521 N O O R D O O S T
tars wo r d b ewo o n t , gelijk ook van andere Sa^úc/KÍ; niet gunftiglijk omf a n g e n , Inin
Ki. !
m
m
i
1
m
Volken , de welken van het Oo ñ c n na hec
W e i t e n ñr ekkcn , n ame l i j k , längs dcze
groote ftreek L a n d s , de we l k z i eh t u f -
fchen de beide Z e c n , de Zwa r t e en Ka fpi -
fche , uic ftrckt, en de Ge o r g i e r s na het
Zuiden , en de Cii-kafiiers na he t No o r -
den , tuf f chcn de Ta r t a r s en Moskovi t e r s ,
l a t c n d e , by na geheel Georgia v o o r de
N o o r d f c h e k o u d e b e f c h u t , en het zelfdc
tegen d'ove r rompe l ingen der woe f t e Volken
, h u n Gc b u u r e n , b e f c h e rmt . Hy
vocgden 'er by , dat Dadian het La n d is ,
' t welk van de Ti i r k en Mengrelia wo r d gen
a e m t , en ' t welk by g e v o l g , na deze kor -
t e Land-be f chryvin g , het Ko n i n k r y k van
Kolchos raoet z i jn, í choon Kolchos-, na mijn
oordeel, groot e r he e f t gewe c f t ; maer dat
d e Köningen , h u n wo o n i n g in 't geweft
van Dadian hoi idcnde , uit oorzaek van de
bequame gelegcntheic de r Zwa r t e Z e e , het
7elfde b y o n s b e t e r b e k e n t i s g ema e k r . Ma e r
Bmoni Mehrah, anders de He e r Mthrab,
kon my niets zeggen van de Vl o e d F a ß ,
en van 't hangen d Ei l a n d 't we l k
door de Vloeden Hippo en Cyane gema ekt
w o r d , di e zieh beide in de Vl o e d Faß
ftorten , van daer de ve rma e rde Croe
d'ty£ane gebyna emt j ge fproot en wa s
fchoon de namen ve r ande r d zi jn.
H y ga f my ook reden van eenige andere
d i n g e n , die ik eiders verftaen h a d ,
t e we t en , d a t de Koz akken van Poole -
gefchenken g ewe i g e r d , en hun verzoek
niet willen tocftaen , en daer by g e z e g t ,
dat di t niet ande r s , dan lift e n b e d r o gwa s i
om d a t , gelijk ik g c i o o f , de Vo r f t van
Bafciacink nooit groot e genegentheit tot de
Konink van Pcrlien had g e t o o n t , of ni i f -
fchien om dat hy Georgi er s , cn Ch r i f t e n
krygsluiden tot zijn byitand had v c r z o c h t ;
in plaets da t hy , zoo hy Perliancn , van
Mahomets aenhang , had g c e i f t , zonder
twy f c l , zoo veel als h y bcgeerde , en
ZOO haeft als h y hen v e r z o c h t , verkrcgen
zou hcbben ; d ewy l de Konink dcze gelegcnthcit
dan niet zou hebben laten voorby
gaen , gelijk hy de zelfdc in andere v o o r -
vallcn wcl wi f t wa e r te nemen. Wa n c ik
weet zekei'lijk, da t zijn hoogf l e wcnf ch is,
met zijn krygsvolk in 't La n d van Bafciacwk
t c treden , 't welk hy tot r o c h toe niet
heeft können doen , cn dac di t aen h e m
een gunftige gelegentheit zou zijn , om zijn
voornemcns ui t te voeren. Ik v e rmo e d
echter dat h y ' e r n o c h wel eens in geraken
2al, zoo d'oorlogtuiTchen Bafimcm^ enva n
Dadian d u u r d , op de zelfde wy z e als de
misverftanden en oneenigheden tuifchen
Teimonras cn Luarz^ah , hoewel Ne v e n ,
in de voorga end e J a r e n de voornaemfte
oorzaek van hun onde rgang was , en aen
de Perfiaen ingang in hun Staten ga f , om
hen te ftraffen, van dat zy zieh niet in zijn
Leger tegen de T ü r k h a d d e n v e r v o q
jenthei t waren o n t -
Konink van Perfien
in h u n Scheepvaert , op de St r o ome n ' toen zy by zckere
van Georiia q u ame n te varen j d a t d e , boden , _ daer in (
Konink van Poo/.« onlangs twe e o f d r i e ' z i c h , m t cgenwoordighe i t des Ge z a n t s
S c h e p e n , me t gefchenken g e l a d e n , aen j van den Gr o o t e n H e e r , had bc roemt da t
d e Vo r f t Tetmottrus , aen Cnriel palend
e , ge zonden h a d . i k t w y f e l o f h e t niet
t e Kogne is , of in eenige ande r e plaets ,
ondcr de T u r k b e h o o r e n d e , da t zonde r
twyfeling het L a n d i s , 't we l k z y a e n h e m
in bezitting hebben gegeven. Hy voegden
' e r by , da t d'eerfte GemaJin van Teimonras
u i t Curiel wa s , en da t die geene van de
V o r f t van Bafciacmk.' de Zu f t e r van de
V o r f t van Dadian was j 't welk echter niet
belette da t deze twc e Vo r f t e n , om eenige
verfchillen, onde r hen g e r e z e n , in oorlog
tegen ma lkande r wa r en. En dewyl de Vo r f t
van Dadian d ' o v e r h a n d op di e van Bafcia-
Ciuk gchad , en hem v e e l f c h a d é aengedaen
had , z o o had de laefte genoot za ekt ge -
wecft hulp van de Perfiaen te verzoeken :
en be tuigende da t hy zieh geheellijk onder
hem wilde b e g e v e n , en hem gebeden , dat
h y de krygsluiden , d i e te TeßU " "
Gori wa r en , cn onde r 't beleit vat
Mehrab ftonden, di e di t verhacl aen my
d e d e , aen hem zou zenden. Ma e r de Ko -
nink van Pe r f i en h a d de Ge z a n r e n van
h y hen zou doen k ome n , en dat hy hen
op zijn z y d e z o u h e b b e n : in 't welk zy
h z o o heufchelijk , als hen mogelijk
w a s , ve ront f chuldigden, om aen de T ü r -
ken te betoonen dat zy zieh tufTchen be i -
de hi e lden; en in deze r voegen we ige rde n
z y , in d e twy f e l a c h t i g e uitgangen v a n d c
oorlog, de Perfiaen t egehoor z amen. T o e n
de oorlog ge e indigt w a s , en de T ü r k e n
vertrokken wa r en , t r a cht e iedcr van hen
d e g u n f t des Koninks van Perfien we d e r te
Winnen , cn aen h em te betuigen , dat hy
het me t h em hieid. Do c h daer rees e r g -
waen tufTchen hen ; en zy grepen bl inde -
lings de wapenen tegen malkander aen.
D i e s , z y , me e r o p de Ko n i n k van P e r -
fien , dan op ma lkande r v e r t r o uwc n d e ,
groeven de gr a cht daer zy in vielen, en
bemerkten niet cerder hun val , dan na
d a t ' e r geen midde l v o o r hen wa s , omd a c r
uit te geraken. De zclfde Ed c lma n ve r -
haclde ook aen roy , dat ecrtyds (ma e r
dat ik o n t h o u d e n heb , niec vcel J a r e n
Gm-id,
O n-
T A R T
Onderdanen van de Vo r f t van Bafiiaciuk,
waren, die toen noch meer Landen bezat,
dan z y , die nicts anders waren dan La n d -
vpogäen en St e d e h o u d c r s , de welken geheellijk
onder hen ftonden , ja zoo , dac ,
als hy te Paerd fteeg, d'een van hen de
T o o m van 't Pa e r d , en d' andc r de Stegelreep
hield. Do c h z y , zedert allenks ma g -
tiger geworden , hebben zieh niec allecnlijk
van zijn He e r f c h a p py ont f l agen, maer
zieh ook met hem gelijk g ema e k t , en ve r -
bonden me t hem o p g e r e c h t , ja ook tegen
hem g e o o r l o g t , en zieh ontzachgeJijk by
hem aengeftelc. Die is 't geen', 't welk ik
van B.uiom Mehrah verftaen h e b , i n ' t ge -
zelfchap van Battoni Vachbank, zijn Zoon ,
en van de B.utonu of Heeren Begmn en
Jfrandil, zijns Brocdcrs Zoonen.
Gcmelte Scliryver ve rha e l t ,wydc r s, hpe,
dat op zijn c y d , in Perfien verwurgt.wier- ^
d e Lttarx^ab, den Georgiaenfchen Chr i f t e n
V o r f t , die zieh , mec zijn Stad T ^ i i , en
Landfchap Kartie», vry willig onder den Pe r -
fiaen had begeven, welke hem vervoerd had,
niet toeliet te t rouwen , van al h e t z i j n e
ontzette, en dede ftervenj waer na dat het
Landfchap by een Mahome t a enf ch Bevclhebber
wi e rd beftierd , fchoon de mecfte
Onderdanen het Chriftelijk Ge l o o f noch
omhelsden. En dus verre uic de I l e i s -be -
fchryvinge van Deila V.ille.
Zedert dat de Georgianen me t de Pe r - .
zen vermengt z i j n , zoo zijn de Perzen
fchoonder Menf chen geworden , die eert
y d s klein en qualijk gemaekt waren . zoo
als aen de Guerbres , of aenbidders van het
l i - V u u r , die onder geene Ui t l ande r s zieh
i" vermengen , aldaer noch mag gezien wo r -
e- d e n , welke ten deele het G eloof van Manes
• behouden.
Als wel eer n.i de d o o d van Barha) Rftc
een groot e twi f t was ontftaen onder de
T u r k f c h e Soulda ens , hebben de Chr i f t e -
nen , tuifchen de Iberifche en ^rmemßhe
gebergte, fteuncnde op d e f t e r k t e d e s plaets,
zieh tegen 't gewe ld der zclven be f che rmt ,
ftichtendedrie R y k e n , als, Georgia, Abcajjia
en Armenia, ^bcajjfa was het magt
i g f t e , d a t , n o c h v a nTa r t a r e n , noch van
T ü r k e n , ove rwonnen kon de wo r d e n , zoo
ai- als Haitho daer van fpreekt. Tiphilis of Teßü
was de Ho o f t - f t a d v a n ' tGe o r g i f c h e R y k ,
ter t y d van de Ke i z e r ft^ßmus ; behoudende
Gurgeßan de naem van Gorgon of Georgia.
I n ' t j a e r twaelf honde rd a c h t c n v e e r -
45 cig waren twee Koningen in Georgia , vol-
;8> gens ^bul Pharagiiu , geheren beide David,
cn gebynaemt de Gr o o t e en Kleine ;
doch o p ' t j a e r dertien honderd ftond Georgia
onder eenen Konink. Op eenen anderen
t y d , als in Perfien Tammajm Ko -
geleden ) de Vo r f t e n van Dadin
A R Y E. f23
nink wa s , was Georgia in zcs Ko n i n k r y k s -
kens verdeeld.
D e Georgi anen wo r d e n anders me d e
Curdi g e n a emt , 'c geene verdrevene t e z e g -
gen zoude zijn , zoo z ommi g e willen , als
wezende overbli;izcIcn van Ch a l d e f c h e
'luchtelingen , cn hebben de Maenden by
deze Curdi, by kans de zelve benamingen
ils by de Syriers. Zy zijn vernocmc na
des t y d s ge l egenhc i t , van hitte , k o u d e ,
' o c h t , en ande r eui twc rkingeva n d e l u c h t ,
en het wecr , clk op zijn t y d , gelijk me -
de het J a e r by de Curdi, en o u d e Ch a l -
decn , op een zelve Ma end begint ; op
welke zelve t y d noch heden by de Ne f t o -
rianen cn Jacobicen de J a e r - r ekcning wo r d
aengevangen : doch zckere andere Ch r i f t e -
ncn, die aldaer z i j n , en Ko n i n k l i j k eCh r i f -
tencn genoemt worden , milTchien om d a t
'de Koningen aldaer e e r t y d s d i eGo d s d i e n f t
'iiandhaefocn , welke genoegzacm de zelve
is' met de Gr i e k f c h e Go d s d i e n f t , rekenen
hec J a e r s begin van een andere "Maend a f ,
•als de andere Chriftencn.
In een Vo o r - f t a d van , H o o f t -
ftad van Pe r f i e n , woonen zeker groot aental
Georgiaenfche Chr i f tenen , en Arme -
niers , aldaer d o o r de Perfiaenfche Konin -
gen , cn b y z o n d e r ter t y d als de T ü r k
mec een g r o o t Lege r omc r ent Taurts was
gekomen, geplant : dcze zijn g r o o t eKo o p -
luiden.
R j k ^ u t , Enge l f ch S c h r y v e r , gewa cgr ,
lenigedcrLandfchappen, de welke men / -
berien n o emd e , en heden de naem van Geòrgie,
dat isna 5 / . ffior^ uit Kappadocien, voeren
j deze , en 't arm Mengrche , ( z c g c
hy) Schatting aen d e n G r o o t e n T u r kmo c -
ten becalen: zy zenden alle d r i e j a r c n , d o o r
Gezanten , di e erbarmlijk gcnoeg t o e g c -
ftelt z i jn, h u n Schatting aen den Gr o o c c n
Heer , de welke bcftaet in zeven J o n g e n s ,
en z o o veel jonge Do c h t e r s , zonder d ' a n -
dere Slaven , die zy aen de magtigen van
' t H o f f chenken. Zy hebben ecrder dus -
dcinige S c h a t t i n g , dan een a n d e r e , ve r -
koozcii, om dat d 'Ou d e r s , uic oorzaek
van een ftrenge gewoont e , niet f chrome n
hun Kinderen t e v e r k o o p e n , zonder da e r
af bewogen te zijn ; vermids zy zieh inbeclden
dat de Slaverny e envoordc e l i s , en
datd'clcndcvandedicnftbaerheit boven eea
v r y h e i t , d i eme t a rmo e d e ve r z e l t i s , geftelt
moct worden. Va n z event ig of tachentig
Mcnfchcn , die deze Ge z a n t e n verzellen.
keert'crveelcyds niet e e nwe d e r om, behalven
de To l k , die zy noodzakelijk moeten
hebben om wede r na huis t eke e r en, alle deze
andere worden v e r k o f t , ja zelfs de Sc h r y -
ver en Ho fme e f t c r , om de k o f t c n v a n ' c
Gezantfchap te betalcn ; en indi en' c r iec
V V V i van
.SM i