. i
| - i i K I
I •
! ^
M r (
J 3 8 N o o R D
zwangere Vr o uwc n , als o o k ha r e v r u c h -
tcn z o u d e d o o d e n , cn wi c rden op die g e -
bod ovei- de tien d u i z c n d zwa n g e r e V r o u -
•wen g e d o o d , ma e r v e rmt d s aen de Mo e -
dcr van de z e Pr o p h c c c niets en b l e e k , z o o
w i e r d de zelve v e r f c h o o n t ; emd c l i j k de
t y d van hc t b a r e n a e n g e k ome n z i j n d e , z o o
v c r l o ñ e zy van ecn Zo o n , he t we lke wa s
dczen P r o p h c e t , Ebrahim ; de Ma n iiit
vreeze van de d o o d , volgens liet g c b o d
des Ko n i n k s , dorfl: het zclvc nict ve rbe r -
g e n , ma e r b r a g t h e t c o t den Ko n i n k , di e het
K i n d d a d e ü j k i n ' t v u u r l i e t w e r p e n , d o c h
hcc wa n d e l d e dae r o n b e f c h a d i g t in , als in
. . . . Be d van R c o z e n j en den Ko n i n k
•wierd d o o r de h a n d G o d s g e d o o d : d e z e n
Prophee t dan o pwa f l e n d e in z i jne P r o p h e -
t i en , wi e r d van d e n Na v o l g e r de s R y k s ,
cvenwel zeer ftrengelijk v e r v o l g t ; en o n -
der d e z e v e r v o l g i n g e n , d ewy l de P r o p h e e t
v l u c h t i g w a s , wi e r d hc t P a e r d van den
K o n i n k , dae r hy v e r f c h e i d e Ve l d - f l a g e n
mede g ewo n n e n h a d , aen alle zi jn vier
voeccn m a n k , z o o d a t d e n Konink z i j n
vervolgingen lacen mo e f t , en zi jn mi s i l ag
bekennende, aen den P r o p h e e t de g e z o n t -
heit van zijn Pa e r d v e r z o c h t , de we l k e
vier g e b e d e n t o t G o d , oni ge zonche i t van
' t Pa e r d d e d e , en d o o r y d e r g e b e d , wi e r d
cen been van 'c P a e r d he r f t e ld : d e n Ko -
n i n k d a n , d e d e een b e l o f t e aen d e n P r o -
Mitakel. p h e e t j d a t , z o o hy een Wo n d e r d a e d *
voor h em wi lde d o e n , da t hy in g a n f c h
Perfien zijne Le e r i n g e n wi lde d o e n volgen,
en in z i jne P r o p h e t i e n g e l o o v e n , d a t i s ,
dat hy in een Ov e n me c g e fmo l t e n Zi lve r
z o u d e willen ingaen , cn dae r we d e r o n -
befchadigc u i t k ome n d e , da t me n h em d a n
gelijkelijk z o u d e n a e n b i d d e n , het we l k den
Prophee t d e d e , en wi e r d d u s van gehee!
Perfien ge e e rd . en a engebeden 5 en van
d i t V u u r Word by hae r b y z o n d e r in de
T e m p e l s b ewa e r r , t o t een e e uwi g e g e d a c h -
tenilTe , da t zy z c g g e n , t o t n o c h t o e ong
e f c h e n d , b e h o u d e n tc hebben , en w o r d
hcc zelve , o f ' t ge ene daer by a enge f too-
Icen Í5 > o o k in y d e r H u i s , me t g r o o t e
zorgvuldigheic g a d e geflagen , en nooi t
iecs dae r Over g e z o d e n . of gebr aden ; cn
200 b y onge luk d i t V u u r in eenig H u i s
begint uit te gaen , is zulks g eme e n l i j k by
haer een v o o r t e k e n van een zwa e r o n g e l u k ,
cn z o u d e h e t zelve o o k d o o r he t Vo l k van
Alexander ui tgebluf t g ewe e i l zi jn , d o c h
zy hebben h e t , d o o r de g e b e d e n van ha r e
Heiligen , ui t d e n Heme l we d e r ve rkr e -
gcn : d i t is he t V u u r da t z y z eggen , dac
d o o r de o u d e Pcrfianen is aengelacdcn g e -
•wecft: h ä r e n Pr o p h e e t cenmae! na den H e -
mel g a e n d e , g o n g een zee r fmalle we g ,
daer hy van we d c r z y d e de He l l e z a g ,
e n D O S T
waer ecn g r o o t e mc n i g t c van o n r e i n e D i e -
r e n , en v e r f c h e i d e wanf chepz e l en in wa r e n ,
d i e de a fge f torvene Me n f c h e n cllcndig
plaegden: als i ema n d van ha e r k omt t e i l e r -
v e n , z o o z i j n ' c r c e n i g e d i e S e r p e n t c n , A d -
ders cn a n d c r e o n r e i n eDi e r e n b r e n g e n , da e r
d e Bl o c d - v c rwa n t e n g e l d voor g e v e n , om
d e zelve ce d o o d e n , op dac den o v e r l c -
den da e r v a n nict z o u d e g c p l a e g t wo r d e n :
hären P r o p h e e t dan in den Heme l k ö r n e n -
d e , Wierde h em ecn en twi n t i g Bo e k e n
gegeven , zeven van de Sc e r - k u n d e , Zeven
van de Ar t z e n y - k o n f t , cn zeven van
hare We t t e n ; d o c h ^Ux . i n d e r Pc r f i c n
t ' o n d c r b r e n g e n d e, hcefc haer van de zelve
b e r o o f r , ende z even van de We t t e n d o e n
verbranden , om da t h y b e g e e r d e , d a t de
ganfche Wa e r e i d alleen na z i jne We t t e n
zoude l e v e n , en de ove r ige zijn na Gr i e -
kcn g e v o e r d , da e r hi innc * Wy s g e e r e n » Phuofohare
gc l e e r the i c z o u d e n ui t g e h a d h e b b e n ; ph«-
ook gelooven z y , gclijk de T ü r k e n en I n -
diancn , dat de Wa e r e i d r u f t op he t h o o f c
van een Scier , en wo r d d i t Be e f t b y haer
in g r o o t e wa e r d e n , en he i l ighc i t g c h o u -
den , o o k by haer nooic g e f l a c h t , n o c h
gegeten , en aen ande r e di e he c willen
flachten , zuUen zy geld geven ohi he t tc
bevrydcn , z o o he t mo g e l i jk is j d o c h als
z y 't niet k ö n n e n b e k ome n , zullen niec
weg ga en , als me t d u i z e n d ve rvloekinge n
voor de Sl a cht e r s. De g r o o t f t e r e iniging
die zy d o e n , ge f chi ed in z i e h te wa f l che n
mcc Ko e - p i s , d o c h eenige g r o o t e z o n d e n
begacn h e b b e n d e , mo e t e n ha e r zuive r e n
met het d r i n k e n van een glas v o l Ko e - p i s ;
d e r e d e n d i e zy hier van geven , i s , d a t
cen van haer He i l igen Mc l a e t s z i j n d e , q u a m
b y geval in een Ve l d ce flapen , daer z i jn
a rm by gcluk o n t b l o o t z i j n d e , van een
Koe bepi f t wi e r d , en z o o als h y wa k k e r
wierd , v o n d hy zijn a rm gene z en ; hi e r
over v e rwo n d e r d z i j n d e , z o c h t na z i jn g e -
necs-meefter , ma e r en z a g niet als d e z e
Koe j hy wa c h t e d e r h a l v e n na de pis van
die B e e f t , d ewy l hy eenig a c h t e r d e n k e n
over zijn g e n e z i n g k r c e g , en wa f t e z i e h
daer m e d c , en wi e r d d u s van zijne M e -
laetsheic t ' e cnema e l g e z u i v e r t : zy g e l o o -
ven de rha lven z eke r l i jk , d a t e enige G o d -
delijkheit in di t Be e f t v e r b o r g e n is : van
d e p r o p h e t i e n d i e hären P r o p h e e t nage l a t en
h e e f t , i s , da t h y eenmacl me t z i jn V a d e r
cn Mo e d e r een Ri v i e r d o o r w a d e n d e , liet
in hc t doorga en d r i e d r u p p e l s van z i jn Za e d
in de zelve vallen , da e r van zy zcggen ,
dar d r i e P r o p h e t e n zullen v o o r t k ome n , de
eerfte zal de Ganeren we d e r tot ecn V o l k
maken , de twc e d e zal de Perfianen en andere
Vo l k e r e n bekc e r en , en o n d e r h e m
b r e n g e n , cn de d e r d e , zal het e inde van
d e
T A R T A R Y E. 5 3 9
d e Wa e r e i d befluitcn , en G o d e s o o r d e e l : in Samarchan: in Carcham: in Chmpredikcn
, en zullen alle dr i e van ecn Ma e g t [ chini aies : i^ /"^nguth: in Sacchnir: in
geboor cn wo r d e n :; z y doen dierhalven alle
J a r e n op z eke r cn hären F c e f l d a g , een
der f c h o o n f t e van hare Ma e g d e n , in de
R i v i e r b a c y e n , op d a t zy d o o r een van
d e z e drie d r u p p d s z o u d e mö g e n b e v r u c h t
worden , en hären Pr o p h e e t baren ; h e b -
bende voor t s geene Bo c k e n van hären G o d s -
d i e n f t , of We t t e n , als de ge ene di e zy by
overlevcring van hare O u d e r s g c h o o r t hebben
: dczen Prophc c c is g e b o o r c n , n a h e n
zeggen , in Ba b y l o n i e , ui t ecn V r o u w
die van daer wa s , d o c h van ecn Va d e r u i t
E u r o p a ; haer woonpl a c t s is mc e f t als b o -
ven g e z c g t , en zy zijn veel d o o r de vervolginge
van den Ko n i n k van Pcrficn , in
Indien g c v l u c h c , wo o n c n d e die op o n d e r -
fcheidene p l a e t z c n , mc e f t omt r e n t 5«r4f / e
imul: \XiTcnduch: inCaraeam: in Aia»-
enz. en verdccJd in ve r f che i den c a f z o n -
d e r i n g e n; i n v o c g e n , d a c , v o o r b y de R i -
vier Tigris, Oo f twa e r t s , g e e n a n d e r eGo d s -
dienft van Ch r i f t c n e n te v i n d e n wa s , v o o r
zoo veel ik Iczcn kan , behalven alicen d e r
Portugeefche n , en di e d o o r haer in /W/ c «
bckeerd zijn , en de r Arme n i e r s .
D e o o r z a ek , dac de z e Go d s d i c n f t z i e h
zoo vc r r e i n ' t Oo f t e n ve r fpr e id , en d ' o -
verhand gekr cgen h c e f c , g e d e n k t Panlus
Diacoms , d e z e g cwe c f t te zijn , als d a t
Cojrhoes, Ko n i n k van P c r f i c n , om d e d o o -
delijke ha e t die hy den Ke i z e r I l e r a d i m
toedrocg , di e h em mc t ecn zwa r e o o r l o g
zeer gcpl a egt h a d d e , al de Ch r i f t c n c n van
het Pe r f i f che R y k tot h e t N c f t o r i f c h c G e -
loof d w o n g , en gecn Kachol i jkcn in al z i j -
ne He e r f c h a p p y e n g e d o o g d e . D o o r wi e n s
predicatien , de Chr i f t e l i jke Go d s d i e n f t
aldaer ve r r e v e r b r e i d en v e r f p r e i d wi e r d in
het Oo f t e n , ( e e n s d e c l s , om d a t ,
Andere willen hc t a enbidden van dit
Vuur , oor fpronkc l i jk te we z cn , van de
aenbiddinge der Z o n , we l k e van o v e r o u d s
hci^ altoos by di t Vo l k , g e e e r d , en aen-^
gebeden is g ewc e f t , en de wy l e dan he t j 'c f c h y n c , die van de Pe r f i f c h e He e r f c h a p .
V u u r een g r o o t e o v e r e e n k omf t , me t de [ p y e me e r n a ' t Oo f t e n wo o n d e n dan ande.
Zon h e c f t , z o o z o u d e n zy het V u u r als | r e Ch r i f t e n e n
iets Go d d e l i j k s a enbidden. En dus ver is ' ' '
getogcn ui t b o v e n gcmelce ongedr ukc e
Rcis-befchryvinge.
P H u k u wi l , da t de Ge o r g i a e n f c h e
C h r i f t e n e n , h o ewe l zy een b y z o n d e r e T a e l
f p r e k e n , e cht e r in hunne Kc r k e l i j k e di cnf t
d e Gr i e k f c h e fpr a ek z o u d e g e b r u i k e n .
D e Ci rka i ï ï f ch e Ch r i f t e n e n , zegc hy ,
zijn ZOO p l omp , da t ha r e Pr i e f t e r s zelfs
hct G r i e k s , da t zy in de Ke rken- di enf t
gebruiken , cn lezen , niet verftacn.
Van het Ne f t o r i a e n f c h Ge l o o f , 'c geene
in de gcwe f tcn , n a b y Georgia g e l e g e n ,
veel in zwa n g gaet
D e Ne f t o r i a n e r
en ten ande r en , om dac
hct z e k e r i s , dac zy al ce mael n o c h t e n
huidigen dage erkennen , g e h o o r z a emh c i t
f c h u l d i g te zijn aen den Ne f t o r i f c h e n P a -
triarch in Mefopotamia , we lk L a n d f c h a p
toen was een gede e l t e v a n ' t P e r f i f c h R y k . )
't En is dan niet v r e emc , dat z y , haer ei.
gen o n k r u i t , en Chnfit T a r w e o n d e r een
zaeyende, me t he t E u a n g e l i um haer e ige n
K e t t e r y hebben v o o r c g c p b n t . Ko r t hier
na de Sarazenen van Arabia ( de Ma h omc -
t i f t e n ) Pc r f i cn v e rmc c f t e r e n de , en ha r e
Godsdienft , neffens hare o v e rwi n n i n g e n ,
in al di e g r o o t e He e r f c h a p p y e n i n v o c r e n -
fpreekt Purchas aTdus. ' d e , z o o wa r e n ' e rwe i n i g e u i twe n d i g emi d -
d e welke di en na em delcn v o o r b a n d e n , cn flechte wa e r f chynbekomen
h e b b e n , om da t zy van o u d s lijkheit t o t he r f t c l l ing of h c r v o rmi n g van
Neßory Ke t c c r y e navolgdcn en h a n d h a e f - eenig g e z o n d e deel d e r Ke r k e , ( v a n de
den , bcwooncn ( h o cwc l ovcral o n d e r de ' welke zy nu me c r , dan dae r n a , a f g c z o n -
IMahometiftcn of o n d e r Hc i d e n e n v e r - i d e r d wa r e n ) beha lven wa t k r u i s , de t y d ,
mengt ) cen g r o o t gede e l t e van 'c Oo f t e n , j en G o d s genade , in ha e r mo g c e k omc n te
want behalven de La n d f c h a p p c n van Baby. 1 we r k e n .
Ion , Aßjria , Mefopotamia , Partka , en ! W a t nu hare Kc rke l i jk e beftiering b e -
•Media , da e r in vcele van haer g e v o n d e n l a n g t ; den Pa t r i a r c h de r Ne f t o r i a n e n , aen
worden , z o o hc e f t haer di e Go d s d i e n f t wi cn alle de Oo f t e r f c h e gcwe f t cn g e h o o r -
w y d en z y d ve r fpr e id in het Oo f t e n , z o o
b ewy z e n , h o u t zijn Stoel in de
wel ten No o r d c n van Kataya , als ten Zu i -
Stad Miii-al, op de Ri v i e r Tigris, Mefopotamia
den van India. Z o o da t wy in Markus
, of in het Patriarchiale Kl o o f t c r
Paulus zijn b e f c h r y v i n g e van de Oo f t e r -
fche La n d f c h a p p c n , en in ande r e S c h r y -
vers v i n d e n , da t g ewa g van ha e r wo r d ge -
m a e k t , en f c h i e r v a n gcen Go d s d i e n f t de r
C h r i f t e n e n , als van h a e r , in veele G e -
wcftcn en La n d f e h a p p e n van T a r t a r y e , wa -
ren z y ve r fpr e id 3 a l s , te we t e n , in Cwzacmheit
van St. Ermes, d i c h t by Ainx^al: in we l -
ke St ad , f c h o o n ze de Ma h omc t i f t e n o n -
derworpcn i s , de Ne f t o r i a n e n n o c h v y f t i c n
Kerken ( z o o me n z e g t ) in ha r e beziccinge
hebben, en wo r d e n g e f c h a t b y n a op ve e r -
t i g d u i z e n d Zielen , en de Jacobiten h e b -
ben dae r dr i e Ke r k e n . D e z e v o o r n o emd e
Y y y a St a d