308 K e i z e l i g e o ïf
n. Voorts heeft men Geele Jaspis, oudtyds € fi
Atdfii« genaamd of Melites , die in Silezie valt j
sS k°ID" °P fommige plaatfen Stroo-geel, gelyk inRo-
STGeele. hemen , en met bruine Aderen in Saxen, o f
ook met roode Vlakken in Italië. Ik hebze
Okergeel met Chalcedoon, en geelachtig met
bruin uit Saxen. Ook heb ik gekryftallizeer-
de bruingeele Jaspis uit Lotharingen, zeer
zeldzaam.
Graauwe. Graauwe als de Kleur van Hoofdhaair, valt
in Silezie en Tzergraauwe, die voor den BafaU
tes van P l in iu s gehouden wordt, komende
aldaar op verfcheide plaatfen voor. Ook heb
ik graauwe Jaspis van Papenheim, die uit den
blaauwen ziet.
Bruine Onder de Bruine Jaspisfen vindt men ’er die
' taamelyk fraay z y n , 4 och geméenlyk fterk
Yzerhoudende; gelyk zy dus by Zwickau in
Saxen, en op veele plaatfen in Silezie voorkomen.
Dezelven zyn roodachtig, gedachtige
of Leverbruin , gelyk in Noorwegen en
Sweeden : ook Kastanje- of Koffybruin , en
tnet verfcheide Stippen of Vlakjes gefpren*
keld. De Capnitos van P l in i u s fchynt
daar toe te behooren.
Biaauw- Blaauwacbtige Jaspis, welke men meent de
achtige. jJërizufa en Borea van Pl inius te zyn, Tur-
■ china by bnderen genaamd, is veel harder dan
Lazuurfteen , waar door hy zig zeer duidelyk
ondeifcheidr, ziende gemeenlyk uit denGraau-
K E Y - S T E E K E N. 309
wen, gelyk de Silezifche ,* zelden donkerblaauw
o f Hemelfchblaauw, gelyk de Perfiaanfche en
Kaspifche; nog zeldzaamer Violet, gelyk de
Kappadocifche*
Daar is ook een Zwarte Jaspis, welke de
bovenfte Laag uitmaakt in de Venetiaanfche
Kalkbergen , en op verfcheide plaatfen van
Boheme, Silezie en in ’t Noorden breekt. Dee-
ze wordt zeer veel tot Tóetsfleenen gebezigd»
Wel de allerfraaifte is de Groene Jaspis, waar
van veele veranderingen zyn. In de eerfte
plaats befchouwen wy de geheel Groene ,
weike byna eene Smaragdkleur heeft , Mare
Smaragdinum oudtyds, hedendaagfch in Vrank-
ryk Prime d'Efmeraude, en dikwils Smaragd-
Moeder getyteld. Deeze komt op verfcheide
plaatfen aan de Kaspifche Z e e , in Stiermark ,
Silezie en Saxen , voor. Hy laat-zig veel
fchooner polyften, dan de Malachites Cor-
n e u s van Ba u m e r , die een vetten Glans
heeft , en alleenlyk door hardheid van den
Graveelfteen verfchilt, vallende in Thuringen
en de Oofterfche Landen. De fynfte is de
Orientaalfche groene met roode Stipjes, welke
nog tot kleine Plaatjes verarbeid en hoog ge-
fchat wordt in Italië. Deeze wordt aldaar Dt*
aspro Sanguigno of Heüotropio geheten , en valt
ook in Boheme , alwaar, op het Reuzen-
Gebergte , eene groene voorkomt met Bioed-
roode Vlakken. Ik heb ook groene Jaspis uit
V 3 de
!l.
Afdek Li
V. Hoofds
t u k .
Zwarte.
Groene.