Í i
r i 'i
¡I : r ,
-'I i '
il;
< !|l
ti:.:
ú;
íi IÍ:
r l i n
i . l
' i l -
88o N o o R D
Schans, of he t St edeken Krafmymka, leit
van he t bovenf t e , díser de ftrufe» beginc ,
di ie dagen reizens.
Van de Stad Thomskfi, en vandeT^í»»».
ü r o o m , daer hy in de valt» opwaercs.
tot Bijaock. Kiuuma , me t Lodgicn , is zes
wecken reizens.
Van de Samorofska Jam, de Oby op.
waerts , toe de St ad Snrgut, me t Lodgien
d r i e weelcen, daer na de Oéy-ftroom noc h
verder o pwa e r t s , me t Bo o t e n die men
zomtyds over 'c L a n d moer (lepen
Narim , vier we ekcn. Va n Nanm , .
d e í l r c om Keta , vaert men op de Obj in
ecn we ek : daer na dan o pwa e r t s , tot de
Stad Thamka, die leit aen de Thom-ñroom,
met Lodgien in cwee we eken.
D e Bija en Kainnia komen in de Oby.
í l r o om : Katmia loopc uic he t Podmnn.
galskf La n d f c h a p ; mi e r Bija uit liec Me i r
Altin.
Van de Ri v i e r Ktta , t o t de Stad Ket¡-
kt, reift mcn me t Lodgien in dr i e of vier
dagen. Hi e r van daen de zelve ftroom opwa
e r t s , XQX átStiá Domahfska, oí Makpfikpy
I en de Jenifeükfi overvaert , zes
weeken. De z c Stad Domakofsk» leit aen
d e ftroom Keu.
Van A/Akofskdga , t o t Jtmfeiik^, de
Land-weg , en d o o r eenige ftroomen ^
d r i e d a g e n : de z e leit b y de g r o o t e f t r o o m
Jmfca.
D e ftroom fenifia nederwaerts , d r y f t
men d a g en nacht me t de Bo o t a f , t o t de
Stad TurugAnska. in d r i e weeken : de z e
leit op een E ü a n d , tuffchen de ftroomen
fenifea . en Tarugan. De ftroom femftíi
valt van hier in den groot en kouden Oceaen-,
alwaer, zelf des Z ome r s , groot e Yi b e r -
gen , dan hier en daer dryven. In de femfia
vallen voorname ftroomen , ais £h.
gut, Podcamnmja, Ilem , en noch een
znácTt Podcamennajay enz.
Van de St ad femjeüka. de ftroom op^
wa e r t s , ia áe Angara-, t o t de Stad ^ r « » -
kogo, me t de B o o t , is vier weeken v a -
rens : daer na de Angara hooge r op , tot
de Stad Balaganska , zes we eken. Jn d e -
ze ftroom Angara vale d e Vnga, Felikaja,
en me e r andere Vl o c d e r .
VíT\ Balagansi^a, tot IrkMska , te Wa -
ter opwa e r t s in v y f weeken.
Van Irkutska , tot het Me i r Baikal, in
v y f we e k e n : de Angara valt u i t het Me i r
Baik.al. In de ftroom Angara zijn veel
groote en gevaerlijke Kl i p p e n , eenige vier,
en andere twe e wu r f t in de lengte g r o o t .
Aen dir Me i r Baikal is een H ä v e n , die
genaemt wo r d Dofolskimis, zy is b r e e t n e -
gencig vadem , legt aen de flinker z y d e ,
wanneer mcn uit he t No o r d e n k omt .
en O O S T
Eeweften hec Me i r Baikal zijn Be r g e n ,
-lie altoos me t Sneeuw zijn b e d e k t , hoc
wel op de lage Landen aldaer z e e r g o e d
Koorcn , en ichoone vrucht en vallen.
Over he t Me i r Baikal, tot de Selengaftroom
, en o pwa e r t s , tot de Stad Selengimht
, op de SelengaAboom , vaei t men
in dric weeken. Selenga-iìroom k omt uit
het Moega e l f che La n d .
I n Selenga-ilroom valt de Tola, en CA/.
lek ¡ de laetfte k omt uit een Me i r . Ae n
de Ciilok leit de Scad Irgenska. Behalven
Vda en Tomfa , vallen verfcheide ftroo-
I z o nd e r naem in d e Setenga. SeUnga
v a l t , nevens veele andere , ais Pronva,
Mefckcha, Manturicha, Perefemnaja, Snefchnoja,
in hit Ueir Baikal. Bo v e n ,wa e r
de Angara b e g i n t . is een Klip , P„og
Angarskoy genaemt : ook valt de Barhuja.
ftroom m iiet Me i r Baikal, cn by de zelve
leggen twe e Steden , als Barbaßmkoy ,
fri ^fllfttìyiÌMlknv
Van de Stad SeUnginska, door 't Mo e -
gaelfche La n d , 't geen vcrfcheide Vo r -
fl:en t o e b e h o o r d , reift men me t Paerden of
Kamelen tot Kataia, of Sina in een Ma e n d ;
doch ZOO mcn Ipoedig wiJ r e i z en, kan me n
in twe e weeken en een ha lf derwaerts k o -
men. D u s verre dit kort De e n f c he berichr.
H e t Wa t e r in ' t Baikalfihe Me i r , is
zeer z o e t , en b y z o n d e r k l a e r , voorna em
omt r e n t de Rxntx Angara, we lke nooie
vüft en vricft.
Men ne emt de Re i s na Ä » « o v e r h e t
Baikal, en längs de Selenga , om de veiiigheit
de r wegen , want anderzins kor t e r
wegen z o u d e können wo r d e n g e b r u i k t .
Oog-getuigen hebben my ve rha e l t .ni e t
verre van he t Batkalfche Me i r , Vu u r - p o e -
len re hebben gezien.
Rondsom he t Me i r Baikal is op veel
plaetzen h o o g g e b e r g t e , en vermits h e t
Jaerlijks, aldaer op S n e e uwt , en dus dacr,
lagen Sneeuw k ome n , en da t die Sneeuw
alle Zome r s niet geheel fme l t , z o o k a nmc n ,
een ongeloofelijk getalJaren te r ü g teilen, in
welk da t deze lagen Sne euw zijn gema ekt .
Swera is een Voor-eiland van die naem
beooften de Ri v i e r t ^ / a , cn IditMria, o£
Idchiria, die in de k o u d e Zee ftorten,
niet ver van de Oe v e r van de Zee gelegen,
mede aldaer Ei l anden zijn ; edocli alzoo ,
de r e c h t e plaetzen my onbekent z i j n . z o o
hebbe de zelve in mi jne Ka e r t en. voorals
noch niet derven br cngen.
Als men in 't Me i r Baikal k o m t , uit
het No o r d e n , d i c h t aen de W a l , o n t -
moet men een Ei l a n d j e , 't geen om zijn
klcinte niet kan aengcmcrkt worden.
Poyoi , gelijk het gebergte dac u i t he t
Noor-
T A R T A R Y E. 88i
Noorden , d ö o r Sibirien , na het Z u i d e n ' n a emt , als van de mc c f t gcloofwaerdige
l o o p t , wo r d genaemt R u g g c , Band getuigen kon v e r f t a c n ; wacr op e cht e r
o f Go r d c l : dit gebe rgt e ne emt zijn oor - , zoo zcker in alles niet en ga , of mi jn zelfpronk
by het Petz^enkaja Ozxr, of Me i r , ^ ven vleye , da t "er gecne kleine dwa i inge n
o f de Pe z c r f c h c ¿ i z»« , dac ecn ftil-ftaent zouden zijn begacn , welke doo r vervolg
water i s , het erftrckc zieh zonder a fde - ; van t y d zullen können worden g e b e t e r t ;
lingcn d o o r het Fergamifche g c b i e d , d a e r ' gelijk de fpeldinge de r woordcn , en bconder
de rergaturfche !Volock> of overgank naminge der plaetzen , de ve r f che idcnt -
begrepen i s , die men over mo e t , als men i hcit o n d e rwo r p e n zijn , om da t de kl ank,
• dit gewe f t reizen w i l : van hier f c h i e t ' doo r verfchcidene tongen in verfcheidcne
dit gebe rgt e na "c Zuiden , v o o r b y het
Kaftecl Vtka , en toc aen de Gr e n z e n v a n
'c Ul f ime r -Ta r t e r s La n d , uit welk gebergte
de Rivi e r V f > . en na 't Oo f t c n de
Viieten Nuz,a , cn Tura f p r u i t e n , vallende
dit water in de Rivi e r Kamai van hier
loopt het gebe rgt e voorts na het Zuiden ,
en de Ka lmakf che Gr e n z e n , uit welk me -
d e na hec We r t e n de Vi f c h r y k e Ri v i e r
/ « c i f c h i c c , en in de Kafpifclie Ze e f t o r t ,
als me de de Vliec Tobol in ' t No o r d e n ,
fpa t t ende v o o r t dit gebe rgt e Oo f t o p ,
längs de Gr e nz en van Siberie , v o o r b y
twee rtaende Mciren , Satfan genaemt ,
daer de ftroom Inis uit f c h i e c , gelijk hec
fprakcn u i t g e f p r o o k e n , van o n b e k e n de ei
ongewoone piactzen of zaken , zeer liehtelijk
verfchil in 't ter ncder zetten kan
veroorzakcn.
Over de Re i s -we g van Moskott na Sina
, is m y het volgcnde kor t bcricht toe -
gezondcn van zcker Ho o g J u i t f c h H e e r ,
die deze togt ten deele zelve h a d d e g e -
daen. Va n Moskou tot TsW/ ^ y , was ons
vyf we cken reizens; van daer zijn w y afgevaren
de Rivi e r Irtis , v y f dagen , als
wanneer op de Oby quamen , v a r e n d e d e
, Rivi e r op , t o t aen de St ad Nuryma , al-
; waer de Vl i e t Keta begint , we z e n d e drie
u a t . 1HMV-... a - ' - - - weeken opvarcns , daer toe by ons g e -
Me i r dacr de Oby uit v a l t , Kaa^ian me - j b r u i k t , van waer t o t de Ri v i e r Jenifia ,
de wo r d genaemt : van dit Me i r Kankif-\ de Ri v i e r opvai cnde , wy zeven weeken
tan l o o p t ' d e Poiof wc c r Zuidelijk , - ' '
hecft de Rivi e r Jemfia al me de uit -^'"
bcrgte zijn o oj rr ffprr o nk , vcrdeclende zieh
in een elleboog , na 'c No o r d - o o f t e n , en
n a ' c Z u i d e n , benoorden fchiec zy längs
d e Rivi e r femfia , en Zuide l i jk a l d a e r ,
voorby he t MwKofogol, daer de Ri v i e r
Selenga me d e zijn oorfpronk ne emt , die
in 't Baikal ftorc, f chi e t ende vorders die
gebergte t o t aen de Zanc -woe f tyne , in
Moegalen La n d , alwaer hy eenige dagi
reizens v e r dwy n c , en dan we d e r Zu i d e -
lijk zijncn voortgank n e emt , t o t aen de
Sinefche Gr o o t e M u u r , cn dan Oo f t af
tot di cht by de Kor e f che Zee.
U i c deze en voorige aentckcningen de r
afgelcgentheden van plaetzen in Siberie,
en de ^Nabuur f chap : mitsgaders de benaminge
of fpeldinge de r zelven . is te zien.
dac cle zelve z o o onde r z i e h , als met mijnc
Kaerte vcrfchilc : het ondc r f che id , noopende
de tuflchen-ftanc, kan veroorzaken,
vermits die g e e n c . we lkede z e r e i z endoen;
den eene l ange r , en den anderen kör te
bezig zijn gewceft t men ontmoc t de R i -
vieren Jenifea , Tungnska , en Angara ,
längs de Jenifea ; t o t in 't Me i r Baikal,
was mcn op we g zcven we eken : hier eindigc
Siberie. Di t Me i r is breec twce d a -
gen varens ; van hec Me i r zijn w y g e k o -
men op de Ri v i e r Selenga , die wy zeven
dagen varens opge toogen zijn , t o t aen de
Sterkte Vdinskpy , die de deur van Taur,
o f Datiria is : van hier quamen wy t o t de
Stad Nertßnikoy, in "t Sineefch Nipehen
genaemt : men doet deze we g me t Käme -
len , in zes wc-ken ; dan vi nd men d e R i -
viercn Vda , Plodbifcha , Tfchtna, en Ingoda,
of Amur : van Nertßnskoy t o t de
'SxctVtt Argomia , is twe e we eken rydc-ns
met Kamelen ; daer bejegcnt men de R i -
vier Argun: hier zijn de GrenzcntuiTchen
Rwland cn Sina , of Oi>ß Tartarye : va n
Argun t o t aen de Ri v i e r Ghan is vyf d a -
gen reizens ; van Ghan t o t aen de Ri v i e r
Kaylar , zes dagen : van KayUr t o t Aiergoen
dr i e dagen j en van daer t o t aen de
liivicr Sadon drie dagen j en van hier tc
t y d op we g i s , na dat haeftig reizen , of! aen het gebergte Jabky zeven d a g e n , daer
na den toertant d e r wegen , in de b y z o n - , de Ta r t a r i f c h e Rivi e r fullo is : van hier
dere t y d e n des J a e r s ; me d e t e r oorzaek | in tien dagen , k omt mcn i n ' t La n d f c h a p
dat in de aentekeningen de r afftanden, al- ^ Targaßima, cn de St ad TargaJJyn, v y f dazoo
ziilks niet op de pl a e t sgeme t en wo r d , gen ve ide r is Kasmda.
maer alicen uit geheugcnis, in zoo wo e f t e : Me n me rke a en, d a t van Argun t o t aen
Landen , en me e il van onbedreven Targaßyn, hec eene Wo c f t y n e i s daer me n
fchcn , by gis ter neder g e f t e l d , lichte- geen levendige Ziel vi nd : van Naunda.
lijk kan worden verfchilt. Ik h e b b e de door Schitfchigar , ziec men Moega e l f ch e
zelve in de Kaecte zoo g e p l a e t r t , en bc- Ho r d e n : v y f dagen r e i z e n s , cn n o c h
T c t t t dr i e