Mexicaansche beschaving, wat haar hoogte betreft, als een geisoleerd verschiinsel
opgemerkt worden, doch wat den aard der ontwikkeling betreft, vindt men overal
op het continent elementen van denzelfden aard, analogieen, die op een zelfde
oorsprongskern wijzen. Slechts enkele der Indianen-stammen waren tiidens de
ontdekking jagers en vissehers; de meeste hadden ook landbouw. Bij de Pueblostammen
in Nieuw-Mexico en Arizona werkten de mannen reeds krachtig mede op
veld- landbouwtoestanden van het oudste Mexico komen met die der Indianen
overeen. 01 nu een volk beslist, zieh geheel aan den landbouw te wijden of niet
is m zekeren zm een gevolg van politieke toestanden en van het temperament. In
st en, waar de ln groote kudden levende dieren ontbreken, waar geen zeekusten
en geen vischnjke stroomen aanwezig zijn, daar moet, zoo lang vreedzame verhou-
dingen voorkomen, de zieh ontwikkeiende overbevolking wel tot landbouw overgaan.
landbouw, den grondslag der cultuur, hadden de Mexicanen met de meeste
HET ZOOGENAAMDE SLOT VAN OHICHEN ITZA.
inboorlingen-stammen gemeen. Ook het politieke en religieuse leven vond er
parallellen. °
De volken met hooger ontwikkeling in het zuiden hebben ook geen tradities, die
beslist naar vreemden invioed op de beschaving wijzen, en de Zuid-Amerikaansche
cultuur zeit wijst daarop evenmin. De Peruaansche cultuur is zoo eigenaardig in
haar bijzonderheden en vormen, dat men zelfs niet zou weten, waar de bron dier
elementen elders gevonden kon worden.
Toeh staan de Peruanen met hun cultuur niet geisoleerd naast de andere stammen:
bi) de Andes-volken vindt men verwante cultuurverschijnselen. Ongetwijfeld was
gouden Ouzco een brandpunt, waar de Zuid-Amerikaansche beschaving haar culminatie
had, doch de elementen der bijzondere Peruaansche cultuur, van den landbouw, de
schilderkunst, de metaalbewerking, enz., worden ook bij andere volken gevonden
en zells bij de zoogenaamde wilde volken treft men de eerste kiemen van dergeliike'
beschavingsvormen aan.
Tusschen de talen der Nieuwe "Wereld en die der Oude Wereld is nog geen
samenhang gevonden. Dit alles moet wel tot het besluit leiden, dat de Amerikaansche
beschaving inheemsch is, dat zij zieh op Amerikaanschen bodem heeft ontwikkeld.
Doch op Amerikaanschen bodem vond de ontwikkeling plaats van uit drie centra.
Het gebied ten zuiden van de landengte van Panama stond onder den cultuur-invloed
van het Inca-rijk; het geheele gebied van den Isthmus vormt een eigen cultuurkring,
waärbij de Groote ' Antillen zieh waarschijnlijk aansluiten. En ten noorden daarvan
vond men het besehavingsgebied van de Mexicaansche volken.
De theorie, die niet lang geleden nog algemeen werd verkondigd, dat een groot
cultuur-ras van het noorden naar het zuiden door Amerika zou getrokken zijn,
moet derhalve worden opgegeven.
II. De volk en van Mid d en -A mer ik a .
De groote steden-ruinen
van Guatamala en de aan-
grenzende landen hebben eerst
in de Jaatste tijden meer de
aandacht getrokken en be-
wijzen, dat ook hier in den
tijd der uitbreiding van het
Spaansche gezag volken woon-
den, die reeds een aanzienlijk
hoog standpunt der beschaving
hadden ingenomen.
De ethnographische toestand
der bewoners van deze gewesten
is moeielijk na te gaan.
Daardoor kan men ook niet
met zekerheid zeggen, wie de
oudste bewoners van Guatamala
waren. De volken van
Centraal-Amerika hebben zieh
bij hun voortdurende verhui-
zingen zoo dikwijls längs
elkander verplaatst en elkander
zoo herhaaldelijk gekruist,
dat orienteering in het ethnographisch
samenhangende en
chronologisch op elkander vol-
gende in deze bonte volken-
moza'iek uiterst moeielijk en
meestal onmogelijk is. 1
De talen dezer gewesten
wijken dan ook ten zeerste
van elkander af en wijzen op
de verschillende afkomst der
bewoners. Zoo worden tegenwoordig in Guatamala achttien zelfstandige
talen
gesproken.
Men ’vindt in Guatamala hoofdzakelijk de Azteken-volken, Mije-stammen, Carai-
bischestammen en Mayavolken, (vooral in Yucatan), alle weer door onderscheidene
stammen vertegenwoordigd, die meestal van elkander afwijkende talen spreken. Voorts
komen er nog onderscheidene kleine ge'isoleerde volkengroepen in het verdere gedeelte
van Midden-Amerika voor, van welke meestal niet meer dan de namen bekend zijn.
Wij zullen niet in bijzonderheden treden bij deze verschillende volken, doch enkel
eenige algemeenheden hieromtrent aanstippen. •
In het algemeen kan men zeggen, dat de beschavingstoestanden dezer volken niet
veel van die in Mexico verschilden. De religie bij de meeste volken kwam met die
in Mexico overeen; menschenoffers kwamen in Nicaragua en Guatamala beide voor;