Wf 1 T/ ï l’i
!'h fi
I;
h ■1 ;■ "I fr Í r
' ‘lì ' t
, | i l
Ui
l
1/ ¡
i V
¥
i i
•i,
î i i
i |i q
^ t !Î
1
13
"
f
f '
>P’il
VF
I
■a
iI?
'n
\lN
; V
j ^
- ii
, i
I?A
J *'.r
! .*
î if
I I *
4 -
7/
60 Het Twcede Deel
Tdel-haver, in Y Latijn Bromus.
Gedaente.
T "\ ^ t Bctoa.é fé Dm Haver m aïïe^fcec
^ gdijch / enöe too?öt om öe pödRept öec
Wren Ydel-haver genaemt.
Plaetfe. ©et tuo?bt Ri'ec te Hanbe neffen^
bc 3©egen enöe aen be hanten banöeWc?
hec^ gebonben.
Tijdt. 3 n öe ^omerfe IBaenben Raet Dit
JlrupDt in Rjn Reue.
Aere en Krachten. 0 e Ydel-haver 10 bec?
Djoogenöe ban aect enöehracRten. Diofcorides.
Medicintcl gebruyck.Voor quade zeeren
van dcNeus-gaten : 20erepDt een afsicDRI
ban Dit Betoají in ÎDater/ öoet’ecbp ©0=
nigR / hoocht Ret te famen tot De Dichte ban
cen.4>proop/ enbe Reecht Ret metDoech^i
ften^ in De Beu? gaten. Dodonæus.
Koren-brandty in Y Latijn üßilago.
Gedaente.
T \ g t ïtrupt i$ ban Ralmen en WaDerenbe
H a « r fiec gclijdi / tjoo|t biensmDc
etwjtoatte 3tw/ met jtoact Üof ofte Uec»
b?anDc mdubjacRtigRept berbuït.
Plaetfe. ©et too?ôt in De Nederianden
tuRcRen De Tarwe, Rogge oftC Haver ge?
bonben. ^
Aereen krachten. 0 it mi^-gehiaé biert
ncrgcn^me geb?upcht/ niDc iÿ Ret <a?aen
fecr fcRabdpch.
Boonen, in’ t Latijii Fe^^.
Geflachten.
X T Wn De Boonen binDt men Rier te Hanbe
b?ie foo?ten; te toeten / kleyne ofte
Veldt-boonen, groote oftC Roomiè-boo-
aen cnîiCTurckfc-booncnv
Gedaente. 0 e Veldt-boonen hebùen
tocchante Rofle Reeïen { met bieeôtacRtige
bïaberen/ aen een mibbd-cibbe geïiecht/
betoafen, Wen enbe ïangR^ De R e e S o ?
mnibe toeï-riechenbe bïoemen bao?t/ bait
bertoe toit enbe met jtoacte pïachen gete^
hent: na Defe boïgen DeRautoen/ banbup
ten groen enbc ban binnen met een toitit
toolacRtigRept behïeebt / toaer in De Boonen
fcgnpïen. 0etoo?teïi|^ ceDeïRchïang/
enbc Doo? beeï befdinge in De WerDe bebc
Rigôti
0e Roomfe-boonen jRn ban Reeïeii/bïa«
Deren / bïoemen en Rantoen/ ôeboo?gacnî)e
geïRch/ alïeen Dat fRinaïïe^ gcootec îRn.
0e Turckfe-boonen bjcngen boo?t feei:
lange cnbe Dunne Reeïen / toaec mebe fp fiel
om De bpRaenbe Rahen omtoinDen enûe bafî
mahen. 0 e bïaberen jgn groot enbe b?eet/
gemeenïRch D?ie aen een Redhen bp een oe^
boegRt. 0mtcent De oo?fp?ongR ban be bïa;
beren / homen be toitte / gede oftc roote
bïocmhen^/ bie ban be Erwtengdijchcnôc/
tc boojfcRgn r na Defe boïgen ïange pïatte
Rantoen / in RcR beRuptenbe Bicr-totjfe
Sôoonhen^/ ban bectoe onbec mal hanbeccii
Dichtoiï^ berfcRiïïenbe.
Plaetfe. jB©et De kleyne ofte Veldr-boo-
nen too?Dcn Riecte Hanbe geRceïeWchecÿ
bcjaept. 0 c Roomfe cnbe Turckfe-boc-
nen fiûo?ben aïïeen in be ©oben onberRoii«
ben^
lijd t. 0 [f Vcldt enbe Roomfe-boonen.
bïoepenin May, gnbe too?bcn in Juny oftc
July rijp. 0e Turckfe-boonen bïOPpcn ill
Juny, enbetoojben in Y ÏaetRe banbe .^0:
mercDp.
Oeffeningh, 0 c Roomfe-boonen pïaiit
men in bc J©aent Maert op rpen / maer De
Turckfe-boonen in April COnDt om Rahen/
om baer bp op te hïimmen .
AercenKrachten. 0 c VeltcnbcRoom-
ic-boonen ^Rn hout ban aert / enbe geben
cebeïîjch goet boebfeï. 0c Turckfe-boofien
5tjn toat toacm ban aert. Fuchfius.
Medicinael gebruyck, Voor fwcerende
Vrou we Borilenjcnde blaeu w geftoten ofte
gevÿen Placken : Beemt Boonen-meel
too bed ban nooben i0 / maecht Ret met
Ma t S u s ^ m tm op.
Voor
des Nederlandtfen Kmyt-boecks.
Voor pijn in de voeten : EicÖ Boonen in
3©atec enbc bacbt be boeten baec iiu Bru nfelfus.
Om de Placken des Aengefîchts tc verdrijven
: Beemt Boonen - bloeyfel-water
enbe toafcRtRet WcngeRcRt baer mebe.
Voor Graveel ende Water-fucht: Beemt
aRcïje ban Boone-ftruyckeneen Ranbt bol /
maecht Yc met een Raïf pintje î©R'n^ cen
Hoogeban ./ Y todch ; gRp in ttoee repfen
fuit ingeben : ofte neemt' ^out ban gRe?
©anbe Boonc-ftruycken, berept een Raïf
Dieeenbeeï ïoot^ / enbe geeft Ret met XBtjn
ofte Boonen-bloeyfel-water in. Fuchfius,
Jph. Schroderus.
Erwtenx in Y Latijn
Geflachten.
D0 Erwten too?ben in toitte en graen?
toeErwten, met ofte fonbec fcRdïen
onberfeRepbcn/ enbe toeberom in Veldten?
DeHoï-Erwten afgebedt.
Gedâcntc. 0 c Erwten Rebbcil lange /
Rolle enbebjoRcRe Reeïen / in beeï taché?
htnéberlpiepbt/ aen be epnbenmet hiau?
tolechcné becRcn/ enbc met bjeeDtacRtige
blabecen/ aïtgbt ttoee tegen maïhanbecen
OberRaenbe/ betoaRcn: 0efe Reeïen hon?
nen RcR fonber beïjuïp ban rijéof« Rechen
niet opReffen. 0e bïoemen homen op be?
fonbcce ïange Redhené boo?t/ bah bectoe
toit/ cnbe omtrent Raec mibben met een
paerRe pïache befpichdt / ooch sijnfe tod
geReeïpaeré ban hoïeur. 0 e Rautoen baec
De Erwten in beRotcn ïeggen/ îtjnïgnchtoer?
pigR/ronbt/ enbeneDcctoaerté afRangniDe.
Plaetfe. 0e Vclt-Erwten toOîbcn op De
Wchecé / enbc Dc Hof-Erwten iii De ©oben
gejaept enbebermenigRbitïbigRt.
Tijdt. ^p too?bc» in be borner rijp.
Oeffeningh. 0C Hof-Erwten toO?bcn in
DeBWnt Maert oftc April ecH bupm biep
inbe Werbe geplant.
Aerten Krachten. 0e Erwten jjjn ban
aect enbe hracRten bc gemeene Boonen feec
gdijch. Dodonæus.
Wtcken, in YLatîjn Vïcea.
Gedaente.
DS t 0 etoaéb?engRt booît bunnc/bier?
hante/ ïange Reden/ met bed ïanch?
toerpige / enbe boojTput-todoopenbc bïa?
beren î aen een mibbciribbe ober maïhan?
beren gj^ïaetR/ betoaRcn. Wen Ret epnbe
ban be Reeïhené ié Ret met hïautoiechené
berRen. 0e bïoemen sijn bie ban be Veldt-
boonen geïijch/ maer bonchec-puiper ban
bertoe ; bie ban ïanchadjtigïje Rautohené
geboïgRttoo|ben/ toacr in be pïatte fa?upne
jabehené/ bp oné Wicken genaemt/ beRoa?
ten leggen;
Plaetfe. 0e Wîcken tooîbeii op fommige
Wehecégesad/t.
Tijdt. 0it0etoaé bïoept in May , cnbe
injulyofte Auguftus too?t Ret saet rijp.
Aerten Krachten. 0e Wicken bcctoac?
men matdijch / enbe bccbjoogen in ben
ttocbcM gcaet ; fp fupbccen / bagen af/ mbe
5'ijninY laetRe toat tjamcn-trecheube ban
hracRten. Ravelingius.
Medicinael gebruyck.Voor Uyt-rceringe:
Beemt W ¡ckcn- mecl foo bed gRp toilt /
bermmgRt Dit met gefupberbe ©onigR tôt
bat Ret aïé ecn € onfcrf toecDe / cnbe geeft
Rier bau iii aïïe bagen be groote ban een
0chciMlOOt. C Durantus.
Voor Beeten van dolle Honden endeander
Gedierte: Bcemt Wicken-mcel, bCC?
mengRt Ret met iDjjn tôt een paphen enbc
ïegïjt Ret op. C. Bauhinus.
Krock , inY Latij n Arachus:.
Geflachten.
D^t 0 etoaé ié in ttoee foo?tm / te toc?
tenV groote cube kleyne Krock , on»
Derfcljcpbcn.
Gedaente. 0 e fcrRc foo^tcRccft fCCC tCCCC
hamigcReeïen. 0e bïaberen 5|ja fmal enbc
aen een miDDcï-Redhen tegen maïhanbe?
ren ober geboegRt / aen Y epnbe ban Ret
todche hïepne hïantoicrhené boo?tfp?upten.
3Í 3
{ ''4/
i?
I r
I
M i