i !
D cn O O S T
J 3 6 N O O R
Zoon niet kondc Icvercn , d ewy l hy z i e h
onthi c ld in Be rgen van zeer moeyel i jkc n
toegang , in een L a n d dacr hec V o l k hem
boven maten was toegedaen ; macr dat ,
z o o v e c l hem z e l f a en g i n g , h'^ ^
om zi)n Maj e f t e i t te gaen v ind en, en hem
t e oncfchuldigen van de hf t e r inge die men
hem t egen wie rp : den Konink ftond di t
t o e , maer den oudcn He e r ftierf op de
R e i z e derwaer t s , en zijn Li cha em wi e r d
gebragt na Korn , by de Gr a f f l eden dei
Koningen.
Chanaz^arka» was op die t y d tot Bachac
kouck > v r y van de Perf iaenlche vervolgi n
gen , macr niet van den T ü r k 5 hebbendi
t o t naeftgelegen den Bacha van ^ k M a
de we lke zijn uiterfte v l y t aenwende , on
hem in banden te k r y g en , d o ch zeer bc'
dektelijk > veinzendc zi jn vr i cnd te zijn
hem zendende g c i chenken, op zekeren da^
verzocht met hem te willen nemcnbe t v c r -
maek van de J a c h t , omt rent bare grensfcheidinge:
den V o r f t , geen arg denkende
, wi lde de beleef thei t van den Bacha
de we l k e reets aen den Gr o o t e n He e r gefchreven
niet v c rwe r p e n , maer begaf z i eh na de be.
ftemde plaet ze, aiwaer den Bijcha h emme t
beleeftheit ont f ing , en zonde r hec minf t e
van zi jn voornemen t 'ontdekken. Na dat
de J a cht gedaen w a s , v e r z o c h t den Bacha
den V o r f t om op zi jn H u i s , maer een vierendeel
uurs van daer , met hem te wi l len
fpyzen. De T a f e l daer g e d e k t z i j n d e , zette
men z i eh daer aen te ecten , en naderband
l lcrk te dr inken. De n Bacha aen den
V o r f t midl e rwy l e noch gc f t adi g betuigende
zi jn v r i end f cha p , en de v r e u g d e , wel k
h y g e v o e l d e , dat hem de V o r f t d'eere gedaen
hadde tot zijnen Hu i z e te komen.
D e Ma e l t y d geeindigt z i jnd e , wi ldede n
Vorfl: wederkeeren , maer wi e rd zeer ver -
baeft, ziende dat men hem v a ß h i c l d , z e g -
g e n d e , dat hy een gevangen Ma n was :
h y wi lde z i eh te weer ftellen, d o c h t e v e r -
geefs 5 d ewy l c d o o r menigte van des Bacha's
Dienaren wa s omr i n g t ; de we l k e
hem, op bevcl des Bacha s, haer Mc e f t e r ,
geleiden na een T o o r c n , vier of v y f my -
Icn van daer gelegen. Eeni g e van des V o r -
ftens bedienden ontvlucht z i jnde , bragten
de droevige boodf chap aen de Vor f t inne ;
de we lke daerom de mo e d niet geheel liet
zakken , maer op middelen bedacht wa s ,
om haer Ma n tc redden : zy fteeg dan des
nachts te Pae rd , met z e f t ig Ru i t e r s , en
tot den T o o r e n genaderd z i jnde , en de
Wa c h t overwonnen hebbende , brakcn zy
d e Po o r t op , en deden den V o r f t op een
Paerd zitten : eer den Batha hier van kennifle
had gekregen , waren zy nii reeds
verre v o o r t gegaen. De z e t y d i n g kon met
minder als doodel j jk zi jn v o o r den Bacha
had , dat den l ' r ince zijn g e v angen
was : en wanneer den Gr o o c en He e r
belaft h a d d e , dat men hem des Vo r f t e n
hooft z oude zenden ; den Bacha zulks niet
konde leveren , liet men h em daer v o o r
onthoolden ; gel i jk men aen zulke Me n -
fchen, in die L a n d e n , g ewo o n i s t e d o e n .
Chanaz-arkan , en zijn Vor f t inne , achtende
> dat het veiliger zoude we z en in
Gakec, als Bachackouck. '> en dat den K o -
nink van Perf ien de zaek mi f fchien niec
ZOO h o o g zoude opnemen , als hy hem
maer eenige erkenteniffe z oude doen : zy
fingen dan we d e r omd e rwa e r t s ; ma e r v onicn
de zaken niet in dien ftaet, welken zy
z i eh hadden ingebeeld 5 want na dat de
Va d e r wa s over leden , had z i jn jonger
Brocder Gurgumkan * het Oppe r -be f t i e r * Andsis
\"inTeflps bckomen , op voorwa e rden, dat
hy ChamMr k an z oude beoorlogen ; maer
de Broeder l i jke l icfde w o r d o n d e r d e G e o r -
gianen werkf tel l iger g ema e k t , a l s o n d e r d e
Perfianen. Curgumka» g a f zijn Broedc r
dan te k ennen, wa t laft hem gegeven wa s ,
en raede hem z i eh t 'onthouden in het gebergt
e.
Den Konink wierde de z e Broederüjken
handel aengediend , door de Ge o r g i ane n
z e l f , de we lke de Perfianen tot z i eh t rckken
, met middelen b e q iuem om een ftaet
onder z i eh z e l f te verdeelen, 't welk di k -
wils is gcbleckcn onder dat V o l k , wa n -
neer hare Vo i f t c n z i eh acnbiedende om
haer de He e r f eha p p y e der Perfianen t 'onctrekken,
zulks door de loont rekkende ve r -
fpieders der Perfianen is b e l e t , z e g g ende ,
it z y des Vo r f t en Dienaers wa r e n , d o c h
op voorwa e rden , dat des Koninks belangen
niet wierden v e r d r u k t .
Den Ko n i nk dan , oordeelende dat het
t y d was om tot de Wa p e n e n te komen ,
om de z e Vo r f t en hare magt tc benemen , j r)fze
zond een k r y g s - l e g e r na Cakei, en dede
een Kau beve f t igen, in de He e r f ching e van
dieplaets, zonde r iecs aen ^Chana^arkM te
können doen , als hem in het gebergte be- gcnoemc,
zettcn , om hem alle hulpmiddelen af te
fnyden ; waer door dezen Vo r f t z i eh t 'ec - nacm byde
nemael verlegen vond : w a n t , z iende dat
zijn Broede r z i eh tegens zijn v e rwa cht ing »is dcp«-
ftil hi e ld, nam hy zijn toevlueht tot hun-^^c j^^r
ne Tz a e r f e h e Majef tei ten van Ä w W ,
haer biddende , hem ui t zi jn gevankeni f fe en'andcie
tc willen verloflen : wa e r op die zeven
duizend Mannen , ten deele Kozakken , .Mahometen
deele Ru i f en , zond ; de we l k e , in
weerwil der Perf iaenfche Wa c h t e n , de iiiu.' d1c1.1i
V o r f t , als ook de Vo r f t i n n e , ont z e t t eden;
hen gcleidende na de Stad ^ ß r a k a » ; alwaer
z i eh als no ch onthouden , ter oor za- ge»cn,
ke
T A R T A R Y E .
ke van de v e rwe r r ing e , die in dat R y k te- g e nwo o r d i g zes ; Ha^i heef t
g enwo o rd i g is. Du s verre gemelc' : Be.
Ichryvinge.
D e He e r J^Fi/lem Ilufei , voor z i t t ent
Raeds-heer van de T u r k l c h e n Hande l tot
Loftdo» , en nu op reis , als Af g e z a n t
na Konjiantinopole» , wegens Ha e r Brittannifehe
Majef tei ten , heef t m y , wanneer
ik het Ge z ant f chap aen Ko n i n k Wä .
Um, en Koning in , af t c idc , dub.
beld gegeven van een B r i e f , die aen henij
uit Erx^rum , in Perfien , was gefchreven;
b y den Ri d d e r Gamalid Nachtegael, den
eerften January , zefticn honderd acht en
tachentig; we l k e , vermids daer in g ewa g
Word gemaekt van de Gcor g i a enf che Pr incen
en de L e i g T a r t e r s , hier hebbe doen
volgcn.
D e ü v e r f t e van d e j e z u i t e n de z e r Stad,
is nu ver t rokken na Shamakej , om aldaer
te ontmoeten zeker Chr i ß en Ko o pma n ,
gaende na , de we l k e , me t my fprekende
, heef t b e l o o f t , z i eh net t 'onde r -
flaen, aengaende die W e g of Re i s j en ik
ben v c r z cke r t , dat hy dac rom zal aenhouden
, om het gemak van haer zendingen
, door het my d en van z o o langen
R e i z e by Ze e ; waer over zy gemeenl i j k
klagen.
Aengaende de L e i g Ta r t e r s , wy houdeii
ze te zijn van de zelve aerd , als die
van Crtm , maer een weinig verder ui tge -
breid , na 't gebergte van Georgia , en de
grenzen van Per f ia, daer t e g enwo o rdi g alles
we d e r om in ruf t i s , de wy l e een Han
onlangs wede r om is aengcfteld , in Teßis ,
op Wiens a ennade r ing, met dr ie andere
Hans, den ouden Ha» geweken h e e f t , na
den Han van Bofch a Chooks , zonde r eenig
tegen weer .
Den nieuwen Ha f t , by het aenvaerden
van de He e r f e h a p p y e , heef t be tuigt zijn
hooge aeht ing v o o r het Chr i f t en G e l o o f ,
door het verkiezen van een Gr i e k f chen Bi f -
fchop , tot zi jn Capellaen , en het dagelijks
ver f chynen in de Mi s ; waer door hy
zieh grootel i jks heef t b e i c h e rmt , in de
gcnegentheit van het V o l k ; 'c welk haer
voorigen He e r anderzins z o o dra niet z o u -
de hebben vergeten.
_ Een ander Br i e f van den zelven He e r ,
uit Er¡:.rum , getekent den dertienden Ap
r i l , zefticn honde rd en negen cn tachent
ig , meld , dat de Tar tar s van Vfebeg ,
hadden ge f t roopt aen de Kuf t van Maznandran,
en geplonderd de Stad Meshad en!
v.'ord g e z c g t , dat al de Gcor g i a enf che
Pr incen zi jn v e r e eni g t , ten beften van den
ouden Han , wi l lende of t rachtende hem
in zijn He e r f eha p p y e van Teflis te hebben
herftcld; daer de Ko n i n k van Perfien te-
1S7
met een bezetting
van v y f dui z end man : docnde de
Tartaren van Lekc) of Leig , g eduur i g invallen
in haer L a n c i ; z o o dat de Perf ianen
dit Jaer zullen we r k v inden, ten z y de z a -
ken worden b y g e l c g t ; 't we lk wa e r f chynl
i jk is , dat zal gc f cbi eden.
Vader u^ngelw de la Brcjfe , in z i j n
Boek Ga^o-Phylacmm Lingu<i Perfarmt
genaemt , fprcckt van de Ge o r g i e r s als
Voigt.
Die Vo l k heef t geen andere gocde eigcnfchap
, als de welgemaekthei t en f ehoonheit
van \ Li c h a em; wa e r om, o f zy fehoon
Griekfche o f Armc n i f e h e Chr i f t enen z i jn,
ZOO Word 'er fteeds een groot aenral Sl a v c o
van beide kunne ui t hen na P e r z c n e n T u r -
kye v c r voe id : en is al de t c g e nwo o r d i g e
f choonhei t , onder de Perzen , ui t da t
V o lk her gekomen , cn gcfprooten : wa n t
hoe heflijk van gedaent e de oude Perfianen
zijn g ewe e f t , kan men zien aen het V o l k
in Perfien , Gaures of Guerbres g ena emt ,
aenbidders van het V u u r ; we l k e n i e t , als
in eigen g e f l a c h t , t roi iwen , die de lelijkheit
der Ap e n gelijk zi jn.
Zeker Hol lande r , wiens Re i s - b e f e h i y -
ving van z i jn t o c h t , tulTchen Smtrna en
/Jpaha», noch ong edrukt onder my beruf t ,
bericht van de Gaures, of oude Pe r f i a -
n . als volgt :
D e Gaueren of Games in P e r f i c f f , z i jnde
de oude Perfianen , worden nu me e f t
armelijk gehouden : het meerendeel er -
neren z i eh met de Hoveni e r inge en L a n d -
bouw ; hebbende de kledercn al temacl
in een g eda ent e , de Mannen gaen me t
een dui f ter Fi l jemor te Tu l b a n d , en een
langen dui f teren en bruinen R o k , cn
de V r o üwe n met een band van gcele v e r w
aen het h o o f c , doende die tot de A erde
toe hangen ; hebben een g r o o t duifter
klced aen het l i j f , en een groote w y d e
broek , die haer tot de voetcn hangt ;
z y gaen me t het aengezicht b l o o t , en
een bruinacht i^e v e rw , wo o -
nendc meef t omt r ent Teflts, de Ho o f r - f t a d
van Gorgißan , en voor t s op het L a n d :
haer Ge l o o f dan is, in een Prophc c t Ehrahtm,
o(Siru4tis, by haer genaemt , dac
g c z e g t i s , Ziel van V u u r ; z ommi g e hebben
daer van g e f chr e v en, dat z y het V u u r
ibidden , dat twy f c l a c h t i g is b y veele ,
doch het is wa e r , dat een zeker V u u r by
haer in groote wae rde wo r d g ehouden ,
vermids zy z e g g c n , dat als hären Prophc c t
gebooren wi e rd , de Go d d e l i j k e ftemme
zeide , dat een Prophc c t moe f t gebooren
worden, die geheel Per f ien z o u d e beheerfchen
: den Konink van Perfien die ter
ooren k omcnde , g e b o o d dat men alle
Y y y zwa n -
f |
A -