‘F Í
' M i l i t a ,
I TV
Î f ' • »I ! }l
t
■li
'* it
viT'}
i v T
‘ 7 1 î f
y
- n
2 6 3 HetNegendeDeel
toici-wîbfeï ïooté / fîjn gcpocpcct sijnbc /
gccftIjct met JBijn en Wattt in. Apulejus
Ir e a f y L i f c h , in Y L a tijn ir /ë .
Geflachten.
D 31t gctoaé toojbt gcbccït in Ireas met
Lifch met bjccbc bïabcrcn. Lifch fonti
ïiïifîcracRtigc toojtcï / of Lifch van ovcr Z
(in bc HpotRchcn meefî onbcr bc naem ba
Ìris Florentina behent/) mcttoittc/ gcfk
bïaeutoe / bioïette/ purpcrc en boutebl
meu. Bnberbefe foojte toojbcn gcfîcitii
Ireas van Portugael ttocemacï Deé ^£iit
bïoepenbe/ Ireas van Dalmatien, Ireas vi
ConftantinopolcD,Ireas van Damafco,Ire
van Afia, Ireas van Tripoli, en Iris Sufianj
Ü0Ï of hlifferacRtige toojteïen ; Ireas
' fonbec foobanige toojteïen / cn Ireas mct
ImobbciacRtiae toojtdcn : onbec be ttocc
cccfîc foojtcn bcbinbt mcn ecn gcoote onbcc?
fcRcpt omtccnt bc blaberen en bectoe bcc
blocmcn. 0 c bïaberen sijn final oftc bjccbt.
BabcbccfcRcpbcnRcpbt bcc blocmcn sijnfc
onbcc Race cpgcn nacm bchcnt : aïé Engelfe
klifterachtigh Lifch mCt bioïct-bïacutoc
blocmcn ; klifteracbtig Lifch van Porcugael
met bïocmcn ban bccfcRcybe bertoe ; Spaen-
ie klifterachtigh Lifch mctblacutoc / toitcc/
Gedaente. 0e Engelfe Liich met MÎfîi
acRtige toojteïen / bjengt boojt biec ofb
ïange fmaïïe gefîceeptc bïaberen ; ttiffd
be toeïche een fï«ï ban anberRaïben b
RoogR boojtfpjupt î op toiené top een blae
toe blocm ban negen bïabecen gemaecht /
boojfcRRn homt. ©an befe bïabecen sijn
bjie nebertoaerté omgcbogen/ bjie anti
bobentoaccté omgehcult / en be bjie hîepn
na boben opgcrccRt/in Y mibben met b#
hené becciett. 0 e bïoem bergaen 3|
boïgRtYr een ÏangRtoerpigR bich sact-iitp
hen. 0 e toojteï ié boï- of hlifìeracRti/
met ecn roéacRtigR bïieéhcnbebecht/ tni»
ttoee beeïen gefcRepben,
Klifterachtigh Lifch yan Portugae
hrggt een bïoem / toicné bjie onbecfïe
becen toitacRtigR/ en be anbere feé '
bïaeuto/ met eenige toitte fìreepcnbei'ciKt
en gebecft sRn.
Klifterachtig Lifch met bjfCbcbìabOTl
bjaegt bïaeutoe of toitacRtigc bïoemen.
Lifch fonder bol- of klifterachtige wo
Reeft ÏangRtoecpige bïaberen / be geba(ti|
ban ecn ttoee-fiiRbent stoaert upt-bcelbcti
0e bïoemen sRn ban feé bïaberen gemaf
ban be toeïchc bjie nebertoaerté om#
gen / en bjie om RoogR opgccecïit sRn f ti
bectoe gcRceï toit / geeï / bïaeuto / biolt
purper ofte bont. 0 e toojtd ié ïangif /
hnoopt / ban binnen toit / en in bceï affiifi
gcfcRcpbcn / bie meeff ïangé bc aerbe
hruppen. 0cfe toojtcïnocRbcrfcR sRiife,
toat fcRcrp bau fmaech / macr bjoogt)
ïieffdRchban rcuch.
Lifch van Portugael ttoccmacï bcéS
geeïe/ en bontc bïoemen ; klifterachtigh bïoepenbe/Reeft eeu bonchere purpccc
des Nederlandtfen Kruydt-boecks. l ê f
groene bïoem / hïepnber aïé bie ban Lifch
fonbec hïifïcracRtige toojteï / en met stoart?
acRtige hanten of ïijfîcn getehent / bcrciert
ié. 0 e bïoem toojbt ban een nebertoaerté
af Rangent RoechigR jact-Rupéhen / ronbt
saet /hïepnbec alé ecn hlepne Erwte, in fîcR
befïuptenbe / geboïgt.
Plaetfe. Hïle befe foojtcn ban bjeemt
Lifch toojben bp be EiefRebberé bcr pan»
ten in be ©obcn onbccRouben.
Tijdc. 0 c Lifch met hÎifîeracRtige tooj?
teï bïoept in Juny : be Lifch fonber hïiffer?^
adRtigetoOJteï in May, Lifch van Portugael
ttoeemaeï ’é^acré bïoepenbe / bjcngt ccrfî
fîjn bïocmcn in Y ©ooj-jacr / en baer na
nocR eené in November tc boojfcRRn. Bn
Liich met hnobbdacRiigc toojtcïcn bcrtoont
fîjn bïocmcn booj aïïc bc anbcrc foojtcn.
Oeffeningh. 0C Ireas toOjbt bOOJ fljU
hïifîcré/ affcttinoc bcr toojtcïcn/en sact acn?
getoonncn / cn bcgccrt op ccn toarme bocR?
tige pïactfc in tocï-bcrcpbc acrbc gRcpïant
tesRn.
Aert en Krachten. 0c tocrchingc batt
Lifch met klifterachtige en knobbelachtige
wortel ié tot nocR toC oilbchcnt. Lifch fonder
klifterachtige wortel ié toai'Itl Cil bjOOgR
inbcn bcrbcn gracbt / afbagenbe / fceriiioj?
toenbe / en bc toateracRtige bocRtigRcben
affettenbe ban hracRtcii.McfucjDddonæus,
Brunfelfus.
Medicinaelgebruyck. Voor Water- en
Geel-fucht : Brcmt ban Ret fap upt bc tooj?
td geperfî anbcrRaïf once / cn gceft Rct mct.
foerc IBcp / oftc met cen Doper ban ccn Bp
bermengt/ iu. Mdue,Diofcorides.
VoorEngborftigheyt cn verouderdeHoeft:
Bccmt Ireas-wortel fRn gcfrootcn / en bcr?
mcngRt Rct onbcr gefhpbcrbc ©oningR tôt
ecn Conferf / en ïact Ricr ban bc groctc ban
cen Botemuéhaet ttocemad baegé j» ne?
mcn. 0 c toojtd in ^.ofî gcfoDcn/ ié Ricc
toc ooch bÎCnfnoR. Diolcorides, Mefue.
V o o r Graveel, Wormen en cm de Maentftonden
te verwecken ; bcrcpbt cen afsicb?
fd ban be toojtcï met îDiju; en ÏaetYr af
bjinchen. Dioicorides, Ravehngius.
m m ' Voor
Écubc bïoem. 0 e bïobereti sRn toat hoj-
: aïé ban be boojgaenbe foojte.
Lifch van Dalmatien Reeft bïaberen bie
ïîjch ttoee bïeugeïen nptgefpjept fiant :
ijfíRcnbe toeïche cen getachte Roïïe fîeeï/
iftbcd biolet“bïaeutoe bïoemen/ ban ne?
blaberen t’famcn geboegRt/ beïaben/
ifcljict. ©an befe foojte binb mcn nocR een
iDcr bic beeï hïepnber ié/ bïeeche bïoemen
lûjtbjengenbe.
Lifch vanConftantinopolen iéfeer groot/
bîacgt een negcn-bïabige bïoem met
irfTc baïe / afcR-graeutoe en rootacRtige
„ien getehent.
Lifch van Damafco bjacgt bcd blocmcn /
licné onberfîe bjie bïaôeren bïeech- of
juto-paeré ban bertoe $Rn / be bjie an?
tc afclj-bertoigR / en be bjie ober-enbt-
ibcbïecch-bïaeuto/ met toitte fîreepen
102-ïoopcn.
Lifch yan Afia Recft negeu-bïabige bïoe?
m opeen getachte fîeeï ban anberRaïben
i RoogR / boojtfpjuptenbe/ toiené bjie
iticL'jîc bïaberen bonchcr-pacré 50« / on?
T met bed abereu berciect / bc anbere bjie
lit bïccchec / cn be bjie recRt - opfîaenbe
;feon-piirpcc ban bertoe.
Lifch van Tripoli Recft bïaberen ban om?
mt bîie boeten ÏangR / mibbdbacr bjeeti.
gi'ocn / bocR niet bïinchenbe ban bectoe.
gehnoopte fîeeï fcRiet bRf boeten RoogR
met hojter bïabcrcn betoaffen : op bc
ban be toeïche ttoee of bjie gout-bectoige
mcn / ban feé bïaberen gemaecht / te
loojfcRRn homen. 0 c toojtd l'é stoartacR?
jl).
Iris Sufiana Rccft CCU fCCC gtOOtC licgcn-
atiigc bïoem / ban be todche be bjie on?
¡itfîëban binnen stoart / met purpec-toitte
irecn booj ïoopen : met stoartc Rapjhcné
teafTen/en met ccn stoartc ffutocde pïache
tcïicntsRn; be bjic boïgrabesRn bîecchcr
m ! cil bc bjic rccRt opjîacîibc met stoart?
Itigc en afcRbcttoigc flrcpcn bcrciert.
Knobbelâchtig Lifch Rccftlaiigc/ fuiaïïc/
Utiffptc / bicrhantc/ fpitfe bïabcrcn en ecn
iiinnc ffcd / toiené top met ccn bonchcrm
ì k i ì :
; ffSïi'P