m
• f f
9 6 1 N O O R D
Het Ka f p i ü h e Meir doer hy uirftorten in
den Scythifchen Oceaen. In hec La n d
der Seres ileld hy een Ui t h o e k , Tamos
gehecen, en een Ei h n d , Chryfi , beide
licden onbekenc.
Men vind by hem mede opgetelt alle
de Steden en Volken van Paropamifits, en
het toen bekent T a r t a r y e , werwaercs de
Lezer word gewczen.
I n liec Jaer zeftien lionderd zes en zest
ig wi e rd zckcr Schipper uic Hol l and,
Noord-ooftwaens, achter Nova Zemla ,
op ge zonden , om ontdekkingen ce doen.
Hem wicrd van zijne Re d e r s , dacr fooden
onder waren , Hebreeiiwfche fchrift
mede g e g e v e n , om zulks den I nwo o n -
deren . die h y mogt e ontrooetcn , te vertoonen
, onder gedachten , dar 'er misfchien
overblyfzden van de tien verloorene
Stammen te voorfchyn zoude komen ;
doch dies aengacnde is niets o n t d e k t , ge-
Jijk de geheele Re i s , door hec Ys belet
wicrd vcrydcld.
I n hec Jaer zeftien honderd a c h t , zijn
by den wytvermaerden Wi s -konf t ena e r
^nthonius Maginns van Pavia , La n d
Jiaerten, niec hare verklaringen, van Mo s
Icovien , en Ta r t a r y e , uitgegeven , 200
als men te dier t y d de gelegentheic der
plaetzen heeft gemeenc te zijn. In de zel
ve ziec ' '
tay
e n O O S T
Hec is niec weinig te verwonderen ;
dac er zoo veeie misgrepen gevonden wor -
den jn een Kacrc van Moskovien , en een
?edeelte van T a r t a r y e , uitgegeven i n ' c
Jaer zeltien honderd veertien , na een a f .
fchrifc van die , welke door bevel van
Focäor, Zoon van Tz a e r Boris, was rer
neder geileld , want in de zelve het Me i r
Knhaikfi , et Katbay . dac Altin i s , zeer
qiiatijk word geplactft ; en zijn wyde r s de
Kivieren geheel mi s f t e i t , en de La n d -
Ichappen en Steden qualijk ge f chikt , zoo
a!s_aen de zelve . in overlcgeing bv de
mijne , «s te zien. o» & /
I n 't J a e r zeftien honderd vyftien is b y
Phibpp», ClHverim, bcneffens zijn Be f chryvmge
van Ou d Diiitfchland , een Kaerc
uitgegeven van het oiide Scyihten, en Tort
p - e . iDvolgende de gevoelcns der O u -
den Hy vertoond een Sp r u i t , uic hcc
Kafpifche Me i r tot in de Ys-zee ftorten-
..—jL j^^.iitnn i t m-
:iet me n , <lat lieE Landf chap Zag^
Ooftwaerts, legen de Rivier de Vo
d e , welke cchter zoo hoog Noorde niet
en word gepl i c t f t , als Ivel in ivaerheit is
gelegen. De TM^H doet iiy een loop nenien
No o r d op , en f c lmr rot aen de Ys -
zee, f pmg e n d e uit het iUph„ifiht gebe rg.
te , - tge ene hy bykans aen de Ys - z e e
b r e n g t , daer in de waerheit deze Vliet
uit een klein Me i r daeld , of P o e ! , gelegen
in een geheel ander geweft.
In de geweftcn omirenr de oorfpronk
des R m e r s r « « ¿ , en Noorden op , tot
aen gelegen „ g ^ e J » S:>pn d^p Vci.-p/i ~ Ä 1, ^ . e1 ; ' S i
leggen De Srad C . ^ U . „ „ r d by hern zogt hy , „ a s met de „ a e „ „ „ W a i."
gebrag, „p de hoogte van t „ e e en zcftig fehe Zee benoemt i waer in g e z e . r S
g r a d e n , aen zeker M a r , gcnaemt i r«. Ellanden re leggen , daer op d " VoTk e„'
. ter piaetze waer „mtrcnt liet Me i r 0 . „ , H f J L , en ^ Z j w L n d e n
. » . s gelegen. Di c h t aen w l t Me i r hy die Chv.Zi N,m Z,„U, , en ande"i
noch plaetft de vafte Steden Sojfa, Kyray,
Tero» , en Turnen ; ook KUKOM , en anderen;
alles zeertegen de hedendacgfche toe-
Jtant, en na allen fchyn mede toen tegen
waerheit.
I n den J a r e zeñicn honderd twa e l f , i.
door eenen Ifmk. Majf», tot AmßirJm
uitgegeven zekere Ka e r t , van het Noor .
derlle Ä / t i . , s ^m. j . J , , . , en r w , »
l i - d , gevolgt. z o o h y z e g t , na een ontwerp
, dat by zeker Moskoviter was gemsekt.
In dcze zijn medemerkel i jkedwatingen
te zien; want voor de Oby, in Ze e ,
vertoont hy maer een e enigEi l and, alwaer
meer Eilanden zijn gelegen. De Vliet Z ,
tmgo legt insgelijks niet zoo het Ixhoord
als mede niet de Rivier Pw , welke hv
dp CiUi ..;./! ' • ^
_ , en anaerc
Poolwaerts gelegen Eilanden meent tezijn,
t geene niet wezen t a n , alzoo die geweilen
van Menfchen o n t b l o o t , en i n .
woonbaer zijn.
H y Voigt wyde r s in de afiekeninge van
Tartarye de gemeene dwalinge , e'n misftelling
der benamingen van plaetzen , en
doet de Kuft bcooilen de Ohy , en na íTs-
Tta toe , te zeer Ziiiden af loopcn , plaetzende
mede het Riviertjcn T m , te hoog
Noordclijk. ^
U i t s n t c zegt hy , dst de onde ,
Gnckfehe Schryvers alle d eNo o r d e r Volken
noemden Scyii,« , en Cdnfejikn.
Deze zeer vcrmaerde Schryver Clmie-
- heeft mede een Land-kaert in 't licht
dp ' F ' "O' " ' "Y mi g i g e v e n vvaann Ruilatidi in het we l k e n
j£Je Kivioi yaik^. dien hy 7ohl noeirit,
T A . . .
200 gröoc , dat zy uit hec Kafpifche Me i r
tot in de Obj, en vervolgens cot in den O -
ceaen fchiet; en wyders maeld h y de loop
des R-iviers Oby geheel anders a f , als zy in
waerheic isi en brengt een groot Eiland in
de Scytifche Ze e , op de mo n d van de
Oby, 't geene aldaer niet word gevonden.
De Land-befchryver Golnitz. verdccld
Tartaryen in v y f geweften s als
1. In het woefl: T a r t a r y e n , ' cge ene
weder onderfcheiden is in Horden , of
Legers, en by een komften , ce weten
Zavolhia., Caßtne, Nagaja, Turnen-, Sehl
banska , Cofaka, Aflrak»», en Baskirda ,
welke alle , behalven lumen, onderhoorig
zoudezijnaenhiinneTzaerfcheMajcfteiten.
2. T a r t a r y e , gcna emt , waer
in men Samarkanda onxmott, Vaderland
• Hoe i'.cl van Tamirlaen * j ook de Steden Sahasba,
> waer toe noch komen de Qrgcbooitc
Volkeren.
«hkUuu. 3* Thrchefian, waer in de Steden
CotAm, Caskar, m Jarkemk^^en.
vn. 4. He t R y k Karhay, "t geen onder
den Groot en Ch am ftaet , waer van de
Hooft-ftad is Cambalu , daer veel Zyde
vaic, ZOO dat 'er alle daeg wel duizcnd
Wagens met Zy d e te koop ftaen , volgens
zcggen van gemelte Schryve r j ' t g e e n een
louter verdichtzel i s , alzoo CAmbAln in
Sina is gelegen , cn voor de Noorde r
Hooft-ftad bekent. De Landfchappen
daer van zijn , na zijn oorde e l , Tangut,
waer voor duizend Jaer de Dr u k - k o n i l
gevonden zoude we z en j Camtd, Engimul,
C.iraz,<tn , daer riet de Wy v e n , maer de
Mannen de kr a emui thouden. twe e enve e r
t ig dagen lang , met te bedde te leggen ;
CaJ/idK, Thebet, daer Korael voor Mu n \ gebruikt
wo r d ; Te>idtic, dat het rechte Paep
frins Land ( n a zijn gevoelen) is.
5. O u d Ta r t a r y e , daer de Landfchap
pen Vag en Mongui z i j n , van ouds Gog cn
M'igog genaemc.
In zijn inleidinge tot de Land-befchry
vinge zegt hy , dat in Scythia , binnen
hec gebergte Jmaus, Volkeren van ouds
woonde , Sajfones gebeten , en Sacaca ,
dat een groot Volk wa s , heden TurchejUn
, of Tagaliflan genaemt , niec wy t
van Indien gelegen. De aenzienlijkfte Ri -
vieren inTa r c a rye zegt hy te zijn de Oby,
cn Parop4miJus, waer aen de Stad Camal
lege , uitftortende in de No o r d e r Zee.
Hcc No o i d e r gedeelte v a n ' t gebergte
IM.IUI, wo r d b y hem^ / ^»t igena emt , ' tge e -
ne miflchien het kleine, n u v e r f t o o r d eRy k
Ahm zal zijn.
Het Landfchap Sogdiana , gevocld h y ,
gelegen te zijn by de rcchter zydevandc n
OxHs, aen 't Sogdifche gebergte j welk Land-
A V E.
rchapwcleeronder'tPerifchegebiedflond,
cn heden, z o o h y wil, CJerrf^i is genaemt.
1 artarye , d r y f t hy , heeft zijn naem
van de Vliet Tmar, di e , nit het
¡chí Land fchietendc , in de No o r d e r Ys -
zee zoude Horten.
Het Landf chap Turna, zegt h y , (laet
onder den Groot en Cham van Ta r t a r y e ,
Volkeren om de Noord wo o n e n d e , Ade.
crm, Mdgemfay, Badat, cn Sitmojcdi genaemt,
bidden d eZo n e n r o o d LakenCzegt
ioop-ftad , Grp genaemt, die heden
alzoo niet te vincicn i>.
A f o - M i r d e Z o o n , heeftzelfsgrovelijks
o p ' t Jaer zeilien honderd acht en dettig
gedwaclt, in zijneKaertc van de Kafpifche
Zee, Moskovi en, cn 't meell We f l e l i j k a e
-gedeelte van Ta r t a r y e ; ' t g e e n k a n b l y k e n ,
>yzonder in de gelegcntheit des Vliets O-
7 , aen Wiens Oeve r hy d cAf g o d i n n e Z . -
Baia , of S l a a B J « , j a t is C o n d
Jiid Wy f ge z egt , fleld ; als mede by de
plaetzing v a n d e S t a d ^ i r a f a » , he t gcbe t g.
te C,mtmJ-p,jM, of Pojti.Smm, dat hy
tegen Over mi^rn plictR , daet het zelve
waerli;k te midden i n ' t Land is gelegen;
en aen veel meer andere Landfchapp'en, Ri -
vicren, Steden. en Piaetzen, die hy misver-
Ilandelijk vertoont; want de zelve of niet alzoogevonden
worden, ofgeheel niet en zijn.
•t Geene Ma-atcrr van de Eilanden der
Satyrs, in zijn Kaert van Ta r t a ryeve rbe e ld,.
en van de Aiagneec-pml, zijn loütere vcrdichtzels;
gelijk mede het Kcizerryk van
den Grooten Ch am ,en de StadC.rwiÄ/«,in
deze Kaerten benoorden de Gr o o t e Mnt i r
vertoont, da e rnn niet t evindeni s . Dc z c n
Mmtitr, Vadet en Zoon, ik echter van hun
eer met beroove, alzoo zy veel lof en r o e m
waerdig zijn, ove r ' t nooitvolprezenwerk,
dat zy in de Land-befchry vinge hebbenuitgewrocht.
en na de kennis, die toen in de
^aereld wa s , volmaektelijk volbragt; zünde
de kennis der Landen en Zeen een we -
tenfchap, welke door t y d , enlangeondervindmge,
na moet worden ge fpeur t , cn in
-•olmaekter top gebragt.
In 't zelve Jae r zellien honderd acht en
dertig was by tot F r M f m , een
fvaert, en Befchryvinge van Ta r t a ry e uitgegeven;
edoch dat die verre van de waerleit
is a fwykcndc , kan aen de zelve wo r .
den gezien.
, J e zui t tot - i i W , ,
heeft in 't Jaer zellicn honderd acht en veer'
ti„g een.. L—a nd-be-f.c-h. „ryyvvii.nigg imn 'tt lliicchhtt gebragr
, by de welke hy z egt . di r de Ta r -
tarifche Ze e , die h y mede de Zee van To.
fanoemt, met de aenleggende L a n d e n ,
geheel en al onbekent zijn.
F f f f f f a