921 N O O R D
m c n r i i j k , of de engte mi^ais allenchalvcn
d i e p g e n o c g v o o r g i o o t c Sc h e p e n i s , wa c r
acn ik e enige o o r z a e k h e b b c o m te t w y i e -
len , d o o r d i e n i k , z o o v e r r e z u l k s be.
rcill: h c b b e , d a e r in e e n i g e g r o o t e Za n t .
banken b c n g ewa e r g ewo r d e n , d i e 0 0 k
fteeds, en me c f t J a e r l i j k s d o o r hec g ewc l d
v a n ' t Y s v e r p h c tÜ w o r d e n ; ma e r d a t r o r r
is nie t g c z e g c , d a t niec h i e r of da e r eenig
e g e n o e g z ame d i e p e d o o r t o g c o v e r b l i j f t .
hoe we l eenen g o e d e L o o t sma n op re z o c -
ken , e e n i g e mo e i c e n ma k e n z o i t d e . D a e r
en b o v e n z o o is h o o g n o o d i g , d a r wi e d a e r
d o o r z o u d e willen , me c de o p b r e u k van
' t Y s , 't ge en ge f c i i i ed h a l f Bi o e i -ma e n d ,
daer mo e f t e we z e n , cen Än d e h y t e r g o e -
der r y d in , en uic de Oiy k ome n , en
n o c h in H o o i - ma e n d v o o r de k o u d e
t y d te r ü g k o n d e ge r aken ; wa e r r oe v e r -
e i f c h t z o u d e wo r d e n , een in d e r Mo s k o -
v i f c i i e n T a l e e r v a r c n P i l o o t , a enge z i en 't
niet we l mSg e l i j k i s , z o n d e r e e n i g e n a -
r i e h t d e r R u f l i f c h e Vi l T c h e r s , d o o r de
e n g t e JVaigats te r a k e n . D a s v e r r e de acn
m y g c f c i u e v e n Br i e f .
V o o r n a m e R u l S f c l i e He e r e n h e b b e n
m y v e r z e k e r d , t o t n o c h t o e n i e t o n t d e k t
t e z i j n , h o e I i o o g d e Ze e - o e v e r s t u f l c h e n
d e Ri v i e r e n fenifea en Lena o p f c h i e t e n .
D e v e rwi n t e r - p l a e t s M m k o i e , g e e f t
d e me e f t e i n k omf t d i e r g ewe f t e , a l z o o
daer omf t r e e k s d e b e f t e Za b e l - v a n g f t is.
D e VVi n t e r - v e r b l y f p l a e t z e n in d e z e
N o o r d e r g ewe f t e n , zijn als de Ka r a v a n -
feraes in Perße» 5 h c t zijn a l g eme e n e H e r -
bergen , d i e op de g r o o t e we g e n ftaen ,
alwaer de v o o r b y r e i z e n d e L u i d e n h u n
n a c h t - r u f t n e m e n , h e b b e n cen g r o o t v e r -
t r e k , a lwa e r r o n d s om t e g en de w a n d aen,
banken g ema e k t z i j n , t o t flaep-plaetzen :
d i e d e me e i l c w ä r m t e b e g e e r d , l e g t z i e h
o p de h o o g f t e , g c l i j k in de S t o o v e n de
m e e f t e w ä rmt e o m h o o g is : in d e z e p i a e t -
zen w o r d L y f t o g t v a n Vl e e f c h , V i f c h ,
G e v o g e l t e , en B r o o d v e r k o f t .
^ y Sereskame» ¡tr\ ders-iaep, h a e l dme n
d e Va e r t u i g e n o v e r L a n d ,
zietp« j o o g - g e t u i g e n z e g g e n ,
m c n w « ' " zy aen de v a f t e Samojeedfche K u r t ,
aen ñi - and í h e n d e , Nova ZemU op ' t g e -
b e r g t e k o n d e n z i en , by h e l d e r w e d e r ,
p a f t h e t v o l g e n d e , 't g e e n me n v i n d i n d e
D a g - I y f l e n d e r g e e n e r d i e op Nova ZemU
aen he t b e h o u d e n H u i s h e b b e n v e rwi n t e r d .
D e n a c h t f i e n van L e n t e -ma e n d , k o n -
den zy in 'c No o r d - o o f l e n in de Z e e ,
ganfch ge en Ys z i en , wa e r d o o r z y we l
verrnoeden , d a t in 't N o o r d - o o f t e n v a n
haer een r u ime Z e e we z e n mo e f t . D e n n e -
g e n d e n k o n d e n zy n o c h veel v e r d e r zien
en O O S T
dat h e t o p e n wa t e r w a s , na h e t N o o r d -
o o f t e n 5 ma e r z i e n d e na T a r t a r y e t o e ,
vernamen in de T a r i a r i f c h e Z e e n o c h al
Y s , wa e r ui t z y v e r r n o e d e n , d a t h e t d a e r
mec z e e r w y t mo e f t e zijn j wa n t als h e t
klaer we d e r wa s , h e b b en zy d i kma e i s ha e r
laten v o o r f t a e n , d a t zy L a n d z agen , en
wezen 'r ma l k a n d e r e n in 't Z u i d e n . en
Z u i d - z u i d - o o f t c n van 't H u i s , ais ccn
b e r g a c h t i g L a n d , gelijk haer d a n de L a n -
den g eme e n l i j k o p d o c n , als me n d i e efFen
mag z i e n .
D e z o m m i g e willen d a t de Ts.kßff o m -
t r e n t z i j n u i t - e i n d e , in g e b r o k e Ei l a n d e n Ho««!«-
IS v e r d e e l d : h e t v r i e f t h i e r z e e r fterk , en
is de Z e e van 'r J a e r z e f t i en h o n d c r d v i e r Aii>«ikr"
en n e g e n t i g . r o t z e f t i e n l i o n d e r d z e v e n
n e g e n t i g , g e h e e l d i c h t g ewe e f t , en a l toos »""cu.
d r y f t a lda e r z e e r ve e l Y s , d a t t o t Be r g e n
o p kr i i i r .
W a t m y b e r i c h t Wo r d , n o o p e n d e h e t
omvaren v an d e n Ts-hoek u i t Mcskot*, op
den twi n t i g f t e n van L e n t e - m a e n d , d e s
J a e r s z evenc i en h o n d c r d en t w e e , ui t h e t
'"^'Tende k a n w o r d e n g e z i e n .
i e t omv a r e n d e r T y . h o e k , b e n o o r d e n
Nbva Zemla. of d o o r fFat^ßts, is o n m o -
?el!jk. wa n t h e t is o n g e l o o f l i j k . h o e d a t
n h e t m i d d e n v a n de Z o m e r , h e t Ys
meelt me t een N o o r d e l i j k e w i n d , e n z . de
K u f t e n v a n de L a n d e n , t u f l c h e n de m o n d
van de Oly , t o t aen h e t g r o o t e PromoKtormm
, h e t we l k e een a f f t a n d is v a n o v e r
d e d r i e h o n d e r d D u i t f c h e my l e n bezec
h o u t , d a t ' e r g e e n d o o r k ome n i s , en veel
van R u f l c h e Va e r t u i g e n , d a e r d o o r v e r -
gaen z i j n , z o o d a t nu n i ema n d z i e h d ü r f e
wagen om in di e g ewe f t e n we d e r t e v a r e n .
D u s v e r d i t k o r t b e r i c h r .
I n z e k e r e g e t e k e n d e Ka e r t van Siberie,
t e r d i e r p l a e t z e g e m a e k t , en in mi j n h a n -
d e n , Wo r d v e r t o o n t , v e r r e N o o r d - o o f t ,
afgelegen , in Z e e , een E i l a n d , d a e r by
gefchreven ftaet , -a^at rolk hier imom, ü
aen Godt bekfnt ; wa e r ui t te be i lui t e n
i c h y n t te z i j n , d a t d e rwa e r t s g cme e n t
Word L a n d e n en Vo J k e n te z i j n ; d o c h d a t
daer van de r e c h t e k e n n i s n i e t en is.
W a t v a n de d o o r t o g t in d e Najfauwiche
StTAet, en boven Zemla om , v a n een
p c r z o o n w o r d g e o o r d e e l d , ui t
d e z e t w e e d e v o l g e n d e B r i e f , we l k e my
u i t de N a b u u r i g e g ewe f t e n t o e is g e z o n -
den , k a n wo r d e n b e i p e u r d .
Wel Edele Geflrenie Heer,
DM Y N H E E R ; E n d o o r t o g t b e n o o r d e n , b u i t e n
o m Nova Zemla , g e l o o v e n i e t
dat o o i t g e v o n d e n zal wo r d e n .
D o o r de Sirm Naffkrtu,, mi t s de g r o o t e
Ys-
•Jugom
T A
is m e d e n i e t te
v a f t e L a n d
R T A R 925
e v a r e n , m
neffens de
r we l
i W'd" d i e om Wa l n i f c h - v a n g f t , t i en of twa e l f
Ä " " m a e l da e r d o o r mc t g r o o t e L i . ^ « ; ,
Ljiidwacits gcvvceft z i j n . ü p 't E i l a n d Ko{
" o m t r e n c Sinte Pimr en /^<j«/w.dag k o n
d e , is k a n s o m me e r als v y f t i g t o n n e n
mct G a n z e n te z o u t e n ; a n d e r s i s ' e r n i e t s :
binnen d o o r m o e t me n z i e h v o o r d c Z a n t -
plaet , di e z e e r w y t u i t f t e e k t , h o c d c n .
O p Kandenoes is 't me d e wi l d en wp c f t
a l k en in h e t V o o r - j a e r , o n t h o u d e n da e r
eenige Samojeden cn R4cn . d i e op de
T r a e n - v a n g t t , h e t Ys v o l g e n . NovaZemla
is wi l d e r als w i l d , en h e e f t g a n i c h niets
Z u i d en , de wi n d n o c h als v o o r c n . , me t
een d i k k e mi f t . D e n z e v e n en twi n t i g f t e n
der z e lve r Ma e n d de w i n d We f t - n o o r d -
weft , cn z agen d e s mo r g e n s h e t E i l a n d
t e n b c f t e n , als aiteen wi t t e Be e r e n
VolTen : Me n f c h e n z i j n ' e r n i e t . T w e e -
macl is h c t d o o r de Ri i f f e n b e z o c h t o m te
o v e r w i n t e r e n : d a e r z i j n e c nma e l van v y f -
t i g Ma n n e n g e e n , en de twe e d ema c l van
v e e r t i c n Ma n n e n , d r i e o v e r g e b l e v e n . d o c h
z o o me c de S c h e u r - b u i k g e p l a e g d , d a t
q u a l i j k te r e c h t te b r e n g e n wa r e n . H e t
Samojeedfche l even is g e n o c g b c k c n t , a -
lecn z e g g e , d a t v a n de Me f e c n f c l i e Go H
a f , t o t acn de R i v i c r Ol>j, in Siberie ,
h e t vol v a n Samojeden is , d o c h h o e n a d e r
aen Waigats , h o e me e r d c r .
O p een t o g t , d i e S c h i p p e r Willem de
Vlamingh, i n ' t J a e r z e f t i e n h o n d e i d a c h t
en c a c h e n t i g h e e f t g e d a e n , wa n n c e r na
Groenland t e r Wa l v i f c h - v a n g f t ui t wa s gev
a r e n , cn de K u f t van Nova ZemU wc d e i
aen h e e f t g e l o o p c n , o n t d e k t e h y ccn toi
n o c h t o e o n t e k e n t E i l a n d , d a t hy na my
h e e f t wi l l e n v e r n o eme n , z o o als u i t h e t
v o l g e n de d u b b e l d v a n z i j n D a g - l y f t
is te zien , 't ge ene h y my a e n f t o n d s op
z i j n te r ü g k o m f t , mc t e i g e n b a n d e n o n -
d e r t c k e n t , o v e r h e e f t g e g e v e n , als v o l g t .
DE n z e s en twi n t i g f t e n v a n H o o i -
m a e n d , d e s J a e r s z e f t i e n h o n d e r d
acht en t a c h e n t i g , d e wi n d N o o r d -
o o f t , ftreek Z u i d - z u i d - w e f t . me t een b a r -
d e v o o r t g a n g , z a g e n d e s mi d d a g s d e K u f t
van Sibirie. D e s n ami d d a g s n am de w i n d
h a r d t o e ; n amc n h c t T o p z e i l en Br e f o k
in , en d r e v c n mc t een Ze i l by de wi n d ,
z o m t y d s h e t L o o t g o o y c n d c , h a d d e n
eerft v y f en t w i n t i g , v i e r en twi n t i g . t w e c
e n t w i n t i g , t w i n t i g , z e f t i e n , cn v e e r t i c n
v a d c m w a t e r , wi t t e Z a n t - g r o n d , g e d u u -
r c n d e als n o c h de h a r d e k o c l t e ui t d e n
N o o r d - o o f t e n , me t een d o n k e r e b e t o g e n
l u c h t . D e s n a c h t s , in de e e r f t c w a c h t ,
z c t t e n de F o k en K l u i f - f o k we d e r by ,
cn n ame n o a z e ftreek W e f t , en W c f t t e n
" oj-, en h a d d e n ' t v i e r o f v y f m y 1 N o o r d -
: v a n o n s ; l i epen d e s mi d d a g s d a e r
beoofte n l ä n g s , me t r e d e l i j k we e r , cn
l a b b er k o c l t e . D a s a v o n d s na h e t f c h a f r e n
wenden w y , en n amc n o n z e ftreek N o o r d -
ooft t en N o o r d e n , me c g o c d w e e r , en
¡eweldige k a b b e ü n g v a n w a t c r , en h a r d e
t r o o m .
O p Wo e n s d a g d e n a c h t en twi n t i g f t e n
'an H o o i - m a e n d , de w i n d W c f t , en
ftreek N o o r d - o o f t t en N o o r d e n , des m o r -
gens , z c t t e n de Br e f o k b y , me t d c i n z i g
w e e r , cn h a r d e v o o r t g a n g : d e s mi d d a g s
zagen w y een E i l a n d , b y de Ka e r t en o n s
allen o n b e k e n t j l i epen d a e r by l ä n g s , m e t
voornemen om h e t te b e z i e n , ma e r h e t
w i e r d z o o mi f t i g • d a t da e r mo e f t e n a f -
hoiiden ; h i e l d e n Z u i d - z u i d -we f t h e c n :
t w e e u u r e n d a e r na k l a e r d e n 't we d e r w a t
o p , en l e iden 't N o o r d - n o o r d - o o f t o v e r ,
en q u ame n na twe e u u r e n d a e r we d e r b y ,
z o m t y d s h e t L o o t g o o y e n d e , cn h a d d e n
zes , a c h t , t i e n , t w a e l f , cn v y f t i e n v a -
, d em w i t t e Z a n t - g r o n d , cn l ave e rden als
toen om b o v e n h e t v o o r f c h r e v e E i l a n d te
komen ; o o k g i n g da e r een h a r d e ftroom,
z o o d a t n i e t ve e l v o r d e r d e n , v e r l a t e n d c
alzoo d a t o n b e k e n d e E i l a n d ; en o n s in
g e h e u g c n i s k omc n d e , de v r i e n d f c h a p d i e
mct d e n H e e r Bu r g e rme e f t e r N . Wn f i a ,
t o t ^mfterdam, h a d d e , cn d e s zclfs n a em,
hebben h e t na h e m g e n a emt h e t E i i a n d
Wufen.
W I L L E M DE V L A M I N G H .
D i t E i l a n d d a n , h e e f t hy gegi f t o m -
t r e n t d e v y f e n twi n t i g m y l N o o r d - n o o r d -
o o f t v an Colgoy a fge l ege n te z i j n , en h e t
met z i j n e igen h a n d in d e Ka e r t g e t e k e n t .
daer h e t d o o r m y is g e b r a g t . H c t wa s in
d e mi d d e n we i n i g h o o g , en r o n d s om z a n -
d i g aen de O e v e r s , tuiTclien d r i e en v i e r
¡myl i n ' t r o n d g r o o t . r U m i n g k h ^ A o p d e -
I z c t o g t w a e r g e n ome n , d a t h e t Zivarte Ei-
\Und aen Nova Zemla, we i n i g mc c r b e z u i -
den l e g t , als in de g eme e n e Ka e r t e n is g e -
brag t , en d a t d a e r a c h t e r cen B o c l u of
I n h am w a s ; o o k d a t we i n i g k l e i n d c r is
als in d e Ka e r t e n w o r d v e r t o o n t , cn d a t
achter ¿eTz.cr-foort v l a k L a n d wa s . N o c h
h a d hy a f g c z i e n , d a t h e t E i l a n d Colgoy
maer zes m y l v a n h c t v a f t e L a n d af l ag.
A a a a a a i Op
s b í ^ B E E