m
6 7 8 N o o R D
uwe IS i a r
't JConinkryke , iraghtati ,
cn de M a g t , k_kßak.,
cn de Hecriijkheir, ^ t i n ,
in Eeuwighe i c , Bo c k a ,
Amen. Ktrdikoe.
Oog-getuigen zeggen my , in Moskott
gezien t c l i cbbcn eenige Af g e z o n d e n c n d e r
Jakutfche Volke r en , ftcrk in getai omtrcnt
v y f c n twi n t i g Ma n , d e z ewa r e n b e -
klccd met Vo g d - v c d e i en r o k k c n , zeer
aerdig g e v b c h t e n , cn gegiert, van alderhand
e ve rwe , en g r o o t e , gefchiktelijk door
malkander gefcliaerr. en me t d u n Ko o p e r -
draed , ge r egenj hebbendc ftukskens van
Spiegel.glas , of kleine Spiegeltjcs , zoi
hier cn dacr tuiTchen de vederen in ge -
heclu , waer mede z y pionkt en. He c was
g r o f e n fterk Ma n - v o l k , bruin vanwc z e n
letal-woorden van de Lami i t f che
. . dat IS , der mke» U'elkeganßh
» Noorden en Noord-ooßen tvoonen ,
gtitaemt Lamuci.
E e r t ,
T w e e ,
D r i e ,
V i e r ,
V y f ,
Z e s ,
Z e v e n ,
A c h t ,
N e g e n ,
T i e n ,
E l f ,
T w a e l f ,
D e r t i e n ,
Veertien ,
V y f t i e n ,
Z e f t i e n ,
Zeventien ,
Achcien ,
Negentien ,
• T w i n t i g ,
D e r t i g ,
V e e r t i g ,
V y f t i g ,
Zeitig ,
Z c v e n t i g ,
T a c h e n t i g ,
N c g e n t i g ,
Honderd ,
Tien honderd of
duizend.
Omun.
Dz,ur.
Ilan.
Dagan.
Tongan.
Nuigun.
I^adan.
D^iabkan.
BzJan.
Ilandz.uin.
DsMrdz.un.
Dz.iako>)dzJa>
^/indzJan.
NodiindzJan.
Diafidiialakan.
Muginaduian.
dz^inlaka...
Digin dz-aa dzJalakan.
Nugm dz,ian diaalakan.
Nadan dz,ìan dzJa/akan.
I
Vz^bkart dzandz^ala- '
kan. ^ ;
Sogufmjugnan dzan
di.alak.an.
Ntema.
DK.an dMlakan nieo
o S T
is een algcmeene n a em. wa e r
mede alle de geweften omt r c nt de Kivier
Lena benacmt worden , fchoon zy ieder
dacr en boven himne byzonde r c benamingen
hebben , waeroni de zclve by my ce
Heid i s , ZOO wel zeer Iioog Noorden , als
met wy t van de Vliet a f : h o e -
wel andere zeggen dat twe e b y z o n d e i e
geweften , als bencden acn de St room
Lena, cn benoorden de u^mur met de naem
van Lenskogo bckcnt z i j n , eik o n d e r b y z o n
dere Gezag-hebbers. De Zee wo r d omtrcnt
deze Rivi c r me d e de Lensh^e Zee
gcnacmt.
Aen de oor fpronk van de Viiet SeUnm,
met wy t van het Mc i r gelegen in
hct weikc zy tcn Zuiden ftort, woonc n
Moegalen , die Üeeds verhuizen ; en om
laeg aen zijn mo n d , Tingoefen , en Vißtrrainen
, die anders me d e Eraren wo r d e n
gcnaemt. TulTciien de Vlict Se/cnjra en
^ « » r wo r d g e z c g t , dat Meiren z i i n , die
wie water gevcn als Me lk , 't gcene zeer
gezond is te dr inken.
jpiei is een Rivi e r . anders genacmt
r,eljoe , welke met wy t van de Zee in de
ivivier Lena ftort. Aen de z y j e dezes R i -
vi e r s , gaet des Wi n t e r s een vuur op , uit
het La n d j d o c h als het Zome r i s , dan
word deze Landf t r e eke met water b e d e k r ,
' t geene van boven de Z^na uic het c ebe rgl
te k omt afzakken , en zelfs o o k die plaetze
, waer des Wi n t e r s z i eh het v u u r ve r .
t o o n t , ZOO dat men als dan die plaetze
niet kan bekennen: wanneer hct water a f -
geloopen i s , en het La n d d r o o g wo r d ,
ZOO ve r toont zieh het v u u r wede rom als
voor heen : wanneer mcn dacr eenig h o u t
omtrcnt l e g t , z o o ve rbr and hct tot koolen
, zonde r ecnige v l ammc , geliik de aenbelegene
Voiken berichten.
Hooger o p g a e n d e , längs deze Rivi e r
f i / e , , rwce dagen reizens, k omt dacr van
de Jinker z y d e een kJeine Rivi e r e invallen,
welke ZOO zout als Pekel i s , körnende uit
een groote Zo u t - b r o n , die aen 't eind op
de kant van dit Rivierkcn opbor r eh , cii
de zclve gehecJ zout maekr. Da e r zct z i e h
mede veci Zo u t aen de Oeve r s , 't scene
alle J a r en van daer weg gehaelt word : die
p u t IS zeer fchoon , zoo wit als ecnie
Sneeuw , verdeeld zieh iti kleine korrelen!
geli;k al5 gekookt Zo u t ; is zoo fchcrp ,
d a t , als de Pekel daer van op het vcl k omt
^ te druipcn , het zclve aenftonds door b y t ,
; en te zamen d o e t t r ekkcn , als of hct van
• vuur verbrand wa s , wezendc anders in 't
ceten zeer fmakelijk en ge zont .
Vier St edekens , o f i i e v e r Vl c k k c n , bezetcn
by h u n n cTz a c r f c h c jMajcfteiten, zijn
aen de Rivi e r Lena gelegen j de gecne die
hct
T A R T
liet mccfl: in ongenade z i j n , acn ' t R u f f c h e
H o f derwaerts gczondcn worden .
A R Y E. « 7 9
f m y t e n , maer zijn niet gevult : de Schictgaten
D e Volkeren die i n ' t Oof t cn en No o r - tot Handdcn
van deze Vliet wooncn , drinken wat
e r , en ceten Vi f ch > Wi l d -we r k , Be e -
ren , Bl anden , Vo g e l s , en wortcls van
Boomen.
D e ^elets Rivi e r heeft zijn naem van het
H o u t , of de Boifchagie daer rondsom ,
dat Spar of Ma f t - b o ome n zijn , is bcwe f -
ten de Ys -ka cp gelegen.
Sereskamen , dat is gezcgt Ovcr-kl'p , is
een plaets aen de Ys - k a e p , alwacr z y op
zijn fmalft is 5 hier worden de Vaertuigen
Over g e h a e l t , om in de Amwßche Ze e gezct
te worden .
D e Inwoonde r s die nacftaen d e Ys-kacp
wooncn , voeden z i eh veel me t Vi f c h v a n
Zee-robben.
B y de Rivieren Anabara en Peßda, niet
verre beweften de Ys-kacp , woonen Vo i -
ken die nu in ftryd tegen malkanderleven.
Seregojof, een plaets in de Na b u u r f c h a p
van de Lena gelegen 3 heeft zijn naem van
den Patriarch Sergiui.
fakmkoy br engt aen hiinue Tz a e r f c h e
Majeftciten veel Schatting op 5 daer valt
veel Z o u t , aen een plaetsjen gcna emt Solvarat,
in wiens }5uurfchap een Klooftcr
l e g t , gcnaemt Spaes.
I n IrkHtskoy is ' t des Zome r s zeer h e e t ,
en des Wi n t e r s zeer k o u t , * deklokf t a e c
des Wi n t e r s zeven uuren des daegs; d o c h
een oog-ge tuigen me int da t dacr niet boven
de vier uuren recht d a g i s ; z o o d a t d e
Zon boven den zicht-einden k omt , we
zcnde geduurende de drie overige uuren
fchemering : in de Stad of het Kafteel is
de Gc z aghebbe r s H u i s , ook de geweer
Kamer cn 't Ra e d - h u i s ; de wa cht h o u d
men in "t S l o t , macr de Zoldaten woone n
buiten ; tc we d e r z y d e is cen Sloboda , of
Voor-ftad ; hier zijn omt r c n t vier h o n -
derd en v y f t i g Hu i z e n , zoo der Burge r s ,
Z o l d a t e n , Go u d - fme d e n , Klecr-makers,
als aldcrhandc Ha n d -we r k e r s : daer is een
K c r k i n d e S t a d , d o c h buiten in de Vo o r -
ftad vier Kerken ; acht h o n d e r d Zoldaten
zoude daer vccltyds in bezetting zijn 5 van
hier worden zy verdeelt en verzonden in
andere kleine plaetzen ; mc n dracgt daer
Sinefche , Moega e l f che en RiiiTche dr agt
o f klceding , d o c h als men ter Kc rke
g a e t , alles op 't Ru f c h . He t Slot heeft
vyf To o r e n s van h o u t , die zeer hoog zijn
met dubbelde wanden om Ac r d e in te
zijn onder tot G e f c h u t , en boven
•geweer daer r o n d s om te Vel-^
duES cn d
ät c<
..,.,, « m etn um dag
utnachts, dclitokmcdceenflj«.
Öfhniin of Athiiiafius Bouton , duiis, onigedooptc , een
oud deftig Man , die omticnt vyftig ]KI in Sibcrien Ujd geweift
, wü vooc «ht JK£ GcMgheBbci tot liVxnskojr,
dewaert vind men veel f choonc kruidcn ,
als Meiraen , T y m , Za i i c , Pi n p c r n e l ,
ook Z o e t - h o u t , cn Rh a b a r b e r , zoo als
zeker Siberifchs batling , die zieh lange
t y d aldaer op had gchouden , my gezcgt
h e e f t, op zijn te rüg k omf t . we z ende zeer
gevallig van daer gekomcn , dat hy di e
zclve dikmael heeft ontgraven en in de
lucht gedroogt j een byzonde re aert aldaer
word gcnaemt Kapoetßeioy , dat i s , Ho e f -
kruid , om dat de bladen ni een Pa e rdc -
hoef ge l i jken; hct ander is gcnaemt Serennovoy
, dat is ZOO veel ge z egt als Steclkruid
, om dat zy lange fteclen , cn lankwerpige
bladcn h e e f t ; de z e is zoo goc d
niet als d e e e r f t e , en zijn wor t eL fpiclitiger.
Kaminke> niet vcr van Irk^dtskoy, is zeer
v a i l , van h o u t , 't is een klein plaetsje ,
twintig of dertig Zoldaten bcwaren deze
Vefting of die Stedeken , onder legt Ge -
f c h u t , en boven zijn Schi e t -ga t en: Bataanskoy
> een plaetsje aldaer naby , is me -
le van h o u t , dit is e c a S t e r k t e , en hier
is een wa cht tot ont z ag . He t Di e r Gemfe
oiKabardien, dat de Mu s k u s h e e f t , v i n d
mcn hier v e e l ; het Mu s k u s groeit in de
N a v e ! , en is goed in de b r o n s t y d 5 de
Inländers alhier moeten de Zabels opbrengen
, cn van honde rd tien ftuks betalen ,
doch de Ru f i e n betalen van d ewa c r d e van
de Zabe l s , maer datze in de kleedercn hebben
g e v o e d e r t , is vry : de Zabel-vangers
worden uitgereed op de vangfl: , zy gacn
als 't Sneeuw week wo r d , da t i s , zeven
wecken voor Paef ch , dan is aldaer de Za -
bel in zijn haair : een van de z e Jägers o n t -
houd z i eh in 't Bo f c h , daer men e e nSt o o f
of Sc h u u r mackt om fpys te k o o k c n ,
zieh te wa rmen , cn te vernachten , tieti
Man ongevaer , gacn te gelijk mec een
weg-wyzer, dievooraen gaet o p d e v a n g f t ;
Oejin is de f p y s en voorracd g e n a cmt , die
men hun mc d e g e e f t : zy worden z omt y d s
van 't wi ld Ge d i c r t e verflonden , en vangcn
aldcrhandc Wi l d , wat htm v o o r k omt .
cn z y können ma g t i g worden.
Kahira o f KMura is een Landftreek omtrcnt
de Rivier Lena, ' tge cn i k i n d eKa e r -
ten niet heb aengewezen, om dat de r e c h -
te plaets my tot noch toe is onbekent .
Sni>era is een Kloof t e r o p ' t vafle L a n d ,
niet verre van de Lena gelegen.
I n de mo n d van de Ri vi e r Lena leggcn
drie Lü a n d e n .
O p de Ri vi e r Lena wo r d zeer veel Stcur
gevangcn. H e t is weinig t y d geledcn , dat
van dacr eenige Ru f f c h e n afgevaren zijn ,
I Tt!