pijn,
de Hick, en om het Sogh in der Vrouwen
Borften te vermeerderen : ¿icbt bC bobenfïC
toppcn ban bit hcupbt in fcRoon toatcc cn
ïaet Ricc af bjinchrn : Rct toojbt mebe ban
bupten in fîobinge gebjupcht. Diofcorides.
Voor opftijginge van de Lijf-moeder:
Hoocht bit hcupbt in toatcc cn ïaet bc bamp
ban onbecen ontfangcn. Dioi corides .
Voor W ratten en verouderde vochté Zeeren
van Y Fondamene cn fchamelijcke Leden
: ¿tcopt’cc bc affcRc ban Ret saet gRe?
bjanbtin. Diofcorides, Galenus.
Omde Huygh rc lichten; jUeemt befeïbe
affcRe enïicRtYcbe ©upgR mebe. Plimus.
Voor Y Gravee! : ©iec tcgeiî toojben bau
fommigebeiongeteecetophcné in pottagie
gegeeten. Lobd.
^ n ijsy Anifum.
Gedaente.
A NijsReefteenconbc/ gcfîcecptc/ Roïïe/
getachte fîccï. 0e bïabeccn spn be Pie-
tercciie bïabcccn CenigRfîné geïRch/ maec
bïcich-gcoenbanbcctoc. 0 c bïoemhené sRn
toit / mcbc in hcanéhené te boojfcRRn ho?
menbe. ©et saet ié obec aï behent genoegR.
Plaerfe. 0e AnijstoojbtRiecte Eanbcïn
be ©obcn gcsaept en onbecRouben.
Tijdt. Bit Hcupbt bjacgt fîjn bïoemen
in ju ly , en Ret saet toojbt in be ©erffî cRp.
Oeffeningh. ©et moetaïïe 3iaccn in be
SDaent Maert in toeï-becepbe bette accbc ge?
sacpt sRn.
Aert cn Krachten. ©et Anijs-zaet ®
toacm in bcn ttoeeben / en bjoogR in bcn cep
fíen gcacbt / bun-mahenûe / bcctcecenôc/
be toinbcn fcRepbenbe / en ben UcRn atoji)
benbe ban hcacRten. Dodonæus, Brunfelfus,
G. Durantus.
Medicinaelgebruyck. Voor Buyck-pijn,
en Graveel: ©et sad»» Ö^R« flcfoben/ of
bcé feïfé ^ïic/“ of ÎDatec met S3janbetoijti
gebifîiïïeect/ ié Ricc toc bienfîigR. Diofcorides,
Plinius.
Voor hoeft cn taye fluymen van de Borft;
j^cemt Anijs-zaet obcc Rct buuc gebjooglji
SRnbc / fîoot Ret tot cen fïjn poepec / be«
mengRt Ret onbec toitte ¿upchcc of gefu|i!
bccbe ©ôningR / en ïaet Riec ban bichtoi®
gebjupchen. Plmius.
Om den arbeydt der barende Vrouwen te
bevorderen: ^ccmt Anijs-zaet, Venckel-
zaet, ban eïché ccn Ralf bicccnbccï ïoo®/
fîampt Rct fRn en geefc Ret met ÎDRn in.
Dahon, Lobel.
Karrewey in Y Latijn Carui,
Gedaente.
D0 Karrewey bechcRgt biechantc / ïjolj
le getachtc fîcelcn { met bïabcccn teq
bec en hïcpnbcc alé bie ban be geele Wort
'en betoaffen. 0 e hlepiictoitte bïoemfte
homen op De top bec fîeeïen hcané-toR®
boojfcRRn. ©ctsactiélangtoccpig/ bjup
fîccch ban ccuch cn ban fmacch. 0 c tooj
ié bnn en omtcent ecn fpanne ÏangR.
Plaetfe. ©icc tc Eaubc toojt Rct in
©obcn gcsaept.
Tijdr. ©et bectoont sRn bïoemen in May
J uny en Ju ly , enbc onbectuffcRen toojbt '
SactcRp.
Oeffeningh. ©CtbcgCCCt bC fcïfbc Ûfffi
ningR gcïRch ban bc Anijs gcfcpbt ié.
Aert en Krachten. 0 e Karrewey,
boomamcntïRch bcé 5act / ié toar
en bjoogR in ben bccben gcacbt / openenbt
bun mahenbe / bc toinbcn fcRepbenbe /
bcn UcRn bjRbenbc ban hcacRtcn / en ïn
in gcbjnpch met bc Anijs cn Venckel 0
ccn. Brunfelfus, C. Bauhinus.
Kontjjn
f Komjn, in Y Latij n Cumïmm.
i Gedaente.
b€ getachte fîccï bau bit gctoaé ié met
ïangec cn bunbec bïabcccn / aïé bc
^Venckel betoaffen / cn op bc toppcn met
icoonéhenéban toitte bïoemhené bcïabcn/
jetoeïche ban fpité 5act/ Atoacc ban ccuch
fn fcRecp ban fmaech geboïgRt toojben. 0c
jo j ic l ié b im . _
Plaetfe. ©et toafî Ricc te Eanbc aïïccn in
lobcn.
Tijdc. ©ct bjacgRt sRn bïocmcninjuny
ijuly.
Oeffeningh. 0C Koraijn toojbt gCÏRch bc
nijs gcsaept cn onbccRouben.
Aerten Krachten. ©et Komijn-zaet l'é
acm cn bjoogR in bcn bccbcn gracbt / bun
akenbc i bcctccccnbe / en bc toinbcn
ItpbcnbebanliCacRten. Galenus, Brun-
:lfus.
'Medicinael gebruyck. Voor Buyck-pijn,
lieflootcn Winden en verkoude Borft:
.mut Komijn-zaet CClî ioot / gchucnfî
Inde hoocht Ret op in ccn pint îDRn/ en
■ t Ricc af bjinchen ; of gecft cenigc bjop?
enban De gebifîiïleccbe 0ïieban Ko mijn
mîBÎÎnin. Dodonæus.
[Voor blaeuw geftooten of gevalle placken:
cemiRet gïjcfîoatcn saebt/ maecht Ret
cRtigR met eenigR nat / en ÏcgRt Rct pap?
pïat^C-toRé bacc op. Matthiolus, G.
'Durantus.
Voor fwaren Hoeft; ^fmcccCCM gmcil
impicc met haccé-fîUftc / fîcooptYc gïjc?
icpect Komijn-zaet Dich Cp/ CU RaiigRc
:tqjbc23ojfî.
Voor opftijginge van deLijf-moeder:
leemt Komijn-zaedt ccn Raïf bicccnbccï
lté / Meefter-wortel CClî bicCCnbCCÏ ÏOOté/
per ttointigR gccpn / fîoot bit te famen
It een fRn poepec / en ïaet Ricc ban met
l î een Raïf bicccnbc^ ïooté innemen. F.
aterus.
S er mont aine, in Y L a t ij n Siler
montanum, Seßli ojficinarum,
Geflachten.
D^ t 0 etooé ié in oprechte en wildc of
baftaert Sermont a i ne OllbccfcRcpbcn.
Gedaente. 0c fîcci bau bcfc cecfîc foojtc
iébun / gcfîccept / gehnoopt / getacht/
cn fclyict omirent bjic boctcn RoogR op. B c
blabeccnsRnhïcpn gefneben/ bobcn gcocn
en onbcc toiracRtigcc. 0 c hcané-toRé bp
ccn bccgabccbc bïoemhené 5Rn toit, ©ct
sact l'é acomatijch ban ccuch cn fmacch/
ïangcccnbichccaléRtt Komijn-zaet: fom?
tijbté toojbt Rct in bc ©obcn ban Nederlandt
hojtcc cn bjccbec boojt gcbjacRt. Bc
toojtcï l'é bich en langR.
0E wilde of baftaert Sermonr-.ine bCC»
fcRccït ban bc boojgacnbc / booj bien bc
blabcccn bjnpnbcc cn gcootcc / Rct sact
hïcpnbcc nocR foo fîccch ban ccuch cii
fmàcch / cn bc toojtcïcn meccbcc gcbccït en
StoactacRtincc sRn. ri"
■ Plaetfe. 23epbc bcfc foojtcu toojbcn Riec
te Eanbc aïïccn in bc ©oben bcc Hcupbt- bc?
minnaccéôchonbcn. “
Tijdt. ¿ P bïocpcn inbc ¿omccfc macn?
bcn.
Oeffeningh. B t CCCfîC foOJtCtoOjbt bOOJ
saet aengetoonnen/ cnbc ttoccbe booj sRn
'toojtcl-fpjupten acngctcclt/ macc fp moc?
tcn bcpbc op ccn toarme cn openïucRtige
pïactfcgcfîcïtsRn.
Aert en Krachten. ©et Sact ban Dc CCCfîC
foojte ié toann cn bjoogR in ben bcrbcn
gcacbt / openenbe / boojfnRbenbc cn bcc?
tcetcnbcban hcacRtcn. Matthiolus, C. Durantus,
0 c wilde Sermontaine toOjbt tOt gCCll
IBcbCcRnC gebjupcht. Dodonæus.
Medicinael gebruyck. Voor Buyck-pijn,
opgeftopte Maent-ftonden, Graveel, vallende
Sieckten, Kramp, donckerGefleht,
Sinckinge, verftoptheyt van de Lever ea
Water-fucht : ^ccmt pocpcc ban Rct sacc
cen. Raïf bicccnbccï ïoot#/ en ïaet Rct met
îDRlî*
'r./
t.
I 1>
rii
t# «
i If I' ri
h
«t*
ñ
/ I -M I il , il
W