11»
Afdeel.
1U
H oofdstuk
.
Spiegelfpaath.
II.
Archangel in Rusland, en deeze is fomtyds'
zwart, rood of anders geaderd. ByBoitzain
Sevenbergen en by Ancjriesbergop den Haarts*
heeft zy fomwylen witte, ondoorfchynende,
evenwydige Streepen. Verder vindt menze
zwart, blaauw-, groen-, ros of geelachtig,
en deeze laatfte, die in ’t donker Licht geeft,
komt by Tornea in Lapland voor.
(a) Kalk-Spaath die doorfchynend is, en de
Spathum
duplicans,
Dubbel-
Spaath.
P 1.XXVI1.
fÏ0. i.
Voorwerpen dubbeld vertoont.
Deeze , die men gemeenlyk Yslands Kryftal
noemt, komt niet alken op Ysland, maar ook
in Noorwegen § Wermeland, by Andriesberg
op den Haarts , in dé Krain,in Switzerland,
voornaamelyk ineenige Kryftal-Gewelven van
3t Kanton Uri, voor. Zy valt meest by Nesten
en is geheel zuiver doorfchynende als W ater.
Op ’ t gevoel is zy koud en niet , zeer
zwaar, minder dan driemaal zo zwaar als Water;
hebbende een fterken Glans en beftaande
Uit evenwydige Blaadjes. Z y breekt in Ruit-
achtige brokken en fpringt ook in *t Vuur,by
kleine fcheeve Dobbelfteentjes, weg. Wordt
zy
r2) Spdthum folubife pellucidum Objefta duplicans.
Suft. Nat. Sp. 2. Spathum Calcareum rhombeum dia-
phannm. C r o n s t . Min. §. io. Spathum pellucidum Ob-
'jefta duplicans. W all. Syft. Min. p. 144 Spath. Alcali-
öum amorphum. Islandicnra, Wout, Min. 19.
gy in een Tegel gegloeid, dan ruikt zy naar
Zwavel, en krygt tevens de eigenfchap, van '^1^ '
in ’t donker Licht tegeeven. Door wryvingSTÜK.
wordt zy eenigermaate Elektriek. Dikwils ^ Bubbel.
J , , • . - . , Spaatk*
zyn Jer Zeolithftukken aangegroeid, en, in t ^
gene te Andriesberg breekt , is Loodglans.
Gemeenlyk is zy onkleurig , doch fomtyds
ook geelachtig of zeer bleek Amethystblaauw,
o f zeer flaauw paarfch , niettemin doorfchynende
, gelyk ik ze van den Haarts heb. Dit
Stuk, omtrent drie Duimen lang, twee Duimen
breed en één Duim dik is , om de Ruits*
wyze figuur deezer Steengroeijing aan te too-
nen, hier in Fig. i , op P l a a t X X VII, afge-
beeld.
De byzondere eigenfchap, welke dit zoge-^^aafe
naamde Yslandfche Kryftal heeft, van dedubbeiing,
Voorwerpen te verdubbelen, ftrekt, niet zonder
reden, tot verwondering. De HeerWAL-
"lerius meent, ,, dat de oirzaak daar van ge-
3, heel eenvoudig z y , hier in beftaande, dat de
„ Steen door een zeer fyne en ongewaarwor-
, delyke Spleet verdeeld ware, even als of
, hy uit twee famengelymde Kryfiallen beftond.
, Hier uit, verbeeldt zyn Ed z ig , zou nood-
wendig een dubbele Straalbreeking door de
„ dubbelde Oppervlakte voortgebragt worden;
y, zodanig dat de Loodregte Straalen gebro-
ken , en de fchuins invallende regt wier-
3, den.” Dit zou eenigszins plaats kunnen
• j,.; .. heb*
HL Deel. III. Stuk,