- . . i L
•••'íi iff ^
i
ml I
rj I
ii
Ivl
m N 0 0 R D
Mwcnm , Snoik., en Nalim. En aen de i
ü c v c j s zicc mc n z o o n u cn dan ecnZ-abcldicr
, d o c h zcldcn , ma c r He r t e n en V o f -
icn zijn dacr t s l i y k e r , lioe wel me e f t aen
d e o o r f p i o n k van de I i i v i e r : de I nwo o n -
ders wa r en n o c h onlangs vier h o n d e r d pe r -
zoonen (lerk , Bkaßri van a f k o m i l , d o c h
z y zijn mi t o t op twi n c i g of d c r t i g gef
m o k e n , alle d o o r de b ü v c n g e n o emd e z i ekt
e vcrgaen : hec Ei l a n d j e dac me n daer l e -
gen Over in Ze e z i c t , is wo e f t , en kl ipa
c h t i g ; mc n bczeilt he r uic de Ri v i e r in
cen ILtmaet of a n d e r h a l f ; ni emand n a d c r d
aldaer als di e g c c n e , we lke d o o r ' t Ys ,
o f de Wi n d dacr acn gedr even wo r d . H e t
is g c b c u r d dar in zeven Va e r t u i g e n , e eni -
g e Mo s k o v i f c h e k r y g s - k n e c h t e n dc-ze R i -
vier afgevaren zijn , in me i n i ng oin de Ys -
Jioek , di e anders Neobchodimynos, dac is>
d e o nme y e l i j k cNe u s , of Ui t h o e k gena cmt
w o r d , om te vaeren , d o c h zy zijn v c r -
gaen , v o l g e n s ge tuigeni s van boven g c -
noemde H e e r , die oor de c ld , dac d e z e
H o e k niet omg e v a r e n kan wo r d e n , ter
oovzaek daf z o o wel des Z ome r s , als des
W i n t e r s , aldaer Ys d r y f c , en de gülvcn
zeer h o o g gaen , z o o als in den j a r c n d n e
en n e g e i i t i g , vier en v y f en n e g e n c i g , hec
Y s in d c z e Z e e n i e t g c fmo l t c n of g c b r o k e n
is g ewe e f t . In d e z e Ze c v i n d mc n Wa l -
viiTchcn , WaUrufTcn , en R o b b e n , d i e
d.in d i kma c l regen de f t r a n d aen k ome n
d r y v e n , of d o o r gewelc van de baeren
aengezet, welke dan van de wi t c e c n zwa r -
t e Beeren wo r d e n ve r i londen , z o o als de
Invvoonders we d e r om di e Beeren d o o d c n j
2 y ve rgade r cn me d e de T r a e n en Sp c k van
d e Wal-vilTchen , dr inken cn eeten 't zelv
e : t e g e n d c z e H o e k aen , zijn kleine
Eilanden in Z e e , da c r z eke r aert van Vo l k
z i e h o p h o i i d , g c n a emt Cd^kj . en Kbatu.
ri, die alle J a g e r s zijn , d c z e n o t t i g e n de
Wa l - v i lTc h c n , Wa l - ruiTcn en Zc e - r o b b e n ,
cn alles wa t de Ze e van zelven o p w e r p t ;
hunne kl edc r e n zijn H e r t e , en K o b b e -
vellen ; zy ontbe e r en aücn Hu i s g e r a e t ;
in d i t g ewe i l g e b r u i k t mc n ove r Be r g en
D a l , de Mirrf» , of Sl c ep- f choenen.
D e Rivkv ^«aJfria wo r d een Wi i r f t
o f kleine Mo s k o v i f c h e my l g e z e g t , brect
t e z i jn.
T e g e n ove r de Anadiria in Z e e ,
klein k l i p a c h t i g Ei l an d . dacr veel G e v o -
g e l t e , en b y z o n d e r , zcker f l ag van g r o o t e
E e n t c n , g c n a emt Hattari, z i c h o p h o u d ,
als me d e Bo f c h - p a e i iwe n ; aldaer vind me n
mede de VifTchen Nelma, Snoek, Tair,
Nalim , en Höring ; Zabe l s wo r d e n da e r
niet gcvonden , ma e r we l He r t e n en V o f -
fcn : de I nwo o n d e r s aen de Oe v e r van d e -
ze V l i e t , d a t alle J a g e r s z i jn , wo r d e n
O O S T
genacmt Tz.nh'ii > Chodinci, 7'i.uiuanci.
Van de Ri v i e r ^ n a d i r i a t o t aen de R i -
vier Ka i i - a i k a , r e i f t mc n längs de i l r a n d
vari de Zee me t He r t e n ove r de Ri v i e r c n
cn Mc i r c n , cn d o o r de Wo u d e n , wa n -
neer alles bevrooz en i s , van den cerften
OiTtober t o t d e n vi e rde Mc y , d o c h d e s
Zomers va!t daer ge en r e i z en, om d a t h e t
Land dan tc moc r a l l ig i s , cn mc d c , om
dat d o o r gebr ck van Va e r tuigen , de R i -
vieren niet te bevaren z i j n , z o o als te wa -
ter längs de Kuil: aldaer me d e niet g e v a -
ren w o r d , by gebr ck van S c h e p e n , en
Ankers.
D e Ri v i e r Kamtz^tia is v o o r w e i n i g t y d
eeril o n t d e k t g ewo r d e n j daer zy in Ze e
f l o r t , wo o n t een Vo l k , g c n a emt Koriaki
> d i e zeer viiil zijn , en g a n f c h onr e i n
als Beeilen leven , en zeer o n k u i f c h ; da e r
valt geen G e d i e r t e , als Vo f f e n : t i i f l chcn
d e Ri v i e r Kamtz.ana , en á z A m u r , wcec
men van ge en Schepen , d o c h e cht er k o -
men de I nwo o n d e r s me t He r t e n van de
R i v i e r Kufniz.atM na de Lamn te j a g e n , in
d e Wi n t e r , niaer ni e t in de Z ome r ; d e -
ze Ri v i e r is o n d i e p j da e r valt ge en Vi f c h
als de Keta ; hi e r omt r e n c is ge en Wi l d als
V o f l e n , behalven z e e rwe i n i g e Zabels : de
I nwo o n d e r s d i e c ewe d e r z y d e d e z e s Ri v i e r s
Lama wo o n e n , zijn Tunhiifi of Tongoeß >
y f t i e n h o n d e r d van d e z e flicrven onlangs
mede van de P o k j e s , z o o d a t d i e z i ekt e
in d e z e L a n d d r e k e , onl angs te b y f i e r veel
heeft g cwo e d , twc e of d r i e h o n d e r d blevcn
alleen by ' t leven : d e z e Me n f c h e n leven
van Vi f c h en Ze c - r o b b e n .
B y de Rivier'L'/í.-i, d a t i s , B y k o r f g e -
zegt , vi nd me n kleine B o o t e n , wa e r me -
d e , z o o op de Vliec zclve , als längs de
Oever van de Ze e wo r d g e v a r e n j me n g e -
bruikt te L a n d e o o k He r t e n .
D e I nwo o n d e r s omt r e n t dc z e en naeil
aengelegcne plaetzen , z i jn gclijk aen d i e
g e e n e , we lke omt r e n t de R i v i e r Ochou
woonen.
D e Ri v i e r V d , of Vda , is zeer fnel
van l o o p , daer en vi nd me n geen Vi f c h als
d e Keta , en by zijn o o r f p r o n k vallen v e d
H e r t e n , El anden , en o o k Zabe l s : de
Menfchen d a t Tmhuß zijn , eeten daer
• Vi f c h en Wi l d - v a n g i l , d o c h zy l y d c n
v e e h y d s g r o o t e n h o n g e r : omt r e n t á e V d a
zijn we i n i g Z a b e l s , f l e cht en kael va n
h a a i r ; tarn V e e o n t b r e c k t da e r .
Z o o als acn de Vl i c t Tuhur me d e geen
H e r t e n zijn.
O m t r e n t de Vl i e t Anhun« g c b r u i k tme n
kleine Bo o t e n , om längs de f l r and tc var
e n : de Me n f c h e n zijn h i e r t e La n d ewa e r t
van Tmhujche , of Tmgptfche g e f l a c h t ,
d o ch omt r e n t de Z e c , zijn h e t Tkplakf ,
die
M
A f b e e l t s e l l i o e d e l a i - u t i S w m t e r s R e i s e n en t e r l a g ^ g ^ a e «
die Sc h a t t i n g aen den Mn e e f c h o p b r e n -
gen. ,
D e Ze e van de Ys - k a e p af t o t aen de
Amur , is g ema t i g t , en vr i e f t zelf des
W i n t e r s niet toe , doc l i dacr d r y f t dan al-
Icen eenig we i n i g Y s , ma e r des Zome r s
en i s ' e r ganf ch geen Ys .
O m t r e n t p k . » ' wo o n e n d cVo l k e n T » n -
buft, cn de pk.'^hiri, deKcr^kh Chodnicu,
Hdaki, Korakf, enz . di e c l k e e n b y z o n -
dci-e Sprack fpr cken , d o c h de Tmhnfi ^
welke wo o n e n aen dc Ri v i e r c n Polamia
M a j a , m U j a , f p r e k e n g e n o e g z a em eende
e e r t y d s veel t ammc H e r t c n of Rc n - d i e r e n j
die alie z e d e r t een J a c r of vier zijn vc r l t or -
ven.
r l e i T a c l , in ecnige wo o r d e n alleen me t
d c b o v e n g c n o emd e o v e r een k ö r n e n d e :
haer wa p e n s zijn P y l , Bo o g , en Kn o t -
z e n , e n z .
D e j '^iui e» wo o n e n des Wi n t e r s in H u t -
ten , de we lke zy omz e c t c n of omhe ine n
mec H o u t cn Ae r d e , d o c h des Z ome r s
in T e n t e n van Be c i l e -vc l l en, di e me r B e r -
ke-haften te z ame n zijn g e b o n d e n , d o c h
de wo o n e n in T e n t e » van El a n d s -
huidcn g cma c k t . di e z y des Wi n t e r s me t
Sneeuw bebolwe rken , hoewc l ecnige van
hen me d e des Zome r s in H u t t e n van Be r -
kc-boomen wo o n e n . De p h t e » h e b b e n
veel Pa e r d e n en V e e , d o c h de Tmgocfen
t e r opgemc l r e r p b c t z e niet ; zy h a d d c n
Van o u d s wo o n d e in de omñ r e e k van
fAkutsksj, in d c B o f i c h a g i c n , c c n i g e U i t -
landfche Me n f c h e n , di e van Kaßmot, we l -
k e me n Kaßmcnenfirs n o cmt , g e k ome n
zijn , bencfFcns ecnige fakuten , in t amc -
lijk g r o o t g e t a l , en hebben z i e h by de
Korati ter neder g e z e c , di e dan te z ame n
woondcn : d e z e vielen op de Bratß, cn
beftallcn hen h e t V e e , cn Hi ü s - r a e t , dies
d c Braiß z i eh te z ame n r o t t e d e n , cn he n
aenviclen , z o o da t zy ' e r vecle d o o d e n ,
cn voo r Slaven we g fleepte ; de J a k u t e n
dan v l u c h t e d e , vcrlieten h u n n e w o o n -
plactzen , en z c t t e d e zieh acn d e o o r f p r o n k
van de Ri v i e r I x u a , wa e r na zy in Va e r -
tuigen die Ri v i e r a f g c z a kt zijn , t o t m
het gewc l t d e r Tungoefen , alwaer va f l e
woonphctzen ftichrede in de Vc l d e n , v e r -
b l y v e n d e dc Tunhufen of Tnngoefen z e l -
, in de Bof i chagi c me t ter wo o n ;
dit is g e b c u r d v o o r twe e h o n d e r d
J a e r .
D e Spraek de r Jakuten cn Bratß, k omt
in ecnige wo o r d e n me t de Mu g a l - T a r t a r i -
fche T a c l ove r een.
D e g eme e n e Go d s d i e n f t d e r J^k'^te» is;
P p p p S
dac
•f
fi jk
Ii
I I i - . .
^v'fiy
I'
É