A DMt Z1^ n*et ^ ten Leyfteen. Wegens
V. * de verandering der Kleuren wordt zy van de
stuk?FD* Oofterfche Volken hoog gefchat. Men heeft
Onyx. ’er van ouds Vaten van gemaakt, die zeer fraay
met Wapens , Beelden en Ornamenten in verheven
W e rk , gefneeden waren ; gelyk dit
nog heden gefchiedt, ten opzigt van de voorgemelde
Steenen, die men Came'ös in Italië noemt:
waar toe de Onyx Sardonyx gebruikt wordt.
Alsdan weeten de Konftenaars den Grond van
*t eene , de Beeldtenis o f het By werk van ’t
andere Geileen te te neemen , zelfs zodanig ,
dat de veranderingen van Kleur in het Voorwerp
, of in 5t Gewaad, daar dpor ten leven-
digfte worden nagebootst. Dit kan gefchie-
den, wanneer deSteen rykis in Kleuren, gelyk
die echte Orientaalfche Eyvormige my-
ner Verzameling, hier in Fig, 6, op P l a a t
X X IX , Natuurlyker grootte afgebeeld. Dee-
ze beftaat gedeeltelyk uit eene. Marmerachtige
witte, gedeeltelyk uit een bleekblaauweOnyx
o f Chalcedoon , doormengd met bruinachtig
en helder geele Sardonyx. Ik heb nog een
kleinere, van dergelyke figuur , geheel uit
blaauwachtige doorfchynende Onyx enzwarc-
achtige Sardonyx met roode Randen, famen-
gefteld. Door Konst weet menze na te maa-
ken van Glas, doch het bedrog is voor een
Kenner ligt te ontdekken. Het fiimfte is ,
wanneer zy zodanige Steenen uit verfcheide
echte
echte Stukken , Chalcedoon , Onyx , Jaspis jj,
Achaat, famengelymd hebben: maar dan kan Af**E£-*
men die door Hitte fomtyds van elkander fchei- Hooro-
den. P l inius gaf den naam van Onyx o fs ^
Onychïtes aan eene Orientaalfche fchoone Marmer
- Soort, van welke Doozen en Potjes tot
bewaaring van kostelyke Zalven vervaardigd
werden. De Dekzels van fommige Conchy-
liën zyn ook wel Onyx genoemd geweest,
wegens de figuur. Men heeft al van ouds ook
Cameös gemaakt van Schulpen, die zeer fraay
zyn en natuurlyk een Hoofd o f Borstftuk voor-
ftellen; gelykende zo zeer naar Onyx, dat zy
dikwils niet dan met de Vyl of door Sterkwater
daar van te onderfcheiden zyn. Hier van
zou men mis.fchien den Italiaanfchen naam,
die veel naar Chama zweemt, kunnen afleiden
('m).
Die Steenen , waar in de-Onyx of Sardo- Oogftee-
nyx niet Laagswyze; maar by Kringetjes of
Cirkelronde Vlakjes voorkomt, worden Oog-
fteenen , in ’t Hoogduitfch Augenfteinen geheten.
Eenige Autheuren noemenze, oneigent-
l y k , Kat- Oogen; want zy hebben geen weer-
fchyn. De Italiaanen , evenwel, tytelenze
in ’t algemeen, Ochi di Gatti. Derzelver Be-
lochio of Oculus Belt, gen^eenlyk Bellokel genaamd
,
Cm) Bruckmann. Beytrage von Eddjleinen. 1778- P»
*53*
III. Deel. III. S tuk.