28 UITKUST1NG
bagage zoo beperkt mogelijk te wezen, maar daarbij toch te vol-
doen aan eenige eischen en verschillende wenschen.
De eischen betroffen vooral onze gezondheid en onze veiligheid.
Een jaren lang reizen in Borneo had mij van de maatregelen voor
de eerste vrijwel op de hoogte gebracht en mijn voornaamste zorg
was geweest voor Europeesche reisgenooten slechts hen te kiezen,
die gezond, maar vooral niet gewend waren aan het regelmatig
gebrnik van alcohol en daardoor genoeg weerstand boden tegen
niet te vermijden groote vermoeienissen en ontberingen en tevens
er op reis geen behoefte aan zouden hebben.
Dan goede wollen onderkleeding en warme bedekking ’s nachts
als beste hulpmiddelen, om verkoudheden te voorkomen, een van
de voornaamste oorzaken bij het ontstaan van malaria Om diezelfde
reden was het bij zoo’n verpakking van kleeding en slaapfournituren
van belang, dat ze op reis zoo weinig mogelijk kans liep nat te
worden, om bij het einde van den dagmarsch onmiddellijk droge
kleeren te hebben Voor pakkistjes zijn mij wat dat betreft het
best bevallen de bekende stalen reiskoffertjes, die behalve onder
water vocht geheel buitensluiten, bij een val op de rotsen niet
uiteenwijken en niet door witte mieren worden aangetast. Zij mögen
ingepakt echter slechts 16—20 K.6. wegen. Voor 's nachts bezaten
wij stevige reisklamboes 1 x 1 X 2 M , gemaakt van sterk gewast
tramien en door hun geraamte van touwen geschikt öm in alle
ruimten uitgespannen te worden. De onderrand was vastgenaaid
op een stuk double waterproof sheeting, behalve daar waar bij de
ingangsopening het doek l '/2 M. over elkaar sloeg. Door d it’s_nachts
goed over elkaar te hangen was de kans op bezoek van mieren,
slangen, schorpioenen en bloedzuigers tot een minimum terugge-
bracht en op de geheele reis ben ik door dergelijke nooit gestoord.
De groote diclitheid van het doek hield de zeer kleine agas of
moeroetoes tegen, die hoewel slechts zoo groot als de punt van een
naald toch zeer gevoelig steken.
De ondoordringbare onderlaag was 1°. goed O o o teog en vochtiogheid
van den grond en 2°. werd er op den marsch behalve de klamboe
zelf een klein hoofdkussen en twee dekens ingepakt en het geheel
met riemen dichtgesnoerd, zoodat de kans van natworden van den
inhoud niet groot was. Een met imitatieleer overtrokken dünne
matras diende voor onderlaag. Als bovenkleeding voldeed zeer goed
khakidrill, het geel bruine katoen, waarin het Engelsche leger
gekleed i s , kurken helmhoeden en linnen schoeisel. Daar in de
vochtige bosschen de vele bloedzuigers de lästigste plaag vormen,
moet de kleeding het lichaam goed bedekken en moeten de broeks-
pijpen of om den enkel gebonden of dichtgeknoopt worden.
Daar het loopen op bloote voeten zeer nadeelig is, moet het
schoeisel met zorg worden uitgekozen. Op de moeilijke zeer onge-
lijke terreinen zijn hooge rijgschoenen als steun voor de enkels zeer
aan te bevelen en wel van linnen gemaakt, om het water na het
doorwaden van moerassen en beken te doen wegloopen. Dünne sterke
zolen met niet te zwaar beslag tegen het uitglijden, leenen zieh het
best, om op rotsen en omgevallen boomen staande te blijven. Leeren
slobkousen beschermen goed tegen beleedigingen gedurende den
marsch, hooge laarzen zijn te zwaar en nemen te veel water in.
Double waterproof sheeting voldeed mij ook vrijgoed als dakbe-
dekking, doch men moet het niet lang aan de zon blootstellen,
dus in die 'positie met rietmatten bedekken. Voor tent had ik ge-
leerd niets mede te nemen dan eenige van deze stukken linnen als
dak , om eene ruimte van 4 X 6 M. te overdekken. De tropische
bosschen leveren overal zeer recht dun hout voor palen en vloeren,
zoodat het geraamte van een hut door Dajaks binnen een uur uit
het bosch gekapt en in elkaar gebonden wordt. Voor een enkelen
nacht zijn omwandingen niet noodig, daar de regen in t bosch
zeer zelden schuin neervalt.
Zoolang het reizen te water gaat en men dus niet ieder ltilo
bagage behoeft te rekenen, is het zorgen voor eene zeer goede,
degelijke voeding een hoofdvereischte, waaraan men door conserven
tegenwoordig uitstekend kan voldoen. Daar rijst in bewoonde streben
voor enkele personen in den regel te krijgen i s , moeten vleesch
en groenten de hoofdzaak vormen bij de uitrusting. Wanneer men
gewend is aan goede vleeschvoeding, zou een overgang tot plant-
aardig voedsel op reis zeer af te keuren zijn.