I p-'l
o
io 6
H E T V I E R D E D E E L
®CÍ¡
Nederlandtfen Kruydr - Boecks,
B b S CH R . Y V E N D E
<©caaclitm/ «©ebatnte/ Paetfe/ € ijt/ Siert / » ta tljte n enbe
ö ic in a t l a c b n iiic ft b a n a lfterb an S e H eriiplien / enöe p a u t e n ù je m be
Nederianden OU ttw o ere / (ie en - enbe fanbtaebttge-opene p a e t,=
fcn ßvocpcn.
.. *1,
Honts-mgey in ’tLatijti CynogloJJum, Lângua cams.
berbeelt / omtrent anbcrRaïbe boet Roog
fcRict. 0 p befe fîeeïcti homen pnrper-rooiiî
bloemen tc boojfrRijn. ©et saet ié hlepn iii
routoc fcRilbehcné / bicr fap ccn gebocglit
beflootcn i tuffcRen bc toeïchc ccn fícUelíiiglj
pîicmhenboojt-rpjupt. 0 e toojtcï ié ôiclt
bïcp in bc ?dcrbc finchcnbe / ban buptiit
fajupn/ enbc ban binnen toit enbc met Ip'
migïjfapbecbuït. ^ ^ ^ ^ .
Plaetfe. 0 it Hrupbt toafî m be Nederianden
op faubtacRtige enbe ongebou»
pïaetfen / neffené be iDegen enbe ^aben.
Tijdt. ©etbïoeptinjuny ofte July, [)Ct
ttoeebe oftc berbc âh^rna bat Ret boojtii*
homen i0. ri ,
Aert en Krachten. 0 e¡Honts-tonge b«'
hodt cube berbjoogljt in ben ttoeeben gratli
en ié bifunaftcnbc / pijn fîiïlenbe eu een tofP'
nigbecmurtoenbcban hcacRten. Brunfelfus.
Medioinael gebruyck. Voor Verbranfheyt
; Bceiiit Rct fap ban bit geReeïe Hrugi
brrniengRt Rct met gefmoïten Darcïifiii-
reufeï enbe bcfîrRcht Ret baer mebe. Diofcorides.
Voor inwendige Spencn: BtCllU betoûf
teï/ bie onber bc affcRc gebjaben ié/ W
Ricr ban bc gcbacnte ban cen fct - piï / tm
fîccchtfe in’t Jponbamcnt. Dodomæus, Ca|
merarius.
Voor fweerende Wonden cnde (ccre Beenen:
Beemt bit Hcupbt gefîooten 5P^'
enbeïcgRtRet op, C. Duramus. ^
des Nederlandtfen Kruydt-boecks.
Om flaep te verwecken i ende de dunne
fcherpe finckinge te beletten .• Bccmt ban
Defilïeninbc ^CpotRehen ban befe toojtcï
licrepbtio grcpn / oftc ccn Raïf fcRjupeï j
enDe gecftfe ttocc uuren na Rct abontmaeï
In, Difpenf. Auguftan.
Reur-kruydti m ' x . Ï A X . ' i j v i F i l a g o .
Geflachten.
y ^n bit (iBctoaé toojbcn ttocc foojten
gebonben: tc toeten/ groot cn kleyn
Reur-kruydt*
Gedaente. Groot Reur-kruydt fajCltgRt
boojt omtrent anberRaïbc fpan Rooge fîcc?
len/ met ïanchtoerpige/ fmaïïe gcR'fc bïa
107
Gedaente. H Erts-geipan Recft bonchcr-roobc/'bier?
HerU-gefpcm, ia ‘tLati}aCardiaea.
hante fîccïcn / ttocc boctcn oftc Roger
op-fcRictcnûc / enbc met bjccbtacRtigc / biep
gefneben / stoart - groenc bïaberen bctoaff
fcï# 0mtrcnt bc oojfpjongR bec bïaberen
horncn in’t ronbe purper-bcrtoigc bïoemen
uptfcRerpc Rupéhené boojt/ ban gebaente
bie ban be Dobve-netelen gcïRch. 0e tooj?
teï ié met bccï befeïingen beRangen. •
Plaetfe. 0itHcupbtgrocpt opfant'Cnbe
fîccnacRtigc gronbcn.
Tijdt. ©et bïoept ban Juny tôt biep in
Dflienébetoaffen/ cnbc op bc toppcn met bc ©erffî / cnbc in bc ïente fpjupten upt
bteïî-gccïc bïoemhené bcrffcn / bic bacc bc obergebïebene toojteï nicutoe ffcdcn cnbc
lia Dooj bc toinbt bcrtoapcn. 0itgcRcclc bïabcrcnboojt.
Gedaente.
0 Honts-tonge Rccft ïaitchtocrpi?
gc/ faîcebc/ cnbe metfadjtc tooï?
acRtigRcpbt bebcchtc blaberen /.
tuffcRen bc toeïche ccn grRéacRtigc
ronbefîccï/ in bcrfcRepbe 39De-taché
1 hcupbt ié met ccn facRtc tooïacRtigïjcpt bc?
' brcitt. 0c toojteï ié fecr befeïacRtigR.
Kleyn Reur-kruydt Í0 bau ffcclcU CUbC
j bïaDeïiené be boojgacnbe foojtc toeï geïRch /
m«ec De bïoemhené homen nict op bc top?
pcn maer ÏangRébe fîccïcn omtrent be ooj?
fpjongR bcr bïaberen tc boojfcRRn.
Plaetfe. Reur-kruydt toafî Ricr te 3£aubC
; op fhnbtacRtigc tooefîe pïaetfen / cnbc om?
tient bc uptgcbjoogRbc gracRtcn.
Tijdt. ©et bïoept ban May af totin Auguftus.
Aert en Krachten. 0 it Hrupbt Í0 bcr?
Djoogcnbc ban aert / cnbc ccn toepnigR t’fa?
I inm-trcchcnbc ban hracRtcn. Dodonæus.
Medicinael gebruyk. Voor blauw geflagen
f ofre geftoten placken: jpcupt bit HrUpt iu bC
<2^ïie cnbc ÏcgRt Rct Pacfîcr-toRé op. Lobel,
Voor aiderhande Buyck-loopen endeon-
roatige Maent - ftonden J ,Bccnit bau bit
hcupbt bjie Ranben boï/*6trô bit op in ccn
pint roobc îéRn tot bat ccn bccbcn beel bcr?
foDen ié / cnbc ïact Ricc ban bichtoiïé ccn
toeunigRbjinchen. Dodonæus.
Voor de Kancker ; Bccmt gcbifîiïïCCCt
Batee ban bit Hrupbt / maccht Ricr in
Docthennat/ enbe ïegRtfe bichtoiïé op. Dodonæus.
Aert en Krachten. 0 it 0ctoaé ié toatm
in bcn ttoeeben / cnb c bjoogR in bcn bctbcn
gracbt/ afbagenbe/ ccn tocpnigR t’famen?
trcchcnbc / cnbc bcn ^rRn af-bjgbcnbc ban
hracRtcn. Fuchfius.
Medicinael gebruyck. Voor verftoptheyt
deslngewants, fwaren arbeydt der Vrouwen
, ende om den Urijn ende Maent-ftonden
te verwecken : Bccmt ban bc gcbjoogbc
bïaberen / fRn gRcfîootcn / ecn bierenbeeï
ïooté / cnbe gccft Rct mctîDRnin. Dodonæus,
Voorgekrompen ofte getrocken Leden:
SDcrcpbtccn 25abt ban bit Hrupbt om bc
Ecbcù bact iu tc faabcn. Dodonæus.
Voor Buyck-pijn ende pijn des Lijf-
moeders: Bcemtban bit Hrupbt foo bccï
bail nooben ié / frupt Rct in bc 23orcr / cnbc
ÏcgRt Rct pap-toRé op bc 23upch- C. Durantus.
Voorde Wormen des Buycks: BCClUt
bïaberen ban Herts-gefpan ccn Ranbt boï/
jicbfcin 0ïicban 2Hfem / cnbc binbt Retop
bc Babeï. Fuchfius.
Om Wonden te genefen, ende het Bloeden
te ftelpen : Bccmt be bïaberen / fîootfc
hïcpn cubc ÏcgRtfc op. Dodonæus.
G/asm
■
* *
w
î '‘1 ■>,'
■'Iri
âüjt