II. A f DE E t .
VI.
floOFDStUK.
Kryftal.
570 K W A R T Z I c E O F
Rotsfteenen vastzittende. Zy zyn nu meer
dan minder doorfchynende , ook woekeren lig-
ter vloeibaar dan andere Edele S'teenen, veranderende
dus in een blaauwachtige of donker
groene , in ’t bruin fpeelende Slakke, welke
met by voeging van Borax wit en helder wordt*
Het Geweefzel is Bladerig, en dit heeft
zelfs plaats in de zogenaamde Hyacinthe ver:-
fobie der Franfchen. In Spanje valt een Steen,
genaamd Hycicitith van Compoflèl, welke rood-
achtig is en weinig doorfchynende, hier toe
behoorende t zie 6. Deeze heeft eene
volmaakt Kryftallyne zeszydige figuur, en
komt ook in Auvergne in Vrankryk , te Bris-
tol in Engeland , in Polen , Silezie en Bohe-
men voor. Gemeenlyk wordt dezelve Basterd
tiyacinth geheten. De Heer D a v i l a
befchryft een menigte van deeze Kryftallen f
zo wel half als geheel niet doorfchynende ;
zo rood als zwart, bleekrood en wit j fommi-'
gen los en enkeld , anderen Groepswyze op
Kwarts, en onder anderen een zodanige Groep
uit Saxen, zittende op een groot Stuk Ame.
thystkwarts (ƒ ). Ik heb ’er een zeer fraay
Groepje van , gegroeid op een klomp Vitriool
- Pyriet met zwarte Blende, van Ropden*
Stolln , by Freiberg. Daar zyn agtzydigen
van deezen aart en in Switzerland vallen ze
zonder bepaalde geftalte of hoeken. De
( f ) CataJog. taifmne. Tom. 11. p. 349-353.
De peeïe Kryftallen, ’t z y dan hoog geel o f H.
Citroenkleurig , worden Bafterd- Topaazen ge« y j. ’
noemd of Topaas - Kryftal (g) . Sommigen g^ ° ïD*
hebben als eene Batnfteenkleur. Pl i n i ü s Topaasi,
geeft ’er den naam van Iris Citrina of Iris Kryftal.
altera, aan. Meh tytelt hedendaags dezelven,
naar den Landaart , Silezifche en Boheemfche
Topaazen. Zy komen ook wel elders in Europa
voor. De figuur dér losfe Kryftallen
zweemt zeer naar die der echte Topaazen;
in kleur en glans komen zy dezelven dikwils
zeef naby , doch verfchülen daarvan in minder
hardheid eri dat zy vylbaar zyn ; als ook,
dat Zy de Kleur in ’ t Vuur verliezen; fmel*
rende , met Borax , tot een helder onkleurig
Glas. Dikwils- vallen zy in groote, ja zeet
groote Stukken 5 gelyk men,r in Silezie,'zodanig
een 'Kryftal gevonden heeft -van zes
Pond zwaar. D a v i l a bezat, oiidér abdefen,
een Topaas uit Bohemen, fchoon van Kleur,
byna twee Duimen over ’t kruis ([h). De
doorfchynendheid is niet altoos door den ge*
heden Steen de zelfde : fomtyds komen, ’er
witte Aders o f Vreemdé Lighaamen ingeftoo*
ten , o f Veertjes, Spleeten en Barften , in
voor*
fg~) Nitrum Fluor flavum. Pfeudo - Topazïus. Baom,
Min. I* p. 231. Syft. Nat. uts. 0. Cryftallus colorata
flava. WAtL. Stjft. Min. I. p. 231.
Catalog, ats. p. 269. N. 688.
A a 2