11. haar Mner zitten , en zeer fïaay zyn. Men
heeft ’er een door Konst gemaakte by ge»
IÏoofd- plaatst en die beiden dienen om den Berg
Calvarie af té fchetzen. De Heer Pa l la s
rnaragü. ^ .ß ,t Orenburgifch Gebied van ’t Rusfilche
Ryk, taamelyk groote Steenen van dien
aart. Ik heb een Klomp van zeer hard Geileen
t e , platachtig rond, een halven Vuist
groot, die vol zit met kleine Smaragden. Dezelve
is van den Berg Ethna op Sicilië afkomftig.
Eurovi- ■ De Europifche Smaragden vallen meestendeels
ïfgdenT' Schirlachtig. In de Naturalien Verzamtling
te Pifa bevondt z ig , F e r b e r , een zeer
groote Staafachtige Smaragd,die eene volmaakte
Schirlfiguer hadt , in Kwarts. In het Ambro»
fiaanfche Kollegie te Milanen,, zag hy eene
voortrefiyke., meer dan een Span lanSe > Dt°ps
van echte groene Smaragden , in, dp geftalte
van taamelyk groote Schirlflaafjes. Vcelen
van deeze Schirls, meldt hy, worden by de
Italiaanen als Edele Steenen bewerkt, en ver-
kogt. Men vindt, naamelyk, in de digte
zwarte Lava van den Veiüvius , zo hy aanmerkt
, Kry Rallen van een helder o f .donker
groene Schirl, dikwils een Duim groot, "de
i hardheid hebbende van gekleurde Kwarts , daar
zy ook naar geleeken , doch werden Gèmma
genoemd v.an de Italiaanen CD* _ Vóórts
(t) Ferbers Briefe aus Watfcklciud. p. 351>
»66.
' Voorts verhaalt by, dat men op veele plaat-
fen in'Beijeren groote Schy ven vindt van hoog
Grasgroene Kwarts , die in dunne gefleepenesruK.
Plaatjes doorfchynend is, tnisfchien een Sma-Smaragd-
ragd moeder met ingefprengde Granaaten ,
waar van fchóone Doozen en andere Stukken
gefabriceerd, worden. Dit is eigentlyk die
groene Kwartsachtige Steenfoort , welke de!
Franfchen P rime d ’JEsmeraude noemen, en de
Italiaanen voor de Plasma di Stneraido verkoo-
pen. De naam van Smaragdmoeder ( M a t r ix
Smaragd!') wordt ’er zeer ten onregte aan
gegeven , in verbeelding , dat de echte Smaragden
daar aan groeijen zouden. Het is
flegts een groen gekleurde Kwarts o f Berg-
Kryftal *. Men vindt in dat Beijerfche nief * zie
altoos Granaaten. De Prafer. wordt dikwils bladz,376«
voor Smaragdmoeder gehouden O).
' De Kryftal-figuur deezer Steenen is Staaf- Kryftal-
achtig, Prismatiek, dikwils overlangs geftreept, figuur*
vier, vy f of meerzydig, uitloopende in drie-
zydige en vyfzydige ftompePunten. De Zyden
van het Staafje zyn dikwils zeer ongelyk, de
gene breed, de andere fmal. He n c k e l
verhaalt, dat hy Orientaalfche Smaragden
gezien hebbe , welke de Saxifehe Snecken-
Topaazpn volkomen geleeken. Wanneer de
ruuwe
\ fa ) Zie Wall. Syfl. MinA. p. 292. Bruckmann Eeij-
frage p. 132.cn hier voor.
Ii 3
III. Deel. III. Stuk.