M
944 N O O R
wat het was dac ik z i g , zy zeiden ,
D en O O S T
hec
is zijn vinger n i c t , wa n t hy is n o c h d o o d
en ' t geen ik doo r de R o k gczien ha d
zeiden zy , was een Beeft , d o c h wiften
iiiet wa t Bceft > of wilden 't niet zeggen
cn ik z ag op de grond , ma e r k o n d e geen
gat z i en. T e n laeften lichte de Pr i e f l e r , als
weder hc r l evende , zijn hoof t o p , mcc zijn
fchouwder, en a rm, en zijn ganf che l i cha em,
en q u am uit na het vuur . Di t zy dan van
haer To v e r - d i e n f t g e z e g t , welk ik eenige
uuren hcbbe a cnge z i en; maer op war wy z e
z y haer Af g o d e n , o fBe c l d e n aenroepen
hebbe ik niec gczien , wa n t zy pakten
haer fnaren op , om van die plaecs te gacn
verhuizen. Ik g i n g by h em die haer Pr i e -
iler gediend hadde , en vroeg , wa t haer
G o d tegens hem gezegc hadiie t e rwy l hy
als d o o d lag ! hy a n two o r d e , da t zijn
eigen Vo l k da t niet wi f t , d a t he t haer
ook nict toekomc te weten , moe t end e zy
alleenlijk doen he t welk hy haer gebood.
W i l l e m P u n g l o v e vevhaelde my van di e r -
dendaegs de zelve gewoon is te f chryven ,
o f t e b e n o eme n , 'c geene o n k u n d e en dui -
(lerheit v e r w e k t , ' twc l k gemeenc hebbc
te mo c t e n aenioeren.
R E I S - B E S C H K Y V I N G E
D e r L a n ä f i r e e k e n v a n o m i r e n t d e R t v i e r d e
D w i n a , «4 Pe t z o r a , ¿««r J u g o r i a ,
m a e n de V l m O b y .
D;
gelijke T o v e r y e , d o o r de r S a m o j e d e n
Priefters of Tovena e r s gepleegt , voo r
welke zy zeer hooge a c h t i n g e h e b b e n . Hy
zegt , da t zy hebben eenige Beeiden
zommige in i c h y n van een Me n f c h , vai
een Be e r . Wo l f , enz. we l k e zy behangen
me t de koftelijkfte Pelteryen , de zelv
e in d i k ke BoiTchen ve rbe rgende voor de
R u f l c h e n , we lke in die La n d e n Z a b e l s ,
Vo f l c h e n , en Bevers k ome n J agen , die
E korcfte we g d e rwa e r t s , 'zoude
zijn van de D w i n a doo r P e r -
m i e n . Me n teid van W o l o g d a t o t
' ^ ß y n g i ter r e cht e r z y d e a f , na om
l a e g , daer de S u c h a n A te zamen vliet , v y f
h o n d e r d wu r f t .
Onder 't Stedeken Ä rWi « , twe e wu r f t
o f verft van V ß y n g , v o e g t zieh de Ri v i e r
" di e u i t den Zu i d e k o m t , en me n
van zijn mo n d tot aen zijn o o r f p r o n k
meer als v y f h o n d e r d wur f t .
D e S u c h a n a en f u g , na da t zy te za-
' me n ge f toot en zijn , verliezen haer n a em,
I en veranderen die in D w i n a . De D w i n a .
1 dan l ä n g s , k e r n t men na v y f h o n d e r d
- wu r f t t o t C o l m o g o r , of C o l m o g r n , wa e t
• o n d e r de D t v i n a , na een tuflchenftanc
Î van zes R e i s - d a g e n , in Z e e f t o r t . De z e
. Re i s gefchied al meeft t e Wa t e r want te
^ ^ - Î La n d e , van W b l o c h d a t o t C o l m o g o r , Over
dan deze bonte Co d e n v i n d e n d e , de zel- de W a g a , zijn dui z end wu r f t .
ve ontbloot en en verbranden. i Niec wy c van C o l m o g o r is de Ri v i e r P i e -
D e I nwo o n d e r s van P u f t o z ^ a handelcn ' , die van 't Oo f t c n ter rechter z y d e
met ande re S a m o j e d e a , en di e wede r me t v l i e t , cn na zeven honde rd wur f t in de
d e O u i o r i a n e n , en de Ve lken t o t M o n g t i m - D i v i n a vak.
fiy , in Zabels , zwa r t e en wi t t e Vo f l e i
Bevers, en Wa lvi f ch-be en.
T e n No o r d e n van S i b e r i » , f c h r y f t P a r -
c h t u > hebben h u n n e Tz a e r f c h e Ma j e f t e i
ten t o t hun voor ig gebied toegedaen een
zeer g r o o t e La n d f t r e e k , z o o in iengte als
breete , van W i c h i d a t o t aen de Riviei
O b y , is h em he t L a n d o n d e r d a n i g , zijnd
e omt r e n t dui z end En g e l f c h e myl en ;
ZOO dat hy zieh nu ve rmag te f chryve n
Op p e r - h e c r f c h e r van S t b e i
D e La n d f e h a p p e n van P e r m i a en P e c h o -
r a , zijn bewoond d o o r een zonderling
V o l k , o o k in Sprack van Ruf l che n
de r f che iden , niet lang na he t onde rbr engen
de r S a m o j e d e a ve rove rd , me e r d o o r
ontzag cn dr e igement en van den oorlog
als dadelijk geweld , als z i j n d e kleinmoe-
. d i g e , en weerloozc Me n f c h e n .
Dus verre u i t P u r c h o i ; en is aen te merken,
da t de e i g e n ame n , in de Schriften
dezer Engelfche Schryve r s H a k i u i t en P u r -
c h o f , niet alzoo zijn g e f p d d , als men h e -
U i t de D w i f i a , t o t een plaets die ¡ V i -
c o l a i gchetcii i s , d o o r de P i e n e g a , zijn
twee h o n d e r d wur f t , van daer de Se h e -
pen over L a n d gezet worden , een h a l f
wurft v e r , k ome n d e dan in een Ri v i e r
K n h i o gebeten.
_ D e Ri v i e r K u l v i o heeft zijn o o r f p r o n k
uit een Me i r van de zelve n a em, van welkers
o o r f p r o n k , t o t aen de Z e e , is een
Reis van zes dagen.
Wanneer me n dan ter r e cht e r z y d e de
Zee längs vaert , zict men de volgende
Landftreeken , als S t a n u w t f i h e , C a l t i n c z -
f c h o , en y i p n u , en wanneer men daer
•rby i s , doet zieh o ^ h e t H o o f t , of
Kaep C h o r o g o s k j ; als me d e de plaetzen
C a m e n c k h , en T o l f i i c k h , en dus k omt
men eindclijk aen de Ri v i e r M e z . e c n ,
en na zes dagen varens in een Do r p , of
Stedeken van de zelve naem , gelegen aen
de mo n d van de Ri v i e r P i e f i ^ a - , doo r de
welke, als men op reift , ter rechter z y -
d e na he t Oo f t e n , dr i e wcekcn r c i z e n s ,
T A R T
ontmoet men de Vliet P i e f c o j a , van wa e r
d e Va e r tuigen twe e wu r f t over La n d gezet
z i j n d e , k omt men in twe e Mc i r e n ,
van waer twe e we g e n afgaen , de eene leidende
ter r e cht e r z y d e in de Ri v i e r R h -
h i c h o , d o o r we l k e me n in de Vliet C z , t r -
c h o , o f T i i e r k a , k o m t ; en doo r den anderen
we g r e cht toe , en k o r t e r . k ome n
d e Schepen in C x s r c h o te varen j en van
hier in dr i e we eken , k omt men aen de
mond van de Ri v i e r C t , i l m a . o ( T z . t l m a ,
cn me d e t o t de g r o o t e Ri v i e r P e t f o r a ,
die da e r twe e wu r f t wy t i s , en vorde r s
na zes dagen r e i z ens , n a d c r d men het Slot
P u f t o f e r a , daer d i c h t e by de P e t f o r a me t
ve r f che ide monden in den Oc e a en ftorr.
D e I nwoo nd e r s alhier zijn g r o f , en hebben
vcele in 't J a e r vyf t i en honde rd achtien
den Do o p o n t f a n g e n .
Van de mo n d de r Ri v i e r Cz^ilma , t o t
d e mo n d van de Ri v i e r t ' / ^ . o f ^ y S , d o o r
P e t f o r a te ga cn, is een reis van een Ma e n d ,
en de V f f a heef t haer o o r f p r o nk aen het
gebergte P o y o i S e m i n o , en b y z o n d e r -
l i jk uit een St e e n - k l i p C a m e » B o l f c h o i
genaemt. Va n de oor fpronk de r V f a ,
tot aen zijn ciitgang , worden dui z end
wurft gefielt. Vo o r t s vliet de P e t f o r a , van
' t Zuiden , en van d« mo n d d e r V j f a o p -
gaende t o t aen de mo n d de r Ri v i e r S t z , u .
c h o g o r a , of C ^ i s g u r . is een reis van dr i e
we e k e n .
Voorby d e R i vieren P e t f o r a en S t z M c h o g >
zijn veelc Volke r en die me d e Samojeden
genaemt zijn. Hi e r is veel gevogeUe , er
Vifc h ; als me d e vallen daer veel Pelteryen.
He t Vo l k is wo e f t : reizen niet bui
ten hun La n d : viieden alderhande gezelfchap.
Van de mo n d de r Ri v i e r S t i , » c h o g o r a
d e ftroom op , t o t .len P o j a j f a , A r t f i w i -
f c h e , C n m e n i , en groot P o j a j f a , is een we g
van drie wc ekcn } en wy d e r s de fteenc
Be r g e n opgaende> he e f t me n dr i e dagen
werk : de zelve over z i j n d e , k omt men
aen de Ri v i e r A r t a m f c h a , ( ' t gcene ik
mecne de zelve te zijn , 'die by ons F i s -
n e y - P e l i m genaemt i s , ) en dan aen de
Vl i e t S i h i c , en aen het Slot L e p i » , of
P e l i m .
Van L e f m k omt men aen de Ri v i e ..
o f S o f v a , wa e r van de oml c g g e n d e Velken
i P b g o l i c i genaemt z i jn.
D e So^a ter r e cht e r z y d e latende Ici
gen, k omt men aen de O b y , die zijn oo
i p r e n k aen het Mc i r K a t l i a y h e e f t , da t op
een dag ter naeuwer n o e d ove r te varen is;
cn de O b y is z o o b r e e t , da t zy op z omniige
plaetzen eenige wu r d e n w y t is.
H i e r woonen mc d c de W o g o U c i cn V g r i t i . -
f c h e Volke r en.
A R Y E, 94?
Van het Slot O k a , de Ri v i e r op , t o t
aen de I r i i i , is cen we g van dr i e Ma c n -
den. I n d c z e p l a e t z e zijn twe e Ka f t e e l en,
/ c r o m en T u r n e » gebe t en.
Van de mo n d de r Ri v i e r I r t t i , t o t h e t
Kaftcel G r u ß i n a , is cen we g van twe e
Macnden ; en van daer t o t het Me i r K a -
t j , d o o r ¿ c O b y , is me e r als d r i eMa e n -
dcn wegs. Hi e r k ome n bruine Mc n f c h e n j
die een Ui t h e emf c h e T a e l f p r c e k e n , Pa e r -
len en Cc f t e ent cn te ve rhande l en, 't gc ene
de Ve l k e n G r u ß i n t z - i cn S e r p o n o y p t z J k o o -
pen , we l k e laecfte hunne naem d r a g e n
van h e t Kaftecl S e r p o n o w , over de O b y
¡elcgcn.
T e r flinker z y d e van de O l y o pwa e r t s ,
zijn Volkeren C a l a m i g e n a emt , die daer
zieh nede r ge z e t h e b b e n , van O b i o w a en
- ' o g p f a .
Beneden aen den Oc c a c n , over d e O ¿ / ,
i jnde R i vieren of S o f w e , en B t r e z A v ^ i ,
zoo gena emt na de Stad B e r c f o f ^ en D a ^
n a d i m , die uit hec gebe rgt e C a m e n B o l -
3 h e g a , en P o j a j f a fpruiren.
D e Ri v i e r C o ß i n valt uit he t gebe rgt e
L u c o m o r i a , en op zijn ui tgang is een Sccrkte
C o f f i H gebe t en. De Vliet C o f ß n is twe e
Maenden reizens h e o g . De Ri v i e r C . \ f ß '
m a , ef K a f i m , fprui t iiit he t z e l fde g e -
b e r g t e ; en v o o r b y het gebergte L n c o m o - '
r i a is de g r o o t e Vl i e t T . i c h n i n , daer zeer
wocftc Me n f c h e n woonen , die v r y r u i g
ijn -, cn kör t e haizcn h e b b e n .
Aen de Vliet P e t f o r a k g t een Stad P a '
^ / ' « g e n a e m t , o í P a f m o g o r o d , o i P a p i n o i u -
g o r o d . De emwo o n c n d eVo l k e r e n zijn P a -
Vi« g e b e t e n , die een o y z o n d e r e T a e i fpr e -
kcn ; en hec g c b e r g t e ' i s hier zeer h o o g ,
altoos bedekt me : Sn e e uw.
T o t hier toe deze kör t e Re i s en La n d «
b e f c h r y v i n g e , we lke d u s hier ingeiaft
hebbe , ha r e r o u d h c i t s wille , wa n t reeds
voor meer als h o n d e r d Jaer ter neder is
ge f l c ld; en o f f c h o o n zy inec d ewa e r h e i c
in alles nu niet is over e e n k ome n d c , b y -
z o n de r in be t melden de r afltanden , di e
c ruira zijn genomen , cn in het u i t d r u k -
ken de r bcnamingen , 't geen toe is g e k o -
men door o n k u n d e de r r e c h t e plaetzen ,
dat veroorzaekt f c b y n t te z i j n , vemi i t s de
onbcqua embe i t , en engeba enthe i t der we -
gen in die t y d , en de vacke verwilfelinge
der namen van plaetzen in die gcweften ¡
ZOO vi nJ men "er e cht e r i n , onde r f che idene
aenmerkelijke waerheden , die niet ona engenaem
zijn te worden gewe t en.
D e Rivi e r P e t f o r a , of P e t f a n o , die b e -
weftcn T V u i g a t s in de Ze e ftovt, is a l b y
L n ' f i h o o r e n in de v y f t i e n d e E c u w beva -
ren gewc e f t. Z y l o o p tme t b o c b t e n : he s f c
binnen aen de Wc f t z y d e cen fteile ve rhe -
D d d d d d vene
te