8C)6 N O
veelmael aen de Ou d e r s van ac m a n we
der ge f chenken , zoo ze her können doen
ZOO veel omt r e n t als de Rh e e t j e s > die ze
voor hare Do c h t e r s ontfangen h e b b c n ,
wa e r dig ge f chat zijn , en de z e gefchenken
worden gcvoe rd op twi n t i g , de r t ig j
meer Sleetjes, bedekt mec R h c e n , en andere
O R D en O O S T
d e Ma n w e . hebbcn ( r e i z e n d e een ii^emdc.,r m„ ie^tj zziijjnn ggce--
wi ldeDi e r en-ve l l en. Z y h o u d e n cwe e
o f drie Vr o uwe n , elk na zijn believen ,
en h y betalen kan : de R y k f t e wel v y f o f
zes. Zy flapen by hare Vr o uwe n me t
beurten. Wa n n e e r ze op andere plaeczen
vertrekken , a l zooz e geen blyvende ftede
hcbben , z o o nemen zy alle hare Tc n t e n
en Meubelen me d e , en de SI e e t j e s , daer
hare Tencen en Hu i s r a e d op i eggen, noe -
men zy onreine Steeden. "Wanneer z y d c s
avonds ter plac :tze k ome n daer z y vernachten
willen , ZOO moeten de Vr o uwe n de
Tenten opz e t t en , en hout gercet liakken,
om hun v u u r in de Te n t e n te flooken, en
hare k o f t by te bereiden : 't eerfte brandende
h o u t brengen zy onde r hare SIeetjes
. en Zoo worden die gereinigt j en reinigen
z i e h zelven me d e , me t lieE gaen
verfeheide malen Over *c v u u r . Wa n n e e r
b y haer een Vr o uw van 't Ki n d b e v a i t ,
ZOO brengen ze h e t Ki n d uit de T e n t ,
en we rpen he t in d e S n e e uw voor e cnkl e i -
n e t y d , h e t zelve daer me d e f c h o o n wa f -
fchende. De namen van h a r e Kinderen
geven ze z e l f . en dat n j 't geen haer eerft
o n t m o e t , of d a e r z e eerft op zouden mö -
gen z i e n : de namen van Zo o n s zijn NoxskfyOpothe^
Goos, Oiyünay, Pdko, enz .
Zoo wanneer da t onde r haer krakeel
v a l t , of cenig onde r zoek van zaken te
doen zy , 't zy da t ze malkander t ' o n .
recht be f chuldigen , of z o o ' e r iets ge f tolen
is , ZOO vergaderen zy by een
l l a c h t , ) die wo r d aen de ISoomen gehangen
, me t het geene da t hy hc c fi , z o o
B y l , B o o g , P y l , Mc 5 , cn een R h c c ,
inet het Sleetjc i en als hy al hangende
droog IS, en d i t 'er maer alleen her g e -
becnteover b l y f t . zoo v o e r c n z e d i c i n e t
zieh , waer ze reizen , op haer SIeetjes ,
b y hare Af g o d e n , welke van T i n , Ko o -
p e r , cn Lo o t zijn gemackt i o o k van
H o u t ; de zelve worden dan by haer gee
e r d , als hare Al g o d e n zelf. Wa n n e e r
lets weg r a e k t , ol gcBoolen Wo r d , of d a t
liaer l amme Rh c e t j c s van ande re worde n
weg gcdrcvcn , of zoo' e r iemand ziek is
cn da t men twy l e l d o f h y fterven z a i , of
leis vcrlooren is; ook z o o z e iiacr Be s r a e f -
plaetzcn , of Af g o d e n komen tc befteelen,
moet haer To o v e n a t r me t zijn T o o -
verye we t en te zeggen , of radcn , wi e
ziiiks heeJt gedacn , of wat van de zake
zy. Op de zclldc wy z e als dit zwecren
en (teeken van Meifen t o c g a e t , z o o T o o -
vercn , of liever voorzeggcn zy ; me d e
door he t hakken de r takken van Boomen,
die zy dan op 'i wa t e r , of des Wi n t e r s
te middcn in 't Ys zelten , waer rondsom
z y haer we r k doen , cn nemen dan een
Houw-mes , of P y l , in de hand , ma -
kende veel mi sba e rme t fpringen en f chr e euwen
, t r ommc l e n d e op cen klein T r o m -
meltje ; waer na de Wa e r z cgge r zieh da n
ook me d e d a p p c r in 't l y f fteckt: vecle
Sxmojcdin ftaen r o n d s om liem , van - c l i j -
ken te fciireeuwen. De Toovcna c r ziel,
dus q u e t z e n d e , valt al fpr ingendc in
z v v ym; en na een wy l gelegen te hebbcn,
gciijk als uit den llaep o p r y z c n d c , begint
van ailc de voorga ende zaken als te waer™
. . . g . « . . . . , »J, o y „ n , en zz ee g g ee n ;; een dii tt iiss dee ggeeaacchit f t e Wa e r z e g -
zweeren dan by de neuzen van Beeren , ¡gery by hacr : kleine, dingen wo r d e n de
' ' " ' • | « ' » " « g e ¡ n g e n me t m m d i moeiten g e !
Sprack n o eme n , w e l k e z y i n ' t p l e e g t , cn o n d c r z o c h t ; d o c h n i e t z f n
Sneeuw me t de neus ftecken . cn kulTen : j de r Toove r en op hacr „ i z e . ci é z o í
d e wcgen ^ e ze dan r j z e n , bcde eken ^der a f h o uwe n v L Boomen 11 b ™
z e me t Me f f i n , dot iwendc ook de Me f f i n (Te n t s , of ,„ de Stooven l í e n " T n d
m haré mo n d e n , al bippelcnde en fpr i n- z ommi g e Chr . f t cncn , die acn 1 er v 1-
gende ook roepende , cn f chr e cuwendc ! t y d s ais aen den Diiivel raed vraecn en
ais dolle Me n f c h e n ,, z eggend e dUaUeCrl bUyy >, daer doo r haer verlooren , o f g f i l o o l ñ
^ ^ ik in eenige de r v o o r n o emd e zaken
f c h u l d i g ben , da t my als dan onz e C o -
den ZOO mögen martelizeeren , en f n y .
den ; en by deze Ee d - zwe e r i n g e worde n
ze by de Ruf f en g e l o o f r j en die wo r d gedaen
i n ' t byz i jn van de aenzienlijkfteLieden
di e o n d e r haer gekoor en wo r d e n ; cn
wat Samojeed op de z e wy z e n i e twi l zwecren
, di e wo r d als dan b e f c h i i i d i g t , en
voor de mi sdade r gelioudcn. Wa t Samo.
jeden dat 'er fterven uit de Aenzienlijkfte ,
o f Toovcna e r s , die ze q n d e r hacr geflacht
gocderen , zoekcn wede r re kryg°n. " Zy
reizen me t haer Rhc c t j e s en siecdcn acn
Itaende wa t e r c n , om Vi f ch te vangcn j
als me d e Ga n z e n en En d - v o g e l s , die'^in'c
ruiden zijn , welke zy als don inzoiucn .
en me t menigt e acn de RufTchcn v e i k o o -
pen.
Voor veertig J a r en is "er cen Samojeed
geweeft, genacmt Coeie, die vyf r ig Vi o u -
wen haddc , en by di e Vr o uwe n zevcntig
levendige Zo o n s , behalvcn noch menigt e
van Do c h t e r c n . Ha c r mceftc r y k d om b e -
ftaet
R T
die zommige
T A
ftaet in t amme Rhc c t j e s
over de v y f t i g , z e f t i g . j a h o n d e r d , du"
A R V E . 8 9 7
Vr o uwe n , of meer : trouwen alle in haec
eigen g e f l a c h t : de Zoon t r o uwt aen zijn
St i c f -moede r . Ha e r R y k d o m b c f t a e t i n
Rh e c n e n , die ze in hec Wi l d vangen, en
op de J a c h t ga ende , wo r d de buit gcdeelt,
onder de g e t r o uwd c Ma n n e n , en de We -
duwenaers j maer de J o n gma n s hebben
geen dcel daer in.
Acngacndc Nuva Zemln, z o o meenen
zend , c a m e e r . hebben , da c r z c by wy -
len cen van (lachten , cen O f f e r , als wanneer
zy het vlccfch mec malkander cetcn ,
maer het hoof t hangen ze aen een Bo om,
•t we l k , ZOO zy zeggen , voor hacr tot
G o d t bid.
de Riiifcn da t het een Eiland is : h e t
ftrckt zieh v o o r b y de Ri v i c r Oby, en kan
B E S C H R Y V I N G E
men van de mond van de Oby , op 't g j -
bergtc , by holder w e d e r , he t La n d van
Fan de Samojeden , No v a Zemla , en de
Nova Zemla dwa r s tegen ovcr z i e n , of
Zee-kxß , of by de W O b y ,
ten minften de Voor-eilanden daer van.
Z.00 m w» ^ker Iher , die mich tot
TuiTchcn de Oby en Nova Zemla , ZOO
Archangel had opgehotiden, toegekomen is.
verre als de Zee b y de Riiflen bckent i s ,
Ozoude he t fchier altoos vol Ys zijn , z o o ^ P hec Ei l and Camnoor Caninoor , m in ae de
dat die Zee niet wel kan bevaren worden ,
I Kaert genaerot Candenoes.Candenoes, wo wo o o --
als alletn des Z ome r s , en da t be f t mec
ncn n omt r ent honde rd Hui Hui sge sge z z in-inncn
Jol l en, of kleine Va e r tuigcn, omt r e n t de
dat Samojeden zijn ; maer hare Rh e c -
' mo n d van de Rivi e r en. De Ru f l e n noe -
men deze Zee Ob¡koy More, of de Ob f c h e
Zee.
Aengaende het Fremm, of de engt e
iigats, zeggen ze da t aldaer altoos geen
ert is wc g t n s het Y s ; en als daer d o o r
word gevaren , doet men zulks me t Cardat
Ru i f c h e Schepen z i j n , of J o l -
len.
Van de RuiTche Ku f t längs Waigats,
kan men tc La n d e aen de Oby qualijk k o -
men , wegens de menigvuldige Mo e -
raíTchen ; en of fchoon de Oby des Z o -
o n t d o o i t , ZOO is 'er d o c h a l t y d
geen vaert in de Ob f c h e Z e e , en is des
Winters aldaer eenige t y d lang j geen
dag. No c h z i j n ' e r aen de Ku f t van de
Ob f c h e Ze e , v o o r b y de Rivi e r 0 ¿ j , v e r -
fcheide groot e Rivieren , di e daer in ha r e
uitwateringe , en alle hare oor fpronk u i r
de Stee^i in Ta r t a ryen> hebbcn. De eerfte
Rivicr na de Oby is genaemt fenifea ,áoc]\
in de gcmcene Kaericn qualijk genoemr
Tenefiia ; zijnde een groot e Ri v i e r : daer
na volgt de Rivi e r Pcejina , ofPiaßda, ia
de Kaerten mede qualijk genocmt Peißda:
daer na de Rivi e r Leen , oí Lena, daer
de befte en groot f t e Zabelen vallen , zijnde
me de een groot e Ri v i e r : daer na volgt
de Rivi e r Soban,e , of Sabacßa ; en daer
na Coltmn , die beide me de redeüjk grooc
zijn. Na deze zijn 'er noch wel me e r , d o c h
alle niet bckent ; zijnde het van IVaigAts af,
tot h i e r e n t o e , des Wi n t e r s onve rdr a egijk
hären Go d s d i e n f t het me e f t c n a c h t e n , zijn
Toovcna e r s . Zy zijn voorts wilde Me n -
fchen , en onde rhoudcn zieh mec vocdzel
ais de Becftcn. Zy hebben fchier gccne
Oppcrhoofdigheic onder z i e h , cn he e f c ; i ^
i c i c r cen onde t hen bykans ovenvcel t e : d a t K.7thay, oí Sm.
k o u t . Ae n wat Ko n i n k r y k die La n d
grenft, weet men ni e t ; maer men zegr,
[ K.ithay , of Sina een wa rm La n d i s ,
nen , daer in voor dezen hare R y k d o m
beftond , zijn alle geftorven. De meefte
Samojeden woonen v o o r b y de Rivi e r Pet.
ßer , na Waigan t o e . en v o o r b y íVaigm,
längs de Z c e - k u f t , t o t z o o verre als die
Landftreek bekent is. Zy ont houden zieh
me c f t Qmttcnt de uicgangcn van de R i -
vieren , woonende alzoo omt r e n t de mo n -
den van alle de Rivi e t en die uit de Steep
of Wo e f t y n e , doo r Siberie» in de O b -
fche Zee , e n v e r d e r , de welke i n ' t algemeen
wcl de Ys - z e e ma g genaemt worden,
loopen. Zy zijn van verfcheide aert
en hebben verfcheide benamingen , gelijk
de Ta r t e r s . De Samojedi» , de welke van
Petfier af t o t de Rivi c r Oby, längs de
Zce-kuft woonen , worden maer enkel
Samojeden g e n o emt : die van de Rivi e r O.
h j af woonen , vorder op , worden genaemt
Oßaki Samojeden : daer na volgen
de Tmmcß Samojeden , die grooter van
ecdaente zijn , als alle andere : daer -
volgen de Jouk^geri Samojeden , en v
der noch ande re , Wiens namen onbckend
zijn. I edc r aert fpreekc zijn bezon-
. Reg«. d e r cTa c l ; maer haer Go d s d i c n f t en * Beftieringe
is algemecn. Zy gclooyen aen
cenen To o v e n a e r , die zy zeggen da t voor
ontallijke Jaren in den Heme l zoude opgenomen
zi)n. Ha e r Le e r a e r s . of die zy tot
z c e e n Ais ze verfchiiíen o n d e r ma l k a n - ' waer uit men a fme t en k a n , hoe verre d a t
d e i n bekomcn , die fiiffcn zy mec Boog het noch van daer Ieggen moirt. Du s ve r -
en l 'vl Zv nemen een , twe e , en d n c • rc die b e n c h t .
' ' \ X x x x x De
1 • ¡-»v
h .
i l '