7 0 8 N o o R D
d o o r d e Rivier y ^ a rm« mct de Indi fche
Oceeii» vereenigt wierde : zomcnige door
deß Poel Aimps , met de Zwar te Zce.
Z y verbeeld mec harengelieelenomtrek,
volgens gevoelen der oiiden , een Ae l swy -
z e g e f i a l t c , en is als een Me i r , rondsom
mcr Landen bcflooten , wacrom de Ar a -
biercn deze ZztBaktr Corfum, da t i s , bcflooten
Z c e , noemen.
Otiarhu 2 c g c , dc z e Ze e in het Zuiden
naeuwlijks vier vademen diep te zijn , 00k
klacr en wi tacht ig water te iiebben j maer
het over ige zcer diep , en zwarter als Pi k
te zijn. Z o o Strai», Km-tini , en Enfia,
chini zeggen , word zy door vloeden of
getyden heen en weer g edr e v en, en bewoogen.
Z y i s , volgens Mela , wo e f t , wi ld ,
en voi Zee-gedrogten.
E n voigens Dhujifm, door zeker Vr o u -
welijk Spook , dat daer verfcheen , verwonderlijk
, dat» i choon het in duizenderleye
gedaente veranderd , evenwe! op
een ecnige Ezel s -voct voor t g ing t zy
nocmdc het Hck'^te , wanneer hec zKh des
nachts vertoondc.
Dacr in houden Zaimen , Steuren , en
Zee-honden. Oo k is'cr een Z e e - h o n d ,
van vier voeten , l angwe rpi g , eo geheel
zonder uitgcdrukte geftalte van h o o f t , gevangen
, die ganfcli tot Smeer en Ol y e
verging , als Scatiger gctuigt .
Haer water is in hec fcheppcn , by
iexAHder de Crom , Pompejus, en f^tyro,
zoet bevonden , als SoUhhs f c h r y f t ; maer
dat logent ^ovius, en fohaa de Pers.
D e nieuwe Schryvers hebben aen dc z e
Zce veel namen van de omleggcndc plactzcngegeven.
In de zelvc Zce leggen zeer veelc Ei landen
) de zommige zijn onbewoont , van
welke de oi iden, een > onder anderen gedenken
, op de lengte van v y f en zevent i g
graden, en op de breete van twee en veert
ig g r aden, mttmmcTaika, dat vrucht -
is, zonder queking, en alderJei Gr a -
op, 6. ' ' nen en Boom-vruchten in overvloed heeftj
f'o'- maer de Gebuur -volken houden het voor
cen onbehoorlijk werk , en Ke r k - r o o f ,
het geen aldaer gewaflchen is , aen te raken,
d ewy l zy het houden der Godenipys
te zijn > en voor den Goden te
moeten bewacrt worden. In deze Z e ewa -
ren veele grootfe en kleine Rivieren iiitftortende.
Straho z e g t , wanneer men in de Kafpi -
fche Ze e v a e r t , heef t men op de rechter
hand de Scphen , di cht aen de Ettroptrs
, en de Sayamaten zijn titfTchen den
Tma!s en deze Z e e , we z ende de meefte
Nsmadersy of omzwc rvende Vee-hoeders.
e n 0 0 S T
O p de iinker hand , na' t Oo f t en, zijn de
Scjthe» NoTiMden, die tot acn de Ool l - z e e
en Indièn ftrekken.
D e oude Gr i ekf che Schryycr s hebben
al de Noorde r Volken in 't algemeen Sc-tihe
» enCelto-Sc^ie» genoemt- niaerdi e
noch voor hen zijn geweeft , hebben de
Noorder Volken verdeilt , en de geenen
die boven de Zwar te Zee en Adriacifche
Zeewoonen, i ^ o - W , dac zijn Bovenmoren
, cn Sauramaten , en ^rijma/bers ;
en die over de Kafpi f che Ze e zich ^ h i e l -
den. zommigen Sacers, en zommige Miiffageters
genacmt.
NahetgevoelenderoudeGriekcn, wierden
, volgens Strabo , de bekende Volken
na 't No o r d e n , met ceri eenigen naem van
Siythen, oìNamadetty als Homeer getuigr,
genaemt ; maer namaels, als de We f t e r -
deelen bekent wierden , wierden die Cehen
en Iheren, of met een eenigen naem Celu
Iheren , en Celto-Scphen genaemt.
a s t r a k a n . MEn z e g t , dat 4firak.an we l c c f
lag aen de We f t z y d e van de
r o i g a , waer omtrent een Vo l k
woonde, O^az^ri, of ook wel by Ma h o -
metanen^/c iajwr en Gerg4m genaemt. De -
ze Volkeren , volgens bericht van zeeker
Engelfch onbenaemt S c h r y v c r , ove r -
ftroomde als een Beeke , onder de beftiering
van Kei zer fufimus^ al dar wydi l r e k -
kende vaf t Land , dat tuJTchen Sim en de
Borißhenes Icit : vcrova-ende een gedeclte
vanhdien, s,2nkh Bakirie», en Sogdiana:
z y maekte de Perllanen S c l u t b a e r , by
Wien z y doorgacns Tü r k e n genacmt wierden.
^ledriß noemt over al , de Kaipi fche
Zce Bahar Chozar, dat i s , de Ze e Choz^
r , en al het gewef t ten Noorden en
Werten van de Kafpi f che Zee , het Land
-'an Chozar. De z e doet be r i cht , dat de
-erblyf-plaetze van den Prins van Chozar ,
niet verre boven de mond van de Fblga
w a s , dien de Tar ters -íííibff/noemen, wel -
ke naem men houde afgeleit te zijn van
^tila y de vermaerde Konink der Humen-,
zijnde ^Un s genaemt in het verhael der
Gezanten , die door den Ke i z e r fnfiims
aen die Grooten Chaca» der Türken , di e
in 't Ooi len zijn v e r b l y f h a d , gezonden
waren.
Aledriß, en zijne verkor ter , by de Latynen
met den naem van Nnbitnfer Landbefchryver
bekent , me!t , dat de Chozart
verfcheide Steden bewoonden , maer dat
de Hoof t - f tad was de Stad van Athel^ dat
zkan , en verklierd> d a r z y door
deze
T A R T .
deze Ri v i e r gedeild wa s , zijnde het voor -
niemfte en grootfte gedeelte aen de We f t
z y d e , cn dat het aen de Oo f t z y d e allcenlijk
door cen gering ilag van Vo l k bewoor.t
wierd. Hier was een plaets van grooten
Hande l ; maer 't geen de plaets van meer
belang maekte, was de vryhei t van alderhandc
Godsdi cnf t : want Jooden, Chr i f tenen,
Mahometanen, en Af godi f t en, wierden'er
gelijkelijk en gezamentlijk geduld ,
welk- men houde zeker zamcnfpraek veroorzaekt
te hebben, tuflchen e enj o odf che
Rabbin, en tuflchen den Konink van Chozar.
De z e Stad word g e z e i t , te hebben
uitgeftrekt, gelegen längs de Ri v i e r , tot
drie Italiaenfche mylen in de lengtCj en in
de breete na gelang. He t Wer ter gedeelte
was ger terkt , en verciert met Keizerlijke
Paleizen, en verfcheide andere uitftekende
gebouwen.
Naßer Eddin, die op het einde van de
dertiende Ee uw gefchreven heeft , noemt
deze Stad in zijne Geographi fchc Tafelen
BaUfijar , en na hem AMfeda , en plaetzen
beide de zclve op zes en veertig graden
en dertig minuten , Noorder breete 5
doch Oliarius noemt die plaets oud Aßrakan.
T o t Aßrakan is onlangs bevonden, vol -
gens ondervinding eenigcr Hollandfche
Boots-luiden , dat het Kompas twaelf en
cen halve graed Noorder Wef ter ing heef t ,
vcrfchelende met OHarius negen en een
halve g r a e d , lege op zes en veertig graden.
Doch längs de Ri v i e r zelve , boven Afiraka
», en wy k t de Magneet niet meer
als tien , e l f , twa e l f , en dercien grac'
na het Wer ten.
Bewerten u^ßraka» zijn veele Zout -poe-
Icn , wacr uit de Ruf len zeer fchoon en
welriekende Zout halen.
Des nachts word tot Aßrak,a» een groot
Licht op een hoogen To o r en aengerteken,
op da t , ZOO miffchien Chrirten Slavenonder
de Tar ters mogtcn z i j n , in de He ide ,
en Vc lden , daer rondsom , de zclve derwaerts
aen konden vluchten.
D e Stad is nu met een ftecne Mu u r
omkringt , en mec rterke Toorens verzien.
De Nagajen by Aßraksn , liebben geen
vafte plaet s , maer verhuizen na gelegentheit
van We i d e : als dan zetten zy hare
Hutten op Ka r r en, en trekken , gel i jkde
Kalmakktn, zoo met V e e , Keme l , Paerd,
W y f , en Kind , voort 5 hebben echter
hunne bcpaelde omreis-plaetzen, waer biiiten
zy niet reizen. Zy worden z omt y d s ,
doch meert by Wint e r , als de wateren
gevroDzcn z i j n , van vyanden bezocht
R E .
hierom leenen zy des Winter s geweer van
de Ruf len , 't geen des Zomers weder leveren
: geven Schatting , doch weinig ,
aen hunne Tz a e r f chc Ma j eüe i t cn: zijn
goede Zoldaten , en rtaen de RuiTen ten
dienft: können eenige duizcnd Man op de
been brengen. Zy zijn bruin van v e rw 5
dik van l y f j klein van oogen: ecnige hebben
't Ruf l che Ge l o o f acngenomen : dr a -
gen rokken , en mutzen , van Schaepsvel,
het ruig van buiten } maer de V r o u -
wen . die niet ieclijk zijn , wi t te Linne
kieederen, en tippige mutzen : haer Ki n -
ders gaen naek t : de zommige die acn G o d
ofeenige Heiligen belooft z i jn, om hen te
dienen , dragen ringen door de neusgaten,
cn ooren.
D e Stad Aßrakart placht van ouds aen
de vafte Kuf t te l e g g en, na de kant van
de Crim, en is deze Stad van de Cri»ifihe
Tarttrs voor weinig Jaren belegerd g e -
weert, doch manhaftig by de Ruf f che n
befchermt.
Het Tzäe r f chap Aflrakan was van ouds
genacmt Qtrnkan. Me n fpy f t daer veel
R y s , welke uit Perßen wo rd gevoert .
Weinig mylen van Afirakan, op de Folga,
word Zout uit Bergen gedolven. De z e
plaetze placht onder de Pericopenfir, andere
zeggen Nagaifihe Tartaren' , te rtaen »
o f we l onder Vorrten uit liaer gef lacht , en
had t'eeniger t y d zijn eigen Koningen. Zy
is aen de Ruf l che Kroon gehecht in 't Jae r
v y f t i en honderd vier en v y f t i g , door
Tiaer Ivan Vaßlewits , die na het ondcrbrengen
van Xafan , het zelve aengreep ,
en vermeefterde , fchoon de Tar tar i f che
Ruiteren rterk aenvielen , en uitvallen deden:
alles wat in de wapen was wierd daer
binnen ncder gemaekt . De krygs -kne chten
, die toen met hrt deze Stad wonnen ,
waren meert Kozakh» > Z}' heten de Folga
a f , menigte van leedige Schulten z akken,
wonderiijk toegemaekt , waer door d e A -
ßrakanfihe magt verlokt om uit te komen,
z y onderwylen te Land de Stad bcfpronf
:n , en grooten buit behaelde, zoo dat
e Zeilen van Z y d e , en de riemen mec
Zabels wierden bewenden. Di t AßrakaH-'
fche R y k ftrektzich brect e nwy t u i t j had
van ouds Tcele Steden onder z i ch.
T o t Aßrakan ontrtaet z omt yds grootC
Aerdbevirge, gdi jk in 't Jaer zeftienhon»
dcrd acht en zertig daer eene is geweef t ,
die tc gelijk onder 't Pcrfiaenfcn g ebi e d
Zeven Steden we g nam.
Voor weinig Jaren heeft men W y n in
of onder Aßra\an beginnen t epe r z en, wel -
ke wetenfcliap door zeker Hol lände r , van
Oudavater gcbooren, zoo h ymy z e l f heeft
vcrhacld , aldaer is j ebragt en voort ge-
V v v v 5 z s t ,
'i i !
?!
ü i
: