7 ^ 4 N O O R D
In DanjiMskoj, aen de Oc v e r van de
Vliet Tahol, vind men omtrent twee honderd
Paerden , welke dienen om de Vaertuigen
op te trekken.
Omtrent SammArok legt het Land vecltyds
onder v/ater.
Van Teio/dryf t mcn metVaertuigen in
vier dagen tot aen de Ohy.
D e Rivier Objy ter plaetze daer de Iriis
in de zelve ftort, ftroomt in de Oog i l -
maend verre over hec Land , 200 dat
het 00g de bewatering iiiet overzien en
kan.
In 't Voor-jaer is 'er in de Oh byf ter
veel water , doch binnen de t yd van een
Maend zakt liet weder , 200 dat op eenen
dag zomtyds drie o f vier vadem valt : als
men van Tobol na de Ohy zet , dr y f t men
eerft a f , en dan op de Obj körnende, die
200 verre in 't Voor- jaer overftroomt, dat
te midden in , de Oevers op zommige
plaetzen niet te zien zijn , trekt men de
Vaertuigcn op , met touwen die aen takten
van Boomen worden vatV gemaekc j of
wel met werp-ankers.
In SftrgHt, of daer omt r ent , zet mcn
de niaften eerft op , en ilaec men de zei-
Jen aen.
Daer zijn twee plaetslcens, genaemt Berofif,
het eene legt by de Oby , en het andere
aen de Angara , die in 't Baikal uitftort
5 by het laetfte word nu fterk gebouwt ,
en daer z^tten zieh eenige Menlchen ter
w o o n , nede r , om de luftigheit van de
plaets.
Nari», of Narim, is ecn half rond Stedc
ken, aen zeker Oofter-armen Oevervande
Oby, omtrent op v y f en zeftig graden gelegen
, niet zeer w y t van een der Rivieren
Ket, die in de Oby ftort: daer in woojien
omtrent twee honderd Menichen > en
voor bezetting lagen daer onlangs in , omtrent
honderd Ruf lehe Kozakken (aldus
laten zieh de Ruf f che Zoldaten in Siberie»
Hoemen.) He t heeft v y f h o u t e Toorens ,
daer fchict-geweer op i s, en is met Stormpalen
wyder s omzet . De bezetting hout
de omleggende Heidenen in ont z a g , en
dwingenhen, by onwilligheit, Schatting
op te brengen. Hier valt ilecht Koor en,
doch goede Zabel. De Ruften hebben
voor een gebruik , d a t , als de Inländers
haer Jaerlijkfche Schat t ing, die in Pelteryen
beftaet, komen opbrengcn , zy dan
drie dagen op des Keizersnaem onthaclt
worden, en met drank befchonken , behalten
noch eenen dag , die de vierde is,
wanneer zy op de naem van het Ruflehe
Opper-hooft worden bevrolijkt : men
e n O O S T
denWaiwoda, o f h e t Ru f ch Opper -hoof t
althans mede met eenig Peltery te bcfchenken.
Narin woi d gegift afgelegen te zijn van
Tomsks > zeftig m y l ; en van Tomskp na
Keefenets, of Kufnetskoy , word jveder gegift
veercig of v y f t i g niyl te wezen. Va n
^Tomsko te reizen na het gebied van den
Kalmakfchen Prins , Koock. g ena emt , zal
by gis omtrent honderd myl ver zijn.
T o t aen Naria, uit het We f ten körnende,
kan mcn Pacrdcn gebruikenj maer
meer Noord of Ooftwaerts ni e t , om dat
des Zomers de wegen te woeft en onbebaent
zijn , en des Winters daer te veel
Sneeuw valt.
D e Stad Narin word anders genaemt
Pagaia Orda, of veel-verwige plaets.
De groocfte Rivier Ket, of Keti, ( want
daer zijn'er twee van een naem) is fmal , en
zeer fnel loopende j daer zijn veel Oer -hanen,
en Oer-hennen , dezezi jngewoon hun
voedzel in de Boflchen te zoeken , en komen
op g|?ette uuren des da c g s , aen de
Oevcr van de Rivier , ter plaetze , daer
uitftekende wittc Zant-hoofdcn zijn , of
een breede Ocver , ontbloot van gewa s ;
hier eeten zy dan Z a n t , 't geen hun de
maeg goed h o u t , en de fpys in de krop
doet kooken: zoo da t , die dit gevogelte aldaer
fchieten wi l , gemelte t yd moet waernemen
, wanneer zy het Zant nuttigen.
Deze Vog e l s , als het hun t y d van bronzen
i s , en de broey tyd nade r t , verliezen zy
bykans haer gezicht , en zijn dan zeer
licht te fchieten, zoo als oog-getuigen my
hebben verhaelt.
Aen de Oever s van de beide Rivieren
A'« , te weder z y d e , worden Beifen gevonden
, die rood zijn j en goed om te
eeten: aldaer ziet men veel vcrgiftige Slangen
, doch niet zeer groot.
Boven de Stad Keukoy , aen de Oever
van de Oby , en aen de Vl iet Kc:, is een
Kloofter gelegen , aen Smt George tocgewyt
5 en legt weinig Ooftelijker aen de
zelve Vl i e t , het Dorp Worofiikfa. .
Men ziet aen de Oevers der grootfte
Riviere Ket, gelegen omtrent op twee of
drie en zeftig graden , die zeer moeyelijk
wegens zijn kromte , en Eilanden , te bevaren
i s , weinig, of geen Menfchen , als
zoo zomtyds een Oftiak , welke zieh op 't
gezicht van vreemde Menfchen , aenftonts
verbergt. De Oßiakke» . welke
zieh hier ontliouden , hebben een andere
Spraek , als die , welke op de Oby woonen
, doch hunne Afgode r y e is eenerley :
de We g en , zoo wel als de Rivier zijn
geeft hun Brandewyn en Me el weder te j b y de Winter t yd hier onreisbaer : men
rüg > voor een vereering : zy zijn gswoon ! vind daer geen leef cocht , als die men
T A R T A R
ielve v angt , of vift : de Landen te we - ' raftig Land :
Y E. f 6 f
mcn reift hier nooit > o f zelder
zyde de Oe v e r s , zijn längs deze R i - , den met wagcns , maer te v o e t , of met
vier v l a k , bcwaflTen met klein geboomte ,. draeg-paerden en flcden.
en Boflchagie ; zy is zoo krom dat men ! Bezuiden het Vlek Makofskoy » boven
ecn gehecle dag varen k a n , en men des aen de Rivier Ket gelegen, is een ftreek
avonds , ten aenzien der L a n d w e g ,'' Land s , die de Kat^akfche Felden word geweinig
, of niet heeft gevordert : daer na emt , daer een Vleksken is. Di t plaetsvliegen
zeer veel Phazanten, Kor-hoende-, ke word by zommige g e z c g t , op een £ i .
ren, cnz. en in de Bcemden waflen Ae rd- land te leggen.dacr ik echter aen twyfele.
bezien, zwarte Beifen , en roode Ael .
beffen, als ook Brummelcn : doch Vifehryk
en is deze Rivier niet.
TulTchen Ketsk$y, dat zober bevolkt is;
en Makofske, o( Mankofkoy ^ zijn geen
bewoonde plaetzen , maer loutcre Mo e -
railige Wilderniifen : op de Rivieren Ket
oiKcii, die in de ftorten, is het zeer
moeyelijk reizen , mede om dat de zelve
zeer klein en ondiep z i jn, en krom loopen
byzonder de groofte Arm : ook leggen
daer overdwars in 't water, veelc oude on
gevallene Boomen , de welke den Reizigi
hinderen.
Nieuw Ketskoy . dat in 't gezicht van
oud i C « j%l e g t , 't geen vervallen is,.hout
omtrent v y f en twintig Zoldaten tot bezetting,
en daer zijn tien o f twaelf H
2en.
Als men ten einde de Rivier de Ket is
gevaren , en aen het plactsken Mdkoftke
Mankofkoy > Makpske, of Aiakefskago gekomen
, dat tien Huizcn beflaet , die
met Storm-palen omheint zijn , 't geen al
de fterkte is , vind men een Over toom ,
o f Ov e rha e l , daer de laften moeten wor -
den ontfcheept > en alwaer kleine Vaertui -
gen mede worden over Land g e rukt , tot
aen een Vl iet die in de Jenifea ftort. Eer
men tot aen Makofsk« komt , ontmoet
men twee dagen lang , louter Bofch ; dit
een verwinter-plaets is voor de Ruffifche
bezettelingen , die des Zome r s , om ontzag
t e g e v e n , te Landewaert reizen , en
Schatting vorderen. Van deze plaets kan
men reizen in twee of drie dagen tot een
ander Vl e k , daer een fterkte, na de wy z e
van dat L a n d , by is, genaemt
anders mede de Stad Jenifi« gebeten : onderweeg
ontmoet men fchoon Bouw-bnd,
en Dörpen. De Rivier Kerne, of Kern ,
daer omtrent gelegen, is zeer ondiep , en
alzoo men daer gebrek van Vae r , en R y -
tuigen, Pramen, en Brüggen, ook Schippers
en Voer-luiden heef t , zoo valt het 'er
zeer bezwaerlijk te reizen , byzonder als
men fterk is, of veel omf lag by zieh heeft.
In de Herfft-maend hebbe ik van ooggetuigen
verftaen, dat het in dezegewef ten
reets fterk vrieft, en mcn half Oogf t -maend
al Y s begint te zien.
Het is omtrent Makofskf laeg en Moe -
De eene Vl iet Ket word Stara, of oude
Ket gcbynaenn : deze Stroom verändert
vaek van bedde . is voi Eilanden.
De Noordelijkfte Rivier Ket wor d
meeft gebruikt , want zy is de bequaemfte
om te bevaren. Te Landewaerts in ,
Ooft aen, vlocycn deze Rivieren te zaem,
boven de Stad Ketskoy- De Goederen die
na de Rivieren Lena, Arnnr , en
het R y k Sina gaen , moeten längs deze
'weg gevoerd worden.
De Stad Keiskpy zoude , na de Re i z i -
gers melden , acht houte ronde Toorens
hebben.
Zoo de Rivier Ket by femfeisksiy niet in
de Rivier pnijea vloeid , zoo als ik ze
hebbe v e r toont , gelijk de meefte met my
gevoclen , zoo worden de Goederen aldaer
over Land gebragt , en in andere
Schepen gedaen , en zoo voort gevoerd.
Deze Overhael zeggen zommige , dat
binnen de Stad Jenifenkoy is ; andere daer
buiten, en voor het Vlek Mankofkoy : eenige
maken die een vierendcel van een mylgroot,
andere zeer klein , en grooter.
Van deze Vl iet Ket^ oiKetskoy ^ bericht
my een gcloofwaerdig getuigen, als volgt.
De Rivier Ketskoy komt met zijn begin
niet aen de fenifea , nwer heeft zijn oorfpronk
uit een gebergte aen dees zyde der
fenifea , en is op vyf t icn myl van femigh
•aerbaer: daer van daen moet mente Lande
tot Jenifeisksy » o^er veel ongemakkelijke
plaetzen gacn , cnz. Dus verre het
ichriftelijk bericht van gemelte getuigen j
Ike eigene woordcn hebbe willen herhalen,
om de twyfeling die 'er i s . of deze
Vl iet in de Jemjea ftort of niet.
Katayskpy, qÌ K.itaytskago ^ is ecn Stedeken
, bezuiden de Vlieten Rei en Irbit, in' t
hart van Siberien, gelegen. Daer aen legt
een Kaf tcei , dat allcen dient om de wa -
penlooze Inländers te beteugelen. Tuf l chen
deze plaets en het Stedcken Vf a x of
koy , gelegen aen de Vl iet Beleja , die in
de A' jwa ftort, vind men veel fchoone
vlakten , aengename Ve lden, hier en daer
vermakclijke BolTchagien , meeft van Berke
boomen , en andere , niet dicht bezer,
maer zeer dik van ftam : deze Beemden
zijn ZOO fchoon en vruchtbaer , als eiders
in de waereld gevonden können worden ;
D d d d d 5 men
M '1
1 iI! I ' .
' ' - M
I
i r
f