wm
;ilf
il
6cz N O O R D
z y is f choon , cn ligt ondcr ecnen aengename
en zoete Jucht : dit Landf cha p
heeft men mede gegiert, mc t vede fraeighcden,
en 'er de Steden ^ r c a en ^rabiffun.
gefticht j als me d e ^riar3:,athea , mcc het
tweede Comana, gebeten Chnfa en Cucnfn..
Zoo d a t ' e r zes Steden in d a t c ewe f t waren
g c f l i d l t .
Hec Vierde La n d f c h a p , met de nacm
van Armenie wierd 'er by gedaen , 't geen
echter in 'c eerft , geen Wi n - gewert was
genaemt : het beftond uit He idcnf ch en
Barbariich Vol k
genaemt Trophaei
^fieaena , en
Dioften ftondei
fc lia ppen ^ rme i
wezende eenige plaetzen
, u4nz,erhena , Ophetia,
'ahithenMij, die onder
de twe e eerftc Landwierden
* Biirget- fö»y»/* beftierd : de de rde d o o r e e nGr a e f ,
m«ßer!i,k dc twe e a n d e r e , d o o r § Prißdentcn.
V O L G T
Z E K L II B E R I C H T ,
Op het Landfchap Cj im, e
ge^veften en plaetz.en , in
•van de Kaffifche Zee gelegt
een rerhAcl; wel eer ler ned^ gefteld hj
z-eker En^elfch hrygs-bcAmpte , die onder
de Cr imf c l ie TzmxgevAngenis geweefi,
omtrent dcHjart z,eßien honderd imniig.
d;
E CWwi s e e n k l e r n L a n d , nami j n
I rckeninge omt r e n t twe e honde r d
mylenlang, e n v y f t i gmy i e n breetj
maer wonderlijk Vo l k - r y k , en boven ma -
tcn vruclitbaer , overvloeycnde van Koorn
cn G r a s , en alle andere z'aken , iiitgczondcrd
B r s n d . h o u t , d cwy l c het La n d mecrendeels
vlak z i j n d e , 't zelvenergens voor t -
b r c n g t , als längs d e Z c e - k a n t , van Bakejfiy.
Seray af, tot aen de Stad Crim, 't welk in
voorgaende tyden d eHo o f t - f t a d i s g ewe e f t .
Dit gewei l is door de Zee b y n a geheel
o m r i n g t , allecnlijk twee plaetzen, PcrecopQn
u^rbotka, uitgenomen : het heeft de Zwar-
»Ditwoord te Ze e aen d'eene , en de * Ra t t en- z e e aer
'^'^"dcre z y d e .
rooreenei- By Ptrecop is een enge d o o r g a n g , längs
I S Ss'k'c ' Over de Wo e f t y n e n Ingul, of
zcUeinh« Vngul, men reizen kan na de Meper, Lir.
^"^itit r^^oHwe» , en Rniland.
^bgevoci- Aldaer is een wa t e r , genaemt het ondicpe
, komende uit de Ze e , en lopende
längs de Woeftyne tot aen Perecop, aen de
Weil ten Noordzyde van dc Crim, van
•waer het weder keeid na de zoo genaemde
Ratten-zee.
D e Steden rondsom he t half Eiland
Crim gelegen , aen dc Ze e - k a n t , zijn deze,
Perecop, Cußowa, Crim, Kerfe,
en
en ^ r b i
zyde V3
Ratten-
O O S T
•M we l k e h e f i e l e g t a e n d eNo o r d -
de Crim , tuiTchen de Zwa r t e en
ee, die daer zoo n a b y den ande -
iCII £1JH ; , dat tufll-hen beiden fchier geen
meer La n d is , als de Stad ^ r b o t k a beflact.
De Binncn-landfche Steden zijn K.iraz.
H, Ati^nesh, Mesheiu, en BakeJfaySeray.
Buiten Arbotk-i is een groor Vc l d , v y i .
tigEngelfchemylcnlang, zicJi uitHrckkende
tot aen het ondiepe warer , aiwaer de
Tarters gewoon zijn des Wint e r s ha e rPa e r - '
den te duen bewaren.
Van de Cnm ga ik over tot het klein N. i .
gay, tn^showa aendenZ)««, welkcRiviere
nedervvaerts l o o p t , vmBe a lU-OJ fki r aAoox
een gedeelte van RwUmd, en tiiilchen Roland
en LitrhoHwen, tot aen Pelesboi, twi n -
t ig mylen van de Riv
Het La n d till
ka , is vlak : de Kozakken brengen hai
Vaertiiigen op räderen daer ove r n a d c iTa -
mHjfhcinku , en längs de zelve in de f o l g a ,
waerom die plaetze ook Pereivolog gena emt
Word.
D c Ri v i e r Don loopt tiiffchen het klein
Nagay en de,Woeftyne Jngul of Vnqul,
nederwaerts na Ashnva , en valt cvcn beneden
de Stad in de Te in- z e e .
Deze Rivi e r is vol Vi f c h , inzonderheic
Steur: zy wo r d door de Kozakken ingoe -
den getal b ewo o n t ; want behalven d i e o p
Vry-buit ten R o o f ui tga en, b e v i n d e n z i c h
aldaer zelden minde r als tien dui z end van
haer Lands-luidcn.
De Kozakken , vrezende d'invallen der
T ü r k e n , en T a r t a r e n , hebben längs deze
Rivier zeftien Veftingen g e b o uwt , en me t
genoegzame bezettingen , g r o f Ge f c h u t .
en andere noodwendigheden voorzien.
Het kleine Nagay legt tuflchcn dc 7.warte
en Ka fpi f che Ze e , hebbendc de Ka f p i -
fche Zee ten Oof t en , de Zwa r t e Zcc ten
Weilen , Cirkaifen-Iand ten Zuiden , en
de^ff^<iten No o r d e n . He two r d b ewo o n c
door T a r t e r s , die in verfchcide Ho r d e n s
verzameld zijnde , van d'eene plaets toc
d'andere geiladig voortgaen , wa n t in d i t
geheele La n d is maer een S t a d , genaemt
Ashowa.
Zy zaeyen geen Koorn , ma e r aen dc
Zee-kant, en omt r ent Ashoiva , wel een
aert van Za ed , 't welk by haer Pres gelaemc
word. Di t gedaen z i j n d e , trekken
:y me t haer Ho r d e n w e g , weidende de
W o e f t y n e op en neer , na den Don , Caphone
Shurpoke, Yedekiil, Comma , Kurray,
Majfhargorpdok, en tot aen' t La n d d e rCi r -
kaiTen , beneden de Rivieren Terigk^e > en
Balk, oiBalke, byna tot aen Pengor , en
de Rivi e r Cupha-, en van daer wcderkerende
tot aen de Zwa r t e Zee.
Wan-
T A R T
Wanneer nu de Zome r alzoo door gebragt
, en baren Pros r y p i s , zamelen zy
die in , en zetten de zelve in vaten onde r
d e Ae rde : daer na flaen zy z i c h n e d e r ,
vanAshiwa a f , längs d e Ze e -kant , tuíTchen
Jiet R i e t , latende bare Paerden midlerwyle
overwinteren in d e .Wo e f t y n e .
Crk.ajß.i heeft maer twee Steden, Temcrojfa,
en Tumein : de eerfte aen de Zwarte
Zee , omt r ent de Go l f die na de Te in- z e e
l o o p t , recht regens over Arbotka , v y f
honderd mylen van Ashowa : de andere ,
namentlijk Tumein , legt aen de Ka fpi f che
Zee, elfhonderd mylen van Temerojfa. De
verdere b ewo o n d e plaetzen zijn maer met
Staekkcttingen van Palen in de Boilchen
opgeflagen.
Het La n d is zcer vruchtba e r , ove r -
vloeyende meeft in alle aert van Grane n
en Gr a s - r y k e We i d e n , voor tbr engende
verfcheide flag van wilde v r u c h t e n , en vo(
dende veelderhande wild Ge d i e r t e , als He :
t e n , R h e e n , Zwy n e n , cn anderen.
D c Rivieren van eenig belang ( zoo veci
m y b e k e n d i s ) z i j n , eerftelijk, Cnbba,
d e welke van Petigor loopt tulTchen Cirk^f-
/ ( i , e n ' t klein Nagay, tuíTchen Temer offa,
en As how a i en v a l t , twi n t i g mylen beneden
Temerofa , in de Tein-zee, na een
voorgaende loop van v y f honde rd myl en.
D e twe e d e , is de Rivi e r Äa/i^ , voor tkomende
uit Cabardy, en vallende , twe e
honderd mylen beneden z i j n o o r f p r o n k , in
d e Rivi e r Terighf 5 welke Terigkf van de
Bergen, ShollohofeKn-iffe, mMnndaraiva
Knaffe , afvalt, loopende d o o r dat
geweft me e f t Oo l l aen , v o o r b y Goracho-
Collada ; van daer na de Shtifa, en Shmft,
cn ZOO voort na de Weißra: en na een loop
van zes honde rd my l e n , v a k de zelve, tuffchen
Tumein en 't Land der C omu k k e n ,
Commocks, of Comi k k e n , zes myl en van
de gemelte S t a d , in de Kafpifche Zee. De
derde Rivi e r is genaemt Tumenka , zijnde
een a rm van de Terigke : deze loopt door
d e Stad Tumein , en drie mylen l a g e r , in
d e Ka fpi f che Zee. De laefte is Kecßar, de
welke mede voor tkomende uit de Terigke,
zeftig mylen beneden Tumein van de Kafpifche
Zee ook wo r d ontfangen.
Omtrent den Go d s d i e n f t , zijn de Ci r -
kaflen zeer onwc t ende , en wangeloovig ;
want wanneer zy een Gc i t o fVa r k e n flacht
e n , fnydcn zy het h c ime l i j k cLi t a f , fmy -
ten het tegens de AVand, en indien 't daer
aen kleeft , bidden zy het aen -, maer zoo
n i e t , werpen zy 't we g -, trekken 't vel
over ftokken , ftellen het in haer Ko o r n -
a k k e r s , en aenbidden het zelve.
Petigor betekenc v y f He u v e k n : het ge -
weft met die na em, bcilaet ook in v y f zeer
A R - Y E. Í03
hooge e n g r o o t e Be rgen, gelegen v y f honderd
mylen van de Zwa r t e Z c c , en zeven
honderd van de Kafpifche Ze e , aen geene
zyde Cabardy : in welk La n d f c h a p Cabardy
echter noch booger Bergen zijn , als in
Petigor-, namentlijk, Sneesnagore, en Shadgore
5 de welke , als ook de geheele i l i e e k
van Cabardy tot Shollohofe, mct Snecuw
geduurig bedekc zijn.
Het Landfchap naeft aen Cirkaßa voigende
, is Abaßla , tulTchcn Cirkaßa cn
Mengrelia gelegen. Dc Inwoonde r s zijn di e
van QrkaffU in allen deelen gelijk.
Mengrelia is gelegen aen de Zwarte Zee.
Het Vo l k is kloekvan Li c h a em, en fchoon
v a n a c n z i c h t , maer zcer a rm, en bekend e
Dieven , ileelende niet alleen alderhande
Goederen , maer ook Vroiiwen cn K in de -
ren. die zy aen de Tü r k e n cn Ta r t e r s ve r -
koopen , gcmccnlijk voor Z o u t , 't welk
daer zeer fchaers is.
Nacft aen Mengrelia volgt Georgia ; in
welk Landf chap voor dezen een Leger van
v y f duizend Mannen geland zijnde , t r o k
tot op een dag reizens naby Deimw Capou, D«bcBC
p e g t d ' y z e r e De u r e , welke is een zeer
fterke Stad , gelegen tuflchcn klippen aen
beide zyden , dc eenigfte doorgang tuf -
fchen Georgia en Anatolia na Perßa ; tot
welk Koninkryk deze flerkte b e h o o r d .
d'Inwoonders zijn, t e n o p z i c h t e v a nGo d s ,
dienft, weinig beter als die van Mengrelia, '
hoewel zy eenige Kloofters, Mo n n i k k e n ,
en Pr i e f t e r s , van het Gr i e k f c h e Ge l o o f ,
ondcr zieh hebben.
Het nacft gelegen La n d f c h a p is Anatoha
, waer van de Sc h r y v e r ( d i e v c c l e j a -
:n daer g ewo o n t h e e f t ) een wy t l o o p i g
verhael doe t ; ma e r alzoo dit gcwc f t genoegzaem
b e k e n t i s , z u l l e nwy , hem vol -
lende , overgaen tot zulke Landen , als
>y ons min bekent zijn : d o c h alvoorens
acht geven op 't geene hy f c h r y f t van den
ommetrek der Zwa r t e Zee.
Van Fennara dan (ge l egen a en' t hoofc
van de G o l f , de welke in de Zwa r t e Zee
loopt) tot Perecop , z i j n , volgcns dezen
Schryver, Engc l f ch e my l e n , die altoos in
dit b e r i c h t g e b r u i k t worden, . . 7 0 0
Van daer tot C.3/:t,
•macrde
S t a d , een Zee-haven, in de
Tot Ashoiva, . .
l'ot Temeroffa, . .
Tot Mengrelia, . .
Tot Trebez.onda , .
En van daer tot Konßa.
Un, . . .
T e zamen . voor den geheelen
itrek van de Zwa r t e Ze e ,
Engelfche myl en.
5Poo
C g g g 1 Di e