6 I 8 N O O R D
z i jn ande r z ins mc d e ve rde e l d in g r o o t e cn
Nagaien : die na aen den Cnm gelegen
zijn , wo r d e n de d a p p c r f t e g e a c h t .
B y haer zijn geen Ar t z e n . Al s 'er iemand
z i ck i s , k omt de P r i e f t e r , o f Monilid},
me t de ^ c o r a n by den geenen , di e
M a h o m e t a e n f c h zijn , en v c r r i c h t t o t g c -
nezinge veele o v e r g e l o o v i g e g c b a e r t c n , by
den k r a n k e n . Op wo n d c n leggen z y g e -
kookc vlecfch , cn gi e t en v e t in de zelve.
D e Do c h t e r s z i jn zelden Ho e r e n , om
dat in de Ka r r e n o p g e f l o t e n wo r d e n , t o t
dat zy t r o uwe n ; doc i i de g c t r o uwd e
V r o u w e n zijn cot h o e r e r y zeer genegen.
D i e a rm i s , en z i eh geen W y f kan k o o -
pen , mo e t o n g e t r o uwc bi i jven.
D e z e Me n f c h e n ve r a cht en den ge ene n
1 z e g g e n , di e
d i e in Hu i z e n
geen g o e d e Zoldacen te zijn,
v i n d m e n P a c r .
welke zy bui-
; w a n t z y h o u -
/aerdig : dezi
s o m R o o f op
Z y gcbruike i
o i a c h t J a r e i
B y d eNa g a i r c h e T a r t e r s
d e n , ZOO T i f i w f r g e t u i g t ,
rens La n d s nooi t vc r koope n
den de zelve da c r toe al te \
w o r d e n niet g e b n i i k t , al
den v y a n d te gaen z o e k e n .
d e z e lve eerft , wa n n e e r z a
o i id z i jn. D e z e l o o p e n boven ma t e n fnel
können d r i e o f vier dagen gaen , mi t s al-
Jeen om de a cht u u r e n een h a n d vol Gr a s
o f H o o y gebruiken : zy dr inkcn dan ma e r
een mael in h e t E tma e l . De z e P a e r d e n
worden op ecn b y z o n d e r e wyz egeoc fFen C
z y d o e n ze l o o p e n mc t zwa e r t e op he t lijf
g e b e n d e n , van d a g cot d a g zwa e r d e r , t o t
d e zwa e r t e van omt r e n t twe e Me n f c h e n
toe : v e rmi n d e r e n dage l i jks h e t v o e d z e l ,
als de laft daer z y ze me d e d o e n loopen ve r -
zwa e r t , en ge l i jk als de laft v e r h o o g t , z o o
Word de z e lve ook v e r l a e g t , of verlicht al
langzaem. Me n doe t haer dan a l zoo eenige
mylen des daegs l o o p e n ; en in de laetfte
dagen k r y g e n zy geheel geen v o e d z e l , of
d r a n k ; en a l du s g ewe n n e n d e z e Pa e rde n
r o t den a rbe id. D e n laetften d a g d o e n zy
die zwe e t e n d o o r fnel r e n n e n , en heec z i j n -
d c , begiecen z y ze me t k o u t wa c e r , om
al me d e t o t me e r v e r h a r d i n g te g e d y e n .
Z y d o e n z e , ais o n d e r d e z e o e fFe n i n g z i j n ,
eeten e n d r i n k e n m e t d e T o o m in d emo n d .
D e Pa e rden zijn hi e r zwa e r van b u i k ,
d i k van hals en k o p , r u i g v a n haair : zy
venten de z e lve J a e r l i jks in Moskott, en
komen niec twi n t i g , d e r t i g , ja veercig
d i i i z c n d ceiFens d e rwa e r t s d r y v e n .
Paerde-vleefch is haer fmake l i jkf t e S p y s ;
en wo r d e n by hen alle zieken of o u d e a f -
gearbcide Pa e rden g e d o o d , roc Sp y s v o o r
d e Me n f c h e n : Schapen- vl e e f ch wo r d mi n -
der b emi n t .
T e r t y d van Si^qifmnndm , Baron van
Herberßei» , namcnt l i jk g in d e n [ a r e d u i -
O O S T
zend v y f h o n d e r d en v y f ca n e g e n t i g ,
wanneer hy in Mesk^vie» is g ewe e f t als
Gezant van den K e i z e r , wa r e n d e z e N a -
; a i f c h e T a r t e r s in d r i e He e r f c h a p p y e n v e r -
meid , o n d e r d r i e Ge b r o c d e r s , als Schiiak
, di e bczat de Scad Schaniwk , en
: ommi g e L a n d e n o v e r de F b l g a , O o f t -
w a c r t s , t o t aen de Ri v i e r de Jaick.: de
twcede wa s Coffum , we ik bezat eenige
Landfehappen tuilclien K,ma , Jaick y en
r o l ^ a : de d c r d e be z a t ecn g e d e e l t e L a n d s
N o o r d w a e r t . D e z e La n d e n zijn ß o f c h -
•htig , bchalvcn 't geene na Schantzjck.
ftrekt, 't we lk vlak is. Ma e r h e d e n is d i t
Volk zeer i n g e k r omp e n , z o o in g e z a g , als
g e c a l : b e z i t t e n g e e n St eden : zijn Scha c -
baer aen h u n n e T z a e r f c h e Ma j e f t e i t e n ,
d o ch leven e c h t e r o n d e r ha r e eigen V ö r -
den , of Ho o f t -ma n n e n , di e h e r g e z ag of
d o o r k r y g s - d e u g d , of d o o r g e b o o n e en
o u d e r d o m v c r k r y g e n . Zy zwe r v e n by
ftammen , h a d d e n e e r t y d s ecn g e b i e d ,
volgens o p g eme l t e Ba ron , in z i jne Be -
f c h r y v i n g e van Meskovie», b y k a n s als h e t
gemeene beft van i^enetien, t u i f c h e n d e R i -
vieren yhiga en Jaick- Zy wa r en wc l eer
Volken di e Sawolhenfis g e h e t e n wi e r d e n »
en alle te gelijk o n d e r Ko n i n g e n l e e fdcn ,
d i e nu zijn v e r f t r o o i t cn v e rwo e f t .
D e z e Ta r c e r s wo r d e n v o o r zeer wr e e d
gehouden : leven wb e f t , en me t zeer we i -
nig Go d s d i e n f t : d r i n k e n Bl o e d .
H u n d r a g t is een B e e f t e - v e l , me t hec
l u i g des Z ome r s buicen , d o c h des W i n -
t e r s binnen : d r a g c n Ka t t o e n e H e m d e n ,
plomp g ema e k t , van o n d c r f c h c i d e n e v e r - •
wen. De Ma n n e n hebben in ' t geme en d r i e
Vrouwen , ais z y die können o n d c r h o u -
den. Zijn verdeilc in gefiachcen , di e z i e h
h y een h o u d e n . Als zy v e rwa n d e l e n , fteeken
zy een Pa e r d e - f t a e r t op een Pi ek om
hoog , uic welkers v e rw h e t ge f l a cht is te
k e n n e n : i e d e r wc e t zijn r a n g , en plaecs,
als z y z i eh n e d e r flaen. D e V r o i iwen d ragen
iange H e m d e n toc de a e rde toe : hec
h o o f t is g e b e n d e n me t een zwa r c e f l u y e r .
Als een J o n gma n t r o uwe n s gezinc i s ,
koopt hy van de O u d e r s , en B r o e d e r s ,
om Ve e , een D o c h t e r , cot zijn W y f ,
o f geefc hen cen vereering da e r voo r : bchalvcn
d r i e Vr o uwe n , is 't de Ma n g e -
oorloft Slavinnen t o t zijn ve rma ek te h o u -
den j welkers Ki n d e r e n e cht e r Slaven biijven
, en niec E r v e n .
D i t V o l k is heet van a e r t : de Vr o u -
wen me e r als de Ma n n e n . De Ma n n e n
hebben we i n i g Ba e r d . D e Vr o uwe n f c h o o n ,
cn veel haair o p ' c h o o f t ; d o c h eiders we i -
nig. Zy wo o n e n op Wa g e n s , en o n d e r
T e n t e n : h e b b e n geen v a f t e wo o n i n g e n .
D e Ki n d e r e n , en O u d e n , h o u d e n z i e h
me e f t
T A R T
meefl in de T e n t e n ; ma e r de j o n g c Lu i -
den op de Ka r r e n . De Do c h t e r s de rvc n
zelve daer niet af gaen , i u ' t gezichc van
anderen , zelfs niet om haer noot z ake l i jkheic
te doen ; ma e r opcnen d a c r toe de
Kar o n d e r een we inig. De Ka r r e n zijn
boven t o e , en hebben een Wi n d g a c , he t
geen ve r z e t kan wo r d e n . De Karren
jonge D o c h t e r s , zijn ui cwa e r ts
Bloc
men g e f c h i l d e r d , daer dan eer
Kamee)
aerdig t o e g ema e k t , z i eh b y o n c h o u d , of
voor ge fpannen is. Zy d r i n k e n ve r zui i rde
Melk , ZOO van Ko e y e n als Mc r r i e n . E e -
ten h a r de Ka e s , di e zy aen f l u k k c n Vrimtnelen.
Dr i n k e n geen , of z e l d e n , Wa c e r .
Leven lang. Zi jn zeer g e z o n d . »Ee t e n g e e n
Z o u t : Br o o d zelden , en niec als d a t hen
van ande re Vo l k e n wo r d gebr agt . E l k geflacht
h e e f t z i jne b y z o n d e r e Wa t e r - p u t -
ten. Va n g e n veel Vi f c h . daer van zy de
g r o o t f t e in de wi n d d r o o g e n . Ga e n veel
te J a c h t cn eeten 't Wi l d . -behalven
Zwynen. •
D e Ho r d e n d e r Na g a i f c h e T a r t e r s , di e
fterk zijn t a c h c n t i g , h o n d e r d , en d u i z e n d
m a n , ja me e r , ftrydcn dikmael tegen ma l -
k a n d e r om 't b c z i r van de We i d e , cn 't
G r a s . Ve r k i i z e n na gelegentheit. Bou-
A R Y E. ( S19
H u t t e n ftaen'er menigma e l t w e e , d r i e ,
cn v i e r , op een h o u t of h o u t k r u i s : wa n -
neer de zelve o u d wo r d e n , z o o n cme n zy
hare pennen > cn g e b r u i k e n ze coc P y l c n .
Als zy haer Lege r s opbr eken , zectcn zy
h a e r H u i s , o f T c n t , mec alle t o e b c h o o r ,
Vrouw en Ki n d e r e n , op ecn lange K a r ,
die een Dr ome d a r i s , K ame e l , o f P a e r d ,
voort t r e k t , daer o o k wel cwee Of f e n v o o r
g e f p a n n e n zijn.
D e Kinde r en gaen me e f b n a e k t : behelpen
z i e h zeer flecht. Zy ma k e n Kaes va n
Pa e r d e -me l k , en o o k Br a n d ewy n . In
plaets van B r o o d , n u t t i g e n zy Wa t e r - p a p .
Hec Pa e r de - v l e e f ch da t zy eeten , is ma e r
half gacr. H a r e Do c h t e r s zijn 't h o o f t g c -
fchooren , t o t ecn t e ekcn van haer Ma e g -
doni j d o c h g c c r o uwt z i j n d e , laten h e t
haair voo r waCTen. H o u d e n h u n n e Le g e r s
zeer rein. Me c Scrooi of Vi l t e n zijn de
Huccen g e d e k t . Als h u n g e v o c g doen >
dekken 'c mc t a e rde t o c .
N i e t wy c van ^ ß r a k a n is nu cen Ka l -
maks Pr i n s z i e h o p h o u d e n d e , Menfchak,
gehccen , die een gede e l t e d e r Na g a i e n
onder zijn g e b i e d h c e f c , we l k e z omc y d s
gaen vocdercn , aen de o v e r z y d e de r r o l -
Is wa n n e e r hy g o e d e t o e z i c h t doec
dat ze na d wc n en oefencn veel T u i n e n , en T u i n - j ncmen e Cnm niec oncvluchvruchten
; a l s , Mc l o e n e n , en Dr i i iven in | t en.
overvloed. Zi j n l i e f h e b b e r s van de Va l k e - | Knees Bonität is nu Vo r f t de r Pe c igor sk.
jacht. He b b e n me d e f c h o o n e Wa t e r -me - [ Na g a i e n , en Knces Schafkale de r N
iocnen , K o m k o m m e r s , nevens Ge
n R y s . Bo uwe n in de h e g e La n d e n
ies ftaet by hen o p e n . Zi j n zeer gecrouw
onder haer : zullen ma l k a n d e r zeer zelden i
het ge r ingf t e o n t n eme n ; d o c h v r e emd e n
mögen we l op h u n h o e d c we z e n ; wa n t
dat me n hun niet t e b ewa r e n g e e f t , kan me n
lichtelijk q u y t r aken. He c fteelen by h e n ,
aen v r e emd e n , cn is geen f c h a n d e ; maer
' t geene h u n ce bewa r en is gegeven zuÜen
z y g e t r o uwc l i jk we d e r geven.
T u i f c h e n de Na g a i f c h e en Ka lma k f c h e
Tarcaren zijn d i kma d g r o o t e ftryden , en
t w i r t , f p r u i t e n d e l ü t o n d e r l i n g e di eve -
rycn : en z o o ' e r i cmand in b y z o n d e r g e -
fciiil d o o d b l i j f t , wo r d di e d o o d by de
Vr i e n d e n d e r nede ige f l agene g ewr o k e n .
Z o o we l de Ka lmakken als Naga i en ,
zwe r ven me t hare H u t t e n omh e r : flaen
zieh nede r wa c r zy Wa t e r cn G r a s v i n -
den. In Bcefiiacl befl'aet h u n me e f t e r y k -
dom. A l s z y nede r flaen, z o o ' f c h i k c z i e h
elk Vo r f t mc t zijne On d e r d a n c n in gcda cnt
e van een Sc ad, en f r a eye ftraten, di e de
opge r e chc e T e n t e n en H u t t e n u i tma k e n .
Z y leqeren me d e z omt y d s wel een halve
dag van ma lkande r , na gelegentheit van
d e \ V c i d e . Zy hebben zeer veel Ar e n d c n ,
d i e zy t o t vermaek voeden : voo r eenige
D"
l i p o .
gaien , di e a e n ' t Ci r k a f l c h e gebe rgt e leggen
: de e e r f te ftaec in v e r b o n d me t h u n -
ne T z a e r f c h e Ma j e f l e i t en ; d o c h de twe e -
d s h o u t z i c h zonde r eenig v e r d r a g .
C E R E M I S S E N.
E Ceremiffcn zijn n o c h g e d o o p t t
noch b e f n e d e n , e n dies He i d e n e n :
woonen omt r e n t de Scad Niß No-
¿orod, in de BolTchen, te we d e r z y d e de
Vi i e t yhlga ; h o u d e n z i ch op van JVmka ,
en Wolochda , t o t de Vliet Kama t o e .
N a b y h e t St e d e k e n Faßligerod, da t van
enkel h o u t is g e b o u w t , d o o r 71<?,«r Ivan
B.ißlewns, die h e t zelve me t Zolda r en h a d
b e z e t , tot ftutcinge d e r Ci imf c h e T a r t e r s ,
gelegen aen de Kolg.t, onchouden z i ch me -
d e de Ce r emi f l c h e T a r t e r s , zich u i t f t r e k -
kcnde cen g o e d e ilrcck boven Kafiin. L ä n g s
opgemelte Stad vloeid de Vliet Snra, we l -
k e de f che iding we l eer wa s , t u f l c h e n hec
R u f f c h e en Ka f anf che gebi ed .
D e z e Me n f c h e n zijn fnel i n ' t l o o p e n .
en g o e d e Boo g- f c h u t c e r s . Wo r d e n me d e
onder de T a r t e r s g e r e k e n t : h e b b e n een
byzondere fpr a ek : zijn e e r t y d s o n d e r 't
ge z ag van de Ka f a n f c h e Tz a e r e n g ewe e f t .
I n haer L a n d valt we i n i g Ko o r n ; ma e r
I i i i a h e t
'Ii
i r < r
i. Ii
Sí
ilf
I i
Ii [i
V ' '
I ( i
. ' I