£» , l •
M
ïfe
U. ' i f • '
884 N 0 0 R D
waer zekere T a m r e n woonen , die aende
voorigegelijkzijn, we lke in Dörpe n
deelc zijn. Aldacr längs de Rivier
cn andere Rivi e r cn, woont hec Volk 7"»«-
goeß g e n a cmt , die zicli mei de J a cht en
Vifch-vangft erneeren : hoog van ftal,
bruin van ve rw, d r o o g , als de Indianen:
zijn goede Boog- f chuc t e r s t hebben een
byzonderen Spraek, en dienen verfcheidene
gemaekte Afgodcn : kennen gceri Le t -
teren ; en deze twee opgemelte Volkeren
zijn talryker en ruclitbaerder als alle andere
Siherifche Volkeren van minder naera cn
kracht. Deze alle betalen Schatting J aerlijks
aen het Moskovifche H o f , in Zabel-
Vellen , en andere Pelterye.
I i i dcTungoeß, ofn laeg , bykans aen
d e oorfpronk van de Vliet femfea, of Geinifii
y doen zieh op de Volkeren Brati genaemc,
dat een Veld-volk i s , die Ve e
lioeden. Zy zijn goede Pa e rd- ryde r s , en
Boog-fchucters: hebben grootc kudden ,
Schapen , en ook eenige Paerden. De z e
Brati zijn ve ide e l c , en onderfcheidcn in
Horden en byzonde r e verzamelingen, die
veeleduizendeMenfchen begrypen, ßacnde
ondcr humtTctiJJi, of Koninkskens ,
waer van de zoniinige hunne Tzaerfche
Majefteiten erkennen , en andere vry te
Velde trekken, e nGr a z e n : e e n g r o o t g e -
deeJte is onder de gehoorzaemheit van den
Moegaelfchen Cham Ot^^iroißim gena emt ,
die de naem van de Crooifle d r a e g t ; want
deze heeft zoo veel Horden en Koninkskens
die hem gehoorzamen , dat hy boven
cwee honderd duizend Man te Paerd
te Velde kan iiitruflen : hy hout zieh of
by de Gr ens - f che idinge van Stberie, ei
het Sinefche R y k , buiten de Groot e Mu u r
alwaer de grootc woefte Veldcn een aen
vang nemen.
De Moegalen zijn längs Veld en Rivie.
verfpreid , welke de Sinefche magc niet
200 zeer plagten te ontzien : zomtyd s leven
zy mc t d c Moskovi fche krygs-knechten
in die gewcften in vriendfchap , zoiri'
tyds, in onmin en oorlog , en hebben deze
onlangs aen de Vliet SeUnga een Sterkte
van de zelve naem gebouwt j welke Vlie
bykans Oo i l en We r t geftrekt is. BehaL
ven de gemelte voornaroe Sterkte, zijn'ei
noch andere mindere vaftigheden gefticlit,
cn veele Dörpen aen gebouwt , en bevoikt.
Zoo längs genaemde Ri v i e r , als
omtrent het Me i r Baikal, en dit is liet
einde van Stberie., wanneer men iiit ^ « f .
¡Md. in een rechte ftreek derwaerts reift ;
behalven dat ter zyden a f , na het No o r -
d c n , daer de zeer grootc Rivier de Lm«
en O O S T
Hyperboreifche Ze e j wacr längs, als mede
op de Vlieten die in de zelve Zee uitftorten
, de J a k u ü zieh ophouden , die
een Ta r t e r f ch Volk zijn , en een zeer gebrooke
Ta r t a r i f che Spraek fpreken. De z e
zijn goede Pa e rd- rui t c r s . en onder hun
worden vede duizende Paerdtn gevonden.
Zy erkennen liunne Tz a e r f chc Majefleibetalen
in Zabel-huiden de Schatting.
Jehalven deze J a k f i t i . zijn noch in de
Boifchen cn Wo u d e n . als ook op den uir>
hoek , die gelegen is tufichen de Vliet
mur en Lena , vede mindere Volkeren.
Deze uithoek is cot noch toe o n b e k e n t ,
om dat het Ys niet toe en laec dac de zelve
omvaren word. Op dezen uithoek
woonen verfcheidene Volke r en, en wor -
den aldaer de befteZabel-dierengevangen x
een weg meer als tien dagen ve r , wo f d d e
zelve bewoonc , cn bctreden. Eenigenkr v«,
meenen dat deze hoek vaft La n d i s , en*""™
gehecht aen het Noorde r ^wr ; ; ^ « 5 maer
dit is onzeker, alzoo noch te Wa t e r noch
ce Lande daer een proe f van genomen i s ,
en het einde van de zelve onbekent is,
Vilfchers i of andere , die uit de Rivier
de Lena, by Zome r - t yd varen , komen
zomtyds aen de Wefter-oever van dezen
uithoek , en zoeken aldaer Vi f ch- t anden ;
maer aen de Oo f l e r - o e v e r , of van de zyde
van de Vliet Amur, is de toegank onbekent,
zoo te Wa t e r ais te Laude.
Aen de mo n d van de Rivier de ^ m n r ,
v..e zeer groot i s , woont cen woeft Vo l k ,
GtUh genaemc, dac v e d Beeren en Monden
a e n h o u t , oirj daer dieníl van te trekken.
De z e Vliet flort u i t , in de Or i e n -
taelfche Ze e , en vrieft de z d v e aldaer nicc
- hier is he t c indevan' c5/ ¿ í r r / c ¿ í
R y k van deze kanc, niet verre van de zoo
zeer vermaerde Mu u r , die Sina van Taruryeíá\
úá. De Volkeren die omtrent de
Amar en infiortende Vlicten woonen, e e -
bruiken buiten hun Ve c ook Kamelen :
z y vangen mede Zabel-dieren , cn betalen
daer van Schatting , of aen het Moskovi -
fche R y k , of aen Smu , want zy houden
zieh mengelings op , zoo onder deze
als geene Heerfchappye j en dit is de
reden , waerom heden oneenigheden zijn
rftaen, cuflchen de Moskovicen en Sinezen.
Wy d e r s zijn de geweften hier
rondsom noch niet te recht b e z o c h t , behalven
dac de Moskoviiche krygs-magt
de Rivi e r Amu r zomtyds afgevaren i s ,
toc aen de mond die in de Orientaelfche
Oceaen ilort , in welke Zee vcrfcheide* :
Eilanden z i jn, en na het fchym
T A R T
»en de mond van deze Rivi e r gevonden is
het overblyfzel van een gebrooken Nede r -
lands * Schip , doch waer van daen het
zdve gekomen wa s , is hun onbekenc.
• Indien dit ivaet is, gclyk ik zulks van vetfcheidcne gtluigcn
heb veift«« , «)o kjn het zyn da «en Sch.p «ufftlicii
Kocca en lapjn dooi gcMild »yode, aditei l«o , eu
onittem de mond vïq dra: Riviei is geOtaut cn vetgaen.
S I B E R I E N ,
Door z.eker Hooft-man , àie bj hevel van
z.ijn Tz^erfche Majeflett, ieventJen Jaren
aldaer z^ich opgehouden heefe, ter neder
üeßeld , en aen my overgez-onden , op het
faer^efl.
De Gr enz en en Land- f che idi
tuflchen Rmland en Siberie , ziji
achter het Stedeken Solk.
'twelk drie honde rd mylen vande r / i^o
A R y F.
op eenige honderd r
ßit Aponde
groote Rivier of Kama, (di<
f honde rd mylen wegi lang, onder Katin
¿t yblga v a l t , ) gelegen , en d<
iaecfte RuiTche Stad i s , alwaer z i jnTz a e rfche
Majefteit ook Zo u t niaken laet.
Hier legt een groot St e en-gebc rgt e .
dat omtrent vyfcig mylen breet is , er
van de RulTen Boyes Nice , of Pojoi Semi-
M genaemt word.
Dit gebergte begint van de No o r d f c h e
Ys-zee , cn fcheià RmUnd van Siberie
als ook van Kafan en ^flrakan, en ftrekt
zieh uic tot in MoegaUn tot aen de Zuid
o f l n d i f c h e Zee, en dooi
Katayen, en fcheid ook de Kalmakkfi
O p de Grenzen by deze fteene Bergen
is een enge P a s , daer van de RufTen o[
bevd van zijn Tzaerfche Ma j e f t e i t , fterk'
wacht word gehouden , op dac niemand
van de Ruffcn in Siberie, of uit Siberie in
Jituland , zonder bewilliging van zijn
Tzaerfche Majefteit, zou können komen.
Van de voorfchrevePas des Bergs kernt
men in de cerfte Stad van Siberie, genaemi
Fcrgamia , na de naem van de Rivier
aen welke z y gelogen is.
De twcede Stad is genaemt Apon^oy
de Rivier Apom^oy , in welke aldaer di
vlei.°"ocdRivier yergaturia vloeid.
iciiKim, Dj c r Dp volge de Scad Turnen, dus ge
m«"«« nacmc na de Rivi e r T"««?», in
Dorp en . Rjvi e r ^pofii.oy in vloeid.
Daer na volgt de Hoof c - f t adva n Siberie
, Tobolsky , genaemt na de Rivier Tohol,
die mec de voornoemde Rivieren ir
de groote Rivier I n ü in vloeid.
De Rivier Irtis is byna eene myl breet
kamt uit K.iltnakken en Buliaricn , en vale
lylen in de Ri v
Hier is aen te merken , dat meeft alle
L a n d e n , door welke de Rivier Inü
l o o p t , loc in He r f f t -ma e n d meeft in 't
Water leggcn , tot dat hec Ys door ge -
brooken is.
Aen deze Rivier Inü zijn ook Steden ,
:oo als mede aen de voorfchreve Rivi e -
en , te vinden zijn.
Maer de Rivier Oby , die onder alle in
Siberie de voornaemftc i s , neemc zijn be-
_in van 't Zuiden uic Katayen, en Gr o o t
Moegalen , toc dat hy in de Ys-zee valt,
alwaer men nochtans wegens het vlotte
Land , en veel Eilanden, niet zonder gevaer
kan in varen.
Vermits nu deze Rivier zeer breet i s ,
ZOO vloeyen in de zeive verfcheide andere
tamdijke Rivieren , aen wd k e r monde n
if invloeyingen , verfcheide Steden gebouwt
z i j n , die hunne namen van die Ri -
•ieren hebben : als daer zijn eerft Mangafeé,
àetvjtsàzBerefoa, de Aerde Surgut,
de Vierde Narim , de vyfde Keth, de
zesde Thomskp , met de nacft daer by gelegene
Kiisneett., die de laetfte, en aen de
Ktrgii-en gelegene Grens-ftad is.
Boven de voorfchrevc Rivieren , waer
•oornoemde Steden hunne namen
vloeyen noch eenige andere R i -
de als war wy d e r onder de
de \
hebben,
Thom de Rivier Zultn, die tamelijk grooc
i s , de Rivier Wach, de Rivi e r Menth,
daer de Oby op het fmalfte is, zijnde maer
een half myl breet.
Voorts is noch een an der g ewd d i g groote
Ri v i e r , zoo als de Oi^ , genaemt ^i-Ditis
nifeA , die in de Ys-zee loopt na 't No o r - ; « ^ '
d e n , en k omt op zommige plaetzen z o o i
na aen de Ohy , dat men te Paerd op ecn'^
' ^-reize , van de een tot de ander zoiivantrii.
können komen. De inond of uitgang vanjj'^/u,
deze Rivi e r is zeer diep , zoo dat men
: Oby bevi
groote en zwaer bdadene Schepen.
Aen deze Rivier Jenifea legt voor eerft
de Stad fenifea , daer na Krafnoyar.
De derde Hooft-rivie r , die in de ZeeDi,Lin g«.
word genaemt Lena , aen wiens'"®"
mond de Stad Lin g e b o uwt , daer van ha-Dotp re"
•en naem heeft ; en heeft nevens haer een
inderc Stad Nalin genaemt : als ook noch tcn oabeecn
andere, genaemt Jakutskoy Oo f t r o g . \
Noch is in Siberie een Ho o f t - r i v i e r ,
;enaemc Daursky *, van welke zijn Tzaer- * Amui.
:he Ma j e f tdt s Stadl)»?«/- §, hären naem
heeft : deze Rivier loopt tot in Katayen.
De voorfchreve Stad is de laetfte Stad
Siberie, daer liet Koorei
Jaers ingeoegft wor d
T t t t t 5
tweemad des
voorts voorzie