VI, s> bruiken; dien V a l i s Nié iu u s Bruma t'f-
Afdeel. : te lt, waar van, in de voorgaande Jaaren,
Hoorn-* £ % de Nederlanden zo veel gerugts gemaakt
stuk. „ werdt, wegens het doorgevreeten Paalwerk
der Dy ken ; agt ik een zelfde flag van
, , Wormpjes te zyn. Indien, naamelyk, het
„ Wormpje aan Steenen en hard Hout komt
„ te kleeven, dan wordt het wel omwonden
Z en p la t , gelyk men in onze Afbeeldingen
„ ziet ; maar , zo het in weeker Hout b y t ,
„ en daar in dringt, fabriceert het voor zig
, , een Schulpagtig Kanaal» Dit verfch zynde,
, , gelyk in de Schepen, wordt het Bruma en
„ Zee-Boorworm geheten; maar lang blyven-
„ de, gelyk in rottig Hout,dat op den Grond
„ der Zee legt, dan wordt het een W o rm ,
„ met een wydere en hardere Schaal. Ik heb,
naamelyk , in Planken van Schepen, en itf
„ ander Hout, waargenomen, dat deeze Buis-
„ jes in geen ander opzigt verfchillen , dan’
„ dat in de Houten, door langheid van tyd,
„ de Buisjes wyder en dikker worden, zo dat
menze ongebroken daar uit kan haaien, ,’c
„ welk niet gefchieden kan met de Kokertjes
. van de Scheeps Boorwormen.”
De broofchheid der Kokers van deeze laat-
flen , naast met die van ons Paalwerk overeenkomende,
hadt die Heer in Italië dan ook
ondervonden. Voor ’t overige z a l , waar-
fehynlyk , in de aart van fommige Zeewateren
de voornaame oirzaak fchuilen van de
hard»
i)fe Z É E - j i o D T W O R M t » . 595
hardheid der Kokers o f Buizen, die van dee- J f f .
ze Wormen gemaakt worden. In heete Lan- lx iiI»
den, immers; iS de Zee bekwaamer tot Kalk- Ho o fd-
jagtige aangroeijingen; gelyk men dit ziet aan stüic.
de Zeegewasfen. Ook broeit de Hitte van t
Klimaat het Ohgediert kragtig u it; en zet
•hetzelve in zyne Wasdom voort.
De Geftalte van onzen Paalworm is zo öm-
Handig voorgefteld door gedagten S e l l i u s, paaiWOtm.
de Heeren R o ü s s e t , M a s s u e t , en ande-^cxx,v;
fen, wier Werken meestal in % Nederdtiitfch
vertaald zyn ( * ) , dat myn Beftek niet toelaat
hun na té volgen. Men zoude noodwendig
hunne Afbeeldingen moeten inzien , óm my
te begrypen , en dan kan men ook zeer wel
de eigen Werken van deeze Heeren doorbladeren
, en hunne befchryving der Lighaams-
deelen van den Worm met dié van A d a n -
s o n , hier voor woordelyk ingevoegd, vergel
e n * Alleenlyk zal ik uit de Verhandeling
van den eerstgemèldèn, Over dit Onderwerp,
zo veel ontleenen, als tot eenige verklaaring
en begrip kan dienen van onzé Afbeelding
van eèn dergelyken Worm, welke in Fig. 4 ,’
Plaat CX X V, vertoond wordt.
De Zee-Houtworm heeft eenen Schulpigeö
Kop, uit twee deelen beftaande, die van voo-
teü , Onderaan, zodanigüitgêfneeden zyn , dat
(*) Men viridtzè opgeteld in de Voortedén van SEI/liuS;
op de Agtfte en Negende Bladzyde in O&aVo,
Pp 2